Poselski projekt ustawy o świadomym rodzicielstwie

Druk nr 562
Warszawa,
16
stycznia
2012
r.
SEJM
RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
VII kadencja







Pani

Ewa
Kopacz
Marszałek Sejmu
Rzeczypospolitej
Polskiej



Na podstawie art. 118 ust. 1 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2
kwietnia 1997 r. i na podstawie art. 32 ust. 2 regulaminu Sejmu niżej podpisani
posłowie wnoszą projekt ustawy:

- o świadomym rodzicielstwie.

Do reprezentowania wnioskodawców w pracach nad projektem ustawy
upoważniamy pana posła Armanda Kamila Ryfińskiego.

(-) Maciej
Banaszak;
(-) Piotr
Paweł Bauć; (-) Robert Biedroń;
(-) Bartłomiej Bodio; (-) Jerzy Borkowski; (-) Artur Bramora; (-) Jan
Cedzyński; (-) Piotr Chmielowski; (-) Artur Dębski; (-) Marek Domaracki;
(-) Dariusz Cezar Dziadzio; (-) Wincenty Elsner; (-) Artur Górczyński;
(-) Anna
Grodzka;
(-) Michał Kabaciński;
(-) Adam
Kępiński;
(-) Krzysztof Kłosowski; (-) Henryk Kmiecik; (-) Sławomir Kopyciński;
(-) Roman Kotliński; (-) Łukasz Krupa; (-) Jacek Kwiatkowski; (-) Tomasz
Makowski; (-) Małgorzata Marcinkiewicz; (-) Maciej Mroczek; (-) Jacek
Najder; (-) Wanda Nowicka; (-) Michał Tomasz Pacholski; (-) Janusz
Palikot; (-) Wojciech Penkalski; (-) Andrzej Piątak; (-) Zofia Popiołek;
(-) Marek Poznański; (-) Andrzej Rozenek; (-) Adam Rybakowicz; (-
) Armand Kamil Ryfiński; (-) Paweł Sajak; (-) Marek Stolarski; (-) Halina
Szymiec-Raczyńska; (-) Maciej Wydrzyński.
PROJEKT


USTAWA
z dnia……………………………………….. 2012 r.

o świadomym rodzicielstwie1


Art. 1.
Ustawa reguluje sprawy związane z prawem do informacji, edukacji, poradnictwa i środków
umożliwiających podejmowanie decyzji w zakresie świadomego rodzicielstwa.

Art. 2.
Użyte w ustawie określenia oznaczają:
1) prawa reprodukcyjne – prawa człowieka związane ze świadomym rodzicielstwem, a
także swobodnym i dobrowolnym dostępem do edukacji w zakresie wiedzy o
seksualności człowieka oraz do środków zapobiegania ciąży, przerywania ciąży,
opieki zdrowotnej nad kobietą w ciąży i prawa do informacji oraz środków
umożliwiających ich realizację;
2) środki zapobiegania ciąży – wyroby medyczne i produkty lecznicze mające na celu
niedopuszczenie do zapłodnienia lub zagnieżdżenia się zapłodnionego jaja w śluzówce
macicy;
3) świadome rodzicielstwo – swobodne decydowanie o posiadaniu dzieci, ich liczbie oraz
planowaniu ich narodzin w wybranych przez rodziców odstępach czasu;
4) przerywanie ciąży – świadczenie zdrowotne w rozumieniu ustawy z dnia 27 sierpnia
2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych
(Dz. U. z 2008 r. Nr 164, poz. 1027, z późn. zm.2), polegającym na działaniu
medycznym podejmowanym po zagnieżdżeniu się zapłodnionego jaja w śluzówce
                                                           
1 Niniejszą ustawą zmienia się ustawy: ustawę z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej, ustawę z dnia 5 
grudnia 1996 r. o zawodzie lekarza, ustawę z dnia 6 czerwca 1997 r. kodeks karny oraz ustawę z dnia 6 stycznia 
2000 r. o Rzeczniku Praw Dziecka. 
2 Zmiany tekstu jednolitego wymienionej ustawy zostały ogłoszone w Dz. U. z 2008 r. Nr 216, poz. 1367, Nr 225, 
poz. 1486, Nr 227, poz. 1505, Nr 234, poz. 1570 i Nr 237, poz. 1654, z 2009 r. Nr 6, poz. 33, Nr 22, poz. 120, Nr 
26, poz. 157, Nr 38, poz. 299, Nr 92, poz. 753, Nr 97, poz. 800, Nr 98, poz. 817, Nr 111, poz. 918, Nr 118, poz. 
989, Nr 157, poz. 1241, Nr 161, poz. 1278 i Nr 178, poz. 1374 oraz z 2010 r. Nr 50, poz. 301, Nr 107, poz. 679, Nr 
125, poz. 842, Nr 127, poz. 857, Nr 165, poz. 1116, Nr 182, poz. 1228, Nr 205, poz. 1363, Nr 225, poz. 1465, Nr 
238, poz. 1578 i Nr 257, poz. 1723 i 1725. 
2 
 
macicy i mającym na celu uniemożliwienie dalszego rozwoju zarodka lub płodu przy
użyciu metod farmakologicznych, mechanicznych lub łączonych;
5) badania prenatalne – badania i procedury diagnostyczne wykonywane na żądanie
kobiety w ciąży lub ze względu na wskazania medyczne, mające na celu ustalenie
istnienia i stopnia zaawansowania ciąży oraz stanu i prawidłowości rozwoju zarodka
lub płodu, obejmujące procedury nieinwazyjne, procedury inwazyjne oraz badania
cytogenetyczne i molekularne zgodnie ze wskazaniami aktualnej wiedzy medycznej;
6) opieka zdrowotna nad kobietą w ciąży – ogół świadczeń zdrowotnych i rzeczowych, w
tym badania prenatalne i zajęcia w szkole rodzenia na rzecz kobiety w okresie ciąży,
porodu lub połogu;
7) świadczeniodawca – świadczeniodawcę w rozumieniu ustawy z dnia 27 sierpnia 2004
r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych.

Art. 3.
1. Każdy ma prawo do samostanowienia w dziedzinie rozrodczości w warunkach
umożliwiających świadome decydowanie o rodzicielstwie.
2. Każdy ma prawo do informacji, edukacji, poradnictwa i środków umożliwiających
korzystanie z prawa do świadomego rodzicielstwa.

Art. 4.
1. Organy administracji rządowej i samorządu terytorialnego zapewniają realizację praw
reprodukcyjnych.
2. Realizując zadania określone w art. 3 ust. 1 oraz art. 4 ust. 1, organy administracji
rządowej i samorządu terytorialnego współpracują z organizacjami pozarządowymi
działającymi w obszarze praw reprodukcyjnych, w szczególności w sposób określony
w art. 5, 5a i 5b ustawy z dnia 24 kwietnia 2003 r. o działalności pożytku publicznego
i o wolontariacie (Dz. U. z 2010, Nr 234, poz. 1536 z późn. zm.3).

Art. 5.
1. Organy administracji rządowej i samorządu terytorialnego zapewniają kobiecie w
ciąży:
1) opiekę zdrowotną w okresie ciąży na zasadach określonych w odrębnych
przepisach;
                                                           
3 Zmiany wymienionej ustawy zostały ogłoszone w Dz. U. z 2004 r. Nr 64, poz. 593, Nr 116, poz. 1203 i Nr 210, 
poz. 2135, z 2005 r. Nr 155, poz. 1298, Nr 169, poz. 1420, Nr 175, poz. 1462 i Nr 249, poz. 2104, z 2006 r. Nr 94, 
poz. 651, z 2008 r. Nr 209, poz. 1316, z 2009 r. Nr 19, poz. 100, Nr 22, poz. 120 i Nr 157, poz. 1241 oraz z 2010 r. 
Nr 28, poz. 146 i Nr 234, poz. 1536. 
3 
 
2) pomoc materialną w okresie ciąży, porodu lub połogu na zasadach określonych w
odrębnych przepisach;
3) dostęp do szczegółowych informacji na temat przysługujących jej uprawnień,
zasiłków i świadczeń oraz do informacji dotyczących instytucji i organizacji
pomagających w rozwiązywaniu problemów psychologicznych i społecznych, a
także zajmujących się sprawami przysposobienia.
2. Na wniosek uczennicy w ciąży szkoła ma obowiązek udzielić jej urlopu oraz innej
pomocy niezbędnej do ukończenia przez nią edukacji, w miarę możliwości nie
powodując opóźnień w zaliczaniu przedmiotów. Jeżeli ciąża, poród lub połóg
uniemożliwia zaliczenie w terminie egzaminów ważnych dla ciągłości nauki, szkoła
zobowiązana jest do wyznaczenia dodatkowego, dogodnego dla uczennicy terminu
egzaminu, w okresie nie dłuższym niż 6 miesięcy.
3. W celu prawidłowej realizacji ochrony zdrowia kobiet w ciąży, a w szczególności
zapewnienia dostępności świadczeń, Rada Ministrów określi w drodze rozporządzenia
szczegółowy zakres, formy i tryb przyznawania i udzielania świadczeń, o których
mowa w ust. 1.

Art. 6.
1. Wprowadza się do programów nauczania szkolnego przedmiot „wiedza o seksualności
człowieka” w wymiarze nie mniej niż jedną godzinę lekcyjną tygodniowo.
2. Przedmiot, o którym mowa w ust. 1, dostosowany jest do wieku, zdolności
poznawczych oraz potrzeb uczniów i uczennic i obowiązuje od pierwszej klasy szkoły
podstawowej.
3. Treści programowe przedmiotu, o którym mowa w ust. 1, obejmują informacje na
temat seksualności człowieka i praw reprodukcyjnych, ochrony przed przemocą
seksualną, a także metod i środków zapobiegania ciąży, sposobów zabezpieczania się
przed chorobami przenoszonymi drogą płciową, w tym HIV/ AIDS, oraz
kształtowania wolnych od przemocy, partnerskich relacji w związkach i równości płci
w społeczeństwie.
4. Nauczanie przedmiotu, o którym mowa w ust. 1, mogą prowadzić osoby, które mają
przygotowanie pedagogiczne oraz ukończyły studia wyższe, które swym zakresem
obejmowały zagadnienia wskazane w ust. 3.
5. Minister właściwy do spraw oświaty i wychowania w porozumieniu z ministrem
właściwym do spraw zdrowia ustali w drodze rozporządzenia zakres treści, o których
mowa w ust. 3, zawartych w podstawie programowej kształcenia ogólnego oraz
wprowadzi do systemu dokształcania nauczycieli tematykę określoną w ust. 3.


4 
 
Art. 7.
1. Organy administracji rządowej i samorządu terytorialnego zapewniają każdemu bez
względu na zdolność do czynności prawnych dostępność metod i środków
zapobiegania ciąży.
2.
rodki zapobiegania ciąży są objęte refundacją na zasadach określonych w przepisach
ustawy z dnia 12 maja 2011 r. o refundacji leków, środków spożywczych specjalnego
przeznaczenia żywieniowego oraz wyrobów medycznych (Dz. U. z 2011 r. Nr 122,
poz. 696).
3. Organy samorządu terytorialnego właściwe do spraw polityki społecznej zapewniają
bezpłatnie osobom korzystającym z pomocy społecznej na podstawie ustawy z dnia 12
marca 2004 r. o pomocy społecznej (Dz. U. z 2009 r. Nr 175, poz. 1362 tekst jednolity
z późn. zm.4) środki zapobiegania ciąży.
4. Samorządy powiatowe tworzą i finansują placówki prowadzące poradnictwo i
świadczenia z zakresu świadomego rodzicielstwa i pozostałych praw
reprodukcyjnych.

Art. 8.
1. Kobieta ma prawo do przerwania ciąży podczas pierwszych 12 tygodni jej trwania.
2. Kobieta ma prawo do przerwania ciąży po upływie 12 tygodni jej trwania w
przypadku, gdy:
1) ciąża stanowi zagrożenie dla życia lub zdrowia kobiety ciężarnej;
2) występuje duże prawdopodobieństwo ciężkiego i nieodwracalnego upośledzenia
płodu albo nieuleczalnej choroby zagrażającej jego życiu;
3) ciąża jest następstwem czynu zabronionego.
3. Przerwania ciąży dokonuje lekarz w możliwie najwcześniejszym stadium, zgodnie z
aktualnym stanem wiedzy medycznej, w tym również metodami farmakologicznymi.
4. W przypadku określonym w ust. 1 decyzję o kontynuowaniu albo przerwaniu ciąży
podejmuje kobieta samodzielnie. W razie złożenia przez kobietę pisemnej zgody na
przerwanie ciąży, o której mowa w ust. 1, przerwanie ciąży jest dokonywane w ciągu
72 godzin.
5. W przypadkach określonych w ust. 2 ostateczną decyzję o kontynuowaniu albo
przerwaniu ciąży podejmuje kobieta po otrzymaniu informacji medycznej.
6. W przypadkach określonych w ust. 2 pkt. 2) przerwanie ciąży jest dopuszczalne do 24.
tygodnia ciąży. W przypadku gdy wykryta choroba uniemożliwia płodowi
                                                           
4 Zmiany tekstu jednolitego wymienionej ustawy zostały ogłoszone w Dz. U. z 2009 r. Nr 202, poz. 1551, Nr 219, 
poz. 1706 i Nr 221, poz. 1738, z 2010 r. Nr 28, poz. 146, Nr 40, poz. 229, Nr 81, poz. 527, Nr 125, poz. 842 i Nr 
217, poz. 1427 oraz z 2011 r. Nr 81, poz. 440 i Nr 106, poz. 622. 
5