Senacki projekt ustawy o zmianie ustawy - Kodeks rodzinny i opiekuńczy oraz ustawy - Kodeks postępowania cywilnego

Druk nr 3104


Warszawa, 9 stycznia 2015 r.
SEJM

RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
VII kadencja
Marszałek Senatu




Pan

Radosław Sikorski

Marszałek Sejmu

Rzeczypospolitej Polskiej


Szanowny Panie Marszałku

Zgodnie z art. 118 ust. 1 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej z dnia
2 kwietnia 1997 r. mam zaszczyt przekazać Panu Marszałkowi podjętą przez Senat
na 68. posiedzeniu w dniu 9 stycznia 2015 r. uchwałę w sprawie wniesienia do
Sejmu projektu ustawy

- o zmianie ustawy - Kodeks rodzinny i
opiekuńczy oraz ustawy - Kodeks
postępowania cywilnego wraz z projektem tej
ustawy.

Jednocześnie pragnę poinformować, że Senat upoważnił senatora
Mieczysława Augustyna do reprezentowania Senatu w dalszych pracach nad tym
projektem.

Z poważaniem

(-) Bogdan Borusewicz

U C H WA Ł A
S E N A T U R Z E C Z Y P O S P O L I T E J P O L S K I E J
z dnia 9 stycznia 2015 r.
w sprawie wniesienia do Sejmu projektu ustawy o zmianie ustawy – Kodeks rodzinny
i opiekuńczy oraz ustawy – Kodeks postępowania cywilnego
Na podstawie art. 118 ust. 1 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia
1997 r., Senat wnosi do Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej projekt ustawy o zmianie ustawy
– Kodeks rodzinny i opiekuńczy oraz ustawy – Kodeks postępowania cywilnego.
Jednocześnie upoważnia senatora Mieczysława Augustyna do reprezentowania Senatu
w pracach nad projektem.





MARSZAŁEK SENATU



Bogdan BORUSEWICZ

projekt
U S T A W A
z dnia
o zmianie ustawy – Kodeks rodzinny i opiekuńczy oraz ustawy – Kodeks postępowania
cywilnego
Art. 1. W ustawie z dnia 25 lutego 1964 r. – Kodeks rodzinny i opiekuńczy (Dz. U.
z 2012 r. poz. 788, z późn. zm.)) wprowadza się następujące zmiany:
1)
w art. 58:
a)
§ 1 i 1a otrzymują brzmienie:
„§ 1. W wyroku orzekającym rozwód sąd rozstrzyga o władzy rodzicielskiej
nad wspólnym małoletnim dzieckiem obojga małżonków i o kontaktach rodziców
z dzieckiem oraz orzeka, w jakiej wysokości każdy z małżonków jest obowiązany
do ponoszenia kosztów utrzymania i wychowania dziecka. Sąd uwzględnia
pisemne porozumienie małżonków o sposobie wykonywania władzy rodzicielskiej
i utrzymywaniu kontaktów z dzieckiem po rozwodzie, jeżeli jest ono zgodne
z dobrem dziecka. Rodzeństwo powinno wychowywać się wspólnie, chyba że
dobro dziecka wymaga innego rozstrzygnięcia.
§ 1a. Jeżeli rodzice nie osiągnęli porozumienia, o którym mowa w § 1, sąd,
uwzględniając prawo dziecka do wychowania przez oboje rodziców, rozstrzyga
o sposobie wspólnego wykonywania władzy rodzicielskiej i utrzymywania
kontaktów z dzieckiem po rozwodzie. Sąd może powierzyć wykonywanie władzy
rodzicielskiej jednemu z rodziców, ograniczając władzę rodzicielską drugiego
do określonych obowiązków i uprawnień w stosunku do osoby dziecka, jeżeli jego
dobro za tym przemawia.”,
b)
po § 1a dodaje się § 1b w brzmieniu:
„§ 1b. Na zgodny wniosek stron sąd nie orzeka o utrzymywaniu kontaktów
z dzieckiem.”;
2)
art. 107 otrzymuje brzmienie:

1) Zmiany tekstu jednolitego wymienionej ustawy zostały ogłoszone w Dz. U. z 2012 r. poz. 1529, z 2013 r.
poz. 1439 oraz z 2014 r. poz. 1188 i 1741.
– 2 –
„Art. 107. § 1. Jeżeli władza rodzicielska przysługuje obojgu rodzicom żyjącym
w rozłączeniu, sąd opiekuńczy może ze względu na dobro dziecka określić sposób jej
wykonywania i utrzymywania kontaktów z dzieckiem. Sąd pozostawia władzę
rodzicielską obojgu rodzicom, jeżeli przedstawili zgodne z dobrem dziecka pisemne
porozumienie o sposobie wykonywania władzy rodzicielskiej i utrzymywaniu
kontaktów z dzieckiem. Rodzeństwo powinno wychowywać się wspólnie, chyba że
dobro dziecka wymaga innego rozstrzygnięcia.
§ 2. Jeżeli rodzice nie osiągnęli porozumienia, o którym mowa w § 1, sąd,
uwzględniając prawo dziecka do wychowania przez oboje rodziców, rozstrzyga
o sposobie wspólnego wykonywania władzy rodzicielskiej i utrzymywaniu kontaktów
z dzieckiem. Sąd może powierzyć wykonywanie tej władzy jednemu z rodziców,
ograniczając władzę rodzicielską drugiego do określonych obowiązków i uprawnień
w stosunku do osoby dziecka, jeżeli jego dobro za tym przemawia.
§ 3. Na zgodny wniosek stron sąd nie orzeka o utrzymywaniu kontaktów
z dzieckiem.”.
Art. 2. W ustawie z dnia 17 listopada 1964 r. – Kodeks postępowania cywilnego (Dz. U.
z 2014 r. poz. 101, z późn. zm.)) art. 509 otrzymuje brzmienie:
„Art. 509. Sprawy o przysposobienie w pierwszej instancji sąd rozpoznaje
w składzie jednego sędziego i dwóch ławników.”.
Art. 3. Ustawa wchodzi w życie po upływie 30 dni od dnia ogłoszenia.


2) Zmiany tekstu jednolitego wymienionej ustawy zostały ogłoszone w Dz. U. z 2014 r. poz. 293, 379, 435,
567, 616, 945, 1091, 1161, 1296, 1585, 1626, 1741 i 1924 oraz z 2015 r. poz. 2 i 4.
U Z A S A D N I E N I E


1. Wyjaśnienie potrzeby i celu ustawy
Projekt nowelizacji ustawy z dnia 25 lutego 1964 r. – Kodeks rodzinny i opiekuńczy
(Dz. U. z 2012 r. poz. 788, z późn. zm.) oraz ustawy z dnia 17 listopada 1964 r. – Kodeks
postępowania cywilnego (Dz. U. z 2014 r. poz. 101, z późn. zm.) ma na celu ograniczenie
naruszania prawa dziecka do wychowania przez oboje rodziców.
Projekt ten został opracowany przez działającą przy Rzeczniku Praw Dziecka Komisję
Kodyfikacyjną Prawa Rodzinnego.
Potrzeba dokonania proponowanych zmian wynika z konieczności zagwarantowania
dziecku rodziców, którzy rozwodzą się oraz żyją w rozłączeniu respektowania jego
naturalnego prawa do wychowania przez oboje rodziców. Prawo to jest uznane
przez ratyfikowaną przez Polskę w 1991 roku Konwencję o prawach dziecka
i odzwierciedlone w jej art.: 5, 7, 8, 9 i 18. Z kolei prawo dziecka i rodziców do uzyskiwania
i utrzymywania ze sobą regularnych kontaktów wymienione jest w Konwencji w sprawie
kontaktów z dziećmi z 15 maja 2003 r., która została przez Polskę podpisana
24 września 2003 r. Wymienione prawa dziecka znalazły już swój wyraz w zmianach
dokonanych w 2008 roku w Kodeksie rodzinnym i opiekuńczym, zwanym dalej „k.r.o.”,
które weszły w życie w dniu 13 czerwca 2009 r. Wprowadzono wówczas m.in. przepis
(art. 113 k.r.o.), który proklamuje zarówno prawo jak i obowiązek dziecka do utrzymywania
kontaktów z rodzicami.
Proponowana zmiana jest zatem konsekwencją uznania praw dziecka do utrzymywania
kontaktów z rodzicami oraz zmierza do zapewnienia w systemie prawa rodzinnego spójnego
pod tym względem uregulowania.
Projektowana regulacja ma na celu zwiększenie ochrony wspomnianego prawa dziecka
w trakcie konfliktów rodzicielskich występujących zarówno sytuacji rozwodu rodziców
(art. 58 k.r.o.), jak i wtedy gdy rodzice nie rozwodzą się, ale z różnych względów żyją
w rozłączeniu (art. 107 k.r.o.).