Rządowy projekt ustawy o zmianie ustawy o pomocy państwa w spłacie niektórych kredytów mieszkaniowych, udzielaniu premii gwarancyjnych oraz refundacji bankom wypłaconych premii gwarancyjnych

3

premii gwarancyjnych (Dz. U. z 2008 r. Nr 237, poz. 1650). Brana już w tym okresie pod
uwagę kolejna możliwość nowelizacji przedłużającej okres obowiązywania szczególnych
preferencji była wynikiem pozytywnej oceny tego modelu wsparcia. Wysoką ocenę
potwierdziła również efektywność wykorzystania preferencyjnych warunków spłaty
w okresie ostatnich lat. Tylko w 2010 r. kredytobiorcy banku PKO BP S.A. spłacili
zadłużenie obciążające ponad 13,6 tys. mieszkań, przekazując do budżetu państwa spłaty
jednorazowe z tytułu przejściowego wykupienia odsetek w kwocie ponad 106,8 mln zł,
stanowiących ok. 69,3% ogólnej kwoty spłat przekazanych przez bank PKO BP S.A.
Odpowiednio w 2011 r. na preferencyjnych warunkach zostało spłacone zadłużenie
dotyczące 8.318 lokali mieszkalnych, a uzyskane dochody budżetu państwa z tytułu spłat
jednorazowych wyniosły ponad 65,8 mln zł, co stanowiło ponad 57,6% ogólnej kwoty spłat
przekazanych przez bank PKO BP S.A. Ocenia się, że proponowane obecnie zmiany
podtrzymają zainteresowanie dokonywaniem przedterminowych spłat i przekształceniami
własnościowymi oddłużonych lokali mieszkalnych.
Podsumowując, ocenia się, że efektem proponowanych rozwiązań będzie znacząco szybszy
spadek liczby zadłużonych mieszkań, wobec których stosowana jest pomoc państwa,
wzrost bieżących wpływów budżetowych z tego tytułu (czynnik istotny w warunkach
koniecznych działań sanacyjnych w obszarze finansów publicznych), a jednocześnie
skuteczny (pozytywnie zweryfikowany) sposób umożliwiający uporządkowanie sytuacji
mieszkaniowej gospodarstw domowych, na których nadal ciążą zobowiązania o genezie
sięgającej do modelu finansowania mieszkalnictwa, jaki obowiązywał w okresie PRL. Brak
ustawowego przedłużenia możliwości spłaty kredytu na preferencyjnych warunkach do
końca 2017 r. świadczyłby natomiast w ocenie projektodawcy o istotnym braku
uzasadnionych społecznie rozwiązań w tym obszarze, niosąc jednocześnie zagrożenie
znacznego obniżenia się, począwszy od 2013 r., dochodów budżetu państwa pochodzących
ze spłat z tytułu przejściowego wykupienia odsetek.
Projekt nie podlega notyfikacji aktów prawnych, o której mowa w przepisach
rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 23 grudnia 2002 r. w sprawie sposobu
funkcjonowania krajowego systemu notyfikacji norm i aktów prawnych (Dz. U. Nr 239,
poz. 2039, z późn. zm.), gdyż nie zawiera przepisów technicznych.
4

Projekt ustawy został opracowany na podstawie założeń ujętych w wykazie prac
legislacyjnych i pozalegislacyjnych Rady Ministrów pod numerem ZD23.
Zgodnie z art. 5 ustawy z dnia 7 lipca 2005 r. o działalności lobbingowej w procesie
stanowienia prawa (Dz. U. Nr 169, poz. 1414, z późn. zm.) projekt został udostępniony
w
Biuletynie Informacji Publicznej na stronach internetowych Rządowego Centrum
Legislacji oraz Ministerstwa Transportu, Budownictwa i Gospodarki Morskiej. Do projektu
nie zgłoszono, w trybie przepisów o działalności lobbingowej w procesie stanowienia
prawa, zainteresowania pracami nad tym projektem.
Projekt ustawy nie wymaga przedłożenia, zgodnie z § 12a uchwały nr 49 Rady Ministrów z
dnia 19 marca 2002 r. – Regulamin pracy Rady Ministrów (M. P. Nr 13, poz. 221, z późn.
zm.), właściwym instytucjom i organom Unii Europejskiej lub Europejskiemu Bankowi
Centralnemu w celu uzyskania opinii, dokonania konsultacji albo uzgodnienia,
w przypadkach określonych w obowiązujących na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej
przepisach Unii Europejskiej.
Projekt ustawy nie jest objęty zakresem prawa Unii Europejskiej.




5

OCENA SKUTKÓW REGULACJI

1. Podmioty, na które oddziałuje projektowana regulacja
Projektowana ustawa będzie miała wpływ na podmioty (spółdzielnie mieszkaniowe,
członków spółdzielni oraz osoby fizyczne) posiadające lokale mieszkalne obciążone
zadłużeniem z tytułu kredytów mieszkaniowych zaciągniętych przez spółdzielnie
mieszkaniowe do dnia 31 maja 1992 r. i objętych pomocą państwa w ich spłacie.

2. Wyniki konsultacji społecznych
Projekt był poprzedzony założeniami konsultowanymi z:
1) Komisją Nadzoru Finansowego,
2) Narodowym Bankiem Polskim,
3) Bankiem PKO BP S.A.,
4) BG S.A.,
5) Bankiem Polskiej Spółdzielczości S.A.,
6) Bankiem PeKaO S.A.,
7) Spółdzielczą Grupą Bankową – Bank S.A.,
8) Bankiem Zachodnim WBK S.A.,
9) Krajową Radą Spółdzielczości w Warszawie,
10) Krajowym Związkiem Rewizyjnym Spółdzielni Mieszkaniowych RP,
11) Krajową Radą Rzeczników Konsumentów,
12) Polską Unią Lokatorów,
13) Polskim Zrzeszeniem Lokatorów,
14) Krajowym Związkiem Lokatorów i Spółdzielców w Koninie.
aden z wymienionych wyżej podmiotów nie zgłosił uwag.
Projekt ustawy jest zgodny z założeniami i nie różni się od propozycji przedstawionych
w założeniach.
6




3. Wpływ projektowanej regulacji na sektor finansów publicznych, w tym na budżet
państwa i budżety jednostek samorządu terytorialnego
Projektowana nowelizacja nie ma wpływu na budżety jednostek samorządu
terytorialnego. Jej wpływ na budżet państwa po stronie wydatków będzie corocznie
równoważony dodatkowymi dochodami pochodzącymi od kredytobiorców z tytułu
spłaty zadłużenia kredytowego, jako efekt proponowanych rozwiązań.

Do oceny skutków finansowych wzięto pod uwagę:
1) liczbę zadłużonych lokali mieszkalnych, która na koniec 2011 r. wynosiła 73.400
(według rozliczeń Banku PKO BP S.A., który ma największą liczbę kredytów
mieszkaniowych tzw. starego portfela),
2) roczne wydatki na wykup odsetek od kredytów mieszkaniowych, zaplanowane na
2012 r. w kwocie 110 mln zł,
3) roczne wpływy do budżetu państwa, pochodzące ze spłat zadłużenia z tytułu
przejściowego wykupienia odsetek, zaplanowane na 2012 r. w kwocie 170 mln zł,
w tym zwroty nominalnych kwot umorzenia kredytu w wysokości 50 mln zł,
4) stan wierzytelności Skarbu Państwa z tytułu przejściowego wykupienia odsetek na
koniec 2011 r. w kwocie 5 357,5 mln zł,
5) roczną kwotę umorzeń ww. wierzytelności Skarbu Państwa – w 2011 r. ok.
392,7 mln zł.

Projektowane zmiany spowodują następujące koszty i korzyści dla sektora finansów
publicznych (koszty/oszczędności w mln PLN):


2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018
Szacowane wydatki budżetu państwa,
1
110,0 74,0 60,0 53,0 44,8 37,6 617,0
w przypadku gdy preferencyjne spłaty
zadłużenia z tytułu tzw. starych
kredytów mieszkaniowych wygasną z
końcem 2012 r. (brak nowelizacji)
Szacowane dochody budżetu państwa,
2
170,0 50,0 50,0 50,0 45,0 40,0 10,0
7

w przypadku gdy preferencyjne spłaty
zadłużenia z tytułu tzw. starych
kredytów mieszkaniowych wygasną z
końcem 2012 r. (brak nowelizacji)
Różnica pomiędzy szacowanymi
3
60,0
- 24,0
- 10,0
- 3,0
0,2
2,4
- 607,0
dochodami i wydatkami
budżetowymi obowiązującymi w
przypadku braku nowelizacji
ustawy (2-1)
Szacowane wydatki budżetu państwa,
4
110,0
100,0 90,0 80,0 70,0 60,0 415,0
w przypadku gdy możliwość spłaty
zadłużenia z tytułu tzw. starych
kredytów mieszkaniowych na
preferencyjnych warunkach zostanie
przedłużona do końca 2017 r.
(nowelizacja ustawy)
Szacowane dochody budżetu
5
170,0 142,0 133,0 133,0 120,0 100,0 10,0
państwa, w przypadku gdy możliwość
spłaty zadłużenia z tytułu tzw. starych
kredytów mieszkaniowych na
preferencyjnych warunkach zostanie
przedłużona do końca 2017 r.
(nowelizacja ustawy)
Różnica pomiędzy szacowanymi
6 60,0 42,0 43,0 53,0 50,0 40,0
-
405,0
dochodami i wydatkami
budżetowymi obowiązującymi w
przypadku nowelizacji ustawy (5-4)
Zwiększenie/zmniejszenie wydatków
7 0,0 26,0 30,0 27,0 25,2 22,4
- 202,0
budżetowych w efekcie nowelizacji


ustawy (4-1)
Zwiększenie/zmniejszenie dochodów
8 0,0 92,0 83,0 83,0 75,0 60,0 0,0
budżetowych w efekcie nowelizacji

ustawy (5-2)
Szacowany skutek budżetowy netto
9
0,0
66,0
53,0
56,0
49,8
37,6
202,0
wprowadzenia przepisów
nowelizacji
ustawy (8-7)