Kolejna nowelizacja ustawy Prawo zamówień publicznych

Przeczytaj także: Przetargi w 2016 r. od niższych kwot

Zmiana powinna pozytywnie wpłynąć na wydatkowanie środków publicznych na cele związane z rozwojem nauki i kultury, w szczególności poprzez minimalizację nadmiernej biurokratyzacji określonego rodzaju wydatkowania. Niestety omawiane regulacje zawierają wiele niejasnych i nieprecyzyjnych pojęć, takich jak np. „prace badawcze”, „prace eksperymentalne”, „organizacja wystaw” itp. Bo co dokładnie (jakie czynności) wchodzi w zakres takich „prac”, czy „organizacji”? Niestety, powyższe wątpliwości mogą przynieść wiele problemów interpretacyjnych w toku stosowania przepisów, co może w praktyce ograniczyć częstotliwość korzystania przez zamawiających z dyspozycji omawianego przepisu.

Nieujawniane informacje

Ustawa wprowadza również zmiany w zakresie wyłączenia jawności niektórych informacji, które pojawiają się w postępowaniu. Zgodnie z dodanym do znowelizowanej treści ustawy PZP art. 8 ust. 4 zamawiający, zasłaniając się ochroną prywatności lub interesem publicznym będą mogli nie ujawniać odpowiednio danych osobowych wykonawcy, któremu udzielono zamówienia w trybie z wolnej ręki z uwagi na ochronę praw wyłącznych oraz wysokości wynagrodzenia wykonawcy, któremu udzielono zamówienia w trybie z wolnej ręki w przypadku udzielenia zamówienia w zakresie działalności twórczej lub artystycznej.

Przedmiotowa zmiana jest zupełnie niezrozumiała, ponieważ ogranicza dostęp do informacji na temat wydatkowania środków publicznych i zasadnie spotkała się już z falą krytyki ze strony publicystów i wykonawców. Nie ma bowiem uzasadnienia dla utajniania informacji o wartości za jakie zostanie zrealizowane zamówienie (nawet jeśli to koncert zagranicznego artysty), a tym bardziej na temat nazwy wykonawcy, któremu zamówienie zostało powierzone. Nowelizacja w tym zakresie stwarza możliwość do wielu nadużyć i praktycznie wyłącza możliwość kontroli działań zamawiającego przez wykonawców.

Nowa wolna ręka

Nowelizacja wprowadziła także do ustawy PZP nową przesłankę zamówienia z wolnej ręki (dla rzeczy wytwarzanych wyłącznie do celów prac badawczych, eksperymentalnych, naukowych i rozwojowych, które mogą być wytworzone tylko przez jednego wykonawcę), oraz możliwość odformalizowania przez zamawiających postępowania z wolnej ręki dla wykonawców, którym zamówienie jest udzielane z przyczyn związanych z ochroną praw wyłącznych lub w przypadku udzielenia zamówienia w zakresie działalności twórczej lub artystycznej.

Kolejna przesłanka unieważnienia postępowania

Dodatkowo, do ustawy PZP dodano kolejną przesłankę unieważnienia postępowania o udzielenie zamówienia publicznego, jednak wyłącznie dla zamówień finansowanych/współfinansowanych na badania naukowe lub prace rozwojowe.

Niestety, większość z wprowadzonych do ustawy PZP przepisów godzi w instytucję konkurencyjności postępowań i stanowi kolejne narzędzie w rękach zamawiającego – dysponenta postępowania, który w zależności od własnych potrzeb będzie mógł swobodnie wydatkować środki publiczne, bez żadnej zewnętrznej kontroli.

Prace nad ostatecznym wejściem w życie powyższych rozwiązań trwają. Aktualnie ustawę z dnia 7 lutego 2014 r. przekazano Prezydentowi oraz Marszałkowi Senatu.

Matylda Kraszewska,