Rządowy projekt ustawy o uchyleniu dekretu o obszarach szczególnie ważnych dla obrony kraju oraz o zmianie ustawy - Kodeks morski

Druk nr 663


Warszawa, 25 lipca 2012 r.
SEJM

RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
VII kadencja
Prezes Rady Ministrów

RM 10-64-12




Pani

Ewa Kopacz

Marszałek Sejmu

Rzeczypospolitej Polskiej




Szanowna Pani Marszałek
Na podstawie art. 118 ust. 1 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej z dnia
2 kwietnia 1997 r. przedstawiam Sejmowi Rzeczypospolitej Polskiej projekt
ustawy

- o uchyleniu dekretu o obszarach
szczególnie ważnych dla obrony kraju
oraz o zmianie ustawy - Kodeks morski.

W załączeniu przedstawiam także opinię dotyczącą zgodności
proponowanej regulacji z prawem Unii Europejskiej.
Ponadto uprzejmie informuję, że do prezentowania stanowiska Rządu w
tej sprawie w toku prac parlamentarnych został upoważniony Minister Obrony
Narodowej.

Z poważaniem

(-) Donald Tusk
Projekt

U S T A W A

z dnia

o uchyleniu dekretu o obszarach szczególnie ważnych dla obrony kraju oraz
o zmianie ustawy – Kodeks morski

Art. 1. Traci moc dekret z dnia 6 września 1951 r. o obszarach szczególnie
ważnych dla obrony kraju (Dz. U. Nr 46, poz. 341 oraz z 2001 r. Nr 69, poz. 725).
Art. 2. W ustawie z dnia 18 września 2001 r. – Kodeks morski (Dz. U.
z 2009 r. Nr 217, poz. 1689, z późn. zm.1)) w art. 283 § 1 otrzymuje brzmienie:
㤠1. Wydobywanie mienia wojskowego lub przysposobionego do
celów wojskowych wymaga zezwolenia właściwych organów
wojskowych.”.
Art. 3. Ustawa wchodzi w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia. 
                                                           
1) Zmiany tekstu jednolitego wymienionej ustawy zostały ogłoszone w Dz. U. z 2010 r. Nr 127, poz. 857
oraz z 2011 r. Nr 80, poz. 432 i Nr 228, poz. 1368.
06/07KC
UZASADNIENIE
Projektowana ustawa o uchyleniu dekretu o obszarach szczególnie ważnych dla obrony
kraju oraz o zmianie ustawy – Kodeks morski wynika z faktu, że regulacje znajdujące
się w tym dekrecie utraciły całkowicie walor aktualności, ponadto ze względu na
potrzebę zachowania przejrzystości systemu prawa powszechnie obowiązującego
zachodzi konieczność zmiany art. 283 ustawy z dnia 18 września 2001 r. – Kodeks
morski (Dz. U. z 2009 r. Nr 217, poz. 1689, z późn. zm.).
Przepis art. 1 uchylanego dekretu, na mocy wyroku Trybunału Konstytucyjnego
z dnia 3 lipca 2001 r. (sygn. akt K 3/01, Dz. U. Nr 69, poz. 725), stracił moc
obowiązującą z dniem 2 lipca 2002 r. W związku z tym nie istnieje obecnie
upoważnienie do uznawania przez Radę Ministrów pewnych obszarów za szczególnie
ważne dla obrony kraju. W obrocie prawnym pozostały jedynie przepisy dekretu
regulujące zasady przyznawania odszkodowań od państwa i odpowiedzialność karną za
wykraczanie przeciw przepisom wydanym na podstawie dekretu. Przepisy dekretu nie
określają rejonów uznanych za szczególnie ważne dla obrony kraju ani też nie określają
na nich ograniczeń natury prawnej nakładanych na obywateli, a więc de facto nadal
obowiązujące przepisy dekretu nie mają zastosowania.
Derogowanie dekretu spowoduje, iż utraci także moc obowiązującą rozporządzenie
Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 15 września 1948 r. o uznaniu półwyspu helskiego
oraz obszarów Redłowo, Sobieszewo, Kępa Oksywska, Westerplatte i ich okolic za
rejony umocnione (Dz. U. z 1949 r. Nr 13, poz. 75). Niemniej jednak należy zaznaczyć,
iż w obecnym stanie prawnym utrzymanie regulacji prawnych dotyczących rejonów
umocnionych stało się zbędne. Obszary te bowiem utraciły obecnie znaczenie obronne.
Z upływem czasu tereny te uległy znacznemu zurbanizowaniu, a punkty geograficzne
uległy zatarciu w wyniku rozszerzenia granic aglomeracji miejskich. Użytkowane przez
Siły Zbrojne Rzeczypospolitej Polskiej nieruchomości obejmujące kompleksy
wojskowe znajdują się w wyłącznych kompetencjach organów wojskowych. Pas
nadbrzeżny znajduje się w kompetencjach właściwych terytorialnie urzędów morskich,
z jurysdykcji których wyłączone są jednak akweny morskich wód wewnętrznych, które
wraz z przyległymi do nich terenami lądowymi stanowią porty wojenne – czyli tereny
zamknięte. Część akwenów morskich niezbędnych do zabezpieczenia działalności
Marynarki Wojennej zostały określone w ustawie z dnia 21 marca 1991 r. o obszarach
morskich Rzeczypospolitej Polskiej i administracji morskiej (Dz. U. z 2003 r. Nr 153,
poz. 1502, z późn. zm.) i są na stałe lub czasowo zamykane dla rybołówstwa i żeglugi
(w zależności od potrzeb). Strefy te są naniesione na mapy morskie.
Aktualnie na polskich mapach nawigacyjnych oraz publikacjach nautycznych
wydawanych przez Biuro Hydrograficzne Marynarki Wojennej nie istnieją żadne
ograniczenia żeglugi w granicach rejonów umocnionych. Reasumując, reżimy prawne
odnoszące się do terenów umocnionych wydane na podstawie ustawy z dnia 28 stycznia
1932 r. o stosunkach prawnych w obszarach warownych i rejonach umocnionych
(Dz. U. R. P. Nr 19, poz. 124) utraciły swoją aktualność. Dostosowane były one
bowiem do potrzeb odpowiadających doktrynie „wojny pozycyjnej”, która straciła
znaczenie praktyczne już podczas II wojny światowej. Podkreślenia przy tym wymaga,
że utrzymanie mocy obowiązującej rozporządzenia dotyczącego obszarów
umocnionych miało charakter tymczasowy, gdyż już w ówczesnym czasie dostrzeżono
potrzebę opracowania w tej mierze nowych rozwiązań prawnych.
Należy przy tym dodać, że uchylenie tych przepisów nie stanowi zagrożenia dla
ochrony interesów Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej oraz dla bezpieczeństwa
i obronności państwa, gdyż w aktualnym stanie prawnym istnieją normy zapewniające
wyżej wymienioną ochronę. Ujęte są one w następujących przepisach:
– art. 6 ust. 2 pkt 4 ustawy z dnia 21 listopada 1967 r. o powszechnym obowiązku
obrony Rzeczypospolitej Polskiej (Dz. U. z 2012 r. poz. 461),
– art. 19 ust. 1 pkt 3 oraz art. 19 ust. 2 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce
nieruchomościami (Dz. U. z 2010 r. Nr 102, poz. 651, z późn. zm.),
– art. 10 ust. 1 ustawy z dnia 17 maja 1989 r. – Prawo geodezyjne i kartograficzne
(Dz. U. z 2010 r. Nr 193, poz. 1287).
Jednocześnie ze względu na potrzebę zachowania przejrzystości systemu prawa
powszechnie obowiązującego, stosownie do uwag Rządowego Centrum Legislacji oraz
Biura Bezpieczeństwa Narodowego, zachodzi konieczność zmiany art. 283 § 1 Kodeksu
morskiego, traktującej o wydobywaniu zatopionego mienia w rejonach umocnionych
i w innych obszarach uznanych za szczególnie ważne dla obrony kraju. Z uwagi na to,
że uchyla się przepisy o obszarach uznawanych za szczególnie ważne dla obrony kraju
nie ma już potrzeby wydawania, przez właściwe organy wojskowe, zezwolenia na
wydobywanie przez właściciela mienia w tych obszarach.
2


Projekt nie podlega notyfikacji zgodnie z procedurą określoną w rozporządzeniu Rady
Ministrów z dnia 23 grudnia 2002 r. w sprawie sposobu funkcjonowania krajowego
systemu notyfikacji norm i aktów prawnych (Dz. U. Nr 239, poz. 2039, z późn. zm.).
Zgodnie z art. 5 ustawy z dnia 7 lipca 2005 r. o działalności lobbingowej w procesie
stanowienia prawa (Dz. U. Nr 169, poz. 1414, z późn. zm.), projekt został udostępniony
w Biuletynie Informacji Publicznej na stronach internetowych Rządowego Centrum
Legislacji i Ministerstwa Obrony Narodowej. W trakcie prac nad przedmiotowym
projektem ustawy nie zgłosiły się podmioty zainteresowane pracami nad nim.
Przedmiot projektowanej regulacji nie jest objęty zakresem prawa Unii Europejskiej.




















3