Komisyjny projekt ustawy o zmianie ustawy o gospodarowaniu nieruchomościami rolnymi Skarbu Państwa

Warszawa, 10 marca 2009 r.
SEJM
RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
VI kadencja
Prezes Rady Ministrów

DSPA-140-53(3)/09






Pan

Bronisław Komorowski
Marszałek Sejmu
Rzeczypospolitej
Polskiej





Przekazuję przyjęte przez Radę Ministrów stanowisko wobec
komisyjnego projektu ustawy:
- o zmianie ustawy o gospodarowaniu
nieruchomościami rolnymi Skarbu
Państwa (druk nr 1423).

Jednocześnie informuję, że Rada Ministrów upoważniła Ministra
Rolnictwa i Rozwoju Wsi do reprezentowania Rządu w tej sprawie w toku prac
parlamentarnych.

(-) Donald Tusk
Stanowisko Rady Ministrów wobec komisyjnego projektu ustawy o zmianie ustawy
o gospodarowaniu nieruchomościami rolnymi Skarbu Państwa (druk nr 1423)



Projekt ustawy o zmianie ustawy o gospodarowaniu nieruchomościami rolnymi
Skarbu Państwa przewiduje uchylenie art. 29 ust. 5 ustawy z dnia 19 października 1991 r.
o gospodarowaniu nieruchomościami rolnymi Skarbu Państwa (Dz. U. z 2007 r. Nr 231, poz.
1700 oraz z 2008 r. Nr.227, poz. 1505).
Agencja Nieruchomości Rolnych, realizując zadania wynikające z polityki państwa,
w zakresie kształtowania ustroju rolnego powinna posiadać pewne instrumenty pozwalające
na ich wykonanie. Jednym z tych instrumentów, zapewniającym m.in. przeciwdziałanie
spekulacji jest właśnie prawo odkupu.
Prawo odkupu określone w art. 29 ust. 5 ustawy o gospodarowaniu nieruchomościami
rolnymi Skarbu Państwa, wprowadzone zostało ustawą z dnia 11 kwietnia 2003 r.
o kształtowaniu ustroju rolnego (Dz. U. z 2003 r. Nr 64, poz. 592 oraz z 2008 r. Nr 180,
poz. 1112) i weszło w życie z dniem 16 lipca 2003 r. Zgodnie z tym przepisem - Agencji
przysługuje prawo odkupu nieruchomości na rzecz Skarbu Państwa w okresie 5 lat, licząc od
dnia jej nabycia od Agencji Nieruchomości Rolnych, z wyjątkiem nieruchomości położonych
w granicach specjalnych stref ekonomicznych.
Należy zauważyć, iż osoby nabywające nieruchomości Zasobu Własności Skarbu
Państwa są informowane w ogłoszeniach o przetargach dotyczących nieruchomości
o przysługującym w okresie 5 lat od sprzedaży uprawnieniu Agencji (prawie odkupu).
Dodatkowo w ogłoszeniach o przetargach zawarta jest informacja o miejscu i czasie, w jakim
można zapoznać się przed przetargiem z postanowieniami projektu umowy sprzedaży (w tym
postanowieniami dotyczącymi prawa odkupu), które nie podlegają ustaleniu w trybie
przetargu. Ze względu na ochronę interesów kupującego zagrożonych utrzymaniem się zbyt
długiego stanu niepewności, powyższa ustawa określa, iż zastrzeżenie prawa odkupu może
dotyczyć okresu 5 lat, a zasady realizacji tego uprawnienia zawarte są w umowach sprzedaży
nieruchomości Zasobu. Dlatego też należy stwierdzić, iż podmioty przystępujące do przetargu
i podpisania umów działają w pełnej świadomości ryzyka, jakie niesie ze sobą to prawo.
Należy również podkreślić, iż wprowadzenie tego prawa przez ustawodawcę dla
Agencji Nieruchomości Rolnych nie miało na celu osiąganie dochodów dla budżetu Państwa.
Prawo odkupu ma charakter instrumentu: antyspekulacyjnego, przeciwdziałającego
odsprzedaży nieruchomości w okresie 5 lat, po znacznie wyższej cenie niż wynikałoby to
z trendów rynkowych, przeciwdziałającego m.in. zbywaniu nieruchomości rolnych nabytych
od Agencji Nieruchomości Rolnych w przetargach ograniczonych na powiększenie
gospodarstw rodzinnych, albo nabytych w drodze pierwszeństwa nabycia, czyli w sposób
uprzywilejowany; instrumentu przeciwdziałania nadmiernej koncentracji nieruchomości
rolnych oraz realizacji innych celów określonych zarówno w ustawie z dnia 11 kwietnia
2003 r. o kształtowaniu ustroju rolnego, jak i w ustawie z dnia 19 października 1991 r.
o gospodarowaniu nieruchomościami rolnymi Skarbu Państwa, w tym celów publicznych.
Należy nadmienić, iż podobne uprawnienia posiadają również instytucje prowadzące
politykę strukturalną w rolnictwie w innych krajach Unii Europejskiej, takich jak Francja,
Niemcy i Dania.
Uchylenie prawa odkupu wyrażonego w ustawie o gospodarowaniu nieruchomościami
rolnymi Skarbu Państwa nie pozbawi Agencji Nieruchomości Rolnych możliwości
korzystania z tego prawa, gdyż Agencja będzie mogła z niego korzystać na podstawie
przepisów Kodeksu cywilnego.
Jednak należy zauważyć, iż uchylenie art. 29 ust. 5 ustawy, doprowadzi do tego,
że wygaśnie istniejące obecnie ustawowe prawo odkupu w stosunku do nieruchomości
zbytych przez Agencję przed dniem wejścia w życie opiniowanej ustawy.
Tym samym mając na uwadze, iż konieczne jest szczegółowe uregulowanie
korzystania przez Agencję z prawa odkupu, obecnie w Ministerstwie Rolnictwa i Rozwoju
Wsi trwają prace nad projektem ustawy o zmianie ustawy o gospodarowaniu
nieruchomościami rolnymi Skarbu Państwa oraz zmianie niektórych innych ustaw, który to
przewiduje kompleksowe rozwiązania w zakresie rozdysponowania nieruchomości Zasobu
Własności Rolnej Skarbu Państwa, w tym również uszczegółowienie przepisów dotyczących
prawa odkupu.
Mając powyższe na uwadze, zdaniem Rządu wydaje się uzasadnione łączne
kontynuowanie prac nad w/w projektami ustaw.