Urlop bezpłatny a praca dla pracodawcy

Przeczytaj także: Urlop bezpłatny a składki ZUS

W podobnej sprawie wypowiadał się także Sąd Najwyższy. W wyroku z dnia 12 grudnia 2004r. (sygn. akt III PK 42/04, OSNP 2005/6/77) wskazał on, że jeżeli pracodawca na wniosek pracownika udzielił mu urlopu bezpłatnego, a jednocześnie strony umówiły się, iż pracownik będzie w tym czasie wykonywał część swoich dotychczasowych obowiązków, to nie doszło do udzielenia pracownikowi urlopu bezpłatnego. Zamiarem stron w tej sytuacji było bowiem dalsze wykonywanie przez pracownika tej samej pracy na rzecz pracodawcy, tylko w ograniczonym zakresie. Sąd wskazał ponadto, iż w takiej sytuacji w tym okresie pracownik nabywał prawo do wynagrodzenia za wykonywaną pracę. SN podkreślił, iż w przypadku urlopu bezpłatnego obie strony stosownej umowy muszą złożyć zgodne oświadczenia woli. Wykładni tych oświadczeń należy natomiast dokonywać na podstawie art. 65 k.c. w związku z art. 300 k.p. Należy więc badać, jaki był zgodny zamiar stron i cel umowy, a nie opierać się tylko na jej dosłownym brzmieniu. Jak wskazano wyżej, w tym przypadku celem tym było dalsze wykonywanie przez pracownika pracy a nie przejście na urlop bezpłatny.

Wyjątki

Przejście na urlop bezpłatny nie oznacza jednak, iż pracownik nie może wykonywać żadnej pracy na rzecz pracodawcy. Strony mogą bowiem zawrzeć np. umowę cywilnoprawną (zlecenie, o dzieło), na podstawie której pracownik nadal będzie pracował dla pracodawcy. Ważne jednak jest, aby była to inna praca niż wynikająca z umowy o pracę.

Podczas urlopu bezpłatnego pracownik może także świadczyć usługi dla swojego pracodawcy jako odrębny podmiot gospodarczy (w ramach już prowadzonej bądź świeżo otwartej firmy). W tym przypadku usługi te także nie mogą być tożsame z pracą wykonywaną na podstawie umowy o pracę. Warto w tym miejscu wspomnieć także, iż w tym przypadku taki pracownik musi sam obliczać i odprowadzać składki na ubezpieczenie społeczne i zdrowotne.

Urlop bezpłatny udzielony za zgodą pracownia w celu wykonywania pracy u innego pracodawcy

Drugą formą urlopu bezpłatnego jest jego udzielenie pracownikowi w celu wykonywania pracy u innego pracodawcy (art. 174¹.§ 1.) Jego udzielenie następuje za zgodą pracownika, wyrażoną na piśmie, na okres ustalony w porozumieniu zawartym między pracodawcami. Okres tego urlopu, inaczej niż urlopu opisanego wcześniej, wlicza się do okresu pracy, od którego zależą uprawnienia pracownicze u dotychczasowego pracodawcy.