Kodeks pracy a nieodpłatne świadczenia na rzecz pracowników

Przeczytaj także: Ekwiwalent za pranie odzieży: gdy szef nie płaci

• odzież ochronną, stosowaną np. do prac wykonywanych na zewnątrz pomieszczeń – w narażeniu na chłód lub deszcz czy też do spawania, kucia oraz odlewania metali (m.in. kombinezony, fartuchy, kamizelki ostrzegawcze),
• środki ochrony głowy (m.in. hełmy ochronne, nakrycia głowy),
• środki ochrony kończyn dolnych przy pracach stwarzających ryzyko urazów nóg, np. rozbiórkach (m.in. buty, kalosze, ochraniacze stopy),
• środki ochrony kończyn górnych przy pracach stwarzających ryzyko urazów rąk, np. cięciu mięsa, przenoszeniu ładunków o wysokiej temperaturze (m.in. rękawice ochronne, ochraniacze nadgarstka),
• środki ochrony twarzy i oczu, niezbędne np. podczas spawania przy pomocy palnika czy pracy z laserem (m.in. okulary, gogle, tarcze),
• środki ochrony słuchu stosowane do prac, przy których poziom hałasu przekracza najwyższe dopuszczalne natężenie, w szczególności np. obsługa naziemna lotnisk (m.in. wkładki i nauszniki przeciwhałasowe),
• środki ochrony układu oddechowego przy pracach w narażeniu na nadmierne zanieczyszczenie powietrza czynnikami szkodliwymi lub w warunkach niedoboru tlenu w powietrzu, np. prace w sąsiedztwie konwerterów gazowych (m.in. urządzenia filtrujące),
• środki ochrony przed upadkiem z wysokości np. przy pracy na rusztowaniach (m.in. uprzęże, linki bezpieczeństwa),
• dermatologiczne środki ochrony indywidualnej przy pracach narażających na podrażnienie skóry, np. przy farbowaniu skóry (m.in. kremy, pasty, maści, środki oczyszczające skórę).

Należy przy tym pamiętać, że do środków ochrony indywidualnej nie zalicza się:

• zwykłej odzieży roboczej i mundurów, które nie są specjalnie przeznaczone do zapewnienia bezpieczeństwa i ochrony zdrowia pracownika,
• środków ochrony indywidualnej używanych przez wojsko. Policję i inne służby utrzymania porządku publicznego,
• wyposażenia stosowanego przez służby ratownicze i pierwszej pomocy,
• środków ochrony indywidualnej stosowanych na podstawie przepisów Prawo o ruchu drogowym,
• wyposażenia sportowego,
• środków służących do samoobrony lub odstraszania,
• przenośnych urządzeń do wykrywania oraz sygnalizowania zagrożeń i naruszenia porządku publicznego.

Podobnie, jak dzieje się to w przypadku posiłków i napojów profilaktycznych pracodawca nie może wypłacić pracownikom ekwiwalentu w zamian za przysługujące podwładnym środki ochrony indywidualnej. W razie gdy szef nie wypełnia obowiązku w tym zakresie, pracownik może sam zaopatrzyć się w niezbędne mu środki, a następnie domagać się od firmy zwrotu poniesionych w związku z tym kosztów.