Sprzedaż udziałów - okres przejściowy

Przeczytaj także: Representations and warranties: czasowe ograniczenia odpowiedzialności

Pozornie, oba rodzaje regulacji wydają się wywoływać tożsame skutki, w związku z czym może rodzić się pytanie o sens umieszczania w umowie zobowiązań dotyczących okresu przejściowego wobec obecności w niej postanowień w zakresie representations and warranties. Wydaje się jednak, że z perspektywy ochrony interesów kupującego istnienie obok siebie obu omawianych instytucji ma sens.

Uzasadnieniem takiego poglądu jest fakt, że zakresy przedmiotowe zobowiązań dotyczących okresu przejściowego oraz oświadczeń i zapewnień nie do końca się pokrywają. Wystarczy tutaj chociażby wskazać na ogólne zobowiązanie sprzedającego do prowadzenia w okresie przejściowym działalności spółki wyłącznie w jej normalnym toku, które to zobowiązanie zwykle nie znajduje pokrycia w oświadczeniach i zapewnieniach. Podobnie rzecz ma się z zakazem zawierania w okresie przejściowym określonych umów skutkujących zaciągnięciem zobowiązania powyżej określonej kwoty. Tego rodzaju ograniczenie dotyczy bowiem zawierania nowych umów, podczas gdy oświadczenia i zapewnienia co do zasady wymieniają raczej istotne umowy, których spółka jest już stroną na dzień zawarcia umowy warunkowej i pośrednio, poprzez obowiązek potwierdzenia obowiązywania takich umów również w dniu finalizacji, artykułują zakaz ich zmiany lub rozwiązania w okresie przejściowym.

Konieczność ochrony interesów kupującego

Wszystkie powyższe mechanizmy mają ochronić kupującego przed sytuacją, w której w dniu finalizacji znajduje się on w całkowicie innej rzeczywistości w porównaniu do dnia podpisania umowy warunkowej, kupując ostatecznie nie tą spółkę, co do nabycia której zobowiązał się w umowie warunkowej.

Nieostrożność oraz niewłaściwe skonstruowanie struktury transakcji oraz struktury umowy, przy odrobinie złej wiary sprzedającego, może doprowadzić do katastrofalnych skutków dla kupującego.

Należy bowiem pamiętać, że z formalnego punktu widzenia przedmiotem transakcji nie jest sama spółka, a jedynie jej udziały lub akcje i tylko w tym zakresie sprzedający ponosi odpowiedzialność za wady przedmiotu transakcji na podstawie obowiązujących przepisów. Przy braku odpowiednich uregulowań umownych sprzedający nie będzie więc ponosił jakiejkolwiek odpowiedzialności za jakiekolwiek wady rzeczywistego przedmiotu transakcji, czyli biznesu spółki, chociażby stan spółki w okresie przejściowym pogorszył się na tyle, że z ekonomicznego punktu widzenia jej nabycie straciłoby dla kupującego sens.