Poselski projekt ustawy o wsparciu kredytobiorców znajdujących się w trudnej sytuacji finansowej

Art. 9. 1. Bank Gospodarstwa Krajowego jest niezwłocznie powiadamiany przez:
1) właściwego starostę - o utracie statusu bezrobotnego przez kredytobiorcę;
2) kredytodawcę - o zbyciu przedmiotu kredytowania, zmianie parametrów określonych w art. 3
ust. 1 pkt 2 lub pkt 3, wypowiedzeniu umowy kredytu mieszkaniowego, albo dokonaniu jego
spłaty;
3) kredytobiorcę - o zbyciu przedmiotu kredytowania, zmianie parametrów określonych w art. 3
ust. 1 pkt 2 lub pkt 3, wypowiedzeniu umowy kredytu mieszkaniowego albo podjęciu
czynności egzekucyjnych z przedmiotu kredytowania.
2. Bank Gospodarstwa Krajowego zaprzestaje przekazywania rat wsparcia z dniem
otrzymania informacji, o których mowa w ust. 1, z zastrzeżeniem art. 10 pkt 1. O zaprzestaniu
przekazywania rat pomocy Bank zawiadamia starostę i kredytobiorcę.
Art. 10. 1. Decyzja wygasa w razie:
1) utraty statusu bezrobotnego, z upływem miesiąca następującego po miesiącu, w którym
utrata tego statusu nastąpiła;
2) zbycia przedmiotu kredytowania, z dniem zbycia;
3) wypowiedzenia umowy kredytu mieszkaniowego, z dniem upływu okresu wypowiedzenia;
4) podjęcia czynności egzekucyjnych z przedmiotu kredytowania, z dniem podjęcia pierwszej
czynności egzekucyjnej;
5) spłaty kredytu, z dniem dokonania spłaty ostatniej raty,
6) wzrostu bieżącej wartości nieruchomości ponad wartość udzielonego kredytu, jeśli było to
wyłączną przesłanką udzielenia wsparcia,
7) zwiększenia miesięcznych dochodów lub spadku miesięcznie płaconej raty, prowadzący do
zmniejszenia relacji określonej w art. 3 ust. 1 pkt 3 poniżej 60%, jeśli było to wyłączną
przesłanką udzielenia wsparcia.
2. Wykonanie decyzji ulega zawieszeniu w przypadku gdy Rada Funduszu zawiesiła udzielanie
wsparcia, a na wskazany przez kredytodawcę rachunek przeznaczony do przekazywania
pomocy na spłatę kredytu mieszkaniowego nie została przekazana pierwsza rata wsparcia.
Art. 11. Bank Gospodarstwa Krajowego informuje właściwego starostę o wysokości
środków przekazanych z tytułu dokonywanych płatności rat pomocy oraz terminach ich
przekazania na wskazany przez kredytodawcę rachunek przeznaczony do przekazywania pomocy
na spłatę kredytu mieszkaniowego.

Art. 12. 1. W Banku Gospodarstwa Krajowego tworzy się Fundusz Wsparcia
Kredytobiorców, zwany dalej „Funduszem”.
2. Środki Funduszu tworzą:
1) wpłaty kredytodawców, dokonywane zgodnie z art. 14 ust. 2,
2) zwroty wsparcia, o których mowa w art. 17,18 i 20,
3) dochody z tytułu inwestowania wolnych środków Funduszu,
4) inne wpływy.
3. Środki Funduszu przeznacza się na wsparcie zgodnie z art. 8 ust. 1 oraz pokrycie kosztów
działania Funduszu.
4. Bank Gospodarstwa Krajowego:
1) sporządza dla Funduszu odrębny bilans oraz rachunek zysków i strat;
2) wyodrębnia plan finansowy Funduszu w planie finansowym Banku Gospodarstwa
Krajowego,
3) przekazuje kwartalną informację o wykorzystaniu środków Funduszu ministrowi
właściwemu do spraw instytucji finansowych.
5. Bankowi Gospodarstwa Krajowego przysługuje prowizja z tytułu realizacji zadań
wynikających z przepisów ustawy w wysokości 0,5% wartości Funduszu albo 2% kwoty
środków przekazanych przez Fundusz tytułem wsparcia kredytobiorców, w zależności od tego,
która z kwot jest wyższa.

Art. 13. 1. Tworzy się Radę Funduszu Wsparcia Kredytobiorców, zwaną dalej „Radą
Funduszu”.
2. W skład Rady Funduszu wchodzą:
1) przedstawiciel ministra właściwego do spraw instytucji finansowych, będący
Przewodniczącym Rady Funduszu,
2) przedstawiciel Przewodniczącego Komisji Nadzoru Finansowego,
3) Prezes BGK,
4) Rzecznik Finansowy,
5) przedstawiciel kredytodawców, wspólnie wskazany przez 5 banków, wpłacających
najwyższą składkę lub najwyższe ostatnie uzupełnienie.
3. Rada Funduszu podejmuje uchwały zwykłą większością głosów.
4. W przypadku równej liczby głosów decyduje głos Przewodniczącego Rady.
5. Obsługę Rady Funduszu prowadzi Bank Gospodarstwa Krajowego.

Art. 14. 1. Środki Funduszu w dacie jego uruchomienia są zbierane do wysokości 600 mln
złotych.
2. Na Fundusz w dacie jego uruchomienia składają się wpłaty kredytodawców
proporcjonalnie do posiadanego portfela kredytów mieszkaniowych.
3. O wysokości wpłaty na Fundusz przypadającej na danego kredytodawcę informuje Rada
Funduszu na podstawie informacji przekazanych przez Przewodniczącego Komisji Nadzoru
Finansowego dotyczących wielkości posiadanych portfeli kredytów mieszkaniowych wg stanu na
koniec ostatniego kwartału przed dniem ustalenia składki.
4. Rada Funduszu określa termin wpłaty składki.

Art. 15. 1. Uzupełnienia Funduszu dokonywane są przez kredytodawców w przypadku gdy
wielkość środków w Funduszu spadnie poniżej 100 mln złotych.
2. Uzupełnienia Funduszu dokonywane są do wysokości nie niższej niż 300 mln złotych.
3. Kredytodawcy wnoszą do Funduszu uzupełnienie w wysokości proporcjonalnej do
wielkości wsparcia udzielonego klientom danego kredytodawcy w okresie od utworzenia
Funduszu lub jego ostatniego uzupełnienia.
4. Rada Funduszu informuje kredytodawców o terminach wniesienia i wysokości
uzupełnienia.
5. W podstawie do obliczenia uzupełnienia nie uwzględnia się wsparcia, dla którego
podstawą była okoliczność wymieniona w art. 3 ust. 1 pkt 1.
6. W szczególnie uzasadnionych okolicznościach, po zasięgnięciu opinii Przewodniczącego
Komisji Nadzoru Finansowego oraz Prezesa Bankowego Funduszu Gwarancyjnego, Rada
Funduszu może podjąć decyzję o naliczeniu uzupełnienia zgodnie z zasadami określonymi w art.
14 ust. 2.
7. W szczególnie uzasadnionych przypadkach, na wniosek kredytodawcy, Rada Funduszu
może rozłożyć wpłatę uzupełnienia na raty.
Art. 16. Rada Funduszu może zawiesić uzupełnianie Funduszu po zasięgnięciu opinii
Komitetu Stabilności Finansowej oraz zawiesić udzielanie wsparcia. W takim przypadku Rada
Funduszu publikuje w mediach informację o zawieszeniu udzielania wsparcia.
Art. 17. 1. Zwrot wsparcia przyznanego na podstawie ustawy rozpoczyna się w miesiącu
następującym po miesiącu, w którym upłynęły dwa lata od zaprzestania płatności rat pomocy i
jest dokonywany przez 8 kolejnych lat w równych nieoprocentowanych miesięcznych ratach,
płatnych do 15 dnia każdego miesiąca, na rachunek Funduszu.
2. Bank Gospodarstwa Krajowego informuje kredytobiorcę oraz właściwego starostę, co
najmniej 30 dni przed terminem wpłaty pierwszej raty zwracanego wsparcia, o wysokości
miesięcznej raty, a także wskazuje numer rachunku bankowego Funduszu, na który dokonuje się
wpłat.
Art. 18. W przypadku zbycia przez kredytobiorcę przedmiotu kredytowania objętego
pomocą zwrot pomocy jest dokonywany w terminie 30 dni od dnia zbycia.
Art. 19. 1. W przypadku uchybienia terminowi, o którym mowa w art. 17 ust. 1 lub art. 18,
Bank Gospodarstwa Krajowego wzywa kredytobiorcę do dokonania płatności, wyznaczając
termin jej dokonania nie dłuższy niż 30 dni i informuje o tym fakcie właściwego starostę.
2. W przypadku niedokonania płatności w terminie określonym w wezwaniu, starosta
wydaje decyzję w sprawie zwrotu wsparcia.
Art. 20. 1. Osoba, która otrzymała wsparcie nienależne na podstawie przepisów ustawy,
dokonuje zwrotu środków równych kwocie przyznanego wsparcia wraz z odsetkami ustawowymi
naliczonymi od dnia przekazania przez Bank Gospodarstwa Krajowego środków z tytułu
wsparcia. Zwrot środków następuje na rachunek bankowy Funduszu w terminie 30 dni od dnia
doręczenia decyzji w sprawie wsparcia nienależnego.
2. Za wsparcie nienależne uważa się wsparcie wypłacone:
1) pomimo zaistnienia okoliczności stanowiących podstawę zaprzestania płatności rat wsparcia;
2) na podstawie nieprawdziwych informacji lub sfałszowanych dokumentów albo w innych
przypadkach świadomego wprowadzenia w błąd starosty przez osobę, której wsparcie
przyznano.
3. Decyzję w sprawie wsparcia nienależnego wydaje starosta, który wsparcie przyznał.
Decyzję doręcza się osobie, której wsparcie przyznano.
Art. 21. 1. W zakresie nieuregulowanym ustawą do należności z tytułu zwrotów wsparcia,
stosuje się odpowiednio przepisy działu III ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja
podatkowa (Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60, z późn. zm.5)), z tym że zamiast odsetek za zwłokę
nalicza się odsetki ustawowe.
2. Egzekucję należności z tytułu zwrotów wsparcia prowadzi starosta w trybie przepisów o
postępowaniu egzekucyjnym w administracji.

Art. 22. 1. Starosta może odroczyć termin płatności lub rozłożyć na raty należności, o
których mowa w art. 17, 18 i 20.
2. Starosta może umorzyć w całości lub części należności, o których mowa w art. 17, 18 i 20,
o ile przesłanką udzielenia wsparcia były okoliczności wskazane w art. 3 ust. 1 pkt 2 lub pkt 3
pod warunkiem uzyskania pozytywnej opinii Rady Funduszu.
3. Wydając opinię, o której mowa w ust. 2, Rada Funduszu bierze pod uwagę:
1) przesłaną przez starostę informację o sytuacji finansowej kredytobiorcy,
2) przesłaną przez starostę informację o sytuacji gospodarczej na terenie powiatu,
3) możliwe przyszłe zapotrzebowanie na wsparcie ze środków Funduszu oraz możliwości
uzupełnienia środków Funduszu.
Art. 23. Organem wyższego stopnia w stosunku do starosty w sprawach określonych ustawą
jest wojewoda.
Art. 24. W ustawie z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz.
U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176, z późn. zm.7)) w art. 21 w ust. 1 dodaje się pkt 142 w brzmieniu:
"142) kwoty należności umorzonych na podstawie ustawy z dnia …………… 2015 r. o
wsparciu kredytobiorców znajdujących się w trudnej sytuacji finansowej (Dz. U. Nr
….., poz. …..).".
Art. 25. 1. Rada Funduszu informuje kredytodawców o wysokości i terminie wpłaty
pierwszej składki do Funduszu w terminie 2 miesięcy od daty wejścia w życie ustawy.
2. Po upływie 6 miesięcy od terminu określonego w art. 6 ust. 1 Rada Funduszu decyduje o
zwrocie pozostałych w Funduszu Wsparcia środków kredytodawcom proporcjonalnie do
dokonanych wpłat lub ostatniego uzupełnienia.
Art. 26. 1. Ustawa wchodzi w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia.
2. Art. 6 wchodzi w życie po upływie 3 miesięcy od daty wejścia w życie ustawy.
______
1) Niniejszą ustawą zmienia się ustawę z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób
fizycznych.



















UZASADNIENIE

I. Potrzeba i cel uchwalenia ustawy

Celem projektowanej regulacji jest zapewnienie wsparcia finansowego osobom, które na
skutek obiektywnych okoliczności znalazły się w trudnej sytuacji finansowej a jednocześnie są
zobowiązane do spłaty rat kredytu mieszkaniowego stanowiącego znaczne obciążenie dla ich
domowych budżetów.

W związku z nazbyt liberalną polityką kredytową niektórych banków połączoną z silną
redukcją stóp procentowych dającą w konsekwencji nadmiernie wysoką zdolność kredytową dla
gospodarstw domowych o relatywnie średnich lub niskich dochodach duża rzesza
kredytobiorców boryka się z problemami finansowymi i nie jest w stanie regulować swoich
zobowiązań. Sytuacja ta dotyczy w szczególności osób, które zaciągnęły swoje zobowiązania w
walucie obcej. Warto podkreślić, że zgodnie z Raportem o stabilności systemu finansowego
opublikowanym przez Narodowy Bank Polski w styczniu 2015 r. i szacunkowy średni wzrost rat
kredytów we franku szwajcarskim udzielonych w kolejnych miesiącach lat 2005–2010 na koniec
października 2014 r. wynosił około 21% a maksymalny wzrost – 30%. W niektórych
przypadkach w związku z umocnieniem się franka szwajcarskiego wysokość kredytu, czasami
spłacanego już przez wiele lat, zaczęła przewyższać wartość nieruchomości stanowiącej
podstawowe zabezpieczenie tych zobowiązań. Zgodnie z danymi opublikowanymi przez Komisję
Nadzoru Finansowego w Raporcie o sytuacji banków w 2014 r. na koniec 2014 r. banki
raportowały o liczbie 236,4 tys. kredytów mieszkaniowych (12,8% ogólnej liczby kredytów) o
wartości 84,1 mld zł (24,3% ogólnej wartości kredytów), w przypadku których bieżąca wartość
zobowiązań przekraczała wartość nieruchomości stanowiących podstawowe zabezpieczenie
kredytu.
Należy również zauważyć, że wiele osób posiadających kredyty mieszkaniowe w złotym
polskim, na skutek utraty pracy lub spadku dochodów również nie jest w stanie regulować
swoich miesięcznych zobowiązań z tytułu kredytu mieszkaniowego. W powyższym raporcie
Komisji Nadzoru Finansowego wskazano również, iż uwzględniając rodziny kredytobiorców
około 100-150 tysięcy osób dotkniętych jest problemem związanym z obsługą kredytu
mieszkaniowego (ok. 38 tys. kredytów mieszkaniowych zabezpieczonych na nieruchomości

1 Narodowy Bank Polski, Raport o stabilności systemu finansowego, styczeń 2015 r.
. Zapisana w projekcie maksymalna miesięczna kwota wsparcia zapewni
pokrycie całej przeciętnej miesięcznej raty kredytobiorcy znajdującego się w trudnej sytuacji
finansowej zadłużonego na powyższych warunkach. Wydaje się również, iż powyższa pomoc, w
przypadku wzrostu stopy referencyjnej np. do poziomu 5% (wzrost wysokości raty do kwoty
1.936 zł) nadal stanowiłaby duże wsparcie dla kredytobiorców przeżywających trudności
związane z regulowaniem swoich zobowiązań.
Pomoc dedykowana byłaby dla osób, które utraciły pracę, wartość ich nieruchomości
stała się niższa od wartości udzielonego kredytu, czy też rata ich kredytu przekraczałaby 60%
osiąganych dochodów danej rodziny.
Powyższe wsparcie udzielane byłoby przez Bank Gospodarstwa Krajowego, w którym
utworzony zostałby Fundusz Wsparcia Kredytobiorców zasilany m.in. z wpłat kredytodawców
ustalanych proporcjonalnie do posiadanego przez nich portfela kredytowego.
Wydaje się, iż czasowa pomoc w takiej wysokości pozwoliłaby na przetrwanie
niekorzystnego okresu w jakim to znaleźli się niektórzy kredytobiorcy i jednocześnie znacząco
zniwelowałaby ryzyko utraty ich jedynej nieruchomości zapewniając przy tym regularną spłatę
rat udzielonego im kredytu.

II. Opis projektowanych rozwiązań

Projekt określa zasady oraz warunki korzystania ze wsparcia realizowanego za

="https://www.knf.gov.pl/Images/KNF_ryzyko_stopy_procentowej_20-03-2015_tcm75-40899.pdf"