Senacki projekt ustawy o zmianie ustawy o Policji oraz niektórych innych ustaw

– 25 –
z materiałami uzasadniającymi wystąpienia o dane telekomunikacyjne i pocztowe oraz
z materiałami uzyskanymi w wyniku podjętych przez służby czynności;
2)
funkcjonariuszy Policji, Straży Granicznej, Agencji Wywiadu, Służby Kontrwywiadu
Wojskowego, Służby Wywiadu Wojskowego, Centralnego Biura Antykorupcyjnego,
Służby Celnej, wywiadu skarbowego i żołnierzy Żandarmerii Wojskowej prowadzących
czynności operacyjno-rozpoznawcze oraz mających dostęp do danych
telekomunikacyjnych i pocztowych, poprzez wprowadzenie nowego trybu uzyskiwania
tych danych, tj. przekazywania ich do organu kontrolnego oraz wprowadzenia trybu
niszczenia zbędnych danych;
3)
osoby objęte tajemnicą notarialną, adwokacką, radcy prawnego, doradcy podatkowego,
lekarską, dziennikarską lub statystyczną, w zakresie zapewnienia procedur
gwarantujących ochronę prawną pochodzących od nich informacji, które z uwagi na ich
treść i okoliczności przekazania winny takiej ochronie podlegać
4)
przedsiębiorców telekomunikacyjnych i Prezesa Urzędu Telekomunikacji
Elektronicznej poprzez zniesienie obowiązku przekazywania informacji wskazanych w
art. 180g ust. 1 ustawy – Prawo telekomunikacyjne i następnie obowiązku ich
przekazywania przez Prezesa UKE do Komisji Europejskiej;
5)
obywateli, którym projekt zapewnia zwiększenie ochrony konstytucyjnych wolności
i praw.
Koszty wprowadzenia regulacji będą związane z nałożonym na sądy okręgowe
zadaniem kontroli pozyskiwania przez uprawnione służby danych telekomunikacyjnych
i pocztowych. Jednakże, w chwili obecnej, nie jest możliwe szczegółowe wyliczenie kosztów
funkcjonowania takiej kontroli, gdyż prezesi sądów okręgowych mogą podjąć autonomiczne
decyzje w zakresie zleconych czynności kontrolnych. Nie przewiduje się zwiększenia
kosztów finansowych związanych z wprowadzeniem dodatkowych zadań dla służb.

5. Założenia podstawowych aktów wykonawczych do ustawy
Projekt ustawy o zmianie ustawy o Policji oraz niektórych innych ustaw (druk 697)
przewiduje w art. 1 pkt 1 lit. h, art. 2 pkt 1 lit. h, art. 3 pkt 1 lit. art. 3 pkt 3 lit. h, art. 6 pkt 3
lit. h, art. 7 pkt 1 lit. g, art. 9 pkt 1 lit. g, art. 10 pkt 1 lit. g, delegacje ustawowe do wydania
aktów wykonawczych, na podstawie:
– 26 –
1)
art. 19 ust. 21 ustawy z dnia 6 kwietnia 1990 r. o Policji (Dz.U. z 2015 r. poz. 355,
z późn zm.);
2)
art. 9e ust. 20 ustawy z dnia 12 października 1990 r. o Straży Granicznej (Dz. U. z 2014
r. poz. 1402, z późn. zm.);
3)
art. 36c ust. 17 ustawy z dnia 28 września 1991 r. o kontroli skarbowej (Dz.U. z 2015 r.
poz. 553);
4)
art. 31 ust. 20 ustawy z dnia 24 sierpnia 2001 r. o Żandarmerii Wojskowej i wojskowych
organach porządkowych (Dz. U. z 2013 r. poz. 568, z późn. zm.);
5)
art. 27 ust. 18 ustawy z dnia 24 maja 2002 r. o Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego
oraz Agencji Wywiadu (Dz. U. z 2010 r. Nr 29, poz. 154, z późn. zm.) ;
6)
art. 31 ust. 16 ustawy z dnia 9 czerwca o 2006 r. Służbie Kontrwywiadu Wojskowego
oraz Służbie Wywiadu Wojskowego (Dz. U. z 2014 r. poz. 253, z późn. zm.);
7)
art. 17 ust. 18 ustawy z dnia 9 czerwca 2006 r. Centralnym Biurze
Antykorupcyjnym(Dz.U.z 2014 r. poz. 1411, z późn. zm.).

Zgodnie z upoważnieniami, w rozporządzeniach uregulowane zostaną: sposób
dokumentowania kontroli operacyjnej, sposób przechowywania i przekazywania
dokumentacji kontroli operacyjnej, szczegółowy sposób dokumentowania materiałów
uzyskanych podczas stosowania kontroli operacyjnej oraz sposób przechowywania,
przekazywania oraz przetwarzania i niszczenia tych materiałów i dokumentacji, sposób
prowadzenia rejestrów oraz wzory dokumentów wchodzących w zakres dokumentacji
kontroli operacyjnej oraz rejestrów. Rozporządzenia mają uwzględniać potrzebę zapewnienia
niejawnego charakteru podejmowanych czynności i uzyskanych materiałów oraz
przejrzystość dokumentacji i rejestrów.
Konieczność wydania nowych aktów wykonawczych wynika z nadania delegacjom
ustawowym nowego brzmienia w związku z przeniesieniem do materii ustawowej wybranych
przepisów rozporządzeń, dotyczących dokumentacji materiałów zgromadzonych podczas
kontroli operacyjnej oraz prowadzenia przez poszczególne służby rejestrów wniosków
i zarządzeń kontroli operacyjnej, która to tematyka powinna być, co do zasady, regulowana
ustawą.
Zgodnie z art. 17 projektowanej ustawy obecnie obowiązujące rozporządzenia
zachowują moc do dnia wydania nowych aktów, jednak nie dłużej jednak niż przez 12
miesięcy od dnia wejścia w życie niniejszej ustawy.
– 27 –
6. Konsultacje
Opinie złożyli:
1)
Prokuratoria Generalna Skarbu Państwa – która zgłosiła uwagi dotyczące
transparentności danych statystycznych dotyczących czynności operacyjno-
rozpoznawczych, materii upoważnienia do wydania aktu wykonawczego i rejestru
postanowień, zarządzeń oraz wniosków dotyczących Służby Celnej w zakresie kontroli
operacyjnej. W toku prac uwzględniono uwagę o charakterze porządkującym odesłanie;
2)
Sąd Najwyższy, który nie zgłosił uwag;
3)
Fundacja Panoptykon – która zgłosiła szereg uwag, uzasadniających stwierdzenie, iż
ustawa nie wykonuje wyroku Trybunału Konstytucyjnego. Projekt uwzględnia jedną
z zasadniczych
uwag tj. dotyczącą wprowadzenia zasady subsydiarności
w udostępnianiu służbom danych telekomunikacyjnych;
4)
Prokurator Generalny – który wskazał na szereg nieścisłości i niekonsekwencji
w projekcie ustawy. Do istotnych mankamentów zaliczono brak regulacji dotyczących
zażalenia osób zainteresowanych oraz prokuratora na wykorzystanie danych
telekomunikacyjnych przez osoby pełniące funkcje, o których mowa w art. 180 § 2
k.p.k. Uwagi dotyczyły także m.in. definicji kontroli operacyjnej, przedłużania kontroli,
postępowania w sprawie udostępniania danych telekomunikacyjnych. Uwzględniono
uwagi dotyczące zakazów dowodowych oraz przesłanek, jakimi sąd kieruje się wydając
zgodę na wykorzystanie danych telekomunikacyjnych oraz uwagę dotyczącą zażalenia
prokuratora;
5)
Minister Sprawiedliwości – który wskazał na konieczność rozważenia zastąpienia zgody
sądu kontrolującego udostępnianie danych telekomunikacyjnych zgodą prokuratora.
Wskazano także na konieczność uwzględnienia tajemnicy mediatora w zakresie zakazu
dowodowego;
6)
Minister Finansów – który wskazał, iż ustawa uniemożliwi kontroli skarbowej skuteczną
realizację zadań oraz będzie miała szkodliwy wpływ na ochronę interesów
ekonomicznych Skarbu Państwa i przestawił szereg uwag usuwających to zagrożenie;
7)
Helsińska Fundacja Praw Człowieka – która wskazała m.in. na nieprecyzyjność
przepisów dotyczących katalogu środków kontroli operacyjnej, nadmiernie długi okres,
o który można przedłużyć kontrolę operacyjną, brak przesłanek wyrażania zgody na
wykorzystanie informacji dotyczących tajemnic zawodowych, niedoskonałość regulacji
– 28 –
dotyczących uzyskiwania danych telekomunikacyjnych (szczególności w zakresie braku
poszanowania zasady subsydiarności oraz uprzedniej kontroli sądowej);
8)
Komendant Główny Straży Granicznej – który przedstawił 16 uwag szczegółowych
dotyczących m.in. okresu przedłużania kontroli operacyjnej, tajemnicy mediatora czy
też dotyczących spójności terminologicznej ustawy;
9)
Naczelna Rada Adwokacka – która zwróciła uwagę, iż tajemnica adwokacka nie jest
dostatecznie chroniona zarówno w zakresie kontroli operacyjnej jak i w zakresie
udostępniania danych telekomunikacyjnych;
10) Minister Administracji i Cyfryzacji – który wskazał na konieczność doprecyzowania
upoważnienia do określenia wzorów rejestrów;
11) Generalny Inspektor Ochrony Danych Osobowych – który zwrócił uwagę na brak
uprzedniej sądowej kontroli nad uzyskiwaniem danych telekomunikacyjnych, brak
wskazania adekwatności, niezbędności i celowości uzyskiwania tych danych oraz
ryzyko nieuzasadnionego bezterminowego przechowywania danych;
12) Krajowa Rada Sądownictwa – która wskazała na konieczność zapewnienia środków na
zwiększone zadania sądów;
13) Szef Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego – który przedstawił szereg uwag
o charakterze porządkującym;
14) Prezes Urzędu Telekomunikacji Elektronicznej – który przedstawił uwagi mające na
celu wyjaśnienie wątpliwości terminologicznych oraz legislacyjno-porządkowych;
15) Szef Centralnego Biura Antykorupcyjnego – który wskazał m.in. iż niektóre z przepisów
w zakresie ustawy o CBA nie są niezbędne do realizacji wyroku Trybunału
Konstytucyjnego; wskazano także, iż decyzja o niszczeniu informacji objętych zakazami
dowodowymi powinna należeć do sądu, a nie do szefa służby;
16) Minister Obrony Narodowej – który wskazał na konieczność uzupełnienia niektórych
przepisów ustawy w zakresie Żandarmerii Wojskowej.
Ponadto Szef Biura Ochrony Rządu uznał za niemożliwe ustosunkowanie się do
przedłożonego projektu ustawy.

7. Oświadczenie o zgodności z prawem Unii Europejskiej
Zakres przedmiotowy projektowanej ustawy jest zgodny z prawem Unii Europejskiej.