Rządowy projekt ustawy - Prawo działalności gospodarczej

„obarczenia” odpowiedzialnością za ewentualną wadliwość rozstrzygnięcia na
stronę.
W PDG zostaną uregulowane podstawowe kwestie związane z wpisem na listę
mediatorów prowadzoną przez wojewodę oraz zmianą danych i informacji
podlegających wpisowi, a także wykreśleniem z listy. Wpis i wykreślenie z listy
będzie następowało w drodze decyzji. Na decyzję o odmowie wpisu na listę
mediatorów lub skreślaniu z listy będzie przysługiwał środek odwoławczy.
Szczegółowe regulacje dotyczące prowadzenia list mediatorów, wpisu mediatorów
na listy oraz wysokości opłat za mediacje znajdą się w rozporządzeniu wydanym
przez ministra właściwego do spraw administracji publicznej w porozumieniu z
ministrem właściwym do spraw gospodarki.
Powyższe rozwiązanie jest zgodne z Rekomendacją Komitetu Ministrów Rady
Europy w sprawie alternatywnych metod rozwiązywania sporów między organami
administracyjnymi
a
podmiotami prywatnymi,
którego intencją jest
uwzględnienie przez państwo członkowskie Rady Europy w swoim systemie
prawnym również w sprawach administracyjnych pozasądowych metod
rozstrzygnięcia sporów.
Obecnie, na podstawie art. 115 i n. ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. – Prawo o
postępowaniu przed sądami administracyjnymi możliwe jest przeprowadzenie
mediacji między organem administracji publicznej a stroną postępowania
administracyjnego, która wniosła skargę do wojewódzkiego sądu
administracyjnego na decyzję tego organu. Mediację przeprowadza sędzia albo
referendarz sądowy, a jej celem jest głównie wyjaśnienie stanu faktycznego
sprawy.
Aktualne rozwiązania mają niewielki walor praktyczny i nie spełniają oczekiwań
stron postępowania administracyjnego. Rozpoczęcie czynności ustalenia
akceptowalnego dla wszystkich uczestników rozstrzygnięcia sprawy
administracyjnej dopiero na etapie postępowania sądowoadministracyjnego
następuje zwykle zbyt późno.

43 Rekomendacja Komitetu Ministrów Rady Europy z dnia 5 września 2001 r. w sprawie alternatywnych
metod rozwiązywania sporów między organami administracyjnymi a podmiotami prywatnymi.
Rec(2001)9.
44 Dz. U. z 2012 r. poz. 270, z późn. zm.
34

Rozwiązanie przyjęte w PDG nie wpisuje się w klasyczny model mediacji, z uwagi
na konieczność uwzględnienia okoliczności, że organ administracji publicznej nie
jest stroną postępowania administracyjnego, a ponadto jego pozycja w tym
postępowaniu nie jest równa pozycji strony (stron) postępowania. Jednakże cel tej
regulacji odpowiada idei alternatywnych metod rozwiązywania sporów i nie
narusza ani pozycji organu, ani strony postępowania.
Natomiast w postępowaniach prowadzonych w trybach nadzwyczajnych mediacja
jest dopuszczalna w postępowaniach prowadzonych na podstawie art. 145 § 1 pkt 5
k.p.a. (wznowienie w związku z ujawnieniem nowych okoliczności faktycznych i
dowodów), art. 154 k.p.a. i art. 155 k.p.a. (podstawy uchylenia bądź zmiany decyzji
ostatecznej), art. 161 k.p.a. (nadzwyczajny tryb uchylenia lub zmiany decyzji –
uprawnienia ministra, wojewody) oraz art. 163 k.p.a. (inne przypadki uchylenia lub
zmiany decyzji).
Czas niezbędny do przeprowadzenia spotkania nie będzie wliczany do terminów
przewidzianych na rozpatrzenie sprawy.
Powyższe przyczyni się do zmniejszenia liczby odwołań (wniosków o ponowne
rozpatrzenie sprawy) i skarg do sądów administracyjnych.
W zakresie spraw gospodarczych występują sprawy o bardzo zróżnicowanym
stopniu złożoności. Wprowadzenie mediacji w PDG nastąpiło w szczególności z
myślą o postępowaniach najtrudniejszych, a zwłaszcza wielowątkowych czy z
udziałem wielu stron. Przykładem takich postępowań są postępowania dotyczące
realizacji dużych inwestycji.
Wprowadzenie mediacji do PDG jest również uzasadnione tym, że w
postępowaniach z zakresu działalności gospodarczej występują podmioty
profesjonalne. Profesjonalizm stron takich postępowań oraz szerokie korzystanie
przez nie z usług zawodowych pełnomocników pozwalają przyjąć, że w mediacjach
w sprawach gospodarczych będą zabezpieczone w sposób należyty prawa stron.
Zebrane na tym polu doświadczenia pozwolą ocenić przydatność mediacji w
szerokim spektrum spraw zarówno tych najbardziej skomplikowanych, jak i tych
mniej złożonych.
8) Art. 49. Informowanie o niespełnionych przez wnioskodawcę przesłankach
W myśl przedmiotowej regulacji przed wydaniem decyzji w pierwszej instancji w
sprawach wszczynanych na wniosek organ będzie wskazywać zależne od
35

wnioskodawcy przesłanki, które nie zostały na dzień przesłania informacji
spełnione, a których niespełnienie może stanowić podstawę wydania decyzji
niezgodnej z wnioskiem przedsiębiorcy.
Wraz z informacją organ wyznaczałby wnioskodawcy odpowiedni termin na
zajęcie stanowiska w przedmiocie informacji. W informacji organ będzie zwracać
się do strony o dokonanie, w określonym terminie, czynności zmierzających do
spełnienia brakujących przesłanek.
Wnioskodawca nie będzie zobligowany do podjęcia czynności zmierzających do
spełnienia wskazanych w informacji przesłanek, a brak jego reakcji w
wyznaczonym przez organ terminie nie będzie stanowić przeszkody do
zakończenia postępowania i wydania decyzji.
Mając na względzie złożoność i stopień skomplikowania oraz dostrzegając
szczególne znaczenie szybkości załatwiania spraw związanych w wykonywaniem
działalności gospodarczej, w której wnioskodawcą jest przedsiębiorca,
determinujących często podjęcie i przeprowadzenie kosztownych inwestycji,
wprowadzono rozwiązanie ułatwiające stronie podjęcie działań zmierzających do
skorygowania wniosku lub uzupełnienia materiału dowodowego w sprawie, tak aby
już w ramach postępowania przed organem I instancji mogła uzyskać pozytywne
dla niej rozstrzygnięcie. Rozwiązanie to stanowi uzupełnienie zasad określonych w
art. 8–10 k.p.a.
Celem tej regulacji jest uniknięcie wydania rozstrzygnięcia negatywnego, gdy
wydanie decyzji pozytywnej jest możliwe, choć dopiero po dokonaniu przez stronę
określonych czynności faktycznych lub prawnych, które nie zostały dokonane lub
ustalone w toku postępowania wyjaśniającego prowadzonego przez organ. Organ
będzie obowiązany informować tylko o braku spełnienia przesłanek, które są
zależne od wnioskodawcy.
Organ może przesłać informację o niespełnieniu przesłanek, np. wraz z
powiadomieniem o możliwości wypowiedzenia się co do zebranych dowodów i
materiałów oraz zgłoszonych żądań.
Organ, uwzględniając rodzaj czynności, jakie wymagane są do spełnienia
przesłanek dotyczących danej sprawy, będzie wyznaczać wnioskodawcy
odpowiedni termin. W przypadku gdy we wskazanym przez organ terminie
wnioskodawca nie dopełni przesłanek wskazanych w informacji bądź nie podejmie
36

innych czynności skutkujących koniecznością kontynuowania lub zawieszenia
postępowania, organ może zakończyć postępowanie i wydać decyzję.
Przesłanie informacji nie będzie skutkowało nałożeniem na wnioskodawcę
obowiązku podjęcia czynności niezbędnych do spełnienia przesłanek, o których
został on powiadomiony przez organ. Powyższe nie wyklucza dobrej praktyki
organów kontaktowania się ze stroną postępowania ustnie, telefonicznie czy drogą
elektroniczną. Proponowane rozwiązanie w żadnym stopniu nie ogranicza norm
określonych w art. 8–10 oraz art. 77 k.p.a.
Organ nie będzie bezwzględnie związany przesłaną informacją. Przykładowo, jeżeli
okaże się, że przesłana informacja była niepełna, możliwe będzie wydanie decyzji
odmiennej od treści przesłanej informacji.
Rozwiązanie to zmierza do takiego ukształtowania procedur administracyjnych,
aby sprawa mogła być załatwiona pozytywnie zawsze, gdy – w granicach prawa –
zachodzi taka możliwość, a uzasadnione jest podjęcie działań przez stronę
postępowania. Ww. mechanizm, podobnie jak instytucja mediacji, w naturalny
sposób wpisuje się w jeden z głównych celów PDG, jakim jest wprowadzenie
rozwiązań zapewniających współpracę organu i strony postępowania w I instancji
przez zapewnienie proaktywnej postawy organu prowadzącego postępowanie,
przeciwstawiającej się postawie pasywnej, materializowanej w wydaniu decyzji
negatywnej. Wprowadzenie do systemu prawa proponowanej instytucji zmierza do
wyeliminowania jak największej liczby odwołań oraz skarg do sądów
administracyjnych, a także ponownych postępowań, przy uwzględnieniu założenia,
że co do zasady korzystniejsze jest przeznaczenie nieznacznie dłuższego czasu
trwania postępowania I instancji, aby uchronić administrację i stronę przed
udziałem w postępowaniu odwoławczym, sądowoadministracyjnym czy też
ponownym złożeniem wniosku.
Niezależnie od tego, w odniesieniu do przedsiębiorców prowadzących stację
kontroli pojazdów na podstawie poświadczenia zgodności wyposażenia i
warunków lokalowych z wymaganiami odpowiednio do zakresu przeprowadzanych
badań, wydawanego przez Dyrektora Transportowego Dozoru Technicznego (TDT)
na podstawie art. 83 ust. 4 ustawy z dnia 20 czerwca 1997 r. – Prawo o ruchu
drogowymw przypadku wystąpienia konieczności przeprowadzenia kolejnego

45 Dz. U. z 2012 r. poz. 1137, z późn. zm.
37

sprawdzenia stacji kontroli pojazdów przez TDT, w związku z usunięciem przez
przedsiębiorcę stwierdzonych wcześniej przez TDT uchybień, które uniemożliwiały
wydanie pozytywnego rozstrzygnięcia (poświadczenia), została przewidziana
opłata z tytułu przeprowadzenia ponownego sprawdzenia stacji kontroli pojazdów i
wydania decyzji pozytywnej.
Rozwiązanie nie będzie miało zastosowania do decyzji wydawanych przez Prezesa
URE na podstawie art. 8 i art. 47 ust. 1 ustawy z dnia 10 kwietnia 1997 r. – Prawo
energetyczneW obu ww. postępowaniach w istocie chodzi o rozstrzygnięcie
zagadnień prawa cywilnego. Art. 8 ustawy z dnia 20 czerwca 1997 r. – Prawo
energetyczne umożliwia Prezesowi URE ukształtowanie w drodze decyzji
administracyjnej warunków – jeszcze niezawartej – umowy, w przypadku gdy
przedsiębiorstwo energetyczne kwestionuje istnienie obowiązku zawarcia umowy i
na tej podstawie odmawia jej zawarcia, a także gdy obowiązek zawarcia umowy nie
jest kwestionowany, ale strony nie są zgodne co do treści przyszłej umowy.
Katalog umów, o których treści rozstrzyga Prezes URE, jest zamknięty.
Natomiast art. 47 ust. 1 ustawy z dnia 20 czerwca 1997 r. – Prawo energetyczne
stanowi podstawę dla Prezesa URE do zatwierdzenia taryf dla paliw gazowych i
energii. Przedmiotem decyzji jest ustalenie wysokości cen i stawek opłat, jakie
przedsiębiorstwo energetyczne, zgodnie z zatwierdzoną taryfą, będzie pobierać od
odbiorców paliw gazowych i energii, w związku z łączącą przedsiębiorstwo
energetyczne i odbiorcę umową.
Rozwiązanie nie znajdzie również zastosowania, w przypadku gdy na mocy
przepisów odrębnych, w ramach postępowania administracyjnego, istnieje
obowiązek przeprowadzania konsultacji, np. na podstawie art. 15 ustawy z dnia
16 lipca 2004 r. – Prawo telekomunikacyjne.
9) Art. 50 i art. 51. Interpretacje urzędowe prawa na wniosek przedsiębiorcy
W PDG umieszczono przepisy odpowiadające obecnym art. 10 i art. 10a SDG
odnoszącym się do interpretacji prawa na wniosek przedsiębiorcy.
Nie przeniesiono natomiast normy z art. 10 ust. 2 pkt 4 (obowiązek podawania
numeru w EDG lub KRS). W przepisach PDG nie uwzględniono obecnie
obowiązującej na gruncie SDG normy, zgodnie z którą interpretacja jest wiążąca

46 Dz. U. z 2012 r. poz. 1059, z późn. zm.
47 Dz. U. z 2014 r. poz. 243, z późn. zm.
38