Poselski projekt ustawy o nadzorze publicznym nad stosowaniem cen transakcyjnych

Nałożenie na podatników rozbudowanego obowiązku sporządzania
dokumentacji podatkowej w związku z dokonywaniem transakcji potencjalnie
mogłoby zostać uznane za utrudnienie w pełnym korzystaniu z traktatowej
swobody przepływu kapitału w rozumieniu artykułu 63 TfUE. Aby
ograniczenie swobody przepływu kapitału było zgodne z prawem UE, musi być
uzasadnione przez okoliczności, o których mowa w art. 65 ust. 1 TfUE, lub
przez nadrzędne wymogi interesu publicznego, stosowane jednolicie w stosunku
do wszystkich podmiotów prowadzących działalność gospodarczą na terytorium
państwa członkowskiego.
Zgodnie z orzecznictwem Trybunału Sprawiedliwości przyjęte przez
państwo członkowskie środki ograniczające swobodę przepływu kapitału uznaje
się za uzasadnione, jeżeli spełniają cztery warunki (tzw. test proporcjonalności):
1) ich użycie jest podyktowane względami określonymi w art. 65 ust. 1 TfUE
lub przez nadrzędne wymogi interesu publicznego, 2) stosowane są w sposób
niedyskryminujący (wymóg równego traktowania), 3) są właściwe z uwagi na
cel, który mają osiągnąć (wymóg adekwatności), 4) nie wykraczają poza to, co
jest konieczne dla osiągnięcia celu (wymóg proporcjonalności).
Należy ustalić, czy przewidziany w projekcie ustawy obowiązek
sporządzania dokumentacji podatkowej w związku z dokonywaniem transakcji
służy realizacji wymienionych w art. 65 ust. 1 lit. b TfUE celów, tj. zapewnieniu
państwu odpowiedniej informacji administracyjnej lub statystycznej.
W załączonym do projektu ustawy uzasadnieniu wskazano, że „celem
sporządzania i przekazywania zbiorczej informacji cen transakcyjnych ma być
lepsza kontrola ich stosowania oraz ewentualne bardziej efektywne wykrywanie
oszustw podatkowych na tym tle”. Można przyjąć, że projektowane art. 11 i 12
ustawy, które określają zakres tej zbiorczej informacji, także służą realizacji
tego celu.
Biorąc pod uwagę zakładany cel nałożenia na podatników obowiązku
sporządzania dokumentacji podatkowej w związku z dokonywaniem transakcji
można stwierdzić, że projekt spełnia wymogi przewidziane w art. 65 ust. 2 lit. b
TfUE. Proponowana regulacja ustanawia bowiem procedury deklarowania
przepływu kapitału do celów informacji administracyjnej bądź statystycznej, co
ma zapobiegać naruszeniom krajowych przepisów podatkowych.
Analiza przepisów wskazuje, że przedłożony projekt ustawy spełnia także
inne warunki umożliwiające uznanie środków ograniczających swobodę
przepływu kapitału za uzasadnione. Należy zauważyć, że wprowadzane wymogi

3 Zob. M. Mataczyński, komentarz do art. 65 TfUE [w:] A. Wróbel (red. nauk.), N. Półtorak
(red.), D. Miąsik (red.), Traktat o funkcjonowaniu Unii Europejskiej. Komentarz, t. I,
Warszawa 2012, str. 1013 i 1014.
4 M. Mataczyński, op. cit., str. 1008 i 1009 i powoływane tam orzecznictwo Trybunału
Sprawiedliwości: wyrok w sprawie C-367/98, ECR 1995, str. I–4775, pkt 49 i 50, wyrok z 14
grudnia 1995 r. w sprawach połączonych C-163/94, C-165/94 oraz C-250/94 Sanz de Lera,
ECR 1995, str. I–4837, pkt 23 oraz wyrok z 14 marca 2000 r. w sprawie C–54/99 Église de
scientologie, ECR 2000, str. I–1362, pkt 18.

4
mają być stosowane jednolicie zarówno w stosunku do podatników mających
miejsce zamieszkania (siedziby) na terytorium RP, jak i podatników
niemających miejsca zamieszkania na terytorium RP, lecz dokonujących
transakcji z podmiotami krajowymi. Projekt nie dyskryminuje podatników z
innych niż Polska państw członkowskich UE ani krajów trzecich, co oznacza
spełnienie wymogu równego traktowania. Także pozostałe dwa wymogi
(adekwatności i proporcjonalności) wydają się być spełnione. Obowiązek
dokumentowania dokonywania określonych transakcji można uznać za środek
właściwy z uwagi na cel, który ma zostać osiągnięty. rodek ten można również
uznać za proporcjonalny, ponieważ nie wykracza poza to, co jest konieczne dla
osiągnięcia celu. Wziąwszy powyższe pod uwagę, można uznać, iż projekt
ustawy jest zgodny z art. 65 ust. 1 lit. b TfUE.
Należy dodać, iż art. 10 ust. 1 i 2 projektu ustawy dotyczy zagadnień
regulowanych w Konwencji arbitrażowej. Wskazane przepisy projektu ustawy
są zgodne z tą konwencją.

4. Konkluzja
Projekt ustawy o nadzorze publicznym nad stosowaniem cen
transakcyjnych jest zgodny z prawem Unii Europejskiej.



Dyrektor Biura Analiz Sejmowych


Zbigniew Wrona





5

Warszawa, 24 września 2012 r.
BAS-WAPEiM-2313/12


Pani Ewa Kopacz
Marszałek Sejmu
Rzeczypospolitej Polskiej



Opinia prawna
w sprawie stwierdzenia, czy poselski projekt ustawy o nadzorze publicznym
nad stosowaniem cen transakcyjnych (przedstawiciel wnioskodawców:
poseł Armand Kamil Ryfiński) jest projektem ustawy wykonującej prawo
Unii Europejskiej w rozumieniu art. 95a regulaminu Sejmu


Projekt ustawy ma na celu określenie zasad nadzoru publicznego nad
stosowaniem cen transakcyjnych oraz praw i obowiązków podmiotów
stosujących te ceny. W art. 3-10 projektu ustawy zostało określone, w stosunku
do jakich podmiotów oraz w jakich sytuacjach znajdują zastosowanie przepisy
dotyczące cen transakcyjnych. Art. 11-18 projektu ustawy zawierają propozycje
przepisów dotyczących obowiązku sporządzania dokumentacji podatkowej w
przypadku dokonywania transakcji pomiędzy podmiotami powiązanymi. W art.
19-22 projektu ustawy zaproponowano przepisy regulujące zasady określania
dochodu podmiotu powiązanego oraz stawki podatku dla podatników podatku
dochodowego, obowiązujące podmioty objęte przepisami projektowanej ustawy.
Projekt ustawy jest zgodny z prawem Unii Europejskiej.
Poselski projekt ustawy o nadzorze publicznym nad stosowaniem cen
transakcyjnych nie jest projektem ustawy wykonującej prawo UE w rozumieniu
art. 95a ust. 3 regulaminu Sejmu.


Dyrektor Biura Analiz Sejmowych


Zbigniew Wrona