Różne wyznania religijne a dni wolne od pracy

Przeczytaj także: Wyznania religijne pracownika a urlopy i zwolnienia

Listy świąt nie układa sam pracodawca. Zawiera ją art. 1 ustawy o dniach wolnych od pracy. Znajdują się na niej święta państwowe i kościelne – ale tylko katolickie. Oznacza to, że pracownicy wszystkich wyznań mają prawo do dni wolnych od pracy tu wymienionych, bez względu na to, kiedy faktycznie według ich obrządku religijnego przypadają dni świąteczne. I nie mogą domagać się od pracodawcy, by zamienił ustawowo wyznaczone dni wolne od pracy w święta katolickie na dni świąteczne z ich religii. To nie jest bowiem w jego kompetencjach. Takie uprawnienia ma tylko ustawodawca. A ten przewidział pewne rozwiązanie, by pogodzić możliwość pracy i swobodnego świętowania przez pracowników innych wyznań niż katolickie.

Wolne na wniosek pracownika

Osoby należące do kościołów i innych związków wyznaniowych, których święta religijne nie są dniami ustawowo wolnymi od pracy, mogą na własną prośbę uzyskać zwolnienie od pracy na czas niezbędny do obchodzenia tych świąt, zgodnie z wymogami wyznawanej przez siebie religii. Takie prawo daje im art. 42 ust. 1 ustawy o gwarancjach wolności sumienia i wyznania. Możliwe jest także zastosowanie indywidualnego rozkładu czasu pracy, jeśli pracownik chce mieć wolne w określonym dniu każdego tygodnia.

Warunki i tryb zwolnienia

Zwolnienie od pracy w związku z obchodzeniem świąt w inne dni niż ustawowo wolne nie spowoduje, że pracownik innego wyznania będzie miał więcej wolnego od pracy niż pozostali pracownicy. On musi bowiem ten dzień odpracować.

Jest to pierwszy z warunków udzielenia zwolnienia od pracy, jaki stawia art. 42 ust. 3 ustawy o gwarancjach wolności sumienia i wyznania.

Drugi warunek to brak prawa do dodatkowego wynagrodzenia za pracę w dni ustawowo wolne od pracy lub pracę w godzinach nadliczbowych.

Jakie wynagrodzenie wypłacić?

Wynika z tego, że pracownik innego wyznania, pracując w dni ustawowo wolne, które nie są dla niego świąteczne, otrzyma normalne wynagrodzenie jak za każdy inny dzień pracy. Za dzień zwolnienia od pracy nie otrzyma wynagrodzenia, bo ono należy się tylko za pracę wykonaną, chyba że przepisy przewidują jego wypłatę za okresy nieświadczenia pracy (por. art. 80 kp).

Ustawa o gwarancjach wolności sumienia i wyznania nie wspomina nic o odpłatności za dzień zwolnienia od pracy, dlatego pracownik może je otrzymać, tylko jeśli przepisy wewnętrzne pracodawcy przewidują takie rozwiązanie lub pracodawca postąpi zgodnie z zasadą uprzywilejowania pracownika i wypłaci wynagrodzenie. Z kolei za dzień, w którym pracownik będzie odpracowywał zwolnienie od pracy, pracodawca powinien wypłacić mu normalne wynagrodzenie. Zwykle jest tak, że wynagrodzenie za miesiąc, w którym pracownik korzystał ze zwolnienia pozostaje bez zmian, ponieważ dzień odpracowania jest wyznaczany w tym samym miesiącu.

Tryb udzielania zwolnienia od pracy jest bardzo prosty. Pracownik składa wniosek w tej sprawie co najmniej 7 dni przed dniem zwolnienia. Natomiast pracodawca zawiadamia pracownika o warunkach odpracowania zwolnienia nie później niż 3 dni przed dniem zwolnienia (§ 1 ust. 1 rozporządzenia w sprawie zwolnień od pracy lub nauki osób należących do kościołów i innych związków wyznaniowych w celu obchodzenia świąt religijnych nie będących dniami ustawowo wolnymi od pracy).

Podstawa prawna:

• Konstytucja Rzeczpospolitej Polskiej z 2 kwietnia 1997 r. (Dz.U. nr 78, poz. 483 ze zm.).
• Ustawa z 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy (tekst jedn.: Dz.U. z 1998 r. nr 21, poz. 94 ze zm.).
• Ustawa z 17 maja 1989 r. o gwarancjach wolności sumienia i wyznania (Dz.U. z 2005 r. nr 231, poz. 1965 ze zm.).
• Ustawa z 18 stycznia 1951 r. o dniach wolnych od pracy (Dz.U. nr 4, poz. 28 ze zm.).
• Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Socjalnej oraz Edukacji Narodowej z 11 marca 1999 r. w sprawie zwolnień od pracy lub nauki osób należących do kościołów i innych związków wyznaniowych w celu obchodzenia świąt religijnych nie będących dniami ustawowo wolnymi od pracy (Dz.U. nr 26, poz. 235).

Płace w firmie pomogą ci uniknąć pomyłek w rozliczeniach płacowych dzięki poradom ekspertów, które odpowiadają prawie na wszystkie pytania związane z rozliczaniem wynagrodzeń i nowymi przepisami.