Rządowy projekt ustawy o ratyfikacji Konwencji między Rzecząpospolitą Polską a Bośnią i Hercegowiną w sprawie unikania podwójnego opodatkowania i zapobiegania uchylaniu się od opodatkowania w zakresie podatków od dochodu i majątku, podpisanej w Sarajewie dnia 4 czerwca 2014 r.

Artykuł 22 – Unikanie podwójnego opodatkowania
Zarówno w obecnie obowiązującej Umowie z 1985 r., jak i w nowej Konwencji
w przypadku Polski jako podstawowa metoda unikania podwójnego opodatkowania
zastosowanie ma metoda wyłączenia z progresją. W nowej Konwencji rozszerzono natomiast
zastosowanie metody zaliczenia proporcjonalnego w odniesieniu do dochodów z zysków
przedsiębiorstw, dywidend, odsetek, należności licencyjnych, zysków z przeniesienia
własności majątku oraz do innych dochodów, nieobjętych pozostałymi postanowieniami
Konwencji.
Metoda wyłączenia z progresją polega na tym, że dochód osiągnięty za granicą jest
zwolniony z podatku w kraju rezydencji podatkowej, natomiast jest brany pod uwagę jedynie
przy obliczaniu stawki podatkowej, według której podatnik będzie zobowiązany rozliczyć
podatek od dochodów uzyskanych w kraju rezydencji podatkowej. Ustalenie wysokości
podatku w takim przypadku następuje w czterech etapach. Do dochodów podlegających
opodatkowaniu dodaje się dochody zwolnione z opodatkowania. Od tak uzyskanej sumy
dochodów oblicza się kwotę podatku według skali określonej w ustawie o podatku
dochodowym od osób fizycznych. Następnie oblicza się stopę procentową podatku wyrażającą
stosunek kwoty podatku do łącznego dochodu. Wreszcie uzyskaną w ten sposób stopę
procentową podatku stosuje się jako stawkę podatkową, tylko i wyłącznie do tych dochodów
podatnika, które nie są zwolnione od podatku.
Metoda proporcjonalnego zaliczenia polega na tym, że podatek zapłacony od dochodu
osiągniętego za granicą jest zaliczany na poczet podatku należnego w kraju rezydencji
podatkowej, obliczonego od całości dochodów w takiej proporcji, w jakiej dochód ze źródeł
zagranicznych pozostaje w stosunku do całości dochodu podatnika. Ustalenie wysokości
podatku w takim przypadku składa się z trzech etapów. Na początku zsumowaniu podlegają
dochody osiągnięte przez podatnika ze źródeł przychodów położonych na terytorium Polski
z dochodami ze źródeł przychodów położonych poza terytorium Polski. Następnie z sumy tak
obliczonych dochodów oblicza się podatek dochodowy według skali określonej w ustawie
o podatku dochodowym od osób fizycznych. W trzecim etapie od wyżej obliczonego podatku
odejmuje się kwotę podatku równą podatkowi dochodowemu zapłaconemu w obcym państwie.
Odliczenie to nie może jednak przekroczyć części podatku, która proporcjonalnie przypada na
dochody osiągnięte ze źródeł położonych poza terytorium Polski w stosunku do wszystkich
opodatkowanych dochodów podatnika.
15

Artykuł 23 – Równe traktowanie
Artykuł omawia sposoby eliminowania dyskryminacji podatkowej w pewnych konkretnych
okolicznościach.
Artykuł 24 – Procedura wzajemnego porozumiewania
Postanowienia Konwencji dotyczące procedury wzajemnego porozumiewania się oparto
o aktualne brzmienie art. 25 Modelowej Konwencji OECD. Celem tej procedury jest przede
wszystkim ustanowienie podstawowych zasad współdziałania Umawiających się Państw
w przypadkach, w których osoba, do której Konwencja ma zastosowanie, jest zdania, iż
postanowienia umowy powodują opodatkowanie niezgodne z postanowieniami Konwencji.
Artykuł 25 – Wymiana informacji
Rozszerzenie brzmienia art. 26 obecnie obowiązującej Umowy z 1985 r. (art. 25 nowej
Konwencji) o postanowienia zbieżne z treścią art. 26 ust. 4 i 5 Modelowej Konwencji OECD
ma na celu zapewnienie stosowania w relacjach bilateralnych tzw. pełnej klauzuli wymiany
informacji, zgodnej z międzynarodowym standardem OECD.
Przedmiotowe postanowienia stanowią, iż jeżeli Umawiające się Państwo występuje
o informację zgodnie z niniejszym artykułem, drugie Umawiające się Państwo użyje środków
służących zbieraniu informacji, nawet jeżeli nie potrzebuje ono tej informacji dla własnych
celów podatkowych. Wymóg, o którym mowa w zdaniu poprzednim, podlega ograniczeniom,
o których mowa w art. 25 ust. 3 nowej Konwencji, lecz w żadnym przypadku takie
ograniczenia nie mogą być rozumiane jako zezwalające danemu państwu na odmowę
dostarczenia informacji jedynie dlatego, że nie ma ono wewnętrznego interesu w odniesieniu
do takiej informacji.
Postanowienia art. 25 ust. 3 Konwencji w żadnym przypadku nie będą interpretowane jako
zezwalające obu państwom na odmowę dostarczenia informacji wyłącznie z takiego powodu,
że informacja jest w posiadaniu banku, innej instytucji finansowej, przedstawiciela, agenta lub
powiernika albo dotyczy relacji właścicielskich w danym podmiocie.
Artykuł 26 – Ograniczenie korzyści umownych
W nowej Konwencji wprowadzono przepis dotyczący postanowień mających na celu
przeciwdziałanie nabywaniu korzyści umownych przyznanych umową bilateralną
w odniesieniu do odsetek, dywidend, należności licencyjnych oraz zysków z przeniesienia
16

własności majątku, jeżeli jedynym bądź głównym celem transakcji dotyczącej danych
aktywów było osiągniecie korzyści wynikających z Konwencji.
Artykuł 27 – Członkowie misji dyplomatycznych oraz urzędów konsularnych
Podobnie jak w obowiązującej Umowie z 1985 r., także w nowej Konwencji zawarto
postanowienie, iż przywileje podatkowe przysługujące członkom misji dyplomatycznych oraz
urzędów konsularnych na podstawie ogólnych zasad prawa międzynarodowego lub
postanowień umów szczególnych nie będą ograniczane jej postanowieniami.
Artykuł 28 – Wejście w życie
Konwencja będzie stosowana w odniesieniu do podatków potrącanych „u źródła” – do
dochodu osiągniętego lub majątku posiadanego w dniu 1 stycznia lub tym dniu w roku
kalendarzowym następującym po roku, w którym Konwencja wejdzie w życie.
W odniesieniu do pozostałych podatków, do dochodu osiągniętego lub do majątku
posiadanego w jakimkolwiek roku podatkowym rozpoczynającym się w dniu 1 stycznia lub po
tym dniu w roku kalendarzowym następującym po roku, w którym niniejsza Konwencja
wejdzie w życie.
Postanowienia Umowy między Polską Rzecząpospolitą Ludową i Socjalistyczną
Federacyjną Republiką Jugosławii w sprawie unikania podwójnego opodatkowania w zakresie
podatków od dochodu i majątku, podpisanej w Warszawie dnia 10 stycznia 1985 r. przestaną
obowiązywać od dnia, w którym nowa Konwencja znajdzie zastosowanie w odniesieniu do
podatków, do których ma ona zastosowanie.
Artykuł 29 – Wypowiedzenie
Konwencja pozostaje w mocy do czasu jej wypowiedzenia przez jedno z Umawiających się
Państw. Każde Umawiające się Państwo może wypowiedzieć niniejszą Konwencję,
przekazując pisemną notę w drodze dyplomatycznej na co najmniej sześć miesięcy przed
końcem jakiegokolwiek roku kalendarzowego rozpoczynającego się po upływie pięciu lat od
dnia, w którym niniejsza Konwencja weszła w życie.


17

IV. SKUTKI WEJŚCIA W ŻYCIE KONWENCJI
Skutki finansowe
Wejście w życie Konwencji nie będzie miało ujemnego skutku dla dochodów sektora
finansów publicznych.
Skutki społeczne i gospodarcze
Przewiduje się, iż ratyfikacja Konwencji dostosowanej do aktualnej polityki podatkowej,
stworzy bardziej korzystne ramy traktatowe dla dalszego rozwoju wzajemnych inwestycji.
Rozszerzenie klauzuli wymiany informacji podatkowej w Konwencji stanowi ważne narzędzie
dla organów podatkowych w zakresie uzyskiwania informacji niezbędnych dla prawidłowego
określania podstawy opodatkowania.
Skutki prawne wejścia w życie umowy
W celu realizacji Konwencji nie jest wymagane przyjęcie żadnych środków prawnych.
Postanowienia Konwencji nie są sprzeczne z obowiązującym w Polsce ustawodawstwem
ani z prawem Unii Europejskiej.
Skutki polityczne
Ratyfikacja Konwencji jest ważnym krokiem w kierunku rozwoju dalszej dwustronnej
współpracy gospodarczej i podatkowej.
Podmioty prawa krajowego, których dotyczy Konwencja
Nadzór nad realizacją Konwencji sprawował będzie Minister Finansów.
Przepisy Konwencji będą miały zastosowanie do wszystkich przedsiębiorstw i osób
fizycznych uczestniczących w dwustronnych stosunkach między Rzeczpospolitą Polską a BiH
oraz do organów polskiej administracji podatkowej stosujących postanowienia Konwencji we
wzajemnych stosunkach gospodarczych.

V. TRYB ZWIĄZANIA RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ KONWENCJĄ
Zgodnie z art. 12 ust. 2 ustawy z dnia 14 kwietnia 2000 r. o umowach międzynarodowych
(Dz. U. Nr 39, poz. 443, z późn. zm.) związanie Rzeczypospolitej Polskiej przedmiotową
Konwencją nastąpi w drodze ratyfikacji za uprzednią zgodą wyrażoną w ustawie, jako że
18

Konwencja ta spełnia przesłanki określone w art. 89 ust. 1 pkt 5 oraz art. 217 Konstytucji
Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r. (Dz. U. Nr 78, poz. 483, z 2001 r. Nr 28,
poz. 319, z 2006 r. Nr 200, poz. 1471 oraz z 2009 r. Nr 114, poz. 946), zgodnie z którym
nakładanie podatków, innych danin publicznych, określanie podmiotów, przedmiotów
opodatkowania i stawek podatkowych, a także zasad przyznawania ulg i umorzeń oraz
kategorii podmiotów zwolnionych od podatków następuje w drodze ustawy.
Sposób, w jaki Konwencja dotyczy spraw uregulowanych w prawie wewnętrznym
Następujące akty prawne są związane z przedmiotowym projektem:
− ustawa z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych,
− ustawa z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych,
− ustawa z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa,
− ustawa z dnia 17 czerwca 1966 r. o postępowaniu egzekucyjnym w administracji.
Środki prawne, jakie powinny zostać przyjęte w celu wykonania Konwencji
Wejście w życie Konwencji nie spowoduje konieczności dokonania zmian
w ustawodawstwie wewnętrznym.
19