Rządowy projekt ustawy - Prawo działalności gospodarczej

Po pierwsze należy wprowadzić przepisy wymagające określenia w przepisach
szczegółowych nazwy rejestru działalności regulowanej i wyraźnego
wskazania organu rejestrowego.
PDG określa treść oświadczenia składanego przez przedsiębiorcę o znajomości
i spełnianiu warunków wymaganych dla określonej działalności regulowanej
oraz kompletności i wiarygodności danych zawartych we wniosku.
Przepisy przewidują obowiązek zgłaszania zmiany danych wpisanych do
rejestru (w ciągu 14 dni) i dokonywania zmian w rejestrze.
Ujednolicono przepisy dotyczące jawności rejestru i możliwości prowadzenia
rejestru w systemie informatycznym czy wydawania zaświadczeń w zakresie
danych z rejestru również w formie elektronicznej.
Przepisy PDG w zakresie RDR uzupełniono w stosunku do przepisów SDG o
uprawnienia organów administracji publicznej do przeprowadzania kontroli
oraz warunków odmowy wpisu (podmiot nie spełnia warunków, wydano
prawomocne orzeczenie o zakazie działalności objętej wpisem) i dokonywania
wykreśleń z rejestru (złożenie wniosku o wykreślenie, wydanie prawomocnego
orzeczenia o zakazie działalności objętej wpisem oraz przesłanki wskazane w
ppkt a. Odmowa wpisu oraz wykreślenie z rejestru następują w drodze decyzji
administracyjnej.
Został również wprowadzony przepis, zgodnie z którym wykreślenie podmiotu
z KRS i CEIDG będzie stanowić podstawę wykreślenia go z odpowiedniego
rejestru działalności regulowanej.
Obecne przepisy ustaw szczegółowych regulujących RDR są bardzo zbliżone
w redakcji i treści. Zasada zupełności ustawy wymaga, aby przedmiotowe
instytucje znalazły się w PDG. Nowa regulacja będzie stanowić dla
przedsiębiorcy podstawowe źródło informacji na temat reguł podejmowania
działalności regulowanej.
3) Art. 84–88. Działalność objęta zezwoleniami
a) instytucje wspólne
W zakresie działalności objętej zezwoleniami (uzyskaniem licencji albo zgody)
opracowano przepisy ogólne, wspólne dla wszystkich zezwoleń. Przepisy są
skonstruowane analogicznie do tych, obecnie obowiązujących, w zakresie
koncesji oraz projektowanych przepisów dotyczących działalności
44

regulowanej. Ustawy szczegółowe mogą zawierać przepisy odmienne w
stosunku do instytucji wspólnych określonych w PDG.
Co do zasady zezwolenie powinno być wydawane na czas nieokreślony.
Wyjątki należy wskazać w ustawach szczegółowych i muszą być uzasadnione
nadrzędnym interesem publicznym.
Przepisy PDG w zakresie zezwoleń uzupełniono o uprawnienia organów
administracji publicznej do przeprowadzania kontroli oraz warunków odmowy
wydania zezwolenia (podmiot nie spełnia warunków, wydano prawomocne
orzeczenie o zakazie działalności objętej zezwoleniem) i cofnięcia zezwolenia
(przedsiębiorca przestał spełniać warunki wymagane do wykonywania
działalności objętej zezwoleniem, rażąco naruszył warunki zezwolenia, nie
usunął w wyznaczonym przez organ administracji publicznej czasie
niezgodnych z prawem stanów faktycznych i prawnych, wydano prawomocne
orzeczenie o zakazie działalności objętej zezwoleniem, zachodzi przyczyna
określona w przepisach odrębnych).
Dodatkowo przepisy szczegółowe mogą określać inne przyczyny odmowy i
cofnięcia zezwolenia.
Obowiązujące w SDG regulacje są szczątkowe, ograniczają się wyłącznie do
katalogu ustaw, na podstawie których wykonywanie działalności gospodarczej
wymaga uzyskania zezwolenia, licencji albo zgody. Nowa regulacja będzie
stanowić dla przedsiębiorcy podstawowe źródło informacji, wymaga zatem
stosownego uzupełnienia w tej części działalności reglamentowanej.
b) rodzaje zezwoleń
W załączniku nr 3 do PDG zamieszczono wykaz rodzajów działalności
gospodarczej, której podjęcie i wykonywanie wymaga uzyskania zezwolenia,
zgody lub licencji. Jednocześnie zrezygnowano z obecnego przepisu art. 75
SDG wskazującego przepisy ustaw regulujących zezwolenia.
Zamiana ta stanowi realizację postulatu zupełności PDG, jednocześnie
porządkując przepisy przedmiotowego rozdziału. Obecnie w przepisach SDG
koncesje są wymienione w art. 46 według rodzaju, zezwolenia w art. 75
według ustaw, a w przypadku działalności regulowanej odsyła się do ustaw
szczegółowych.
45

7. Rozdział 6. Kontrola wykonywania działalności gospodarczej
Poddanie się kontroli przez przedsiębiorcę jest jego obowiązkiem. Przepisy dotyczące
kontroli działalności gospodarczej wprowadzone zostały do SDG w celu określenia
wspólnych zasad jej podejmowania i wykonywania. Kontrole są nieodzownym
elementem wykonywania uprawnień władzy publicznej wobec prowadzących
działalność gospodarczą. Przedsiębiorcy wskazują jednak na nadmierną jej uciążliwość.
Obowiązujące przepisy SDG w zakresie kontroli działalności gospodarczej
przedsiębiorcy stanowią wyraz wyważonego interesu przedsiębiorcy i interesu
publicznego.
Jedyną zmianą w stosunku do SDG jest wprowadzenie w przepisie odpowiadającym
obecnemu art. 84a pkt 5 SDG kontroli przemieszczających się środków transportu, osób
z nich korzystających oraz towarów nimi przewożonych na podstawie ustawy z dnia
18 grudnia 2003 r. o ochronie roślin.
Zmiana normy z art. 84a pkt 5 SDG podyktowana jest koniecznością skutecznego
zwalczania organizmów szkodliwych i reagowania na zagrożenia fitosanitarne w
swobodnym przemieszczaniu towarów roślinnych.
Tym samym przepisy rozdziału 5 SDG, w tym przepisy określające zakres regulacji
szczególnych (art. 77–84d SDG), zostaną przeniesione do PDG.
1) Art. 89 ust. 6 i 7. Kontrole na podstawie identyfikacji prawdopodobieństwa
naruszenia prawa („analizy ryzyka”)
Wprowadzono normę, zgodnie z którą organy administracji publicznej powinny
planować i organizować kontrole po uprzednim przeprowadzeniu identyfikacji
prawdopodobieństwa naruszenia prawa. Tzw. „analiza ryzyka” powinna wskazać,
w jakim obszarze i u których przedsiębiorców ryzyko naruszenia przepisów jest
największe.
Sposób przeprowadzenia analizy ryzyka określi właściwy organ kontroli lub organ
nadrzędny.
Wymogu przeprowadzenia analizy ryzyka nie będzie stosowało się do kontroli
przedsiębiorcy, której przeprowadzenie wynika z przepisów odrębnych, a także w
przypadku gdy organ poweźmie uzasadnione podejrzenie zagrożenia życia lub
zdrowia, niebezpieczeństwa powstania szkód majątkowych w znacznych
rozmiarach, popełnienia przestępstwa lub wykroczenia, przestępstwa skarbowego

51 Dz. U. z 2014 r. poz. 621, z późn. zm.
46

lub wykroczenia skarbowego w wyniku wykonywania tej działalności, naruszenia
zakazu praktyk ograniczających konkurencję lub zakazu praktyk naruszających
zbiorowe interesy konsumentów, jak również w przypadku, gdy analiza jest
niecelowa albo organ nie jest w stanie jej przeprowadzić, a organ przeprowadza
kontrolę na zasadzie losowej.
Regulacja ma na celu ograniczenie liczby i zakresu kontroli przedsiębiorców, u
których występuje niewielkie ryzyko bądź nie stwierdzono wcześniej naruszeń
przepisów. Tzw. analiza ryzyka będzie dokumentem wewnętrznym administracji.
2) Art. 89 ust. 9. Informacja o procedurach kontroli na stronach internetowych
organu kontroli
Wprowadzono normę zobowiązującą organy administracji publicznej do
zamieszczania w BIP organu opisów procedur kontroli, opracowanych w sposób
przejrzysty i zrozumiały.
Przedsiębiorca, dzięki temu rozwiązaniu, będzie w ten sposób miał możliwość
zapoznania się z konkretną procedurą w bardzo praktyczny sposób (według
formuły „krok po kroku”). Opis powinien określać przebieg kontroli w sposób
przystępny, wskazując podstawowe rozwiązania i tryby postępowania. Nie będzie
przy tym konieczności wskazywania poszczególnych jednostek tego samego
organu kontrolującego. Byłoby to nie tylko nieczytelne, ale także często
niemożliwe. Możliwe natomiast jest wskazanie wszystkich instytucji i rozwiązań –
wraz z podaniem podstawy prawnej.
3) Art. 90. Kontrole przeprowadzane przez organy właściwe w zakresie
reglamentacji działalności gospodarczej
Do rozdziału o kontroli przedsiębiorców przeniesione i zbiorczo ujęte zostały
przepisy dotychczas umieszczone w SDG w rozdziale dotyczącym reglamentacji
działalności gospodarczej, na podstawie których organ właściwy w sprawach
danego rodzaju działalności reglamentowanej będzie mógł przeprowadzić kontrolę
co do zgodności wykonywanej działalności z udzieloną koncesją, zezwoleniem,
zgodą, licencją albo wpisem do rejestru działalności regulowanej, przestrzegania
warunków wykonywania działalności gospodarczej, a także obronności lub
bezpieczeństwa państwa, ochrony bezpieczeństwa lub dóbr osobistych obywateli.
47

4) Art. 92 ust. 5 i 6. Tryb pobierania próbek i dokonywania oględzin
Wprowadzono przepis, zgodnie z którym podjęcie czynności polegających na
pobieraniu próbek i dokonywaniu oględzin lub dokonywaniu pomiarów powinno
być poprzedzone zawiadomieniem, z tą jednak różnicą, że organ kontroli nie będzie
obowiązany czekać, aż upłynie 7 dni od zawiadomienia, aby przystąpić do tych
czynności. Dla doręczenia zawiadomienia przewidziano szczególne rozwiązanie,
gdy przedsiębiorca lub inna upoważniona przez niego osoba będą nieobecni albo
przedsiębiorca nie upoważni nikogo do odbioru zawiadomienia. W takich
przypadkach zawiadomienie będzie mogło być doręczone osobie kierującej
zakładem.
Czynności te nie mogą przekraczać 24 kolejnych godzin liczonych od chwili
rozpoczęcia tych czynności. Oględziny nie mogą dotyczyć treści dokumentów.
Wykonanie takich czynności będzie musiało być zakończone sporządzeniem
protokołu.
Rozwiązanie to ma na celu podniesienie skuteczności nadzoru rynku
sprawowanego przez organy publiczne, z jednoczesnym ograniczeniem
uciążliwości czynności organów. Postulat ograniczenia zakresu wymaganego
zawiadomienia o kontroli jest zgłaszany zarówno przez niektóre organizacje
przedsiębiorców, jak i organy nadzoru.
Oględziny nie będą mogły dotyczyć treści dokumentów.
Przepisy art. 92 ust. 5 i 6 będą miały zastosowanie również do czynności
kontrolnych dotyczących środków transportu, osób z nich korzystających oraz
towarów nimi przewożonych dokonywanych na podstawie ustawy z dnia
6 września 2001 r. o transporcie drogowym (Dz. U. z 2013 r. poz. 1414, z późn.
zm.), ustawy z dnia 3 lipca 2002 r. – Prawo lotnicze (Dz. U. z 2013 r. poz. 1393, z
późn. zm.), ustawy z dnia 28 marca 2003 r. o transporcie kolejowym (Dz. U. z 2013
r. poz. 1594, z późn. zm.), ustawy z dnia 18 grudnia 2003 r. o ochronie roślin (Dz.
U. z 2014 r. poz. 621, z późn. zm.) oraz ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o Służbie
Celnej (Dz. U. z 2015 r. poz. 990, z późn. zm.).
Obecne w rozdziale 5 SDG rozwiązania dotyczące kontroli zachowują równowagę
między potrzebą ograniczenia zakłóceń prowadzenia przedsiębiorstw do minimum
a koniecznością czuwania nad przestrzeganiem prawa. W szczególności należy
zwrócić uwagę na to, że projektowane modyfikacje nie podważają zasadniczych
48