Urlop bezpłatny a praca dla pracodawcy

Przeczytaj także: Urlop bezpłatny a składki ZUS

Jak wskazano we wstępie – kodeks pracy dopuszcza dwie formy urlopu bezpłatnego:

• urlop bezpłatny udzielony na wniosek pracownika
• urlop bezpłatny udzielony za zgodą pracownia w celu wykonywania pracy u innego pracodawcy

Przyjrzyjmy się im bliżej.

Urlop bezpłatny udzielony na wniosek pracownika

Zgodnie z art. 174 k.p. urlop bezpłatny to okres w którym wzajemne prawa i obowiązki stron stosunku pracy ulegają zawieszeniu, pracownik nie wykonuje obowiązków pracowniczych, a pracodawca nie wypłaca w tym okresie wynagrodzenia.

Okres urlopu bezpłatnego nie wlicza się do okresu pracy, od którego zależą uprawnienia pracownicze. Również w okresie urlopu bezpłatnego pracownik nie podlega ubezpieczeniom społecznym z tytułu umowy o pracę. Urlop ten jest okresem zawieszenia ubezpieczenia.

Urlop bezpłatny może być udzielony na okres, którego długość określa pracodawca, biorąc pod uwagę cel urlopu i jego potrzebę. Kodeks pracy wskazuje jednak, że przy udzielaniu urlopu dłuższego niż trzy miesiące, strony mogą przewidzieć dopuszczalność odwołania pracownika z tego urlopu z ważnych przyczyn.

Jak wynika z powyższego, istotą takiego urlopu jest z jednej strony zwolnieniem pracownika z obowiązku świadczenia pracy na rzecz pracodawcy, a z drugiej strony zwolnienie pracodawcy z obowiązku wypłacania wynagrodzenia. Należy o tym pamiętać przy udzielaniu takiego urlopu. Dlaczego? Może się bowiem okazać, iż udzielony urlop nie będzie urlopem w myśl art. 174 k.p.

Przykładem może być tutaj sprawa, którą zajmował się Sąd Apelacyjny w Warszawie (wyrok z dnia 27 listopada 1996 r., sygn. akt III AUa 888/96, Apel. -W-wa 1997/2/9). Sąd wskazał w nim mianowicie, iż w sytuacji, w której pracownik przebywa na urlopie bezpłatnym udzielonym mu przez pracodawcę na jego pisemny wniosek oraz nadal wykonuje on część swoich obowiązków pracowniczych u tego pracodawcy, nie ma mowy o udzieleniu urlopu bezpłatnego. Nadal mamy tutaj do czynienia ze stosunkiem pracy między pracodawcą a pracownikiem. Zmianie uległa tylko nieco treść umowy.