Rządowy projekt ustawy o zmianie ustawy o zaopatrzeniu emerytalnym żołnierzy zawodowych oraz ich rodzin, ustawy o zaopatrzeniu emerytalnym funkcjonariuszy Policji, Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencji Wywiadu, Służby Kontrwywiadu Wojskowego, Służby Wywiadu Wojskowego, Centralnego Biura Antykorupcyjnego, Straży Granicznej, Biura Ochrony Rządu, Państwowej Straży Pożarnej i Służby Więziennej oraz ich rodzin oraz niektórych innych ustaw

1. Wiek emerytalny:
 przy osiągnięciu wieku granicznego i minimalnego stażu (w zależności od
Francja
TAK
 przeniesienie na emeryturę, wiek graniczny - posterunkowi i podoficerowie 50 lat
korpusu) 75% ostatniego uposażenia
życia, oficerowie starsi 58-60 lat, w zależności od stopnia.
2. Min. staż w służbie: 15 lat dla posterunkowych i podoficerów, 25 lat oficerowie starsi
3. Wcześniejsza emerytura: mniej niż 5 lat do ukończenia wieku granicznego dla
danego stopnia w korpusie i przy minimalnym stażu dla korpusu
Stan prawny na dzień 01.07.2009 r.


1. Wiek emerytalny: 65 lat
 emerytury dla urzędników państwowych przyjętych po 1992 r.:
Grecja
TAK
2. Minimalny staż w służbie: 15 lat pracy
 2% za każdy rok pracy, podstawa wymiaru wynagrodzenie z ostatnich 5 lat
 wcześniejsza emerytura: dla osób przyjętych do pracy po 1992 r.:
pracy
 60/65 lat (K/M) i 25 lat stażu
 emerytury wypłacane z budżetu
 58 lat i 35 lat stażu
 emerytury uzupełniające z systemu powszechnego w przypadku niskiej
 37 lat stażu
emerytury urzędniczej
Stan prawny na dzień 01.07.2009 r.


1. Wiek emerytalny: 65 lat obowiązkowy, 60 lat dobrowolny przy 30-letnim stażu
 po 35 latach służby 100% podstawy wymiaru (ustalona kwoty w stosunku
Hiszpania
TAK
2. Minimalny staż w służbie: 15 lat służby państwowej
rocznym) przy czym emerytura miesięczna wynosi 1/14 wymiaru,
3. Wcześniejsza emerytura: wskutek orzeczenia niezdolności lub nieprzydatności do służby
 dla minimalnego okresu 15 lat służby wymiar emerytur wynosi 26,92% kwoty

rocznej
Stan prawny na dzień 20.03.2012 r.
 po każdym roku ponad 15 lat służby, wymiar wzrasta o 3,654%


1. Wiek emerytalny: 65 lat
Od 01.01.2004 r. emeryturę oblicza się w następujący sposób:
Holandia
TAK
2. Wcześniejsza emerytura: 55-65 lat (najwięcej osób przechodzi w wieku 62 lat)
 długość okresu służby x procentowy wska nik uzależniony od daty urodzenia

x różnica podstawy wymiaru i części wynagrodzenia, która nie jest
Stan prawny na dzień 01.07.2009 r.
uwzględniana (kwota wyrażona w EUR, uzależniona od daty urodzenia)


1. Wiek emerytalny: 60 lat

Irlandia
TAK
2. Minimalny staż w służbie: 30 lat
 wysokość emerytury stanowi 50% sumy ostatniego uposażenia zasadniczego i

3. Wcześniejsza emerytura: w wieku 50 lat przy 30 latach służby
miesięcznej średniej dodatków z ostatnich 3 lat
 mniej niż 30 lat służby (co najmniej 5 lat) uprawnia do emerytury wypłacanej od 60  w przypadku osiągnięcia co najmniej 50 roku życia i nieposiadaniu 30 lat stażu,
roku życia – w przypadku wcześniejszego odejścia.
możliwa aktuarialnie zredukowana emerytura w wysokości 64-92% emerytury
4. Dla przyjętych do służby przed 14.06.1983 emerytura możliwa w wieku 50 lat po 25
pełnej
latach służby.
Stan prawny na dzień 01.07.2009 r.


1. Wiek emerytalny: 40-50 lat w zależności od stanowiska
 w przypadku przejścia na emeryturę po okresie służby mniejszym niż 15 lat,
Litwa
TAK
2. Wymagany okres służby: 20 lat
niższe świadczenie
3. Wcześniejsza emerytura: względy zdrowotne
Stan prawny na dzień 01.07.2009 r.


Emeryturę z tytułu służby wypłaca się do momentu osiągnięcia wieku emerytalnego - 62 lata.

Łotwa
TAK
Po osiągnięciu wieku emerytalnego Państwowa Agencja Ubezpieczeń Społecznych przyznaje
tzw. emeryturę powszechną zamiast emerytury z tytułu służby. Jeżeli ustalona „nowa” kwota
emerytury jest niższa od otrzymywanej wcześniej emerytury z tytułu służby, wówczas
właściwe ministerstwo lub instytucja dopłaca różnicę w wysokości.
Stan prawny na dzień 18.03.2010 r.


Od 2012 r. granica wieku stopniowo zwiększana. Wyjątkiem są funkcjonariusze urodzeni
Niemcy
TAK
przed 01.01.1952 r.
 minimalna emerytura – określony procent wysokości ostatniego uposażenia bez

 wiek emerytalny: zależny od roku urodzenia, aktualnie 65 lat, możliwe przejście na
dodatków
emeryturę wcześniej np. w wieku 63 lub 64 lat, w policjach landów możliwe odrębne

regulacje
Stan prawny na dzień 20.03.2012 r.

10


1. Wiek emerytalny: 60 lat.
Dla przyjętych do służby przed 01.09.1993 r. świadczenie wynosi:
Portugalia
TAK
2. Wymagany okres służby: 36 lat
 podstawa wymiaru x (liczba lat służby dzielone przez 36), maksymalna

3. Wcześniejsza emerytura przed ukończeniem 60 roku życia pod warunkiem posiadania 36
wysokość emerytury wynosi 90%
lat służby (dla funkcjonariuszy powołanych przed 01.09.1993 r.)
(podstawa wymiaru = ostatnia pensja + średnia dodatków z ostatnich dwóch lat

minus 10% )

Dla przyjętych do służby po 01.09.1993 r. świadczenie wynosi:

 podstawa wymiaru x 2% za każdy rok służby, maksymalna wysokość emerytury

wynosi 80%

(podstawa wymiaru = średnia z 10 najbardziej korzystnych lat z ostatnich 15 lat)

W sytuacji, gdy osoba podlegała prywatnemu i publicznemu (specjalnemu)
Stan prawny na dzień 01.07.2009 r.
systemowi - świadczenie wypłacane jest przez instytucję, której podlegała ostatnio,

natomiast świadczenie obliczane jest zgodnie z zasadami obu systemów


Zakresem podmiotowym obejmuje m.in. funkcjonariuszy
 za 15 lat służby – 30% podstawy wymiaru (średniego miesięcznego uposażenia)
Słowacja
TAK
Policji, Związku Strażaków i Ratowników, Górskiej Służby Ratowniczej, Sił Zbrojnych…
i wzrasta:

1. Wymagany okres służby: 15 lat
- za każdy dalszy rok służby do 20 lat – o 2% podstawy wymiaru
2. W przypadku pobierania renty inwalidzkiej – okres służby i okres pobierania świadczenia
- za każdy dalszy rok służby do 25 lat – o 3% podstawy wymiaru
inwalidzkiego muszą wynosić co najmniej 15 lat
- powyżej 26 lat służby – o 1% podstawy wymiaru za każdy dalszy rok
3. W przypadku zdymisjonowania lub zwolnienia ze względu na prawomocny wyrok
maksymalna wysokość 60% podstawy wymiaru
skazujący za przestępstwo popełnione umyślnie – zasady systemu powszechnego

Stan prawny na dzień 20.03.2012 r.


Co najmniej 25 lat stażu w służbie i ukończenie 50 lat życia lub 10 lat służby i wiek powyżej
 podstawa wymiaru: średnie wynagrodzenie netto z ostatnich 12 miesięcy służby,
Węgry
TAK
55 roku życia w przypadku ograniczonej zdolności do pracy powyżej 50%
 emerytura pełna przy osiągnięciu wieku służbowego: 65% podstawy po 25

latach, wzrasta o 1,5% za każdy rok, max. wymiar 83% podstawy po 37 latach

 emerytura wcześniejsza przy stażu 25 lat i wieku co najmniej 50 lat

(na zasadach analogicznych jak pełna)
Stan prawny na dzień 20.03.2012 r.
 emerytura w wysokości 1/2 pełnej w przypadku odejścia przed ukończeniem 50

lat przy stażu 25 lat w służbie


1. Wiek emerytalny: 55 lat
 wysokość emerytury: za każdy rok służby 1/70 podstawy wymiaru
Wielka
TAK
2. Minimalny staż w służbie: nie występuje
maksymalnie 35/70 podstawy wymiaru (wynagrodzenia do celów
Brytania

3. Wcześniejsza emerytura: w przypadku wcześniejszego odejścia (przed ukończeniem 55
emerytalnych),

lat), co najmniej 2 lata służby uprawnia do emerytury wypłacanej od 55 roku życia
 podstawa wymiaru (wynagrodzenie do celów emerytalnych) jest zwykle
(dotyczy
Dla przyjętych do służby przed 6.04.2006 r.:
wynagrodzeniem z ostatniego roku służby,
Anglii
1. Wiek emerytalny: nie wymagany
 maksymalna wysokość emerytury nie może przekroczyć 50% ostatniego
i Walii)
2. Min. staż w służbie: 25 lat, emerytura wypłacana po osiągnięciu 50 roku życia lub 30 lat
uposażenia, przy czym emerytura może być zwiększona poprzez rezygnację z
służby, maksymalna emerytura po 30 latach
części odprawy emerytalnej do 66% ostatniego uposażenia dla mężczyzn i do
3. Wcześniejsza emerytura: mniej niż 25 lat służby (co najmniej 2 lata) uprawnia do
64% ostatniego uposażenia dla kobiet
emerytury wypłacanej od 60 roku życia – w przypadku wcześniejszego odejścia
Stan prawny na dzień 01.07.2009 r.
Włochy

System emerytalny w trakcie reformy
 emerytury policyjne (także innych urzędników państwowych) pochodzą z

TAK
1. Emerytura ze względu na wiek od 2010: 61 lat życia (dotyczy stanowisk z ograniczeniem
systemu powszechnego, wypłacane przez INPDAP (Narodowy Instytut

wiekowym)
Zabezpieczenia Emerytalnego dla Administracji Publicznej), model PAYG
2. Emerytura z tytułu stażu od 2010 :
 system dwufilarowy (dodatkowe ubezpieczenia emerytalne)
 59 lat i 36 lat stażu albo
 60 lat i 35 lat stażu albo
 40 lat stażu
Stan prawny na dzień 20.03.2012 r.


11
W celu dostosowania do zmian wprowadzanych niniejszą ustawą w projekcie przewidziano
również odpowiednie zmiany w poszczególnych ustawach pragmatycznych, polegające na
dostosowaniu obowiązujących przepisów do regulacji wprowadzanych powyższym
projektem.
Zaproponowany w art. 10 projektu przepis przejściowy wiąże się ze zniesieniem z dniem
l stycznia 2013 r. regulacji zawartej w art. 74 ust. 2 ustawy o Straży Granicznej, na podstawie
której funkcjonariuszom pełniącym służbę w placówkach Straży Granicznej (wcześniej
strażnicach i granicznych placówkach kontrolnych Straży Granicznej) oraz w składzie
etatowych załóg jednostek pływających Straży Granicznej zalicza się do wymiaru wysługi
emerytalnej za l rok służby półtora roku służby. Takie rozwiązanie obowiązuje od dnia
wejścia w życie ustawy z dnia 12 pa dziernika 1990 r. o Straży Granicznej.
Istotą projektowanego przepisu jest uwzględnienie przy ustaleniu wymiaru wysługi
emerytalnej funkcjonariusza pełniącego służbę, o której mowa w art. 74 ust. 2 ustawy
o Straży Granicznej, okresów takiej służby pełnionej do dnia 31 grudnia 2012 r., a więc do
dnia poprzedzającego zniesienie regulacji zawartej w art. 74 ust. 2. Wprowadzenie przepisu
przejściowego określającego sytuację prawną funkcjonariuszy, którym na podstawie
obowiązującego do dnia 31 grudnia 2012 r. prawa ustala się wymiar wysługi emerytalnej
w sposób wskazany powyżej, wynika z konieczności poszanowania zasady ochrony praw
nabytych, wynikającej z orzecznictwa Trybunału Konstytucyjnego.
Ponadto projekt zawiera zmiany w ustawach pragmatycznych służb, które mają charakter
porządkowy i zmierzają do ujednolicenia przepisów emerytalnych funkcjonariuszy.

Uznano, że jest nieuzasadnionym umieszczanie przepisów o zaopatrzeniu emerytalnym
funkcjonariuszy oraz ich rodzin w ustawach pragmatycznych służb, w sytuacji gdy istnieją
odrębne regulacje prawne w tym zakresie.
Proponuje się, aby projektowana ustawa, co do zasady, weszła w życie z dniem 1 stycznia
2013 r., z wyjątkiem przepisów art. 18i ustawy o zaopatrzeniu emerytalnym żołnierzy
zawodowych i ich rodzin oraz art. 18h ustawy o zaopatrzeniu emerytalnym funkcjonariuszy
Policji, Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencji Wywiadu, Służby Kontrwywiadu
Wojskowego, Służby Wywiadu Wojskowego, Centralnego Biura Antykorupcyjnego, Straży
Granicznej, Biura Ochrony Rządu, Państwowej Straży Pożarnej i Służby Więziennej oraz ich
rodzin – wprowadzających możliwość prawa wyboru emerytury przez funkcjonariusza lub
żołnierza zawodowego, które mają wejść w życie z dniem 1 stycznia 2025 r.

12
Wprowadzony interwał czasowy ma skłonić funkcjonariuszy i żołnierzy zawodowych,
zainteresowanych korzystaniem z nowego systemu emerytalnego, do dłuższego pozostawania
w służbie, a tym samym spowodować wydłużenie ich aktywności zawodowej. Jednocześnie
wprowadzony okres przejściowy ma wyeliminować możliwość przejścia na emeryturę
w ramach nowego systemu emerytalnego na warunkach korzystniejszych niż uzyskane
w ramach obowiązującego tylko i wyłącznie z powodu gdyby tego okresu nie było.
Ponadto zakłada się, że w przyjętym okresie przejściowy nastąpi stopniowe dostosowanie się
struktury demograficznej formacji mundurowych do nowego systemu emerytalnego.
Wg danych ze stycznia 2012 r. wynika, że struktura demograficzna wg kryterium wieku
np. Policji przedstawia się następująco:
– do 25 lat – 3 193 funkcjonariuszy,
– od 25 do 30 – 14 850 funkcjonariuszy,
– od 31 do 40 – 46 027 funkcjonariuszy,
– od 41 do 50 – 28 553 funkcjonariuszy,
– powyżej 50 lat – 4 798 funkcjonariuszy.
Struktura demograficzna Policji wg kryterium stażu służby przedstawia się następująco:
– do 3 lat – 8 439 funkcjonariuszy,
– od 3 do 10 lat – 33 429 funkcjonariuszy,
– od 11 do 15 lat – 18 325 funkcjonariuszy,
– od 16 do 20 – 15 779 funkcjonariuszy,
– od 21 do 30 – 20 308 funkcjonariuszy,
– powyżej 30 lat – 1141 funkcjonariuszy.
Przyjmując, że do 2025 r. przy średniej liczbie rocznej odejść ze służby na poziomie ok. 5,5
z Policji odejdzie ok. 66 tys. funkcjonariuszy (m. in. wszyscy powyżej 50 lat wieku i wszyscy
z przedziału 41 do 50), do służby wstąpi w tym okresie zbliżona ilość funkcjonariuszy
objętych nowym systemem.
Spowoduje to, że w 2025 r. ok. 70% funkcjonariuszy Policji będzie objętych nowym
systemem emerytalnym. Pozostanie ok. 30% funkcjonariuszy objętych dotychczasowym
systemem z możliwością przystąpienia do nowego systemu. Szacuje się, że do końca 2012 r.
potencjalną możliwość odejścia na emeryturę będzie posiadało ok. 50% funkcjonariuszy.
Nastąpi więc oczekiwana zmiana struktury demograficznej, możliwość nabycia prawa do

13
emerytury w ramach systemu zaopatrzeniowego, a tym samym wydłużenie aktywności
zawodowej funkcjonariuszy.
Zakres projektowanej ustawy nie jest objęty prawem Unii Europejskiej.
Projekt ustawy nie zawiera przepisów technicznych, a zatem nie podlega procedurze
notyfikacji określonej w przepisach rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 23 grudnia 2002 r.
w sprawie sposobu funkcjonowania krajowego systemu notyfikacji norm i aktów prawnych
(Dz. U. Nr 239, poz. 2039, z pó n. zm.).
Projekt ustawy nie wymaga przedłożenia właściwym instytucjom i organom Unii
Europejskiej lub Europejskiemu Bankowi Centralnemu w celu uzyskania opinii, dokonania
konsultacji lub uzgodnienia.





















14