Poselski projekt ustawy o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych

działalności gospodarczej do państw, w których obowiązują niższe stawki
podatków dochodowych.
W tym zakresie z utrwalonego orzecznictwa TS wynika, że istnienie
korzyści wynikającej z niższego opodatkowania spółki kontrolowanej z siedzibą
w państwie członkowskim innym niż to, w którym została założona spółka
dominująca, samo w
sobie nie upoważnia tego ostatniego państwa
członkowskiego do wyrównywania tej korzyści poprzez mniej korzystne
traktowanie spółki dominującej pod względem podatkowym. Konieczność
zapobieżenia zmniejszeniu wpływów z podatków nie należy ani do celów
określonych w art. 52 ust. 1 TfUE, ani do nadrzędnych względów interesu
ogólnego mogących uzasadnić ograniczenie swobody przyznanej przez TfUE.
Z orzecznictwa wynika również, że sama okoliczność, iż podatnik tworzy drugi
zakład, taki jak spółka kontrolowana, w innym państwie członkowskim, nie
może uzasadniać ogólnego domniemania oszustwa podatkowego
i usprawiedliwiać środka naruszającego wykonywanie swobód podstawowych
zagwarantowanych przez traktat.
rodek krajowy ograniczający swobodę przedsiębiorczości może
natomiast być usprawiedliwiony, jeżeli dotyczy on czysto sztucznych struktur,
których celem jest uniknięcie stosowania przepisów danego państwa
członkowskiego.
Dla oceny zachowania podatnika należy w szczególności wziąć pod
uwagę cel swobody przedsiębiorczości. Celem tym jest umożliwienie
obywatelom państwa członkowskiego utworzenia drugiego zakładu w innym
państwie członkowskim w celu wykonywania tam przez nich działalności oraz
wspierania w ten sposób wzajemnego gospodarczego i społecznego przenikania
wewnątrz Unii na płaszczyźnie działalności wykonywanej na własny rachunek.
W tym celu swoboda przedsiębiorczości zmierza do umożliwienia obywatelom
Unii uczestniczenia w sposób stały i ciągły w życiu gospodarczym państwa
członkowskiego innego niż państwo członkowskie pochodzenia i do osiągania
z tego korzyści. W świetle tego celu, w przyjmującym państwie członkowskim
pojęcie przedsiębiorczości w rozumieniu postanowień traktatu dotyczących
swobody przedsiębiorczości zakłada faktyczne wykonywanie działalności
gospodarczej poprzez stały zakład w tym państwie na czas nieokreślony.
Zakłada ona zatem rzeczywiste utworzenie danej spółki w przyjmującym
państwie członkowskim i
faktyczne wykonywanie w
nim działalności
gospodarczej. Z powyższego wynika, że ograniczenie swobody

6 Zob. wyrok TS z dnia 28 stycznia 1986 r. w sprawie 270/83 Komisja przeciwko Francji,
pkt 21.
7 Zob. wyrok TS z dnia 3 października 2002 r. w sprawie C-136/00 Danner, pkt 56.
8 Zob. wyrok TS z dnia 4 marca 2004 r. w sprawie C-334/02 Komisja przeciwko Francji,
pkt 27.
9 Zob. wyrok TS z dnia 12 grudnia 2002 r. w sprawie C-324/00 Lankhorst-Hohorst, pkt 37.
10 Zob. wyrok TS z dnia 30 listopada 1995 r. w sprawie C-55/94 Gebhard, pkt 25.

5
przedsiębiorczości można usprawiedliwić jedynie motywami zwalczania
praktyk stanowiących nadużycie, a
swoistym celem takiego ograniczenia
powinno być ustanowienie przeszkody dla zachowań polegających na tworzeniu
czysto sztucznych struktur, w oderwaniu od przyczyn ekonomicznych, w celu
unikania podatku należnego z tytułu dochodu osiągniętego z działalności na
terytorium krajowym.
W świetle tych rozważań należy ocenić, czy ograniczenie swobody
przedsiębiorczości wynikające z
proponowanych przepisów może być
uzasadnione motywami zwalczania czysto sztucznych struktur i czy ewentualnie
jest ono proporcjonalne ze względu na ten cel.
Projektowane przepisy dotyczą sytuacji, w których podatnicy zakładają
spółki kontrolowane (nabywają w nich udziały), które w
państwie
członkowskim swojej siedziby podlegają poziomowi opodatkowania niższemu
niż kwota podatku, jaką należałoby zapłacić w Polsce, gdyby dochody spółki
kontrolowanej były opodatkowane w Polsce, a spółki kontrolowane w państwie
swej siedziby nie prowadzą rzeczywistej działalności.
Przewidując uwzględnienie dochodu spółki kontrolowanej podlegającej
korzystniejszemu systemowi podatkowemu i nie prowadzącej rzeczywistej
działalności w podstawie opodatkowania polskiego podatnika, proponowane
przepisy pozwalają na przeciwdziałanie praktykom, których jedynym celem jest
uniknięcie podatku należnego z tytułu dochodu osiągniętego z działalności
wykonywanej na terytorium krajowym. Przepisy takie mogą więc osiągnąć cel,
w którym zostały przyjęte.
Należy jeszcze zbadać, czy powołane przepisy nie wykraczają ponad to,
co jest niezbędne do osiągnięcia tego celu. Biorąc pod uwagę, że projektowane
przepisy przewidują odstąpienie od dodatkowego opodatkowania dochodu
spółek kontrolowanych w przypadku, gdy wykazane zostanie w oparciu o
obiektywne, określone w projekcie ustawy, kryteria, że prowadzą one faktyczną
działalność oraz w przypadku, gdy w państwie ich siedziby obowiązuje
dyrektywa 2011/16/UE lub postanowienia umów międzynarodowych,
przewidujących rozwiązania porównywalne z tą dyrektywą, proponowane
rozwiązanie należy uznać za proporcjonalne do zamierzonego celu.
W świetle powyższych rozważań, należy uznać, że proponowane przepisy
nie są sprzeczne z art. 49 i n. TfUE, dotyczącymi swobody przedsiębiorczości.

b) Projekt ustawy nie reguluje kwestii bezpośrednio objętych
zakresem dyrektywy 2011/16/UE. Zamieszczone z tekście proponowanych
przepisów odwołania do dyrektywy mają jedynie na celu ustalenie negatywnej
przesłanki opodatkowania podatkiem dochodowym dochodów z kontrolowanej

11 Zob. wyrok TS z dnia 12 września 2006 r. w sprawie C-196/04 Cadbury Scheppes plc,
Cadbury Schweppes Overseas Ltd przeciwko Commissioners of Inland Revenue, pkt 55.
12 Zob. ibidem, pkt 59.
13 Por. ibidem, pkt. 61 i n.

6
jednostki zagranicznej. Zgodnie z projektem, jeżeli siedziba kontrolowanej
jednostki zagranicznej znajduje się w państwie, w którym – pośrednio lub
bezpośrednio – obowiązuje przywoływana dyrektywa, wówczas dochody
uzyskiwane z takiej jednostki nie byłyby opodatkowane w Polsce podatkiem
dochodowym. Należy zatem uznać, że projekt nie jest sprzeczny z dyrektywą.

IV. Konkluzja

Poselski projekt ustawy o zmianie ustawy o podatku dochodowym od
osób fizycznych oraz ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych nie jest
sprzeczny z prawem Unii Europejskiej.













Dyrektor Biura Analiz Sejmowych








Zbigniew Wrona






















14 Por. wyrok TS z dnia 19 lipca 2012 r. w sprawie C-48/11 Veronsaajinen
oikeudenvalvontayksikkö przeciwko A Oy, pkt. 35.

7

Warszawa, 24 września 2012 r.
BAS-WAPEiM-2305/12

Pani Ewa Kopacz
Marszałek Sejmu
Rzeczypospolitej Polskiej


Opinia prawna w sprawie stwierdzenia, czy poselski projekt ustawy o
zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz ustawy o
podatku dochodowym od osób prawnych (przedstawiciel wnioskodawcy:
poseł Armand Kamil Ryfiński) jest projektem ustawy wykonującej prawo
Unii Europejskiej w rozumieniu art. 95a regulaminu Sejmu


Poselski projekt ustawy o zmianie ustawy o podatku dochodowym od
osób fizycznych oraz ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych
przewiduje dodanie w obu zmienianych ustawach regulacji dotyczącej
opodatkowania dochodów kontrolowanej jednostki zagranicznej za dany rok
podatkowy, w części odpowiadającej udziałom podatnika w nominalnym
kapitale tej jednostki.
Zgodnie z projektem, kontrolowaną jednostką zagraniczną byłaby spółka
mająca osobowość prawną (pod pewnymi warunkami także spółka niemająca
osobowości prawnej lub inny podmiot gospodarczy) i nieposiadająca zarządu
lub siedziby na terytorium RP, jeżeli podatnicy podlegający w Polsce
nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu:
 posiadają bezpośrednio lub pośrednio co najmniej 50% udziałów lub akcji
tej spółki,
 dysponują bezpośrednio lub pośrednio większością głosów na
zgromadzeniu wspólników, albo na walnym zgromadzeni, w tym jako
zastawnicy lub użytkownicy, bądź w zarządzie tej spółki, także na
podstawie porozumień z innymi osobami, lub
 w jakikolwiek inny sposób sprawują rzeczywistą kontrolę nad tą spółką.
Przychody z kontrolowanej jednostki zagranicznej nie podlegałyby jednak
opodatkowaniu w następujących przypadkach:
 rzeczywiste opodatkowanie dochodów kontrolowanej jednostki
zagranicznej podatkiem dochodowym w państwie jej siedziby jest równe
lub wyższe niż w Polsce,
 podatnik wykaże, że jednostka ta prowadzi w państwie swojej siedziby
rzeczywistą działalność gospodarczą lub
 w państwie siedziby kontrolowanej jednostki zagranicznej obowiązują
bezpośrednio lub pośrednio przepisy dyrektywy Rady 2011/16/UE z dnia
15 lutego 2011 r. w sprawie współpracy administracyjnej w dziedzinie
opodatkowania, lub postanowienia umów międzynarodowych,
przewidujących rozwiązania porównywalne z tą dyrektywą.
Celem proponowanych zmian jest przeciwdziałanie skutkom konkurencji
podatkowej innych państw, w szczególności unikaniu opodatkowania na skutek
pozornego przenoszenia działalności gospodarczej do państw, w których
obowiązują niższe stawki podatków dochodowych.

Projekt ustawy jest objęty zakresem regulacji prawa Unii Europejskiej, w
szczególności przepisów art. 49-55 Traktatu o funkcjonowaniu Unii
Europejskiej, dotyczących swobody przedsiębiorczości oraz przepisów
dyrektywy Rady 2011/16/UE z dnia 15 lutego 2011 r. w sprawie współpracy
administracyjnej w dziedzinie opodatkowania i uchylającej dyrektywę
77/799/EWG (Dz. Urz. UE L 64 z 11.3.2011 r., s. 1, ze zm.). Projekt nie jest
sprzeczny z przywołanymi przepisami i nie ma na celu wykonania żadnego
przepisu prawa Unii Europejskiej.
Projekt ustawy o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób
fizycznych oraz ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych nie jest
projektem ustawy wykonującej prawo Unii Europejskiej w rozumieniu art. 95a
regulaminu Sejmu.



Dyrektor Biura Analiz Sejmowych

Zbigniew Wrona















2