Rządowy projekt ustawy o ratyfikacji Konwencji między Rzecząpospolitą Polską a Bośnią i Hercegowiną w sprawie unikania podwójnego opodatkowania i zapobiegania uchylaniu się od opodatkowania w zakresie podatków od dochodu i majątku, podpisanej w Sarajewie dnia 4 czerwca 2014 r.

− wyroby włókiennicze


– 5,9%
− drewno i wyroby z drewna


– 4,6%
− ścier drzewny, papier i tektura

– 2,9%
Dane za styczeń–wrzesień 2014 r. wskazują, że obroty między Polską a Bośnią
i Hercegowiną osiągnęły wartość 160,6 mln EUR, w tym polski eksport – 122,0 mln EUR
(wzrost o 2,4% w porównaniu z analogicznym okresem z 2013 r.). Import z Bośni
i Hercegowiny wyniósł 38,6 mln EUR (spadek o ok. 2% w porównaniu z analogicznym
okresem z 2013 r.).
4. Podstawy prawno-traktatowe współpracy z BiH
Na podstawie Porozumienia między Rządem Rzeczypospolitej Polskiej a Radą Ministrów
Bośni i Hercegowiny o sukcesji prawnej Bośni i Hercegowiny w stosunku do umów
podpisanych między Rzecząpospolitą Polską a Socjalistyczną Federacyjną Republiką
Jugosławii, zawartego w Sarajewie dnia 22 grudnia 2006 r. moc obowiązującą zachowują
także:
1) Porozumienie o współpracy naukowo-technicznej między Polską Rzecząpospolitą
Ludową a Federacyjną Ludową Republiką Jugosławii, podpisane w Warszawie
dnia 14 listopada 1955 r. oraz Protokół zmieniający ww. Porozumienie, podpisany dnia
25 marca 1965 r.;
2) Porozumienie między Rządem Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej a Rządem
Socjalistycznej Federacyjnej Republiki Jugosławii o współpracy w zakresie turystyki,
podpisane w Belgradzie dnia 9 grudnia 1969 r.;
3) Umowa między Rządem Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej a Rządem Socjalistycznej
Federacyjnej Republiki Jugosławii o wieloletniej współpracy w dziedzinie transportu,
podpisana w Warszawie 25 października 1979 r.;
4) Umowa między Polską Rzecząpospolitą Ludową i Socjalistyczną Federacyjną
Republiką Jugosławii w sprawie unikania podwójnego opodatkowania w zakresie
podatków od dochodu i majątku podpisana została dnia 10 stycznia 1985 r.
5. Współpraca z Unią Europejską
Rada ds. JHA (Wymiar Sprawiedliwości i Spraw Wewnętrznych Unii Europejskiej) podjęła
decyzję o zniesieniu obowiązku wizowego dla obywateli BiH od dnia 15.12.2010 r.
5

W raporcie z października 2011 r. Komisja Europejska stwierdziła, że priorytetem jest
utworzenie rządu centralnego.
Postęp w procesie integracji z UE jest warunkowany uchwaleniem poprawek do konstytucji,
zgodnie z wyrokiem Europejskiego Trybunału Praw Człowieka oraz ustawy o pomocy
państwowej i ustawy o spisie powszechnym. Pozytywnym przykładem działań w duchu
dialogu i kompromisu, jak również koncentracji na agendzie unijnej, jest zaangażowanie BiH
w Dialog strukturalny w dziedzinie sądownictwa w ramach Procesu Stabilizacji
i Stowarzyszenia (SAP). Postęp w realizacji agendy „5+2” (konieczne do spełnienia warunki
przez władze BiH, mające na celu zamknięcie Biura Wysokiego Przedstawiciela) pozostaje
kluczowy dla decyzji o zamknięciu Biura Wysokiego Przedstawiciela (OHR). Mianowanie
pierwszego „osobnego” Specjalnego Przedstawiciela UE (EUSR) dla BiH przyczyni się do
wzmocnienia obecności UE w tym kraju i wsparcia BiH na drodze od monitoringu
międzynarodowego do integracji z UE (zgodnie z konkluzjami Rady z marca 2011 r.).
Dnia 14 marca 2012 r. Parlament Europejski przyjął rezolucję wyrażającą zaniepokojenie
brakiem postępów BiH na jej drodze do integracji z Unią Europejską.
6. Polskie zaangażowanie w BiH
Od maja 1994 r. do grudnia 2005 r. polskie inwestycje w BiH osiągnęły wartość zaledwie
153 361 USD. Były to inwestycje firmy „Organika” z Malborka w utworzenie firmy
Organika BH w Sarajewie (64 457,60 USD), Raiffeisen International w system bankowy
(27 878,04 USD) oraz kilkutysięczne inwestycje innych polskich firm w drobną produkcję
i wymianę handlową.
Ponadto w 2006 r. Organika S.A. zakupiła za 5,4 mln EUR w aukcji publicznej
prywatyzowaną fabrykę chemiczną „Polihem” w Tuzli, znajdującą się w stanie upadłości.
Polska firma (ZRE Katowice) prowadziła w 2009 r. remont kapitalny jednego z bloków
elektrociepłowni w Tuzli, duże zainteresowanie rynkiem bośniackim wykazuje wiele polskich
przedsiębiorstw działających m.in. w branży maszyn górniczych (m.in. grupa FAMUR
i REMAG).
7. Współpraca finansowo-kredytowa
Prezes Rady Ministrów, w dniu 16.10.2009 r. wyraził zgodę na rozpoczęcie negocjacji
z RS BiH w sprawie udzielenia kredytu o pomocy wiązanej w wysokości do 40 mln EUR –
przeznaczonych na zakup wagonów kolejowych (polskie firmy EKK Wagon i RAFAMET
6

podpisały już kontrakty z Koleją RS) oraz inwestycje związane z ochroną środowiska. Umowa
(wartość 20 mln EUR) została podpisana w Banja Luce dnia 21.07.2010 r.

III. KRÓTKA CHARAKTERYSTYKA KONWENCJI
Nowa Konwencja między Polską a Bośnią i Hercegowiną o unikaniu podwójnego
opodatkowania będzie oparta o aktualną wersję Modelowej Konwencji OECD w sprawie
podatku od dochodu i majątku (OECD lipiec 2010).
Artykuł 1 – Zakres podmiotowy
Konwencja ma zastosowanie do osób fizycznych i osób prawnych mających miejsce
zamieszkania lub siedzibę w Polsce, BiH lub w obu Umawiających się Państwach. Pojęcie
„miejsca zamieszkania lub siedziby” zdefiniowane zostało w art. 4 Konwencji.
Artykuł 2 – Podatki, których dotyczy Konwencja
Konwencja przewiduje, iż w przypadku Polski jej postanowieniami objęty zostanie podatek
dochodowy od osób prawnych oraz podatek dochodowy od osób fizycznych. W przypadku
BiH obejmie ona podatek dochodowy od osób fizycznych oraz podatek od zysków
przedsiębiorstw.
Artykuł 3 – Ogólne definicje
Art. 3 Konwencji zawiera definicje najważniejszych pojęć, którymi operują przepisy tej
Konwencji, a zatem m.in. określenie zasięgu terytorialnego stosowania Konwencji
w przypadku Polski i BiH, definicję „osoby”, „spółki”, „przedsiębiorstwa Umawiającego się
Państwa” oraz „właściwego organu”.
Ze względu na unikanie wątpliwości interpretacyjnych Konwencja stanowi w art. 3 ust. 2, iż
przy jej stosowaniu przez obie strony, jeżeli z kontekstu nie wynika inaczej, każde określenie
w niej niezdefiniowane będzie miało takie znaczenie, jakie przyjmuje się według prawa danego
państwa w zakresie podatków, do których ma ona zastosowanie, przy czym znaczenie pojęcia
wynikające z ustawodawstwa podatkowego będzie miało pierwszeństwo przed znaczeniem
nadanym temu pojęciu przez inne przepisy prawne. Przyjęcie powyższego rozwiązania
pozwoli na definiowanie pojęć umownych za pomocą prawa wewnętrznego, jednak nie
ograniczając możliwości interpretacyjnych do prawa podatkowego obu państw, choć będzie
miało ono pierwszeństwo przy dokonywaniu wykładni postanowień Konwencji.
7

Artykuł 4 – Miejsce zamieszkania lub siedziba
Określenie „osoba mająca miejsce zamieszkania lub siedzibę w Umawiającym się
Państwie” oznacza każdą osobę, która według prawa tego państwa podlega tam opodatkowaniu
ze względu na:
− miejsce stałego pobytu,
− jej miejsce zamieszkania,
− siedzibę zarządu,
− miejsce rejestracji,
− inne kryterium o podobnym charakterze.
Przepisy prawa wewnętrznego państw przyjmują często podejście, zgodnie z którym spółka
traktowana jest jako rezydent podatkowy danego państwa, jeżeli została w nim utworzona lub
znajduje się tam siedziba faktycznego zarządu. W takiej sytuacji może powstać ryzyko
określenia podwójnej rezydencji podatkowej danej spółki. W związku z tym wprowadzono do
Konwencji przepis, który ma na celu przeciwdziałanie tego typu sytuacjom. W stosunku do
spółki, dla której zastosowanie reguły ogólnej prowadziłoby do uznania, iż posiada ona
siedzibę w obu Umawiających się Państwach, określono zasadę, iż będzie traktowana jako
rezydent podatkowy tego państwa, na terytorium którego znajduje się miejsce jej faktycznego
zarządu.
Artykuł 5 – Zakład
Określenie to obejmuje stałą placówkę, przez którą całkowicie lub w części prowadzona jest
działalność przedsiębiorstwa, w szczególności: siedzibę zarządu, filię, biuro, fabrykę, warsztat,
kopalnię, źródło ropy lub gazu, kamieniołom lub każde inne miejsce wydobywania zasobów
naturalnych, a także plac budowy, prace konstrukcyjne, montażowe itd., o ile trwają dłużej niż
12 miesięcy.
Artykuł 6 – Dochód z majątku nieruchomego
Konwencja przewiduje możliwość opodatkowania dochodu z majątku nieruchomego,
włączając dzierżawę, również przez państwo miejsca położenia nieruchomości. Dla celów
Konwencji dochód z majątku nieruchomego obejmuje dochód z rolnictwa, leśnictwa lub
z majątku nieruchomego przedsiębiorstwa. Określenie „majątek nieruchomy” definiowane
będzie zgodnie z prawem państwa, w którym jest on położony.
8

Artykuł 7 – Zyski przedsiębiorstw
Konwencja ustanawia ogólną zasadę, iż zyski przedsiębiorstwa danego państwa podlegają
opodatkowaniu tylko w tym państwie, chyba że osiągane są w drugim państwie za
pośrednictwem położonego tam zakładu i w takiej mierze, w jakiej mogą być one zakładowi
przypisane.
Metoda przypisywania zysków do zakładu, uregulowana w art. 7 ust. 2 Konwencji, zakłada
przypisywanie mu takich zysków, które zakład mógłby osiągnąć, gdyby zamiast prowadzenia
działalności na rzecz głównej siedziby swojego przedsiębiorstwa, prowadził podobną
działalność na warunkach wolnorynkowych, przy uwzględnieniu wykonywanych funkcji,
wykorzystywanych aktywów i podejmowanych rodzajów ryzyka w relacjach zakładu
z przedsiębiorstwem i jego innymi częściami.
Jeżeli w zyskach przedsiębiorstwa mieszczą się dochody odrębnie uregulowane
w Konwencji, przepisy ich dotyczące stosowane są na zasadzie lex specialis.
Artykuł 8 – Transport morski i lotniczy
Zyski przedsiębiorstwa danego państwa osiągane z eksploatacji w transporcie
międzynarodowym statków morskich, statków powietrznych, statków w żegludze śródlądowej
lub pojazdów drogowych podlegają opodatkowaniu tylko w państwie, w którym znajduje się
miejsce faktycznego zarządu przedsiębiorstwa.
Artykuł 9 – Przedsiębiorstwa powiązane – rozszerzenie art. 9 Konwencji o możliwość
dokonania tzw. „korekty wtórnej”
W nowej Konwencji rozszerzono brzmienie art. 9 obowiązującej Umowy o postanowienia
zbieżne z treścią art. 9 ust. 2 Modelowej Konwencji OECD, umożliwiające dokonanie tzw.
korekty wtórnej przez Umawiające się Państwa, co w przypadku dokonania w Umawiającym
się Państwie korekty podstawy opodatkowania, z uwagi na przebieg transakcji w grupie
kapitałowej, prowadzi do ekonomicznego podwójnego opodatkowania (podwójne
opodatkowanie w odniesieniu do tego samego dochodu). Rozszerzono art. 9 Umowy
o postanowienie w brzmieniu:
„Jeżeli Umawiające się Państwo włącza do zysków przedsiębiorstwa tego Państwa,
i odpowiednio opodatkowuje, zyski przedsiębiorstwa drugiego Umawiającego się Państwa,
z tytułu których przedsiębiorstwo to zostało opodatkowane w tym drugim Państwie, a zyski
w ten sposób włączone są zyskami, które osiągnęłoby przedsiębiorstwo pierwszego
9