Rządowy projekt ustawy o ratyfikacji Konwencji Sztokholmskiej w sprawie trwałych zanieczyszczeń organicznych, sporządzonej w Sztokholmie dnia 22 maja 2001 r.
projekt dotyczy monitoringu i kontroli występowania zanieczyszczeń w środowisku, przyjęcia norm ograniczeń w produkcji i użytkowaniu oraz unieszkodliwienia 12 trwałych zanieczyszczeń organicznych (TZO) charakteryzujących się dużą toksyknością, dobrą rozpuszczalnością w tłuszczach, podlegających biokumulacji, a także podstawowej ochrony zdrowia ludzkiego i środowiska przed ich negatywnym oddziaływaniem
- Kadencja sejmu: 6
- Nr druku: 428
- Data wpłynięcia: 2008-04-15
- Uchwalenie: Projekt uchwalony
- tytuł: o ratyfikacji Konwencji Sztokholmskiej w sprawie trwałych zanieczyszczeń organicznych, sporządzonej w Sztokholmie dnia 22 maja 2001 r.
- data uchwalenia: 2008-06-13
- adres publikacyjny: Dz.U. Nr 138, poz. 864
428
Załącznik A
ELIMINACJA
Część I
Substancja
Działalność
Szczególne wyłączenie
chemiczna
Aldryna*
Produkcja
Brak
CAS nr 309-00-2
Stosowanie
Środek przeciwko pasożytom zewnętrznym stosowany
miejscowo
Środek owadobójczy
Chlordan*
Produkcja
Dopuszczony dla stron wymienionych w rejestrze
CAS nr 57-74-9
Stosowanie
Środek przeciwko pasożytom zewnętrznym stosowany
miejscowo
Środek owadobójczy
Środek przeciwko termitom
Środek przeciwko termitom w budynkach i zaporach
Środek przeciwko termitom w nawierzchni dróg
Dodatek do klejów stosowanych w sklejkach
Dieldryna*
Produkcja
Brak
CAS nr 60-57-1
Stosowanie
W zabiegach agrotechnicznych
Endryna*
Produkcja
Brak
CAS nr 72-20-8
Stosowanie
Brak
Heptachlor*
Produkcja
Brak
CAS 76-44-8
Stosowanie
Środek przeciwko termitom
Środek przeciwko termitom w elementach
konstrukcyjnych domów
Środek przeciwko termitom stosowany pod ziemią
Stosowany w obróbce drewna
Stosowany w podziemnych rozdzielniach kabli
Heksachlorobenzen
Produkcja
Dopuszczony dla stron wymienionych w rejestrze
CAS nr 118-74-1
Stosowanie
Produkt pośredni w procesie produkcji
Rozpuszczalnik w pestycydach
Produkt pośredni w produkcji w zamkniętym systemie na
ograniczonym terenie
Mireks*
Produkcja
Dopuszczony dla stron wymienionych w rejestrze
CAS nr 2385-85-5
Stosowanie
Środek przeciwko termitom
Toksafen*
Produkcja
Brak
CAS nr 8001-35-2
Stosowanie
Brak
Polichlorowane
Produkcja
Brak
bifenyle (PCB)*
Stosowanie
Artykuły użytkowane zgodnie z postanowieniami części II
niniejszego załącznika
Uwagi:
(i)
Jeżeli niniejsza konwencja nie stanowi inaczej, substancje chemiczne występujące w śladowych
ilościach jako niezamierzone zanieczyszczenia produktów i artykułów nie będą uważane za
wymienione w niniejszym załączniku;
25
(ii)
Do celów artykułu 3 ustęp 2, niniejszej uwagi nie należy rozpatrywać jako szczególne wyłączenie
w odniesieniu do produkcji i użytkowania. Substancja chemiczna występująca jako składnik
artykułów wytworzonych lub już użytkowanych przed dniem lub w dniu wejścia w życie odnośnego
zobowiązania w stosunku do tej substancji chemicznej nie będzie uważana za wymienioną w
niniejszym załączniku, pod warunkiem, że strona powiadomiła Sekretariat, iż dany rodzaj artykułu
pozostaje w użytkowaniu przez tę stronę. Sekretariat udostępni społeczeństwu takie powiadomienia;
(iii) Do celów artykułu 3 ustęp 2, niniejszej uwagi, która nie dotyczy substancji chemicznej, opatrzonej
gwiazdką w kolumnie „Substancja chemiczna” w części I niniejszego załącznika, nie należy
rozpatrywać jako szczególne wyłączenie w odniesieniu do produkcji i użytkowania. Biorąc pod
uwagę, że nie oczekuje się, aby do organizmów ludzkich i środowiska docierały znaczące ilości takiej
substancji chemicznej w czasie produkcji i użytkowania produktu pośredniego powstającego w
systemie zamkniętym ograniczonym do danego terenu, strona, po powiadomieniu Sekretariatu, może
zezwolić na produkcję i użytkowanie pewnych ilości substancji chemicznej wymienionej w niniejszym
załączniku jako produktu pośredniego powstającego w zamkniętym systemie ograniczonym do
danego terenu, przekształcanego chemicznie podczas wytwarzania innych substancji chemicznych,
które to substancje nie wykazują, zgodnie z kryteriami określonymi w ustępie 1 załącznika D,
właściwości trwałych zanieczyszczeń organicznych. Powiadomienie to będzie zawierać informacje o
całkowitej produkcji i użytkowaniu takiej substancji chemicznej lub wiarygodny szacunek takich
danych oraz informacje dotyczące charakteru systemu zamkniętego ograniczonego do danego terenu,
w tym ilości każdego nieprzekształconego i niezamierzonego śladowego zanieczyszczenia produktu
końcowego trwałym zanieczyszczeniem organicznym, stosowanym jako materiał wyjściowy.
Procedura ta będzie obowiązywać, jeżeli niniejszy załącznik nie stanowi inaczej. Sekretariat
udostępni takie powiadomienia Konferencji Stron i społeczeństwu. Taka produkcja i użytkowanie nie
będą uważane za przypadek szczególnego wyłączenia w odniesieniu do produkcji lub użytkowania.
Taka produkcja lub użytkowanie ustaną po upływie dziesięciu lat, chyba że dana strona przekaże
nowe powiadomienie do Sekretariatu, wówczas okres ten zostanie przedłużony o dodatkowe dziesięć
lat, jeżeli Konferencja Stron po dokonaniu przeglądu produkcji lub użytkowania nie postanowi
inaczej. Procedura powiadamiania może być powtórzona;
(iv) Wszystkie strony, które zarejestrowały szczególne wyłączenia wymienione w niniejszym załączniku,
mogą z nich korzystać zgodnie z artykułem 4, z wyjątkiem użytkowania polichlorowanych bifenyli w
artykułach będących w użytkowaniu, zgodnie z postanowieniami części II niniejszego załącznika, z
którego to wyłączenia mogą korzystać wszystkie strony.
Część II. Polichlorowane bifenyle
Każda ze stron:
a)
w
celu
wyeliminowania
użytkowania
polichlorowanych
bifenyli
w
urządzeniach
(np. transformatorach, kondensatorach i innych zbiornikach zawierających płynne zapasy) w terminie do
2025 roku, który to termin podlega rewizji przez Konferencję Stron, podejmie działania, zgodnie
z następującymi priorytetami:
(i)
podjęcie zdecydowanych wysiłków zmierzających do zidentyfikowania, oznakowania i
wycofania z użytkowania urządzeń zawierających ponad 10 % polichlorowanych
bifenyli i o objętości powyżej 5 litrów,
26
(ii)
podjęcie zdecydowanych wysiłków zmierzających do zidentyfikowania, oznakowania i
wycofania z użytkowania urządzeń zawierających ponad 0,05 % polichlorowanych
bifenyli i o objętości powyżej 5 litrów,
(iii)
podjęcie starań w celu zidentyfikowania i wycofania z użytkowania urządzeń
zawierających ponad 0,005 % polichlorowanych bifenyli i o objętości powyżej 0,05
litra;
b) zgodnie z priorytetami określonymi pod literą a, będzie promować następujące działania w celu
zmniejszenia narażenia i ryzyka w ramach kontroli użytkowania polichlorowanych bifenyli:
(i)
użytkowanie wyłącznie w nienaruszonych i szczelnych urządzeniach i tylko na
terenach, na których ryzyko uwolnienia do środowiska można ograniczyć do minimum
i szybko wyeliminować,
(ii)
nieużytkowanie w urządzeniach na terenach związanych z produkcją lub
przetwórstwem żywności lub pasz,
(iii)
w razie użytkowania na terenach zamieszkałych, w tym w szkołach i szpitalach,
podjęcie wszelkich uzasadnionych środków ochrony przed awarią instalacji
elektrycznej, mogącą spowodować pożar, oraz prowadzenie regularnych kontroli
szczelności urządzeń;
c) niezależnie od postanowień artykułu 3 ustęp 2, zapewni, że urządzenia zawierające
polichlorowane bifenyle, określone w literze a, nie będą eksportowane lub importowane z wyjątkiem
przypadków przeznaczenia ich do przyjaznej dla środowiska gospodarki odpadami;
d) z wyjątkiem czynności związanych z eksploatacją i obsługą urządzeń, nie zezwoli na odzysk
w celu wtórnego użytkowania w innych urządzeniach cieczy zawierających ponad 0,005 %
polichlorowanych bifenyli;
e) podejmie zdecydowane wysiłki mające doprowadzić do przyjaznej dla środowiska gospodarki
odpadami w zakresie cieczy zawierających polichlorowane bifenyle i urządzeń zanieczyszczonych
polichlorowanymi bifenylami o ich zawartości powyżej 0,005 %, zgodnie z artykułem 6 ustęp 1,
w możliwie najkrótszym terminie, lecz nie później niż w 2028 roku, który to termin podlega rewizji przez
Konferencję Stron;
f) niezależnie od zapisów uwagi w podpunkcie ii w części I niniejszego załącznika, podejmie starania
zmierzające
do
zidentyfikowania
innych
artykułów
zawierających
powyżej
0,005
%
polichlorowanych bifenyli (np. powłok ochronnych kabli, utwardzanej spoiny uszczelniającej
i powierzchni malowanych przedmiotów) i ich zagospodarowania zgodnie z artykułem 6 ustęp 1;
g) przygotuje, co pięć lat, raport o postępie w zakresie eliminowania polichlorowanych bifenyli
i przedłoży go Konferencji Stron, zgodnie z artykułem 15;
h) raporty określone w literze g będą, odpowiednio, rozpatrywane przez Konferencję Stron w jej
przeglądach dotyczących polichlorowanych bifenyli. Konferencja Stron będzie dokonywać przeglądu
postępu w zakresie eliminowania polichlorowanych bifenyli, co pięć lat lub w innych terminach,
odpowiednio, uwzględniając takie raporty.
27
Załącznik B
OGRANICZENIE
Część I
Substancja chemiczna
Działalność
Dopuszczalny cel
lub szczególne wyłączenie
DDT
Produkcja
Dopuszczalny cel:
(1,1,1-trichloro-2,2-bis(4-
Zmniejszenie wskaźnika zachorowań, zgodnie
chlorofenylo)etan)
z częścią II niniejszego załącznika
CAS nr 50-29-3
Szczególne wyłączenia:
Produkt pośredni w produkcji dikofolu
Produkt pośredni
Użytkowanie
Dopuszczalny cel:
Zmniejszenie wskaźnika zachorowań, zgodnie
z częścią II niniejszego załącznika
Szczególne wyłączenia:
Produkcja dikofolu
Produkt pośredni
Uwagi:
(i)
Jeżeli niniejsza konwencja nie stanowi inaczej, substancje chemiczne występujące w śladowych
ilościach jako niezamierzone zanieczyszczenia produktów i artykułów nie będą uważane za
wymienione w niniejszym załączniku;
(ii)
Do celów artykułu 3 ustęp 2 uwagi niniejszej nie należy rozpatrywać jako szczególne wyłączenie lub
dopuszczalny cel w odniesieniu do produkcji i użytkowania. Substancja chemiczna występująca jako
składnik artykułów wytworzonych lub już użytkowanych przed dniem lub w dniu wejścia w życie
odnośnego zobowiązania w stosunku do tej substancji chemicznej nie będzie uważana za wymienioną
w niniejszym załączniku, pod warunkiem, że strona powiadomiła Sekretariat, iż dany rodzaj artykułu
pozostaje w użytkowaniu przez tę stronę. Sekretariat udostępni społeczeństwu takie powiadomienia;
(iii) Do celów artykułu 3 ustęp 2 uwagi niniejszej nie należy rozpatrywać jako szczególne wyłączenie
w odniesieniu do produkcji i użytkowania. Biorąc pod uwagę, że nie oczekuje się, aby do
organizmów ludzkich i środowiska docierały znaczące ilości takiej substancji chemicznej w czasie
produkcji i wykorzystywania produktu przejściowego w systemie zamkniętym ograniczonym do
danego terenu, strona, po powiadomieniu Sekretariatu, może zezwolić na produkcję i użytkowanie
ilości substancji chemicznej wymienionej w niniejszym załączniku jako produktu przejściowego
przekształcanego chemicznie w czasie wytwarzania innych substancji chemicznych, które to
substancje nie wykazują właściwości trwałych zanieczyszczeń organicznych, zgodnie z kryteriami
określonymi w ustępie 1 załącznika D. Powiadomienie to będzie zawierać informacje o całkowitej
produkcji i użytkowaniu takiej substancji chemicznej lub wiarygodny szacunek takich danych oraz
informacje dotyczące charakteru zamkniętego procesu ograniczonego do danego terenu, w tym
każdego nieprzekształconego i niezamierzonego śladowego zanieczyszczenia produktu końcowego
trwałym zanieczyszczeniem organicznym, stosowanym jako materiał wyjściowy. Procedura ta
będzie obowiązywać, jeżeli niniejszy załącznik nie stanowi inaczej. Sekretariat udostępni takie
28
powiadomienia Konferencji Stron i społeczeństwu. Taka produkcja lub użytkowanie nie będą
uważane za przypadek szczególnego wyłączenia w odniesieniu do produkcji lub użytkowania. Taka
produkcja i użytkowanie ustaną po upływie dziesięciu lat, chyba że dana strona przekaże do
Sekretariatu nowe powiadomienie, wówczas okres ten zostanie przedłużony o dodatkowe dziesięć lat,
jeżeli Konferencja Stron po dokonaniu przeglądu produkcji lub użytkowania nie postanowi inaczej.
Procedura powiadamiania może być powtórzona;
(iv) Wszystkie strony, które zarejestrowały szczególne wyłączenia wymienione w niniejszym załączniku,
mogą z nich korzystać zgodnie z artykułem 4.
Część II. DDT (1,1,1-trichloro-2,2-bis(4-chlorofenylo)etan
1.
Produkcja i użytkowanie DDT zostanie wyeliminowane z wyjątkiem stron, które powiadomiły
Sekretariat o zamiarze jego produkcji i/lub użytkowania. Niniejszym ustanawia się rejestr DDT, który
będzie dostępny dla społeczeństwa. Sekretariat będzie prowadził rejestr DDT.
2.
Każda ze stron produkująca i/lub użytkująca DDT ograniczy taką produkcję i/lub użytkowanie
w celu zmniejszenia wskaźnika zachorowań, zgodnie z zaleceniami i wytycznymi Światowej Organizacji
Zdrowia dotyczącymi użytkowania DDT, gdy lokalnie bezpieczne i skuteczne zamienniki nie są dla danej
strony dostępne.
3.
Jeżeli strona niewymieniona w rejestrze DDT ustala, że potrzebuje DDT w celu zmniejszenia
wskaźnika zachorowań, powiadamia o tym Sekretariat w możliwie najkrótszym terminie, aby ten mógł
niezwłocznie dodać jej nazwę do rejestru DDT. Jednocześnie zawiadomi o tym Światową Organizację
Zdrowia.
4.
Co trzy lata, każda ze stron użytkująca DDT przekaże Sekretariatowi i Światowej Organizacji
Zdrowia informacje o użytkowanej ilości, warunkach takiego użytkowania i jego znaczeniu dla strony
w zakresie strategii zwalczania chorób, w formie, którą ustali Konferencja Stron w porozumieniu ze
Światową Organizacją Zdrowia.
5.
W celu zmniejszenia i ostatecznego wyeliminowania użytkowania DDT, Konferencja Stron zachęci:
a) każdą stronę użytkującą DDT do opracowania i wdrożenia planu działań jako elementu planu
wdrażania, o którym mowa w artykule 7. Taki plan działań będzie obejmował:
(i)
opracowanie mechanizmów regulacyjnych i innych zapewniających, że użytkowanie
DDT będzie ograniczone do zmniejszania wskaźnika zachorowań,
(ii)
wdrożenie odpowiednich zastępczych produktów, metod i strategii, w tym strategii
zarządzania odpornością, aby zapewnić ciągłą efektywność tych zamienników,
(iii)
środki wzmacniające opiekę zdrowotną i zmniejszające zachorowalność;
b) strony, w ramach ich możliwości, do promowania prac badawczo-rozwojowych w zakresie
bezpiecznych, zastępczych, chemicznych i niechemicznych produktów, metod i strategii dla stron
użytkujących DDT, odpowiadających ich uwarunkowaniom krajowym i celom zmniejszenia ciężaru chorób
dla ludzi i gospodarki. Wskaźniki promowane podczas rozpatrywania zamienników lub ich kombinacji będą
obejmować zagrożenia dla zdrowia ludzkiego i konsekwencje dla środowiska ze strony takich zamienników.
Potencjalne zamienniki DDT zmniejszające zagrożenie ludzkiego zdrowia i środowiska oraz umożliwiające
29