Senacki projekt ustawy o zmianie ustawy o kombatantach oraz niektórych innych osobach będących ofiarami represji wojennych i okresu powojennego oraz niektórych innych ustaw

– 6 –
Zwrócił uwagę na objęcie określonymi uprawnieniami wdów lub wdowców, którzy pozostają
po żołnierzach górnikach.
Pozytywne opinie o projekcie ustawy przedstawili: Instytut Pamięci Narodowej,
Minister Obrony Narodowej oraz Związek Represjonowanych Politycznie Żołnierzy
Górników. Jak wskazuje Instytut Pamięci Narodowej przyznanie żołnierzom górnikom
statusu kombatantów jest w pełni uzasadnione aksjologicznie. Na aprobatę zasługują również
rozwiązanie legislacyjne, aby dokonać stosownej nowelizacji ustawy o kombatantach, przy
jednoczesnym uchyleniu ustawy o żołnierzach górnikach. Kierowanie do pracy w kopalniach
żołnierzy górników było jednym z narządzi represji stosowanych wobec ludności polskiej
uznanej potencjalnie bądź rzeczywiście za groźną z punktu widzenia interesów państwa
komunistycznego. Praca żołnierzy górników stanowiła formę represji państwa
komunistycznego wzorowaną na doświadczeniach państwa sowieckiego.
Szef Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych, nie negując samego
włączenia żołnierzy górników w zakres podmiotowy ustawy o kombatantach, zasugerował
pozostawienie dotychczasowego szczegółowego rozwiązania, zgodnie z którym trwale
poszkodowani na zdrowiu żołnierze górnicy powinni utrzymać status inwalidy wojskowego
(projekt przewiduje w to miejsce status tzw. osoby represjonowanej z art. 12 ustawy
kombatanckiej). W opinii Szefa Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych
zasadną może też być modyfikacja przepisów przejściowych projektu, tak aby żołnierze
górnicy przechodzili procedurę weryfikacji z art. 21 ust. 2 ustawy o kombatantach. Zakładany
automatyzm przepisów przejściowych budził także wątpliwości Szefa Urzędu do Spraw
Kombatantów i Osób Represjonowanych i Zakładu Ubezpieczeń Społecznych. W opinii tych
podmiotów w sposób niedostatecznie jasny przesądzono o rozgraniczeniu uprawnień
nabytych na podstawie dotychczasowej ustawy o żołnierzach górnikach i nowej
(znowelizowanej) ustawy o kombatantach. Uwag tych nie uwzględniono.
Sąd Najwyższy, Naczelny Sąd Administracyjny, Prokuratoria Generalna Skarbu
Państwa, Rzecznik Ubezpieczonych, Polski Związek Emerytów, Rencistów i Inwalidów
poinformowali, ze nie wnoszą uwag do projektu.
Negatywną opinię o projekcie ustawy przedstawił Związek Inwalidów Wojennych
Rzeczypospolitej Polskiej. Zdaniem Związku krąg osób uprawnionych do świadczeń
wynikających z ustawy o kombatantach nie powinien być rozszerzany. Włączenie żołnierzy
górników w krąg beneficjentów ustawy o kombatantach spowoduje bowiem deprecjację
– 7 –
pojęcia kombatanctwa i represji doznanych przez Polaków podczas II wojny światowej.
Beneficjentami ustawy o kombatantach powinny być wyłącznie osoby, które z narażeniem
życia, walczyły z wrogiem podczas II wojny światowej bądź doznały represji w hitlerowskich
więzieniach, obozach koncentracyjnych i ośrodkach zagłady, sowieckich łagrach oraz
więzieniach PRL.
Minister Zdrowia przedstawił opinię dotyczącą skutków finansowych ustawy
przytoczoną w pkt 4 uzasadnienia.

6.
Oświadczenie o zgodności projektu ustawy z prawem Unii Europejskiej
Przedmiot projektowanej regulacji nie jest objęty prawem Unii Europejskiej.