Rządowy projekt ustawy o zmianie ustawy o paszach

Druk nr 581

Warszawa, 26 maja 2008 r.
SEJM
RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
VI kadencja
Prezes Rady Ministrów

RM 10-69-08



Pan

Bronisław Komorowski
Marszałek Sejmu
Rzeczypospolitej
Polskiej
Na podstawie art. 118 ust. 1 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej z dnia
2 kwietnia 1997 r. przedstawiam Sejmowi Rzeczypospolitej Polskiej projekt
ustawy

- o zmianie ustawy o paszach.

W załączeniu przedstawiam także opinię dotyczącą zgodności
proponowanych regulacji z prawem Unii Europejskiej.
Ponadto uprzejmie informuję, że do prezentowania stanowiska Rządu w
tej sprawie w toku prac parlamentarnych został upoważniony Minister Rolnictwa
i Rozwoju Wsi.



(-) Donald Tusk
Projekt

U S T A W A
z dnia

o zmianie ustawy o paszach

Art. 1. W ustawie z dnia 22 lipca 2006 r. o paszach (Dz. U. Nr 144,
poz. 1045) wprowadza się następujące zmiany:
1) po art. 64 dodaje się art. 64a w brzmieniu:
„Art. 64a. Z dniem 31 grudnia 2011 r. tracą ważność ze-
zwolenia na wprowadzanie do obrotu na teryto-
rium Rzeczypospolitej Polskiej produktów GMO
będących paszami genetycznie zmodyfikowany-
mi lub organizmami genetycznie zmodyfikowa-
nymi przeznaczonymi do użytku paszowego, wy-
dane na podstawie przepisów o organizmach
genetycznie zmodyfikowanych.”;
2) art. 65 otrzymuje brzmienie:
„Art. 65. Ustawa wchodzi w życie po upływie 14 dni od dnia
ogłoszenia, z wyjątkiem art. 15 ust. 1 pkt 4 oraz
art. 53 ust. 1 pkt 5 w zakresie dotyczącym art. 15
ust. 1 pkt 4, które wchodzą w życie z dniem
1 stycznia 2012 r.”.
Art. 2. Ustawa wchodzi w życie z dniem 12 sierpnia 2008 r.
13/05/BS
U Z A S A D N I E N I E

Projekt ustawy o zmianie ustawy o paszach zmienia przepis art. 65 ustawy
z dnia 22 lipca 2006 r. o paszach (Dz. U. Nr 144, poz. 1045) w zakresie terminu
wejścia w życie zakazu wytwarzania, wprowadzania do obrotu i stosowania
w żywieniu zwierząt pasz genetycznie zmodyfikowanych oraz organizmów ge-
netycznie zmodyfikowanych przeznaczonych do użytku paszowego.
Przedmiotowy projekt przesuwa do dnia 1 stycznia 2012 r. termin wejścia
w życie ww. zakazu, który zgodnie z art. 65 ustawy o paszach miał wejść
w życie po upływie 2 lat od dnia jej ogłoszenia, tj. od dnia 12 sierpnia 2008 r.
Przepisy wprowadzające w życie zakaz stosowania w żywieniu zwierząt pasz
genetycznie zmodyfikowanych oraz organizmów genetycznie zmodyfikowanych
przeznaczonych do użytku paszowego (art. 15 ust. 1 pkt 4 oraz art. 65 ustawy
o paszach) zostały zakwestionowane przez Komisję Europejską, która trzykrot-
nie skierowała do Rzeczypospolitej Polskiej pisma (dwa pisma administracyjne
oraz uzasadniona opinia skierowana do Rzeczypospolitej Polskiej na podstawie
art. 226 Traktatu ustanawiającego Wspólnotę Europejską, dotycząca uchybie-
nia zobowiązaniom wynikającym z rozporządzenia (WE) nr 1829/2003 Parla-
mentu Europejskiego i Rady z dnia 22 września 2003 r. w sprawie genetycznie
zmodyfikowanej żywności i paszy (Dz. Urz. UE L 268 z 18.10.2003, str. 1;
Dz. Urz. UE Polskie wydanie specjalne, rozdz. 13, t. 32, str. 432), wskazujące
na ich niezgodność z obowiązującym prawem wspólnotowym. Komisja Euro-
pejska każdorazowo podkreślała, że Rzeczpospolita Polska uchybiła zobowią-
zaniom wynikającym z rozporządzenia (WE) nr 1829/2003. W przypadku
utrzymania dotychczasowego terminu wprowadzenia zakazu należy zakładać,
że Komisja złoży przeciw Rzeczypospolitej Polskiej pozew do Europejskiego
Trybunału Sprawiedliwości, który najprawdopodobniej wyda wyrok nakazujący
jego zniesienie. Niewykonanie wyroku będzie grozić wysokimi karami pienięż-
nymi. Europejski Trybunał Sprawiedliwości może w tej sytuacji nałożyć na Pań-
stwo Członkowskie ryczałt i okresową karę pieniężną. Minimalny ryczałt w przy-
padku naszego kraju wynosi 3 610 tys. euro. Jednocześnie nakładana jest tzw.
kara okresowa, która w przypadku Rzeczypospolitej Polskiej wynosi od 4,3 tys.
do 260 tys. euro za każdy dzień braku dostosowania przepisów do prawa
wspólnotowego.
Rozporządzenie (WE) nr 1829/2003 Parlamentu Europejskiego i Rady

w sprawie genetycznie zmodyfikowanej żywności i paszy określa zasady udzie-
lania zezwoleń wnioskodawcom ubiegającym się o dopuszczenie do obrotu
pasz genetycznie zmodyfikowanych oraz organizmów genetycznie zmodyfiko-
wanych przeznaczonych do użytku paszowego. Zgodnie z przepisami tego roz-
porządzenia żywność i pasze genetycznie zmodyfikowane, przed wprowadze-
niem do obrotu, muszą zostać poddane szczegółowej procedurze, podczas któ-
rej weryfikowane jest ich bezpieczeństwo dla zdrowia ludzi, zwierząt oraz śro-
dowiska naturalnego. Genetycznie zmodyfikowane pasze mogą być wprowa-
dzane do obrotu jedynie wtedy, gdy nie wywierają szkodliwych skutków dla
zdrowia ludzi, zwierząt lub środowiska naturalnego (art. 16 ust. 1 lit. a rozpo-
rządzenia (WE) nr 1829/2003). Opinię w sprawie bezpieczeństwa produktów
genetycznie zmodyfikowanych opracowuje Europejski Urząd ds. Bezpieczeń-
stwa ywności. Pasze uznane za bezpieczne uzyskują, wydawane przez Komi-
sję Europejską, zezwolenie na wprowadzenie do obrotu (autoryzację) oraz są
umieszczane we Wspólnotowym Rejestrze genetycznie zmodyfikowanej żyw-
ności i pasz, prowadzonym przez Komisję.
W Rzeczypospolitej Polskiej, podobnie jak w przypadku wielu innych krajów
członkowskich Unii Europejskiej, problematyka dotycząca wytwarzania, wpro-
wadzania do obrotu i stosowania w żywieniu zwierząt pasz genetycznie zmody-
fikowanych budzi wiele kontrowersji, których odzwierciedleniem są dyskusje
i polemiki społeczne, a także debaty polityczne.
Ponieważ Polska nie dysponuje wynikami badań naukowych potwierdzającymi
czy też wykluczającymi szkodliwy wpływ pasz genetycznie zmodyfikowanych na
zdrowie zwierząt lub ludzi i na środowisko naturalne, istnieje konieczność prze-
prowadzenia stosownych doświadczeń. Jednak mimo upływającego
1,5-rocznego okresu od uchwalenia ustawy o paszach badania takie nie były
prowadzone. Dopiero Rada Ministrów w dniu 20 grudnia 2007 r. przyjęła
uchwałę nr 306/2007 w sprawie zmiany programu wieloletniego pod nazwą
„Biologiczne, środowiskowe i technologiczne uwarunkowania rozwoju produkcji

2
zwierzęcej”. Uchwałą wprowadzono możliwość wykonywania badań z zakresu
wpływu pasz genetycznie zmodyfikowanych oraz organizmów genetycznie
zmodyfikowanych przeznaczonych do użytku paszowego na produkcyjność
i zdrowotność zwierząt, transfer transgenicznego kwasu deoksyrybonukleino-
wego (DNA) w przewodzie pokarmowym oraz jego retencję w tkankach i pro-
duktach żywnościowych pochodzenia zwierzęcego. Badania powyższe będą
realizowane w latach 2008-2010 przez instytuty nadzorowane przez Ministra
Rolnictwa i Rozwoju Wsi, tj.: Instytut Zootechniki – Państwowy Instytut Badaw-
czy w Krakowie oraz Państwowy Instytut Weterynaryjny – Państwowy Instytut
Badawczy w Puławach.
Jednocześnie istotne jest, że wejście w życie, wprowadzonego na etapie prac
parlamentarnych nad ustawą o paszach, zakazu wytwarzania, wprowadzania
do obrotu i stosowania w żywieniu zwierząt pasz genetycznie zmodyfikowanych
oraz organizmów genetycznie zmodyfikowanych przeznaczonych do użytku
paszowego spowodowałoby bezpośrednie skutki gospodarcze dla rolnictwa.
Obecnie podstawowym ródłem białka paszowego w Rzeczypospolitej Polskiej
jest śruta sojowa modyfikowana genetycznie, która pokrywa ponad 80 % zapo-
trzebowania na białko paszowe, a jej import w 2006 r. wyniósł 1,8 mln ton. Im-
port tego surowca do całej Unii Europejskiej wyniósł w tym samym okresie 34
mln ton. Należy podkreślić, że zawartość białka w dawce pokarmowej ma
wpływ na tempo wzrostu zwierząt, długość okresu tuczu i wydajność, co w za-
sadniczy sposób rzutuje na efektywność produkcji zwierzęcej i opłacalność ho-
dowli. Zablokowanie importu soi genetycznie zmodyfikowanej stanowiłoby istot-
ny problem, ponieważ w Rzeczypospolitej Polskiej, podobnie jak w innych kra-
jach Unii Europejskiej, występuje poważny niedobór białka paszowego, na który
nałożył się również zakaz stosowania w żywieniu zwierząt mączek pochodzenia
zwierzęcego.
Rzeczpospolita Polska nie ma obecnie możliwości zastąpienia soi genetycznie
zmodyfikowanej w żywieniu zwierząt, gdyż główni światowi producenci i ekspor-
terzy soi, uprawiający ponad 80 % jej światowej produkcji, przeszli prawie cał-
kowicie na uprawę soi genetycznie zmodyfikowanej. Zakaz stosowania mączek
mięsno-kostnych w krajowym przemyśle paszowym spowodował powstanie

3