Rządowy projekt ustawy budżetowej na rok 2016

jak i okresowych wynikach finansowych. Tym niemniej właściwe jest podkreślenie
roli i zadań Banku Gospodarstwa Krajowego jako banku państwowego. W ramach
swojej działalności obsługuje on liczne programy rządowe, jak i fundusze celowe,
i może być on zobowiązany do wykonywania innych zadań o charakterze
publicznym jako zadań zleconych Rządu. Szczególną rolę w działalności Banku
Gospodarstwa Krajowego odgrywa kontynuowany od ostatniego kwartału 2012 r.
Program „Inwestycje Polskie”, mający na celu wspieranie przedsięwzięć
rozwojowych, w oparciu o długoterminowe finansowanie inwestycji mających
znaczenie dla gospodarki narodowej oraz strategicznych interesów Państwa.
Żunkcjonowanie mechanizmu ostrożnościowego, pozwalającego na zwiększenie
funduszy Banku, stanowić będzie dodatkowe zabezpieczenie realizacji Programu.
W kontekście ewentualnych zawirowań na rynkach finansowych lub problemów
poszczególnych instytucji należy także uwzględnić rolę Banku żospodarstwa
Krajowego jako instytucji wspierającej sieć bezpieczeństwa (safety net).
Proponowana kwota ma charakter ostrożnościowy i stanowi awaryjną możliwość
wsparcia finansowego Banku żospodarstwa Krajowego w celu umożliwienia
realizacji ww. zadań;
b) dla Bankowego Funduszu Gwarancyjnego. Przepis art. 15 pkt 6a ustawy z dnia
14 grudnia 1994 r. o Bankowym Funduszu Gwarancyjnym (Dz. U. z 2014 r.
poz. 1866, z późn. zm.) wskazuje, że źródłami finansowania Żunduszu są również
udzielone pożyczki ze środków budżetu państwa.
Bankowy Żundusz żwarancyjny pełni szczególną rolę w zakresie wzmacniania
stabilności finansowej oraz tworzenia sieci bezpieczeństwa w polskim systemie
finansowym. Rola ta jest tym bardziej widoczna w obliczu materializowania się
negatywnych zjawisk. Perspektywa bezpieczeństwa środków zgromadzonych
w podmiotach objętych systemem gwarantowania, jak również możliwość
podejmowania przez Fundusz działań o charakterze pomocowym
i restrukturyzacyjnym wobec instytucji kredytowych zgodnie z ustawą
o Bankowym Żunduszu żwarancyjnym, pozytywnie wpływają na utrzymanie
poziomu zaufania klientów do tych instytucji.
Aktualną kondycję sektora bankowego charakteryzuje względna stabilność,
nie wskazująca na konieczność ponoszenia obciążeń przez Bankowy Żundusz
żwarancyjny. Jednocześnie większa niepewność dotyczyć może sytuacji
w sektorze spółdzielczych kas oszczędnościowo-kredytowych. W okresie od lipca
2014 r. do czerwca 2015 r. Bankowy Żundusz żwarancyjny dokonał wypłat
środków gwarantowanych deponentom dwóch kas na łączną kwotę
przekraczającą 3 mld zł, co w istotnym stopniu uszczupliło zasoby Żunduszu.
206

Ponadto we wskazanym okresie Bankowy Fundusz Gwarancyjny w ramach
prowadzonych procesów restrukturyzacyjnych w sektorze spółdzielczych kas
oszczędnościowo-kredytowych udzielił także wsparcia w postaci dotacji
i gwarancji pokrycia strat dla podmiotów przejmujących dwie inne kasy.
W świetle obserwowanych wydarzeń, jak również mając na względzie możliwość
wystąpienia też innych, nieznanych obecnie zagrożeń w sektorze bankowym
lub sektorze spółdzielczych kas oszczędnościowo-kredytowych, nie można
wykluczyć ewentualnej konieczności podejmowania przez Żundusz działań
o podobnym charakterze także w przyszłości. W takich okolicznościach
przygotowanie mechanizmów służących awaryjnemu zwiększeniu zasobów
Bankowego Żunduszu żwarancyjnego na wypadek wystąpienia sytuacji
kryzysowej zyskuje szczególne uzasadnienie;
c) dla jednostek samorządu terytorialnego w ramach postępowania naprawczego
lub ostrożnościowego. Udzielanie ww. pożyczek – zgodnie z treścią delegacji
zawartej w art. 115 w związku z art. 224 ustawy o finansach publicznych –
stanowi istotny element polityki Rządu ukierunkowany na restrukturyzację
zobowiązań jednostek samorządu terytorialnego;
d) dla Korporacji Ubezpieczeń Kredytów źksportowych S.A. – zgodnie z art. 5a
ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. o gwarantowanych przez Skarb Państwa
ubezpieczeniach eksportowych, ustawa budżetowa określa kwotę, do wysokości
której mogą być udzielone pożyczki dla KUKź S.A. na wypłatę odszkodowań
z tytułu gwarantowanych przez Skarb Państwa ubezpieczeń eksportowych
i gwarancji ubezpieczeniowych. Wysokość pożyczek z budżetu państwa
dla KUKE S.A. została oszacowana w oparciu o bieżące prognozy dotyczące
wypłat odszkodowań oraz stanu środków na wyodrębnionym rachunku bankowym
„Interes Narodowy” służącym do prowadzenia rozliczeń finansowych w zakresie
ubezpieczeń eksportowych gwarantowanych przez Skarb Państwaś
e) dla Żunduszu Ubezpieczeń Społecznych na wypłatę świadczeń gwarantowanych
przez państwo – zgodnie z art. 53 ust. 1 ustawy z dnia 13 października 1998 r.
o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz. U. z 2015 r. poz. 121, z późn. zm.)
określono wysokość nieoprocentowanej pożyczki dla Żunduszu Ubezpieczeń
Społecznych przeznaczonej na uzupełnienie środków na pełne i terminowe
wypłaty świadczeń gwarantowanych przez państwo.
Art. 9 – stanowi realizację postanowień art. 9 ust. 1 oraz art. 10 ustawy z dnia 23 grudnia
1999 r. o kształtowaniu wynagrodzeń w państwowej sferze budżetowej oraz o zmianie
niektórych ustaw (Dz. U. z 2011 r. Nr 79, poz. 431, z późn. zm.).
207

Zgodnie z postanowieniami art. 9 ust. 1 tej ustawy w ustawie budżetowej ustala sięŚ
 kwoty wynagrodzeń dla osób objętych i nieobjętych mnożnikowymi systemami
wynagrodzeń,
 kwoty bazowe, które stanowią podstawę naliczania wynagrodzeń dla osób objętych
mnożnikowymi systemami wynagrodzeń, o których mowa w art. 5 pkt 1 lit. a, c i d,
 średnioroczne wskaźniki wzrostu wynagrodzeń w państwowej sferze budżetowej.
Zgodnie z art. 30 ust. 3 ustawy z dnia 26 stycznia 1982 r. – Karta Nauczyciela (Dz. U. z 2014 r.
poz. 191, z późn. zm.) średnie wynagrodzenie nauczycieli ustalane jest na podstawie kwoty
bazowej określanej dla nauczycieli corocznie w ustawie budżetowej.
W projekcie ustawy budżetowej na rok 2016 – zgodnie z postanowieniem art. 10 ustawy
o kształtowaniu wynagrodzeń w państwowej sferze budżetowej oraz o zmianie niektórych
ustaw – tworzy sięŚ
 rezerwę płacową na zmiany organizacyjne i nowe zadania, która jest przeznaczona tylko
dla państwowych jednostek budżetowych i dotyczy wynagrodzeń przewidzianych
do uruchomienia w roku 2016, w szczególności w związku z ewentualną realizacją
nowych zadań, zwiększeniem zakresu realizowanych zadań lub powołaniem nowych
jednostek organizacyjnych w trakcie roku 2016; rezerwa ta jest tworzona na zadania,
których nie można uwzględnić w ustawie budżetowejś
 rezerwę na zwiększenie wynagrodzeń, w tym wypłaty wynagrodzeń dla osób odwołanych
z kierowniczych stanowisk państwowych, a także nagród jubileuszowych, odpraw
emerytalnych i odpraw w związku z przejściem na rentę z tytułu niezdolności do pracy
oraz ekwiwalentów za niewykorzystany urlop wypoczynkowy dla osób zajmujących
kierownicze stanowiska państwowe, dla pracowników jednostek organizacyjnych
stanowiących wyodrębnioną część budżetową, w których średnioroczne zatrudnienie
w roku poprzednim nie przekracza 50 osóbś jednorazowe wypłaty na rzecz osób
zajmujących kierownicze stanowiska państwowe nie zależą od polityki kadrowej danej
jednostki, stąd też istnieje potrzeba utworzenia tej rezerwy; natomiast w jednostkach,
w których średnioroczne zatrudnienie w roku poprzednim nie przekracza 50 osób, trudno
jest wygospodarować środki na jednorazowe wypłaty, które są zmienne
w poszczególnych latach.
Art. 10 – określa zestawienie zadań z zakresu administracji rządowej i innych zadań
zleconych jednostkom samorządu terytorialnego odrębnymi ustawami, zawarte w załączniku
nr 7, zgodnie z art. 122 ust. 1 pkt 5 ustawy o finansach publicznych.
Art. 11 – powołuje zamieszczony w załączniku nr 8 – stosownie do art. 122 ust. 1 pkt 2 lit. a
ustawy o finansach publicznych – wykaz jednostek otrzymujących dotacje podmiotowe
i celowe oraz kwoty tych dotacji.
208

Art. 12 – wypełnia dyspozycję art. 122 ust. 1 pkt 6 ustawy o finansach publicznych, zgodnie
z którym zakres i kwoty dotacji przedmiotowych i podmiotowych zostały określone
w załączniku nr 9.
Art. 13 – stanowi o zamieszczeniu w załączniku nr 10 zestawienia programów wieloletnich
w układzie zadaniowym, zgodnie z art. 122 ust. 1 pkt 4 ustawy o finansach publicznych,
zawierającego, stosownie do ust. 2 tego artykułu, nazwę programu i podstawę prawną jego
utworzenia, jednostkę organizacyjną realizującą program lub koordynującą jego wykonanie,
cel programu, zadania programu, okres realizacji programu, łączne nakłady, w tym z budżetu
państwa, na realizację programu, wysokość wydatków w roku budżetowym oraz w kolejnych
latach na realizację programu oraz mierniki określające stopień realizacji celu.
Art. 14 – określa kwotę bazową dla zawodowych kuratorów sądowych – zgodnie z art. 14
ust. 1 ustawy z dnia 27 lipca 2001 r. o kuratorach sądowych (Dz. U. z 2014 r. poz. 795,
z późn. zm.).
Art. 15 – wynika z art. 13 ust. 2 ustawy z dnia 6 kwietnia 1990 r. o Policji (Dz. U. z 2015 r.
poz. 355, z późn. zm.), który stanowi, że etaty Policji określa ustawa budżetowa. Na tej
podstawie, w art. 15 projektu ustawy budżetowej na rok 2016 etaty Policji zostały ustalone
w liczbie 102.370, w tym 102.309 etatów w jednostkach organizacyjnych Policji.
Art. 16 – określa kwotę ogólnej rezerwy budżetowej, która – zgodnie z art. 140 ust. 1 ustawy
o finansach publicznych – może być tworzona w wysokości do 0,2% wydatków budżetu.
Art. 17 – określa limit mianowań urzędników w służbie cywilnej na dany rok budżetowy
i środki finansowe na wynagrodzenia oraz szkolenia członków korpusu służby cywilnej –
zgodnie z postanowieniami art. 7 ust. 1 ustawy z dnia 21 listopada 2008 r. o służbie cywilnej
(Dz. U. z 2014 r. poz. 1111, z późn. zm.).
Art. 18 – określa prognozowany średnioroczny wskaźnik cen towarów i usług
konsumpcyjnych. Wskaźnik ten jest powszechnie wykorzystywany w planowaniu wydatków
i dochodów oraz indeksowaniu różnego typu opłat. Stosujące go podmioty powinny mieć
możliwość powołania się na oficjalne źródło, jakim jest przepis w ustawie budżetowej.
Przykładowo, na prognozowany w ustawie budżetowej wskaźnik cen towarów i usług
konsumpcyjnych powołuje sięŚ
 art. 3 ust. 1a ustawy z dnia 21 kwietnia 2005 r. o opłatach abonamentowych
(Dz. U. z 2014 r. poz. 1204, z późn. zm.);
 art. 66 ust. 4 i art. 136 ust. 1 ustawy z dnia 9 czerwca 2011 r. - Prawo geologiczne
i górnicze (Dz. U. z 2015 r. poz. 196, z późn. zm.);
 art. 6 pkt 15 ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (Dz. U. z 2015 r.
poz. 163, z późn. zm.)ś
 art. 89 ust. 8 ustawy z dnia 16 kwietnia 2004 r. o ochronie przyrody (Dz. U. z 2013 r.
209

poz. 627, z późn. zm)ś
 art. 93 ust. 2 ustawy z dnia 27 lipca 2005 r. - Prawo o szkolnictwie wyższym
(Dz. U. z 2012 r. poz. 572, z późn. zm.)ś
 art. 12 ust. 5c, 5e, 5f ustawy z dnia 22 czerwca 2001 r. o mikroorganizmach
i organizmach genetycznie zmodyfikowanych (Dz. U. z 2015 r. poz. 806).
Art. 19 – wskazuje średnioroczny wskaźnik cen towarów i usług konsumpcyjnych
dla gospodarstw domowych emerytów i rencistów, na przewidywanie którego w ustawie
budżetowej powołuje się art. 74 ust. 2 ustawy z dnia 8 września 2000 r. o komercjalizacji,
restrukturyzacji i prywatyzacji przedsiębiorstwa państwowego „Polskie Koleje Państwowe”
(Dz. U. z 2014 r. poz. 1160, z późn. zm.). Za podstawę ustalenia wysokości ekwiwalentu
pieniężnego, o którym mowa w ust. 1 wymienionego wyżej artykułu, przyjmuje się przeciętną
średnioroczną cenę detaliczną 1000 kg węgla kamiennego z roku poprzedzającego rok,
w którym ekwiwalent ma być wypłacany, ogłaszaną przez Prezesa żłównego Urzędu
Statystycznego w terminie do dnia 20 stycznia każdego roku, w formie komunikatu,
w Dzienniku Urzędowym Rzeczypospolitej Polskiej "Monitor Polski", skorygowaną
o przewidywany w ustawie budżetowej średnioroczny wskaźnik wzrostu cen towarów i usług
konsumpcyjnych dla gospodarstw domowych emerytów i rencistów na rok planowany.
Art. 20 – stosownie do art. 76 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie
ubezpieczeń społecznych – określa wysokość odpisu z wyodrębnionych w ramach Żunduszu
Ubezpieczeń Społecznych funduszy, ustalonego na podstawie planu finansowego
tego Żunduszu i stanowiącego przychód Zakładu Ubezpieczeń Społecznych.
Art. 21 – stosownie do art. 57 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych - określa kwotę
wydatków na prewencję rentową.
Art. 22 – określa wysokość odpisu wynikającego z art. 32 ust. 2 ustawy z dnia 19 grudnia
2008 r. o emeryturach pomostowych (Dz. U. z 2015 r. poz. 965, z późn. zm.),
który zobowiązuje do ustalenia w ustawie budżetowej na dany rok kwoty odpisu z Żunduszu
źmerytur Pomostowych z przeznaczeniem na działalność Zakładu Ubezpieczeń
Społecznych, na realizację kosztów wypłaty emerytur pomostowych.
Art. 23 – określa wysokość należności z tytułu poniesionych kosztów poboru i dochodzenia
przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych składek na otwarte fundusze emerytalneś
przepis art. 76 ust. 1 pkt 3 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń
społecznych stanowi, że maksymalna wysokość tych należności wynosi nie więcej niż 0,4%
kwoty przekazanych do Otwartych Funduszy Emerytalnych składek na to ubezpieczenie,
zaś w ustawie budżetowej corocznie ustala się wysokość tej należności.
Art. 24 – ustala wysokość odpisu od funduszu emerytalno–rentowego na fundusz
administracyjny Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego. Art. 79 ust. 2 pkt 1 ustawy
210