Rządowy projekt ustawy o skutkach powierzania wykonywania pracy cudzoziemcom przebywającym wbrew przepisom na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej

Druk nr 120

Warszawa, 28 grudnia 2011 r.
SEJM
RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
VII kadencja
Prezes Rady Ministrów

RM 10-26-11


Pani

Ewa
Kopacz
Marszałek Sejmu
Rzeczypospolitej
Polskiej



Szanowna Pani Marszałek
Na podstawie art. 118 ust. 1 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej z dnia
2 kwietnia 1997 r. przedstawiam Sejmowi Rzeczypospolitej Polskiej projekt
ustawy

- o skutkach powierzania wykonywania
pracy cudzoziemcom przebywającym
wbrew przepisom na terytorium
Rzeczypospolitej Polskiej.

Projekt ma na celu wykonanie prawa Unii Europejskiej.
W załączeniu przedstawiam także opinię dotyczącą zgodności
proponowanej regulacji z prawem Unii Europejskiej.
Ponadto uprzejmie informuję, że do prezentowania stanowiska Rządu w
tej sprawie w toku prac parlamentarnych został upoważniony Minister Pracy i
Polityki Społecznej.

Z poważaniem

(-) Donald Tusk
Projekt


U S T A W A
z dnia

o skutkach powierzania wykonywania pracy cudzoziemcom przebywającym wbrew
przepisom na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej1)

Art. 1. 1. Ustawa określa:
1) sankcje dla podmiotów powierzających wykonywanie pracy
cudzoziemcowi przebywającemu bez ważnego dokumentu
uprawniającego do pobytu na terytorium Rzeczypospolitej
Polskiej;
2) szczególne zasady dochodzenia roszczeń z tytułu wynagrodzenia
i związanych z nim świadczeń przez cudzoziemca
przebywającego bez ważnego dokumentu uprawniającego do
pobytu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.
2. Ilekroć w ustawie jest mowa o cudzoziemcu rozumie się przez to
cudzoziemca niebędącego:
1) obywatelem państwa członkowskiego Unii Europejskiej;
2) obywatelem
państwa członkowskiego Europejskiego
Porozumienia o Wolnym Handlu (EFTA) – strony umowy
o Europejskim Obszarze Gospodarczym;
3) obywatelem Konfederacji Szwajcarskiej;
4) członkiem rodziny cudzoziemców, o których mowa w pkt 1 – 3,
który do nich dołącza lub z nimi przebywa.

Art. 2. Podmiot powierzający wykonywanie pracy cudzoziemcowi jest
obowiązany żądać od cudzoziemca przedstawienia przed rozpoczęciem pracy ważnego
dokumentu uprawniającego do pobytu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.

Art. 3. Podmiot powierzający wykonywanie pracy cudzoziemcowi jest
obowiązany do przechowywania przez cały okres wykonywania pracy przez
cudzoziemca kopii dokumentu, o którym mowa w art. 2.

Art. 4. Podmiot powierzający wykonywanie pracy cudzoziemcowi nie
podlega odpowiedzialności za powierzanie wykonywania pracy cudzoziemcowi
przebywającemu bez ważnego dokumentu uprawniającego do pobytu na terytorium
Rzeczypospolitej Polskiej, jeżeli spełnił łącznie następujące warunki:
1) wypełnił obowiązki, o których mowa w art. 2 i 3, chyba że
podmiot powierzający wykonywanie pracy wiedział, że
przedstawiony dokument uprawniający do pobytu na terytorium
Rzeczypospolitej Polskiej został sfałszowany;
2) zgłosił cudzoziemca, któremu powierzył wykonywanie pracy, do
ubezpieczeń społecznych, o ile obowiązek taki wynika
z obowiązujących przepisów.

Art. 5. W przypadku skazania za przestępstwo, o którym mowa w art. 264b
lub art. 264c ustawy z dnia 6 czerwca 1997 r. – Kodeks karny (Dz. U. Nr 88, poz. 553,
z późn. zm.2)), sąd może orzec:
1) zakaz dostępu do, pochodzących ze środków publicznych,
pomocy lub dotacji, w tym dotacji celowych w rozumieniu ustawy
z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych (Dz. U. Nr 157,
poz. 1240, z późn. zm.3)), na okres trzech lat od dnia
uprawomocnienia się wyroku lub
2) obowiązek zwrotu przyznanej pomocy lub udzielonych dotacji,
o których mowa w pkt 1, uzyskanych w okresie 12 miesięcy
poprzedzających uprawomocnienie się wyroku.

Art. 6. 1. Cudzoziemcowi przebywającemu na terytorium Rzeczypospolitej
Polskiej bez ważnego dokumentu uprawniającego do pobytu, któremu powierzono
wykonywanie pracy, przysługuje roszczenie o wypłatę zaległego wynagrodzenia
i związanych z nim świadczeń.
2 
2. W przypadku powierzenia wykonywania pracy cudzoziemcowi na
podstawie stosunku pracy, przy dochodzeniu zaległego wynagrodzenia, o którym mowa
w ust. 1, domniemywa się istnienie stosunku pracy przez okres co najmniej trzech
miesięcy, chyba że pracodawca lub cudzoziemiec dowiodą innego okresu zatrudnienia.
3. Przepis ust. 2 stosuje się odpowiednio w przypadku wydawania
orzeczenia o istnieniu stosunku pracy.
4. W przypadku powierzenia wykonywania pracy cudzoziemcowi na
innej podstawie niż stosunek pracy, przy dochodzeniu zaległego wynagrodzenia,
o którym mowa w ust. 1, domniemywa się, że za wykonanie powierzonej pracy
uzgodniono wynagrodzenie w wysokości trzykrotnego minimalnego wynagrodzenia za
pracę, chyba że podmiot powierzający wykonywanie pracy lub cudzoziemiec dowiodą,
że wynagrodzenie zostało uzgodnione w innej wysokości.

Art. 7. Podmiot
powierzający wykonywanie pracy cudzoziemcowi
przebywającemu bez ważnego dokumentu uprawniającego do pobytu na terytorium
Rzeczypospolitej Polskiej jest obowiązany pokryć koszty związane z przesłaniem
cudzoziemcowi zaległych należności do państwa, do którego cudzoziemiec powrócił
lub został wydalony.

Art. 8. 1. Jeżeli podmiotem powierzającym wykonywanie pracy
cudzoziemcowi przebywającemu bez ważnego dokumentu uprawniającego do pobytu
na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej jest podwykonawca, wykonawca jest
obowiązany do:
1) wypłaty cudzoziemcowi zasądzonego zaległego wynagrodzenia
i związanych z nim świadczeń oraz pokrycia kosztów
związanych z przesłaniem cudzoziemcowi zaległych należności
do państwa, do którego cudzoziemiec powrócił lub został
wydalony, w przypadku gdy:
a) podmiot powierzający wykonywanie pracy cudzoziemcowi,
będący bezpośrednim podwykonawcą wykonawcy jest
niewypłacalny, w rozumieniu przepisów o ochronie roszczeń
pracowniczych w razie niewypłacalności pracodawcy,
lub uporczywie uchyla się od wypłaty wynagrodzenia lub
3 
b) przemawia za tym szczególnie ważny interes cudzoziemca;
2) zapłaty kary grzywny z tytułu powierzenia przez
podwykonawcę wykonywania pracy cudzoziemcowi
przebywającemu bez ważnego dokumentu uprawniającego do
pobytu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej;
3) poniesienia kosztów wydalenia cudzoziemca, o których mowa
w art. 96 ust. 3 ustawy z dnia 13 czerwca 2003 r.
o cudzoziemcach (Dz. U. z 2006 r. Nr 234, poz. 1694, z późn.
zm.4)).
2.
Wykonawca, o którym mowa w ust. 1, nie ponosi
odpowiedzialności w zakresie określonym w tym przepisie, jeżeli wykaże, że spełnił
wymagania należytej staranności, w szczególności zobowiązał podwykonawcę do
niepowierzania wykonywania pracy cudzoziemcom przebywającym bez ważnego
dokumentu uprawniającego do pobytu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej oraz
sprawdził wykonanie obowiązku zgłoszenia cudzoziemców do ubezpieczeń
społecznych.

Art. 9. 1. Główny wykonawca oraz każdy podwykonawca, który pośredniczy
między głównym wykonawcą a podmiotem powierzającym wykonywanie pracy
cudzoziemcom przebywającym bez ważnego dokumentu uprawniającego do pobytu na
terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, są solidarnie obowiązani do:
1) wypłaty zasądzonego zaległego wynagrodzenia i związanych
z nim świadczeń oraz pokrycia kosztów związanych
z przesłaniem zaległych należności do państwa, do którego
cudzoziemiec powrócił lub został wydalony,
2) zapłaty kary grzywny z tytułu powierzenia wykonywania
pracy cudzoziemcowi przebywającemu bez ważnego
dokumentu uprawniającego do pobytu na terytorium
Rzeczypospolitej Polskiej,
3) poniesienia kosztów wydalenia cudzoziemca, o których mowa
w art. 96 ust. 3 ustawy z dnia 13 czerwca 2003 r.
o cudzoziemcach
4