Rządowy projekt ustawy o zasadach uznawania kwalifikacji zawodowych nabytych w państwach członkowskich Unii Europejskiej

UZASADNIENIE

W chwili obecnej obowiązuje rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 18 marca 2005 r. w sprawie
stażu adaptacyjnego oraz testu umiejętności w toku postępowania o uznanie nabytych w państwach
członkowskich Unii Europejskiej kwalifikacji do wykonywania zawodu aktuariusza (Dz. U. Nr 61,
poz. 534).
Powyższe rozporządzenie zostało wydane na podstawie art. 15 ustawy z dnia 26 kwietnia 2001 r. o
zasadach uznawania nabytych w państwach członkowskich Unii Europejskiej kwalifikacji do
wykonywania zawodów regulowanych (Dz.U. Nr 87, poz. 954 z późn. zm.).
W związku z projektem nowej ustawy o zasadach uznawania kwalifikacji zawodowych nabytych w
państwach członkowskich Unii Europejskiej, który uchyla ustawę o zasadach uznawania
kwalifikacji zawodowych nabytych w państwach członkowskich, zachodzi konieczność wydania
nowego rozporządzenia.

Nowe rozporządzenie wchodzi w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia.

Zgodnie z art. 38 projektu ustawy dotychczasowe przepisy wykonawcze wydane na
podstawie art. 8, 13 ust. 2, art. 15 i 18 ust. 2 ustawy, o której mowa w art. 40 pkt 1 oraz na
podstawie art. 8, 10 ust. 5 i art. 13 ust. 2 ustawy, o której mowa w art. 40 pkt 2, zachowują moc do
dnia wejścia w życie przepisów wydanych na podstawie art. 9, 14 ust. 2, art. 17, 25 ust. 2 i art. 26
w brzmieniu nadanym niniejszą ustawą, nie dłużej jednak niż do dnia 20 października 2008 r.

W projekcie rozporządzenia utrzymane zostały dotychczas obowiązujące regulacje.

Zgodnie z art. 1 ust. 2 powołanej ustawy o zasadach uznawania nabytych w państwach
członkowskich Unii Europejskiej kwalifikacji do wykonywania zawodów regulowanych,
„zawodem regulowanym” jest zawód, którego wykonywanie jest uzależnione od spełnienia
wymagań kwalifikacyjnych i warunków określonych w odrębnych przepisach, zwanych dalej
„przepisami regulacyjnymi”.
Do zawodów regulowanych należy m.in. zawód aktuariusza.

Wymagania kwalifikacyjne wobec kandydatów na aktuariusza określone zostały w ustawie z dnia
22 maja 2003r. o działalności ubezpieczeniowej, zgodnie z którą aktuariuszem jest osoba fizyczna
wykonująca czynności w zakresie matematyki ubezpieczeniowej, finansowej i statystyki, wpisana
do rejestru aktuariuszy ( art. 158).
Zgodnie z art. 161 ust.1 tejże ustawy, aktuariusz musi spełniać następujące wymogi, aby zostać
wpisanym do rejestru aktuariuszy, prowadzonego przez Komisję Nadzoru Ubezpieczeń i Funduszy
Emerytalnych:
1) mieć ukończone studia wyższe;
2) przez okres co najmniej 2 lat wykonywać czynności z zakresu matematyki ubezpieczeniowej,
finansowej i statystyki, pod kierunkiem aktuariusza;
3) złożyć z pozytywnym wynikiem egzamin aktuarialny;
4) posiadać pełną zdolność do czynności prawnych;
5) korzystać z pełni praw publicznych;
6) nie być prawomocnie skazanym za umyślne przestępstwo przeciwko wiarygodności
dokumentów, przestępstwo przeciwko mieniu lub za przestępstwo skarbowe.

Art. 161 ust. 7 ustawy o działalności ubezpieczeniowej stanowi, że od wymogu złożenia egzaminu
aktuarialnego są zwolnieni obywatele państw członkowskich UE na zasadach określonych w

6
ustawie o zasadach uznawania nabytych w państwach członkowskich Unii Europejskiej kwalifikacji
do wykonywania zawodów regulowanych. Po przystąpieniu Polski do Unii Europejskiej,
obywatelom państw członkowskich Unii Europejskiej, których kwalifikacje zostały uznane,
zapewnia się prawo wykonywania w Rzeczypospolitej Polskiej zawodu regulowanego na takich
zasadach jak osobom, które kwalifikacje do jego wykonywania uzyskały w Rzeczypospolitej
Polskiej.

W sytuacji jednak, gdy program kształcenia i szkolenia odbytego przez wnioskodawcę w jego
państwie różni się znacząco od programu i szkolenia wymaganego w Rzeczypospolitej Polskiej
albo jeżeli zakres wykonywanego przez wnioskodawcę w jego państwie zawodu różni się od
zakresu tego zawodu w Rzeczypospolitej Polskiej, właściwy organ może uzależnić decyzję o
uznaniu kwalifikacji od odbycia przez wnioskodawcę stażu adaptacyjnego albo przystąpienia do
testu umiejętności, na podstawie art. 11 ustawy o zasadach uznawania nabytych w państwach
członkowskich Unii Europejskiej kwalifikacji do wykonywania zawodów regulowanych. Wybór
jednej z wymienionych form należy do wnioskodawcy.

Niniejsze rozporządzenie określa:
1) warunki, sposób i tryb odbywania stażu adaptacyjnego, sposób i tryb wykonywania nadzoru nad
odbywaniem stażu oraz oceny nabytych przez wnioskodawcę umiejętności, a także sposób ustalania
kosztów stażu adaptacyjnego;
2) warunki, sposób i tryb przeprowadzania testu umiejętności oraz oceny wykazanych przez
wnioskodawcę umiejętności, a także sposób ustalania kosztów testu umiejętności,
w toku postępowania o uznanie nabytych w państwach członkowskich Unii Europejskiej,
Konfederacji Szwajcarskiej lub państwach członkowskich Europejskiego Porozumienia o Wolnym
Handlu – stronach umowy o Europejskim Obszarze Gospodarczym kwalifikacji do wykonywania
zawodu aktuariusza.

Jeżeli w toku postępowania o uznanie kwalifikacji zaistnieje sytuacja, o której mowa w art. 11
ustawy o zasadach uznawania nabytych w państwach członkowskich Unii Europejskiej kwalifikacji
do wykonywania zawodów regulowanych, organ prowadzący postępowanie wydaje postanowienie
o obowiązku odbycia stażu adaptacyjnego albo przystąpienia do testu umiejętności. W
postanowieniu tym zostają wskazane zarówno najistotniejsze warunki odbycia stażu jak i lista
przedmiotów do testu umiejętności – w celu stworzenia wnioskodawcy wystarczającej podstawy
wyboru jednej z wymienionych form.
Program stażu i lista przedmiotów ustalane są w oparciu o porównanie programu studiów i praktyk
aktuarialnych wymaganych w Polsce z zakresem programowym studiów i praktyk odbytych przez
wnioskodawcę, których nie obejmuje dyplom lub inny dowód formalnych kwalifikacji
przedstawiony przez wnioskodawcę.

Wnioskodawca dokonuje wyboru poprzez złożenie stosownego wniosku.

W przypadku stażu adaptacyjnego istotnym jest, aby spełnione zostały wszelkie warunki określone
przez organ prowadzący postępowanie, jako że jest to jedyny sposób zagwarantowania, że staż
spełni swoją rolę i wszelkie stwierdzone w postępowaniu różnice zostaną nadrobione. Dlatego, w
myśl przepisów rozporządzenia wniosek o odbycie stażu zawiera wskazanie instytucji finansowej,
w której staż ma być odbywany, aktuariusza, który będzie opiekunem stażu oraz promesę umowy
lub umowę przedwstępną nawiązania stosunku prawnego będącego podstawą odbycia stażu. Organ
przyjmuje wniosek, jeśli zawiera on wszystkie powyżej wymienione dane i jeśli jednocześnie
zgodne są z warunkami określonymi w postanowieniu, o którym mowa w § 3 ust.2.

Staż adaptacyjny odbywany jest w zakładach ubezpieczeń, według programu określonego przez
organ prowadzący postępowanie, pod nadzorem aktuariusza będącego opiekunem stażu. Oceny

7
stażu dokonuje opiekun stażu. Ocena sporządzana jest w formie pisemnej i powinna zawierać
stwierdzenie o zdolności wnioskodawcy do samodzielnego wykonywania zawodu aktuariusza. W
określonych przypadkach istnieje możliwość zmiany opiekuna stażu. Ocena stażu adaptacyjnego
nie może przybrać formy egzaminu. Jeżeli jest ona negatywna, organ, na wniosek zainteresowanego
jednokrotnie dopuszcza do ponownego odbycia stażu lub przedłuża czas trwania stażu.

Zgodnie z rozporządzeniem, test przeprowadzać będzie Komisja Egzaminacyjna dla Aktuariuszy,
której m.in. regulamin działania, określa rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 20 listopada
2003 r. w sprawie nadania regulaminu działania Komisji Egzaminacyjnej dla Aktuariuszy, ustalania
wysokości opłat egzaminacyjnych oraz wynagrodzenia członków Komisji.
Test umiejętności przeprowadzany jest w formie dwóch części pisemnych i jednej części ustnej i
ogranicza się do sprawdzenia poziomu wiedzy zawodowej wnioskodawcy. Przeprowadzany będzie
w oparciu o listę przedmiotów sporządzoną przez organ prowadzący postępowanie. Ponadto,
rozporządzenie określa szczegółowo:
-warunki zaliczenia testu umiejętności;
-tryb zaliczania testu umiejętności;
-zasady oceny testu umiejętności;
-tryb odwołania się od wyników testu umiejętności;
-wysokość opłaty egzaminacyjnej za przystąpienie do testu umiejętności.


8
OCENA SKUTKÓW REGULACJI:

1. Wpływ regulacji na dochody i wydatki budżetu i sektora publicznego
Wejście w życie rozporządzenia nie spowoduje dodatkowych skutków finansowych dla
budżetu państwa i budżetów jednostek samorządu terytorialnego.

2. Wpływ regulacji na rynek pracy
Dostosowanie prawa polskiego do systemu ogólnego uznawania dyplomów wyższych uczelni oraz
kwalifikacji w obrębie Unii Europejskiej związane jest z prawem Wspólnot Europejskich
gwarantującym swobodny przepływ pracowników oraz swobody świadczenia usług. W
konsekwencji aktuariusz, niezależnie od kraju pochodzenia (w granicach UE, Konfederacji
Szwajcarskiej lub na terenie państw członkowskich Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu
– stronach umowy o Europejskim Obszarze Gospodarczym), w którym nabył uprawnienia do
wykonywania zawodu aktuariusza będzie miał możliwość podjęcia pracy w Polsce. Ujednolicenie
systemu wpłynie na migrację ludności nie tylko w krajach Unii Europejskiej, ale także na terenie
państw członkowskich Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu i Konfederacji
Szwajcarskiej i może wpłynąć na rozwiązanie problemu bezrobocia.

3. Wpływ regulacji na konkurencyjność wewnętrzną i zewnętrzną gospodarki
Wejście w życie rozporządzenia nie będzie miało wpływu na konkurencyjność gospodarki.

4. Wpływ regulacji na sytuację i rozwój regionów
Wejście w życie rozporządzenia nie będzie miało wpływu na sytuację i rozwój regionów.
5. Konsultacje
Projekt rozporządzenia będzie przedmiotem konsultacji z Ministerstwem Edukacji Narodowej i
Sportu, Komisją Nadzoru Ubezpieczeń i Funduszy Emerytalnych, której zostało przekazane
uprawnienie do przeprowadzenia postępowania i wydania decyzji w sprawie uznania kwalifikacji w
zawodzie aktuariusza rozporządzeniem Ministra Finansów z dnia 16 kwietnia 2004r. w sprawie
upoważnienia do uznawania nabytych w państwach członkowskich Unii Europejskiej kwalifikacji
do wykonywania zawodów regulowanych.


06/23si

9
Projekt
ROZPORZĄDZENIE
MINISTRA GOSPODARKI 1)
z dnia
w sprawie stażu adaptacyjnego i testu umiejętności przeprowadzanych w toku
postępowania o uznanie kwalifikacji do podejmowania lub wykonywania działalności pilota
wycieczek

Na podstawie art. 17 ustawy z dnia .......... o zasadach uznawania kwalifikacji zawodowych
nabytych w państwach członkowskich Unii Europejskiej (Dz. U. Nr.........) zarządza się, co
następuje:
Rozdział 1
Przepisy ogólne
§ 1. Rozporządzenie określa:
1) warunki, sposób i tryb odbywania stażu adaptacyjnego, sposób i tryb wykonywania nadzoru
nad odbywaniem stażu oraz oceny nabytych przez wnioskodawcę umiejętności, a także
sposób ustalania kosztów odbywania stażu adaptacyjnego oraz tryb ich ponoszenia;
2) warunki, sposób i tryb przeprowadzania testu umiejętności oraz oceny wykazanych przez
wnioskodawcę umiejętności, a także sposób ustalania kosztów przeprowadzania testu
umiejętności oraz tryb ich ponoszenia.
§ 2. 1. Konieczność odbycia stażu adaptacyjnego albo przeprowadzenia testu umiejętności
stwierdza się w postanowieniu wydanym w toku postępowania prowadzonego przez ministra
właściwego do spraw turystyki, zwanego dalej "organem prowadzącym postępowanie".
2.
Wnioskodawca po otrzymaniu postanowienia występuje do organu prowadzącego
postępowanie z wnioskiem o odbycie stażu adaptacyjnego albo przeprowadzenie testu
umiejętności.
§ 3. Po otrzymaniu wniosku, o którym mowa w § 2 ust. 2, organ prowadzący postępowanie
przekazuje postanowienie, o którym mowa w § 2 ust. 1, wraz z kopią dokumentacji zawierającej
informację o posiadanych przez wnioskodawcę kwalifikacjach, w tym o wykształceniu i praktyce
zawodowej wnioskodawcy, odpowiednio:
1) przedsiębiorcy, o którym mowa w § 6 ust. 1;
2) zespołowi przygotowującemu i przeprowadzającemu test umiejętności.
§ 4. Organ prowadzący postępowanie podaje do publicznej wiadomości w Biuletynie
Informacji Publicznej na stronach podmiotowych ministra właściwego do spraw turystyki:
1) informacje o wymogach kwalifikacyjnych dla pilotów wycieczek;
2) zakres programowy szkolenia dla pilota wycieczek.
§ 5. Staż adaptacyjny i test umiejętności przeprowadza się w języku polskim.