Poselski projekt ustawy o zmianie ustawy z dnia 16 lutego 2007 r. o zapasach ropy naftowej, produktów naftowych i gazu ziemnego oraz zasadach postępowania w sytuacjach zagrożenia bezpieczeństwa paliwowego państwa i zakłóceń na rynku naftowym

2. Operator systemu infrastruktury przesyłowej i magazynowej może
organizować okresowe aukcje przepustowości na wszystkich lub wybranych
trasach tłoczeń ropy naftowej, jeżeli w jego ocenie popyt ze strony
użytkowników systemu może przekroczyć techniczne możliwości systemu
infrastruktury ropy naftowej.
3. Operator systemu infrastruktury przesyłowej i magazynowej ustala grafik
tłoczeń dla użytkowników systemu, z którymi zawarł umowy przesyłowe,
biorąc pod uwagę przy rozstrzyganiu konfliktów między zgłoszonymi
nominacjami, następującą kolejność priorytetów:
1) zobowiązania do przesyłu do odbiorców końcowych;
2) zobowiązania z umów o rezerwację zdolności przesyłowej, o których
mowa w art. 237 ust. 3;
3) pozostałe zobowiązania z umów przesyłowych.
4. W przypadku rozpatrywania wniosków o równorzędnych priorytetach,
operator systemu infrastruktury przesyłowej i magazynowej powinien przyjąć
w grafiku tłoczeń rozwiązanie najkorzystniejsze pod względem wykorzystania
zdolności przesyłowej danej trasy rurociągu.
5. Operator systemu przesyłowego nie jest obowiązany świadczyć usługi
przesyłu ropy naftowej na rzecz użytkownika systemu, który nie został
uwzględniony w bieżącym grafiku tłoczeń.
6. W sytuacji nieustalonego w grafiku tłoczeń przesłania przez użytkownika
systemu, ropy naftowej do systemu infrastruktury przesyłowej i magazynowej,
operator systemu infrastruktury przesyłowej i magazynowej może dokonać
magazynowania przymusowego na koszt i ryzyko użytkownika systemu, który
zlecił jej przesył lub jej właściciela. Stawkę opłaty za magazynowanie
przymusowe określa operator systemu infrastruktury przesyłowej i
magazynowej w kodeksie sieci.

Art. 236 1. wiadczenie usługi przesyłania ropy naftowej polega na
przydzielaniu użytkownikowi systemu terminów, ilości i tras tłoczeń w ramach
systemu infrastruktury przesyłowej i magazynowej, prowadzeniu technicznego
procesu tłoczenia ropy naftowej oraz umożliwieniu użytkownikowi systemu
korzystania z niezbędnych urządzeń i instalacji, z zastrzeżeniem ust. 2.
2.
Operator systemu infrastruktury przesyłowej i magazynowej jest
obowiązany do świadczenia usługi przesyłania ropy naftowej na podstawie
grafiku tłoczeń, z zastrzeżeniem pierwszeństwa obowiązku wykonania
przesyłu do użytkowników systemu, na których rzecz uruchomiono zapasy w
trybie interwencyjnego uwolnienia zapasów oraz art. 235 ust. 2.
3. Z tytułu świadczenia usługi przesyłania i magazynowania operacyjnego
operator systemu infrastruktury przesyłowej i magazynowej pobiera
wynagrodzenie określone w umowie przesyłowej.

Art. 237. 1. Sposób i warunki świadczenia usług przesyłania ropy naftowej
określa umowa, o której mowa w art. 235 ust. 2, zwana dalej umową
przesyłową.
2. Umowa przesyłowa zawierana jest na czas oznaczony.
3. Na mocy umowy przesyłowej zawartej na okres 12 miesięcy lub dłuższy
użytkownik systemu rezerwuje zdolność przesyłową i zobowiązuje się do
zapłaty wynagrodzenia na rzecz operatora systemu infrastruktury przesyłowej i
magazynowej w wysokości odpowiadającej rzeczywistemu wykonaniu
tłoczeń, ale nie mniejszej niż odpowiadającej zarezerwowanej zdolności
przesyłowej.
4. Postanowienia umów przesyłowych zawartych na okres dłuższy od okresu
obowiązywania grafiku tłoczeń, nie mogą uniemożliwiać korzystania z danej
trasy rurociągu użytkownikom systemu korzystającym z równego lub
wyższego priorytetu, z zastrzeżeniem art. 235 ust. 3.
5. Umowa przesyłowa powinna zawierać co najmniej postanowienia
określające:
1) ilość przesyłanej ropy naftowej w podziale na okresy umowne,
2) warunki
zapewnienia
niezawodności i ciągłości dostarczania ropy
naftowej,
3) wynagrodzenie
za
przesył ropy naftowej oraz magazynowanie
operacyjne i sposób prowadzenia rozliczeń,
4)
parametry techniczne tłoczonej ropy naftowej,
5) odpowiedzialność stron za niedotrzymanie warunków umowy oraz
6) okres
obowiązywania umowy i warunki jej rozwiązania.
6. Każda ze stron umowy przesyłowej może ją wypowiedzieć przed upływem
okresu, na jaki umowa została zawarta, z wyprzedzeniem nie krótszym niż trzy
miesiące. Przeciwne postanowienie umowy jest nieważne.
7. Na podstawie umowy przesyłowej operator systemu infrastruktury
przesyłowej i magazynowej może również świadczyć na rzecz użytkownika
systemu usługi dodatkowe, związane z tłoczeniem ropy naftowej, a w
szczególności składowania ropy naftowej w składzie celnym prowadzonym
przez operator systemu infrastruktury przesyłowej i magazynowej.
8. Umowa przesyłowa powinna być zawarta w formie pisemnej pod rygorem
nieważności.

art. 238 Do umów o przeładunek ropy naftowej w morskich terminalach
przeładunkowych przepisy art. 236 ust. 2 i 3 oraz art. 237 stosuje się
odpowiednio.

4) po art. 35 dodaje się art. 351, art. 352 oraz art. 353 w brzmieniu:
„Art. 351. 1. Operator systemu infrastruktury przesyłowej i magazynowej w
przypadku wystąpienia zakłóceń w dostarczaniu ropy naftowej do systemu
infrastruktury przesyłowej i magazynowej lub nieprzewidzianego wzrostu
zużycia ropy naftowej przez odbiorców końcowych albo jej tranzytu lub
wywozu podejmuje działania mające na celu przeciwdziałanie temu
zagrożeniu.
2. W przypadku wystąpienia sytuacji, o której mowa w ust. 1, operator
systemu infrastruktury przesyłowej i magazynowej może zmienić grafiki
tłoczeń w ten sposób, że dokonuje przekierowania ropy naftowej do odbiorców
końcowych.

Art. 352. W przypadku interwencyjnego uwolnienia zapasów ropy naftowej
operator systemu infrastruktury przesyłowej i magazynowej zmienia, w razie
potrzeby, grafiki tłoczeń, tak aby umożliwić producentom lub handlowcom
wykonanie decyzji lub rozporządzeń ministra właściwego do spraw gospodarki
lub realizuje tłoczenia ropy naftowej z uwzględnieniem art. 236 ust. 2.

Art. 353. 1. O dokonaniu zmian w grafiku tłoczeń, o których mowa w art. 351
ust. 2 oraz art. 352, może również orzec w drodze decyzji minister właściwy do
spraw gospodarki działając z urzędu albo na wniosek użytkownika systemu.
2. Stroną postępowania administracyjnego w sprawie dokonania zmian w
grafiku tłoczeń, o których mowa w ust. 1, jest operator systemu infrastruktury
przesyłowej i magazynowej.
3. Wniesienie wniosku o ponowne rozpatrzenie sprawy nie wstrzymuje
wykonania decyzji.

Art. 354. 1. Operator systemu infrastruktury przesyłowej i magazynowej
zawiadamia niezwłocznie zainteresowanych użytkowników systemu o
przekierowaniu ropy naftowej do odbiorcy końcowego.
2. Operator systemu infrastruktury przesyłowej i magazynowej przekazuje
niezwłocznie odbiorcy końcowemu, na rzecz którego przekierowano ropę
naftową, informacje o tym, którzy użytkownicy systemu zlecili przesył ropy
naftowej, która została do niego przekierowana.
3. Operator systemu infrastruktury przesyłowej i magazynowej przekazuje
niezwłocznie użytkownikowi systemu, którego trasy, terminy lub ilości
zleconego przesyłu ropy naftowej ustalone w grafiku tłoczeń uległy zmianie na
rzecz odbiorcy końcowego, o którym mowa w ust. 2, o trasach terminach i
ilościach ustalonych w wyniku przekierowania.
4. Użytkownik systemu, na którego rzecz nastąpiło przekierowanie ropy
naftowej w terminie 60 dni, licząc od końca miesiąca, w którym nastąpiło
przekierowanie:
1) dostarczy użytkownikowi systemu, którego trasy, terminy lub ilości
zleconego przesyłu ropy naftowej ustalone w grafiku tłoczeń uległy
zmianie na rzecz odbiorcy końcowego, równoważne ilości ropy naftowej, o
ile istnieją techniczne możliwości tłoczenia ropy naftowej lub
2) dokona rozliczenia z użytkownikiem systemu, którego trasy, terminy lub
ilości zleconego przesyłu ropy naftowej ustalone w grafiku tłoczeń uległy
zmianie na rzecz odbiorcy końcowego.
5. Zasady rozliczeń, o których mowa w ust. 4 pkt 2, określą rozliczające się
strony, przy czym cena ropy naftowej należna od użytkownika systemu, na
którego rzecz nastąpiło przekierowanie., nie powinna przekraczać:
1) średniej ceny rynkowej ropy naftowej z okresu 60 dni poprzedzających
dzień zmiany grafiku tłoczeń, jeżeli użytkownik systemu zlecający przesył
nie był związany umową sprzedaży lub dostawy z użytkownikiem systemu,
na którego rzecz nastąpiło przekierowanie ropy naftowej lub
2) średniej ceny z umów sprzedaży lub dostawy wykonanych w ciągu 60 dni
przed przekierowaniem, jeśli użytkownik systemu zlecający przesył
dostarczał na podstawie umowy sprzedaży lub dostawy ropę naftową
użytkownikowi systemu, na którego rzecz nastąpiło przekierowanie ropy
naftowej.

Art. 355 1. Operator systemu infrastruktury przesyłowej i magazynowej nie
odpowiada za szkody poniesione przez użytkowników systemu wskutek
zmiany grafiku, o której mowa w art. 351 ust. 2, art. 352 oraz art. 353 ust. 1.
2. Użytkownik systemu, na którego rzecz nastąpiło przekierowanie ropy
naftowej, o którym mowa w art. 351 ust. 2, jest zobowiązany zapłacić
operatorowi systemu infrastruktury przesyłowej i magazynowej
wynagrodzenie za wykonaną usługę przesyłu, a zobowiązanie do zapłaty
wynagrodzenia przez użytkownika systemu, którego trasy, terminy lub ilości
zleconego przesyłu ropy naftowej ustalone w grafiku tłoczeń uległy zmianie na
rzecz odbiorcy końcowego, ulega stosownemu obniżeniu.”

Art. 2. 1. W terminie 2 miesięcy od dnia wejścia w życie ustawy strony umów przesyłowych i
umów o przeładunek ropy naftowej w morskich terminalach przeładunkowych zawartych
przed dniem wejścia w życie ustawy dostosują ich postanowienia do jej przepisów.
2. W przypadku naruszenia przepisu ust. 1 umowa ulega rozwiązaniu z mocy prawa z dniem
upływu kolejnego miesiąca po terminie określonym w ust. 1.

Art. 3. Operator systemu infrastruktury przesyłowej i magazynowej jest zobowiązany
opracować po raz pierwszy kodeks sieci, o którym mowa w art. 233, w ciągu 30 dni od dnia
wejścia w życie ustawy.

Art. 4. Ustawa wchodzi w życie po upływie 14 dni od dnia jej ogłoszenia.
UZASADNIENIE


Projekt ustawy o zmianie ustawy o zapasach ropy naftowej, produktów naftowych i gazu
ziemnego oraz zasadach postępowania w sytuacjach zagrożenia bezpieczeństwa paliwowego
państwa i zakłóceniach na rynku naftowym ma na celu realizację dwóch celów strategicznych,
zgodnych z Polityką Rządu RP dla przemysłu naftowego w Polsce (przyjętą w dniu 6 lutego 2007
roku). Pierwszym z nich jest wsparcie działań zmierzających do wprowadzenia transparentnych
procedur i równorzędnych zasad korzystania przez klientów z infrastruktury wykorzystywanej do
przesyłu ropy do morskich terminali przeładunkowych ropy naftowej (czyli w tranzycie przez
Polskę), a drugim umożliwienie działań na rzecz zapewnienia bezpieczeństwa energetycznego
kraju w ramach świadczenia usług w zakresie przesyłu i magazynowania ropy naftowej.
Realizacja celów powinna nastąpić w drodze optymalnego wykorzystania istniejącej
infrastruktury przesyłowej ropy naftowej, zapewniającego racjonalny kompromis między
interesami użytkowników, których instalacje są przyłączone bezpośrednio m.in. do sieci
zarządzanej przez PERN „Przyjaźń” S.A. (rafinerie, magazyny) oraz klientów zlecających
przesył ropy w tranzycie przez morskie terminale przeładunkowe, których operatorami są
Przedsiębiorstwo Przeładunku Paliw Płynnych „Naftoport” Sp. z o.o. i Port Północny Sp. z o.o.
Tym samym konieczne jest określenie balansu interesu ekonomicznego zarządcy tej sieci
wyrażającego się w maksymalnym zwiększeniu ilości tłoczeń ropy naftowej na wszystkich
trasach oraz interesu gospodarki narodowej wyrażającego się w bezpieczeństwie i ciągłości
dostaw ropy naftowej.
Projekt ustawy należy postrzegać w kontekście dalekosiężnych interesów Polski, do
których należy przede wszystkim uczestnictwo Polski w projekcie inwestycyjnym obejmującym
realizację korytarza transportowego ropy naftowej z basenu morza kaspijskiego, w tym
przedłużenie rurociągu ropy naftowej Odessa-Brody z Brodów na Ukrainie do Adamowa, gdzie
zaczyna się polski odcinek rurociągu „Przyjaźń” biegnącego z Rosji. Wprowadzenie do
infrastruktury rurociągowej strumieni ropy kaspijskiej z drugiego wschodniego kierunku będzie
wymagało wprowadzenia nowych zasad zawierania kontraktów z użytkownikami tej
infrastruktury oraz prowadzenia ruchu sieciowego z uwzględnieniem zwiększenia ilości
przesyłanej ropy, zleceniodawców oraz kierunków przesyłu.