Jak chronić wzór przemysłowy?

Przeczytaj także: ISO 9001 a konkurencyjność firmy

Dzień w dzień na rynku pojawiają się nowe towary, w których zawarte są wzory przemysłowe. Mało kto wie, że w gospodarce rynkowej są one bardzo istotnym elementem promocji i strategii tworzenia wizerunku produkowanych towarów, co ma bezpośredni wpływ na wizerunek samego przedsiębiorstwa. Brak stosownego zabezpieczenia praw do wzoru przemysłowego może znacznie utrudnić rozwój przedsiębiorcy. Tylko odpowiednia ochrona wzorów przemysłowych umożliwia czerpanie korzyści z ich eksploatacji oraz pozwala skutecznie powstrzymać ewentualne naruszenia praw wyłącznych.

Wzór przemysłowy

Ustawy Prawo własności przemysłowej definiuje wzór przemysłowy jako nową i posiadającą indywidualny charakter postać wytworu, której nadano cechy linii, konturów, kształtów, kolorystyki, ornamentacji czy szczególnej struktury. Tak więc przykładowo będzie to pojemnik na dokumenty, koperta zegarka lub projekt graficzny lampy. Z definicji tej wynika jednoznacznie, że można chronić jedynie wygląd zewnętrzny wytworu natomiast ochronie nie podlega sam produkt.

Jak chronić

Na wzór przemysłowy udziela się prawa z rejestracji (art. 105 ww. ustawy). Zgłoszenia wzoru przemysłowego można dokonać osobiście lub przez pełnomocnika, składając je w Urzędzie Patentowym RP lub przesyłając za pośrednictwem poczty. Jednym z warunków uzyskania prawa z rejestracji wzoru przemysłowego jest dokonanie opłaty w podstawowym wymiarze, tj. 300,00 zł. Uprawniony podmiot nabywa wówczas prawo do wyłącznego korzystania ze wzoru przemysłowego w sposób zarobkowy lub zawodowy na całym obszarze Rzeczypospolitej Polskiej. Zarejestrowany wzór chroniony jest przez 25 lat od daty dokonania zgłoszenia w Urzędzie Patentowym. Prawo z rejestracji wzoru przemysłowego przysługuje przede wszystkim jego twórcy. Jeżeli zgłaszający wzór przemysłowy nie jest jego twórcą, zobowiązany jest wskazać w podaniu twórcę oraz podstawę swojego prawa do uzyskania prawa z rejestracji.

Korzyści dla małego przedsiębiorcy

Wzór przemysłowy podnosi wartość produktu, jeśli będzie on wystarczająco atrakcyjny przełoży się to bezpośrednio na zyski przedsiębiorcy. Obecnie jeżeli firma chce być konkurencyjna, to musi oferować wyroby dostosowane do aktualnych trendów zaczerpniętych z wzornictwa światowego, tak by zaspokoić nie tylko potrzeby i wymagania klientów rynku lokalnego, ale i potencjalnego importera. Korzyści materialne dla przedsiębiorcy wynikają także z zastosowanej ochrony prawnej. Na drodze sądowej można dochodzić odszkodowania w przypadku naruszeń wzoru przemysłowego.

Zachęta do innowacji

Małe i średnie przedsiębiorstwa w dążeniach do utrzymania konkurencyjności rynkowej mogą stanowić bezpośrednią siłą napędową wprowadzania innowacji w Polsce. Najprostszym sposobem wdrażania innowacyjności produktowej jest wprowadzanie ochrony prawnej towarów ramach ustawy Prawo własności przemysłowej. Państwo ze swej strony także zachęca do wdrażania innowacji i wspiera sektor MŚP poprzez uruchomienie takich programów jak ,,Bon na innowacje-wsparcie dla najmniejszych firm’’ a także udziela dotacji w ramach funduszy unijnych: Innowacyjna Gospodarka (PO IG), Kapitał Ludzki (PO KL) oraz Rozwój Polski Wschodniej (PO RPW).