Rządowy projekt ustawy o ratyfikacji Konwencji między Rzecząpospolitą Polską a Bośnią i Hercegowiną w sprawie unikania podwójnego opodatkowania i zapobiegania uchylaniu się od opodatkowania w zakresie podatków od dochodu i majątku, podpisanej w Sarajewie dnia 4 czerwca 2014 r.

wymienionego Państwa, gdyby warunki ustalone między obydwoma przedsiębiorstwami były
takie, jak między przedsiębiorstwami niezależnymi, wtedy to drugie Państwo dokona
odpowiedniej korekty kwoty podatku wymierzonego od tych zysków. Przy ustalaniu takiej
korekty będą odpowiednio uwzględnione inne postanowienia niniejszej Konwencji, a właściwe
organy Umawiających się Państw będą konsultować się w razie konieczności.”.
Powyższe umożliwi usunięcie ekonomicznego podwójnego opodatkowania dochodów grup
kapitałowych.
Artykuł 10 – Dywidendy
Podobnie jak w umowie z 1985 r., także w nowej Konwencji przewidziano, iż dywidendy
mogą być opodatkowane w państwie, w którym osoba je otrzymująca ma miejsce
zamieszkania lub siedzibę, natomiast państwo spółki wypłacającej zachowuje prawo do
pobrania podatku u źródła. Podatek ten nie może jednak przekroczyć:
− 5 procent kwoty dywidendy brutto (jeżeli rzeczywistym beneficjentem jest spółka,
która posiada bezpośrednio co najmniej 25% prawa głosu w spółce wypłacającej
dywidendy),
− 15 procent kwoty dywidendy brutto w pozostałych przypadkach.
Artykuł 11 – Odsetki
Zgodnie z Konwencją, termin „odsetki” oznacza dochód z wszelkiego rodzaju
wierzytelności zabezpieczonych, jak i niezabezpieczonych hipoteką i zarówno zawierających
bądź nie prawo do udziału w zyskach osiąganych przez dłużnika, a w szczególności dochody
z państwowych papierów wartościowych oraz dochody z obligacji lub skryptów dłużnych,
włącznie z premiami lub nagrodami związanymi z takim papierami wartościowymi,
obligacjami lub skryptami dłużnymi. Opłat karnych z tytułu opóźnionej zapłaty nie uważa się
za odsetki w rozumieniu tego artykułu. Określenie to nie obejmuje żadnego dochodu, który jest
traktowany jak dywidenda stosownie do art. 10.
Nowa Konwencja utrzymała prawo do opodatkowania odsetek u źródła na poziomie 10%
kwoty odsetek brutto.


10

Artykuł 12 – Należności licencyjne – zmiana definicji „należności licencyjnych”, określonej
w art. 12 ust. 3 obowiązującej Umowy
W nowej Konwencji zmieniono definicję należności licencyjnych, w celu bezspornego
objęcia tą definicją oprogramowania komputerowego. Takie podejście zgodne jest również
z Komentarzem do Modelowej Konwencji OECD w sprawie Podatku od Dochodu i Majątku,
zastrzeżeniem Polski do art. 12 tejże Konwencji oraz intencją Umawiających się Państw.
Brzmienie nowej definicji nie budzi wątpliwości interpretacyjnych dotyczących jej zakresu
przedmiotowego.
Artykuł 13 – Zyski z przeniesienia własności majątku
W nowej Konwencji rozszerzono treść art. 14 dotychczas obowiązującej Umowy z 1985 r.
o postanowienie stanowiące, iż zyski osiągane z tytułu przeniesienia własności m.in. udziałów
(akcji), których więcej niż 50% wartości pochodzi bezpośrednio bądź pośrednio z majątku
nieruchomego, położonego w drugim państwie, mogą być opodatkowane w drugim państwie.
Powyższe postanowienie jest zgodne z brzmieniem postanowień Modelowej Konwencji
OECD. Uregulowania tego rodzaju mają na celu przeciwdziałanie zjawisku uchylania się od
opodatkowania i wpływania na miejsce opodatkowania majątku poprzez przeprowadzanie
transakcji gospodarczych nie mających substratu ekonomicznego.
W przypadku gdy zyski z przeniesienia własności majątku ruchomego obejmują część
majątku zakładu, mogą one zostać opodatkowane w państwie, w którym zakład jest położony.
Art. 13 Konwencji reguluje także m.in. kwestie związane z zyskami osiąganymi z tytułu
przeniesienia własności statków morskich, powietrznych, żeglugi śródlądowej bądź pojazdów
drogowych.
Jeżeli dana osoba uzyska zyski z przeniesienia własności majątku nie wymienionego
w art. 13 Konwencji, przyjmuje się zasadę, iż zyski takie podlegają opodatkowaniu jedynie
w państwie, w którym osoba przenosząca własność jest rezydentem.
Artykuł 14 – Rezygnacja z postanowień regulujących opodatkowanie wolnych zawodów
Powyższe zbieżne jest z aktualną wersją Modelowej Konwencji OECD. W takim przypadku
opodatkowanie dochodów regulowanych dotychczas art. 14 obecnie obowiązującej Umowy
odbywać się będzie na zasadach określonych w art. 7 lub art. 14 nowej Konwencji.

11

Artykuł 14 – Dochody z pracy najemnej
Zasady opodatkowania dochodów z pracy najemnej zarówno w obowiązującej Umowie
z 1985 r., jak i nowej Konwencji zostały uregulowane w sposób podobny. Wprowadzone
zmiany mają natomiast na celu uaktualnienie i dostosowanie postanowień nowej Konwencji do
aktualnego brzmienia odpowiednich postanowień Modelowej Konwencji OECD.
Co do zasady, uposażenia pracowników najemnych mających miejsce zamieszkania
w jednym państwie i zatrudnionych w drugim państwie mogą być w nim opodatkowane, jeżeli
pobyt w tym państwie trwa dłużej niż 183 dni w każdym dwunastomiesięcznym okresie
rozpoczynającym się lub kończącym w danym roku podatkowym.
Natomiast wynagrodzenia uzyskiwane przez osobę mającą miejsce zamieszkania
w Umawiającym się Państwie, w związku z wykonywaniem pracy najemnej na pokładzie
statku morskiego, powietrznego, żeglugi śródlądowej bądź pojazdu drogowego
eksploatowanych w
transporcie międzynarodowym lub śródlądowym, podlegają
opodatkowaniu tylko w tym państwie.
Artykuł 15 – Wynagrodzenia dyrektorów
Nową Konwencję rozszerzono o postanowienie dotyczące wynagrodzenia dyrektorów i inne
podobne świadczenia uzyskiwane przez osobę mającą miejsce zamieszkania w Umawiającym
się Państwie z tytułu członkostwa w zarządzie lub w radzie nadzorczej, lub innym podobnym
organie spółki, która ma siedzibę w drugim Umawiającym się Państwie i która nie prowadzi
aktywnej działalności handlowej lub gospodarczej w tym drugim Umawiającym się Państwie
(innej niż działalność polegająca na inwestowaniu lub zarządzaniu inwestycjami, chyba że
czynności te wykonywane są na rzecz klientów w ramach zwykłej działalności prowadzonej
przez bank, firmę ubezpieczeniową, licencjonowanego maklera papierów wartościowych lub
instytucję finansową przyjmującą depozyty). Takie wynagrodzenia podlegają opodatkowaniu
tylko w pierwszym wymienionym państwie.
Artykuł 16 – Artyści i sportowcy
Zgodnie z niniejszym przepisem dochód osoby mającej miejsce zamieszkania w danym
państwie uzyskany z tytułu działalności artystycznej lub sportowej, osobiście wykonywanej
w drugim państwie, może być opodatkowany w tym drugim państwie.
12

W uzupełnieniu regulacji, dotyczącej artystów i sportowców, art. 16 ust. 2 Konwencji
zawiera postanowienia zapobiegające omijaniu przepisów umowy poprzez wypłacanie
wynagrodzenia wykonawcy na rzecz pośrednika.
Artykuł 17 – Emerytury, renty i podobne świadczenia
Przepis nowej Konwencji w stosunku do obecnie obowiązującej Umowy pozostawia
niezmienione prawo do opodatkowania świadczeń emerytalnych bądź rentowych w miejscu
rezydencji.
Artykuł 18 – Funkcje publiczne
Obecnie obowiązująca Umowa nie zawiera przepisów dotyczących opodatkowania
wynagrodzeń pracowników państwowych. Nowa Konwencja ustanawia, iż zarówno pensje,
płace, jak i inne podobne wynagrodzenia oraz emerytury i renty wypłacane przez państwo,
jego jednostkę terytorialną lub organ władzy lokalnej podlegają opodatkowaniu tylko w tym
państwie. Powyższe brzmienie jest zgodnie z brzmieniem Modelowej Konwencji OECD.
Artykuł 19 – Studenci
Przepis dotyczący opodatkowania świadczeń, innych niż wynagrodzenie za pracę,
otrzymywanych przez studentów, uczniów i praktykantów został dostosowany do obecnego
brzmienia Modelowej Konwencji OECD.
Jeżeli osoby te bezpośrednio przed przyjazdem do państwa, w którym pobierają naukę lub
odbywają praktykę, miały miejsce zamieszkania w drugim państwie, otrzymane przez nich
świadczenia nie będą podlegały opodatkowaniu w państwie ich goszczącym, jeżeli pochodzą
ze źródeł spoza tego państwa.
Artykuł 20 – Rezygnacja z postanowień regulujących opodatkowanie nauczycieli
Zgodnie z przepisem obowiązującym w obecnej Umowie z 1985 r., wynagrodzenie za
nauczanie lub uczestniczenie w pracach badawczych na uniwersytecie lub innej instytucji
dydaktycznej będzie podlegało opodatkowaniu jedynie w państwie rezydencji, w sytuacji gdy
taka osoba będzie przebywała w drugim państwie przez okres nieprzekraczający 2 lat.
Nowa Konwencja, mimo że analogiczny przepis nie został w niej zawarty, nie wprowadza
żadnych zmian w sposobie opodatkowania dla osób, których:
13

1) pobyt w drugim państwie związany z zatrudnieniem i pracą badawczą będzie trwał
krócej niż 183 dni w każdym dwunastomiesięcznym okresie rozpoczynającym się lub
kończącym w danym roku podatkowym lub
2) rodzaj dochodów przez nie osiąganych pozwoli na zakwalifikowanie ich (zgodnie
z art. 20 Konwencji) jako „inne dochody”, tj. dochody nieobjęte żadnymi innymi
przepisami Konwencji.
W obydwu wskazanych przypadkach, podobnie jak na gruncie Umowy z 1985 r., dochody
te opodatkowane będą jedynie w Polsce.
W innych sytuacjach dochód osoby prowadzącej w BiH działalność dydaktyczno-badawczą
będzie podlegał opodatkowaniu w tym kraju na zasadzie art. 7 lub art. 14 (1) Konwencji, ze
względu na długość jej pobytu za granicą lub prowadzenie działalności w BiH za
pośrednictwem tzw. zakładu.
Inne dochody
Dochód otrzymany przez osobę mającą miejsce zamieszkania lub siedzibę w danym
państwie oraz nieobjęty postanowieniami poprzednich artykułów Konwencji podlega
opodatkowaniu tylko w państwie rezydencji danej osoby. Wyjątkiem od tej zasady jest
sytuacja, w której dana część dochodu związana jest z działalnością zakładu – w takiej sytuacji
zastosowanie znajduje art. 7 Konwencji.
W nowej Konwencji art. 20 dotyczący opodatkowania innych dochodów został rozszerzony
o ust. 3 dotyczący opodatkowania tych dochodów u źródła, jeżeli nie zostały one objęte
postanowieniami innych artykułów. Przepis ten, wzorowany na brzmieniu Modelowej
Konwencji ONZ, ma na celu przeciwdziałanie sztucznemu zaliczaniu określonych dochodów,
które podlegały zgodnie z Konwencją opodatkowaniu „u źródła” (w tym dochodów
pasywnych) do „innych dochodów” opodatkowanych, co do zasady, tylko w miejscu
rezydencji podatnika.
Artykuł 21 – Majątek
Artykuł reguluje kwestie zasad opodatkowania w odniesieniu do podatków od majątku.
Poza zakresem tego artykułu pozostają podatki od majątku nieruchomego, od spadków
i darowizn oraz z przeniesienia własności majątku. W polskim systemie podatkowym obecnie
brakuje podatków od majątku, które mieściłyby się w zakresie obejmującym postanowienia
przedmiotowego artykułu.
14