Kondycja psychofizyczna a odmowa wykonania pracy

Przeczytaj także: Odmowa wykonania pracy - kiedy możliwa?

Złe samopoczucie nie w każdym przypadku jest wystarczającym argumentem dla niepodjęcia pracy. Istnieją jednak czynności, przy których dobra kondycja psychofizyczna jest bezwzględnie wskazana. Dlatego też niektórzy pracownicy mają prawo powstrzymać się od wykonywania pracy ze względu na swoje złe samopoczucie.

Możliwość niewykonania obowiązków służbowych z powodu niedyspozycji psychofizycznej wynika z art. 210 § 4 K.p. Stosownie do tego przepisu, pracownikowi- po uprzednim zawiadomieniu przełożonego- przysługuje prawo do powstrzymania się od wykonywania pracy wymagającej szczególnej sprawności psychofizycznej w przypadku, gdy jego stan psychofizyczny może zaburzyć bezpieczeństwo toku pracy i stwarzać zagrożenie dla innych osób.

Ewentualność ta nie dotyczy zatem wszystkich zatrudnionych. Mogą z niej skorzystać jedynie osoby wykonujące prace wymienione w rozporządzeniu MPiPS z 28 maja 1996 r. w sprawie rodzajów prac wymagających szczególnej kondycji psychofizycznej, wśród których znajdują się m.in. kierowcy autobusów.

Co niezwykle istotne, decyzja w sprawie powstrzymania się od pracy należy wyłącznie do pracownika- pracodawca nie może jej ani kwestionować, ani też żądać zaświadczenia lekarskiego. Za czas niewykonywania obowiązków nie przysługuje wynagrodzenie. Nic nie stoi jednak na przeszkodzie, aby szef zlecił podwładnemu inną pracę, zgodną z jego kwalifikacjami, która nie wymaga szczególnej kondycji psychofizycznej.

Treść omawianego przepisu, podobnie jak rodzaje prac wymienione w załączniku do rozporządzenia, wskazuje, że przedmiotem ochrony jest tu nie tylko życie i zdrowie pracownika, ale również innych osób, np. pasażerów środków komunikacji. Zamierzeniem ustawodawcy jest zatem przeciwdziałanie niebezpieczeństwu, do którego może dojść na skutek błędu pracownika popełnionego z powodu niedyspozycji psychofizycznej.

Reasumując, zachowanie pracodawcy, o którym mowa we wstępie, bez wątpienia należy uznać za błędne. Nie miał prawa ani żądać od pracownika zaświadczenia lekarskiego, ani też zmusić go do podjęcia pracy, narażając tym samym bezpieczeństwo podwładnego i pasażerów.