Rządowy projekt ustawy - Prawo o aktach stanu cywilnego

– 5 –
Art. 11. 1. Właściwy miejscowo wojewoda sprawuje nadzór nad rejestracją stanu
cywilnego.
2. Organem odwoławczym od rozstrzygnięć administracyjnych z zakresu rejestracji
stanu cywilnego jest wojewoda.
Art. 12. 1. W sprawach nieuregulowanych w ustawie stosuje się przepisy ustawy z dnia
14 czerwca 1960 r. – Kodeks postępowania administracyjnego (Dz. U. z 2013 r. poz. 267 oraz
z 2014 r. poz. 183), z wyłączeniem stosowania przepisów art. 40 § 4 i 5 Kodeksu
postępowania administracyjnego w sprawach załatwianych za pośrednictwem konsula.
2. Do spraw należących do właściwości konsulów stosuje się przepisy ustawy z dnia
13 lutego 1984 r. o funkcjach konsulów Rzeczypospolitej Polskiej (Dz. U. z 2002 r. Nr 215,
poz. 1823, z późn. zm.)).
ROZDZIAŁ 2
Właściwość miejscowa w sprawach rejestracji stanu cywilnego
Art. 13. 1. Urodzenie oraz małżeństwo rejestruje kierownik urzędu stanu cywilnego
właściwy ze względu na miejsce urodzenia albo zawarcia małżeństwa.
2. Zgon rejestruje kierownik urzędu stanu cywilnego właściwy ze względu na miejsce
zgonu lub miejsce znalezienia zwłok.
3. Małżeństwo zawarte przed konsulem rejestruje kierownik urzędu stanu cywilnego
właściwy dla miasta stołecznego Warszawy.
4. Urodzenie oraz zgon na polskim statku morskim lub powietrznym, okręcie wojennym
lub wojskowym statku powietrznym rejestruje kierownik urzędu stanu cywilnego właściwy
dla miasta stołecznego Warszawy.
5. Zgon żołnierza w czynnej służbie wojskowej i innej osoby przydzielonej do jednostki
wojskowej, poległych lub zmarłych w związku z działaniami wojennymi rejestruje kierownik
urzędu stanu cywilnego właściwy dla miasta stołecznego Warszawy.
6. W przypadku stwierdzenia zgonu lub uznania za zmarłego w postępowaniu sądowym
zgon rejestruje kierownik urzędu stanu cywilnego właściwy dla miasta stołecznego
Warszawy.

4) Zmiany tekstu jednolitego wymienionej ustawy zostały ogłoszone w Dz. U. z 2004 r. Nr 173, poz. 1808,
z 2007 r. Nr 180, poz. 1280 i Nr 181, poz. 1287, z 2008 r. Nr 216, poz. 1367, z 2010 r. Nr 81, poz. 531,
Nr 167, poz. 1131 oraz z 2012 r. poz. 161.
– 6 –
Art. 14. Zgłoszenia urodzenia dokonuje się w urzędzie stanu cywilnego właściwym ze
względu na miejsce urodzenia dziecka.
Art. 15. 1. Zawarcie małżeństwa następuje przed kierownikiem urzędu stanu cywilnego
wybranym przez osoby zamierzające zawrzeć małżeństwo.
2. Zaświadczenie stwierdzające brak okoliczności wyłączających zawarcie małżeństwa
w sposób określony w art. 1 § 2 i 3 ustawy z dnia 25 lutego 1964 r. – Kodeks rodzinny
i opiekuńczy (Dz. U. z 2012 r. poz. 788 i 1529 oraz z 2013 r. poz. 1439), zwanej dalej
„Kodeks rodzinny i opiekuńczy”, wydaje kierownik urzędu stanu cywilnego wybrany przez
osoby zamierzające zawrzeć małżeństwo.
Art. 16. Zgłoszenia zgonu dokonuje się w urzędzie stanu cywilnego właściwym ze
względu na miejsce zgonu lub miejsce znalezienia zwłok.
Art. 17. W przypadku osoby, której osobisty udział w czynności z zakresu rejestracji
stanu cywilnego w siedzibie urzędu stanu cywilnego nie jest możliwy z powodu choroby,
niepełnosprawności lub innej niedającej się pokonać przeszkody, czynności tej można
dokonać w miejscu pobytu tej osoby, jeżeli pozwalają na to okoliczności.
Art. 18. Oświadczenia konieczne do uznania ojcostwa lub oświadczenia małżonków, że
dziecko będzie nosić takie samo nazwisko, jakie nosi albo nosiłoby ich wspólne dziecko, oraz
oświadczenie małżonka rozwiedzionego o powrocie do nazwiska, które nosił przed
zawarciem małżeństwa, można złożyć przed wybranym kierownikiem urzędu stanu
cywilnego albo konsulem.
ROZDZIAŁ 3
Rejestracja stanu cywilnego
Art. 19. 1. Akty stanu cywilnego oznacza się w rejestrze stanu cywilnego oddzielnie dla
każdego rodzaju zdarzenia: urodzenia, małżeństwa albo zgonu i odrębnie dla każdego roku
kalendarzowego.
2. W rejestrze stanu cywilnego prowadzi się rejestr uznań, w którym gromadzi się:
1)
nazwisko, imię (imiona) oraz nazwiska rodowe, datę i miejsce urodzenia matki dziecka
oraz mężczyzny uznającego ojcostwo, numery PESEL tych osób, jeżeli zostały nadane;
2)
nazwisko, imię (imiona), płeć, datę i miejsce urodzenia dziecka, jeżeli uznanie ojcostwa
następuje po sporządzeniu aktu urodzenia, oraz numer PESEL dziecka, jeżeli został
nadany;
– 7 –
3)
datę i miejsce urodzenia oraz płeć dziecka, jeżeli uznanie ojcostwa następuje przed
sporządzeniem aktu urodzenia, a po urodzeniu dziecka;
4)
informację, że oświadczenie konieczne do uznania ojcostwa zostało przyjęte przed
urodzeniem się dziecka;
5)
datę śmierci dziecka oraz informację o dacie powzięcia przez mężczyznę uznającego
ojcostwo wiadomości o śmierci dziecka, jeżeli uznanie ojcostwa następuje po śmierci
dziecka;
6)
oznaczenie aktu urodzenia dziecka i urzędu stanu cywilnego, w którym został
sporządzony, lub oznaczenie aktu zgonu dziecka oraz urzędu stanu cywilnego, w którym
został sporządzony, jeżeli są znane;
7)
datę złożenia przez mężczyznę oświadczenia, że dziecko pochodzi od niego;
8)
datę złożenia przez matkę dziecka oświadczenia, że mężczyzna, który złożył
oświadczenie, jest ojcem dziecka;
9)
datę odmowy przyjęcia oświadczeń koniecznych do uznania ojcostwa;
10) nazwisko i imię kierownika urzędu stanu cywilnego lub konsula przyjmującego
oświadczenie lub odmawiającego przyjęcia oświadczeń koniecznych do uznania
ojcostwa dziecka.
3. Minister właściwy do spraw wewnętrznych prowadzący rejestr stanu cywilnego
zapewnia Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego możliwość realizacji zadań wynikających
z art. 35 ust. 4 ustawy z dnia 24 maja 2002 r. o Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego oraz
Agencji Wywiadu (Dz. U. z 2010 r. Nr 29, poz. 154, z późn. zm.).
Art. 20. 1. Kierownik urzędu stanu cywilnego, który sporządził akt urodzenia, za
pośrednictwem systemu teleinformatycznego występuje o nadanie numeru PESEL, który po
nadaniu jest zamieszczany w rejestrze stanu cywilnego.
2. W rejestrze stanu cywilnego zamieszcza się przy akcie stanu cywilnego dane
o obywatelstwie oraz numer PESEL osoby, której akt dotyczy, jeżeli został nadany.
Art. 21. 1. Kierownik urzędu stanu cywilnego przed rejestracją zdarzenia sprawdza, czy
nie zostało ono uprzednio zarejestrowane w formie aktu stanu cywilnego w rejestrze stanu
cywilnego.

5) Zmiany tekstu jednolitego wymienionej ustawy zostały ogłoszone w Dz. U. z 2010 r. Nr 182, poz. 1224
i Nr 238, poz. 1578, z 2011 r. Nr 53, poz. 273, Nr 84, poz. 455, Nr 117, poz. 677 i Nr 230, poz. 1371,
z 2012 r. poz. 627 i 908, z 2013 r. poz. 628, 675 i 1247 i 1351 oraz z 2014 r. poz. 502 i 616.
– 8 –
2. Dokonując czynności z zakresu rejestracji stanu cywilnego, kierownik urzędu stanu
cywilnego, za pośrednictwem systemu teleinformatycznego, dokonuje sprawdzenia danych
zawartych w Powszechnym Elektronicznym Systemie Ewidencji Ludności.
Art. 22. Rejestracji stanu cywilnego dokonuje się na podstawie dowodów
potwierdzających prawdziwość zgłoszonych danych. W przypadku uznania tych dowodów za
niewystarczające, stan faktyczny ustala się w postępowaniu wyjaśniającym.
Art. 23. Informacje o okolicznościach i podstawie rejestracji urodzenia, małżeństwa
albo zgonu zamieszcza się w akcie stanu cywilnego jako adnotację.
Art. 24. 1. Wpis wpływający na treść lub ważność aktu stanu cywilnego dołącza się do
aktu stanu cywilnego w formie wzmianki dodatkowej.
2. Wzmiankę dodatkową dołącza się na podstawie:
1)
prawomocnych orzeczeń sądów;
2)
ostatecznych decyzji administracyjnych i decyzji administracyjnych o zmianie imienia
lub nazwiska;
3)
odpisów aktów stanu cywilnego;
4)
protokołów sporządzanych przez kierowników urzędów stanu cywilnego lub konsulów
dla czynności z zakresu rejestracji stanu cywilnego, które wymagają dołączenia
wzmianek dodatkowych do aktów stanu cywilnego;
5)
odpisu zagranicznego dokumentu stanu cywilnego lub innych dokumentów
pochodzących od organów obcego państwa niewymagających uznania;
6)
innych dokumentów mających wpływ na treść lub ważność aktu.
3. Wzmiankę dodatkową o zmianie imienia lub nazwiska rodzica lub rodziców osoby
pełnoletniej dołącza się do aktu urodzenia lub aktu małżeństwa tej osoby, o ile wystąpi ona
z takim wnioskiem.
Art. 25. 1. Informacje o innych aktach stanu cywilnego dotyczących tej samej osoby
oraz informacje wpływające na stan cywilny tej osoby zamieszcza się przy akcie stanu
cywilnego w formie przypisków.
2. Sporządzając akt stanu cywilnego lub dołączając do niego wzmiankę dodatkową,
niezwłocznie zamieszcza się przypiski przy innych aktach stanu cywilnego dotyczących tej
samej osoby.
Art. 26. 1. Dokumenty stanowiące podstawę sporządzenia aktu stanu cywilnego lub
dokumenty złożone po sporządzeniu aktu stanu cywilnego, stanowiące podstawę do
– 9 –
dołączenia wzmianki dodatkowej do aktu stanu cywilnego lub stanowiące podstawę
zamieszczenia przypisku przy innych aktach stanu cywilnego stanowią akta zbiorowe
rejestracji stanu cywilnego.
2. W aktach zbiorowych rejestracji stanu cywilnego gromadzi się dokumenty, które nie
podlegają zwrotowi. Na wniosek osoby, która przedkłada zagraniczny dokument stanu
cywilnego, można wydać ten dokument, po uprzednim sporządzeniu kopii poświadczonej za
zgodność z oryginałem przez kierownika urzędu stanu cywilnego, jeżeli wnioskodawca nie
ma możliwości ponownego uzyskania tego dokumentu.
3. Akta zbiorowe rejestracji stanu cywilnego są gromadzone w rejestrze stanu
cywilnego, jeżeli zostały sporządzone w formie dokumentu elektronicznego. W rejestrze
mogą być gromadzone akta zbiorowe rejestracji stanu cywilnego niesporządzone w formie
dokumentu elektronicznego jako odwzorowanie cyfrowe lub może być zamieszczany opis
tych dokumentów.
4. Dokumenty z akt zbiorowych rejestracji stanu cywilnego na żądanie sądu,
prokuratora, osoby, której akt dotyczy, lub osoby mającej interes prawny mogą być
wydawane w formie dokumentu elektronicznego lub kopii lub wydruku dokumentu
elektronicznego poświadczonych za zgodność z oryginałem przez kierownika urzędu stanu
cywilnego.
Art. 27. 1. Akta zbiorowe rejestracji stanu cywilnego zabezpiecza się przed
uszkodzeniem, zniszczeniem, utratą oraz nieuprawnionym dostępem osób trzecich.
2. Akta zbiorowe rejestracji stanu cywilnego niesporządzone w formie dokumentu
elektronicznego przechowuje się w archiwum urzędu stanu cywilnego, w miejscu
zapewniającym ich zabezpieczenie, a w razie potrzeby poddaje konserwacji.
3. Akta zbiorowe rejestracji stanu cywilnego niesporządzone w formie dokumentu
elektronicznego mogą być wynoszone poza urząd stanu cywilnego za zgodą wojewody,
wyrażoną w drodze postanowienia, lub w przypadku niebezpieczeństwa zagrażającego tym
aktom.
4. Minister właściwy do spraw wewnętrznych określi, w drodze rozporządzenia, sposób:
1)
prowadzenia rejestru stanu cywilnego,
2)
oznaczania w nim aktów stanu cywilnego,
3)
prowadzenia akt zbiorowych rejestracji stanu cywilnego,