Rządowy projekt ustawy o zmianie ustawy o grupach producentów rolnych i ich związkach oraz o zmianie innych ustaw oraz ustawy o wspieraniu rozwoju obszarów wiejskich z udziałem środków Europejskiego Funduszu Rolnego na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich w ramach Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014-2020

– 15 –
Art. 5. Związki wpisane do rejestru związków na podstawie decyzji, o której mowa w
art. 16 ust. 1 ustawy zmienianej w art. 1, przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy
uważa się za uznane na podstawie przepisów niniejszej ustawy.
Art. 6. 1. Właściwy marszałek województwa przekazuje właściwemu dyrektorowi
oddziału terenowego Agencji:
1)
akta prowadzonych spraw dotyczących stwierdzenia spełniania przez grupy warunków
określonych w art. 3 albo art. 3a oraz w przepisach wydanych na podstawie art. 6 ustawy
zmienianej w art. 1, zakończonych decyzją ostateczną przed dniem wejścia w życie
niniejszej ustawy,
2)
informacje o postępowaniach administracyjnych w sprawie spełniania przez grupy
warunków, o których mowa w art. 3 albo art. 3a lub w przepisach wydanych na
podstawie art. 6 ustawy zmienianej w art. 1, wszczętych i niezakończonych decyzją
ostateczną przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy
– w terminie 14 dni od dnia wejścia w życie niniejszej ustawy.
2. W przypadku postępowań w sprawie spełniania przez grupy warunków, o których
mowa w art. 3 albo art. 3a oraz w przepisach wydanych na podstawie art. 6 ustawy
zmienianej w art. 1, wszczętych i niezakończonych decyzją ostateczną przed dniem wejścia w
życie niniejszej ustawy, marszałek województwa, w terminie 14 dni od dnia, w którym
decyzja w tej sprawie stała się ostateczna, przekazuje akta sprawy będącej przedmiotem takiej
decyzji dyrektorowi oddziału terenowego Agencji.
Art. 7. 1. W przypadku gdy decyzja w sprawie stwierdzenia spełniania przez grupę
warunków określonych w art. 3 albo art. 3a oraz w przepisach wydanych na podstawie art. 6
ustawy zmienianej w art. 1 została wydana na podstawie przepisów dotychczasowych, do:
1)
uchylenia bądź zmiany takiej decyzji – właściwy jest dyrektor oddziału terenowego
Agencji, jeżeli uchylenie bądź zmiana dotyczy decyzji, od której nie wniesiono
odwołania, albo minister właściwy do spraw rynków rolnych, gdy decyzja stała się
ostateczna na skutek rozpatrzenia odwołania przez organ II instancji;
2)
stwierdzenia nieważności decyzji – właściwy jest minister właściwy do spraw rynków
rolnych;
3)
wznowienia postępowania – właściwy jest dyrektor oddziału terenowego Agencji, jeżeli
postępowanie, którego wznowienie dotyczy, zakończyło się decyzją, od której nie
wniesiono odwołania, albo minister właściwy do spraw rynków rolnych, gdy decyzja
– 16 –
stała się ostateczna na skutek rozpatrzenia odwołania przez organ II instancji; w każdym
przypadku podanie o wznowienie postępowania wnosi się do dyrektora oddziału
terenowego Agencji.
2. Do uchylenia lub zmiany decyzji oraz wznowienia postępowania w sprawach
wskazanych w ust. 1 stosuje się przepisy ustawy zmienianej w art. 1 w brzmieniu
dotychczasowym.
3. W przypadku stwierdzenia nieważności decyzji w sprawach wskazanych w art. 3 po
dniu wejścia w życie niniejszej ustawy organem właściwym do rozstrzygania w sprawach
wskazanych w ust. 1 jest dyrektor oddziału terenowego Agencji.
4. Do rozstrzygania w sprawach wskazanych w ust. 1, w przypadku stwierdzenia
nieważności decyzji po dniu wejścia w życie niniejszej ustawy, stosuje się przepisy ustawy
zmienianej w art. 1 w brzmieniu nadanym niniejszą ustawą.
Art. 8. 1. Minister właściwy do spraw rynków rolnych przekazuje Prezesowi Agencji:
1)
akta prowadzonych spraw dotyczących stwierdzenia spełniania przez związki warunków
określonych w art. 15 ustawy zmienianej w art. 1, zakończonych decyzją ostateczną
przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy,
2)
informacje o postępowaniach administracyjnych w zakresie spełniania przez związki
warunków, o których mowa w art. 15 ustawy zmienianej w art. 1, wszczętych i
niezakończonych decyzją ostateczną przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy
– w terminie 14 dni od dnia wejścia w życie niniejszej ustawy.
2. W przypadku postępowań w sprawie stwierdzenia spełniania przez związki
warunków określonych w art. 15 ustawy zmienianej w art. 1, wszczętych i niezakończonych
decyzją ostateczną przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy, minister właściwy do
spraw rynków rolnych, w terminie 14 dni od dnia, w którym decyzja w tej sprawie stała się
ostateczna, przekazuje akta sprawy będącej przedmiotem takiej decyzji Prezesowi Agencji.
Art. 9. 1. Właściwy marszałek województwa, w terminie 14 dni od dnia wejścia w życie
niniejszej ustawy, przekazuje dyrektorowi oddziału terenowego Agencji właściwemu ze
względu na siedzibę grupy informacje zawarte w rejestrze, o którym mowa w art. 9 ustawy
zmienianej w art. 1.
2. Minister właściwy do spraw rynków rolnych, w terminie 14 dni od dnia wejścia w
życie niniejszej ustawy, przekazuje Prezesowi Agencji informacje zawarte w rejestrze, o
którym mowa w art. 16 ust. 2 ustawy zmienianej w art. 1.
– 17 –
Art. 10. Przepisy wykonawcze wydane na podstawie art. 6 i art. 12 ust. 11 ustawy
zmienianej w art. 1 zachowują moc do dnia wejścia w życie przepisów wykonawczych
wydanych na podstawie art. 6 i art. 12 ust. 11 ustawy zmienianej w art. 1 w brzmieniu
nadanym niniejszą ustawą, nie dłużej jednak niż przez 24 miesiące od dnia wejścia w życie
niniejszej ustawy.
Art. 11. Ustawa wchodzi w życie po upływie 30 dni od dnia ogłoszenia.



UZASADNIENIE
Rozdrobnienie agrarne gospodarstw rolnych wciąż pozostaje kluczowym
problemem rozwoju wsi i rolnictwa w Polsce. Zmiany zachodzące w gospodarce
światowej, w szczególności procesy globalizacji i integracji rynku rolno-
-żywnościowego oraz rosnąca konkurencja, wręcz wymuszają podejmowanie
wspólnych działań w sferze gospodarczej. Obserwuje się też tendencję oddalania się
dużych rynków zbytu od miejsc produkcji. W efekcie pojawia się nieprzewidywalność i
niepewność co do możliwości zbytu produktów przez rolników funkcjonujących
indywidualnie, głównie ze względu na konieczność sprostania specyficznym
wymaganiom jakościowym i wolumenowym. Sposobem na wzmacnianie pozycji na
rynku oraz niwelowanie zagrożeń, jakie przynosi coraz bardziej wymagający rynek, jest
tworzenie przez rolników wspólnych struktur gospodarczych.
Wejście w życie ustawy z dnia 15 września 2000 r. o grupach producentów
rolnych i ich związkach oraz o zmianie innych ustaw (Dz. U. Nr 88, poz. 983,
z późn. zm.) umożliwiło tworzenie przez producentów rolnych własnych podmiotów
gospodarczych. Działalność taka przyczynia się do integracji społeczności wiejskiej, a
także uniezależnia rolników od monopolu dużych podmiotów rynkowych. Własne
organizacje gospodarcze pomagają rolnikom w dostosowaniu produkcji do potrzeb
klientów, zdobyciu rynków zbytu, obniżeniu kosztów produkcji, a w efekcie osiągnięciu
lepszych efektów ekonomicznych. Funkcjonowanie w grupach producentów rolnych ma
z założenia prowadzić do produkcji relatywnie dużych partii jednorodnych produktów,
spełniających wysokie parametry jakościowe. Dzięki właściwemu zorganizowaniu się i
dostosowaniu produkcji do wymagań odbiorcy pod względem jakości, ilości i
asortymentu, rolnicy zrzeszeni w grupie producentów rolnych są w stanie sprostać
wyzwaniom gospodarki rynkowej, przez budowę silnej pozycji grup producentów
rolnych wśród uczestników rynku produktów rolnych oraz porządkowanie relacji w
całym łańcuchu żywnościowym, jak również przeciwdziałać spekulacjom na rynkach
rolnych.
Pierwsze lata funkcjonowania ustawy pokazały, że idea wspólnego organizowania
się rolników jest procesem trudnym i skomplikowanym. Powstawało stosunkowo
niewiele grup, a ze strony środowiska rolniczego docierały głosy o potrzebie zmiany
przepisów ustawy.
Z uwagi na powyższe kilkakrotnie nowelizowano ustawę, wprowadzając korzystne
dla producentów rolnych rozwiązania, m.in. możliwość uzyskania statusu grupy
producentów rolnych przez spółdzielnie czy też możliwość tworzenia grup producentów
rolnych przez jednostki organizacyjne nieposiadające osobowości prawnej oraz osoby
prawne prowadzące gospodarstwo rolne w rozumieniu przepisów o podatku rolnym lub
prowadzące działalność rolniczą w zakresie działów specjalnych produkcji rolnej.
Aktualnie w Polsce w grupach producentów rolnych jest zorganizowanych
ok. 27,6 tys. producentów, co stanowi niewielki odsetek w porównaniu z ogólną liczbą
podmiotów, które potencjalnie mogłyby być członkami takich grup (ok. 1,5 mln).
Jednocześnie, w porównaniu ze „starymi” państwami członkowskimi Unii Europejskiej,
zauważalne jest wyraźne opóźnienie w zakresie poziomu zorganizowania producentów
rolnych, w szczególności biorąc pod uwagę poziom konsolidacji rolników we Francji
(68% w sektorze hodowli) czy w Niemczech. Tym samym niezbędne jest dalsze
systemowe wspieranie konsolidacji poziomej (wspólne podmioty gospodarcze w
postaci grup producentów rolnych) i pionowej (tworzenie związków grup producentów
rolnych) rolników. Wynika to również z przyjętej przez Radę Ministrów w dniu
25 kwietnia 2012 r. Strategii Zrównoważonego Rozwoju Wsi, Rolnictwa i Rybactwa na
lata 2012–2020. Wskazuje ona bowiem, że „(…) należy wspierać różne formy
organizowania się producentów rolnych, pozwalające na osiąganie korzyści związanych
ze skalą działalności zarówno w sferze produkcji, jak i handlu.”.
Projektowane zmiany ustawy mają na celu dostosowanie produkcji producentów
rolnych zrzeszonych w grupie do wyżej opisanych wyzwań i oczekiwań. Jednocześnie
zaproponowane rozwiązania pozwolą na dostosowanie istniejących regulacji tworzenia
i funkcjonowania grup producentów rolnych oraz ich związków do zasad i warunków
udzielania pomocy finansowej grupom producentów rolnych określonych w
rozporządzeniu Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1305/2013 z dnia 17 grudnia
2013 r. w sprawie wsparcia rozwoju obszarów wiejskich przez Europejski Fundusz
Rolny na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich (EFRROW) i uchylającym
rozporządzenie Rady (WE) nr 1698/2005 (Dz. Urz. UE L 347 z 20.12.2013, str. 487,
z późn. zm.).
Ponadto projektowane zmiany dotyczące organizowania się i funkcjonowania grup
producentów rolnych zostały opracowane na podstawie zdobytych doświadczeń oraz
2