Poselski projekt ustawy o zmianie ustawy- Kodeks pracy

Druk nr 1028

Warszawa, 20 listopada 2012 r.
SEJM
RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
VII kadencja









Pani

Ewa Kopacz

Marszałek Sejmu

Rzeczypospolitej Polskiej




Na podstawie art. 118 ust. 1 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2
kwietnia 1997 r. i na podstawie art. 32 ust. 2 regulaminu Sejmu niżej podpisani
posłowie wnoszą projekt ustawy:

- o zmianie ustawy- Kodeks pracy.

Do reprezentowania wnioskodawców w pracach nad projektem ustawy
upoważniamy panią poseł Annę Bańkowską.

(-) Romuald Ajchler; (-) Leszek Aleksandrzak; (-) Marek Balt; (-) Anna
Bańkowska; (-) Jacek Czerniak; (-) Eugeniusz Czykwin; (-) Tomasz
Garbowski; (-) Tadeusz Iwiński; (-) Dariusz Joński; (-) Ryszard Kalisz;
(-) Tomasz Kamiński; (-) Krystyna Łybacka; (-) Zbigniew Matuszczak;
(-) Leszek Miller; (-) Grzegorz Napieralski; (-) Cezary Olejniczak;
(-) Artur Ostrowski; (-) Stanisława Prządka; (-) Małgorzata Sekuła-
Szmajdzińska;
(-) Tadeusz
Tomaszewski;
(-) Jerzy
Wenderlich;
(-) Bogusław Wontor; (-) Stanisław Wziątek; (-) Zbyszek Zaborowski;
(-) Ryszard Zbrzyzny.

Projekt


Ustawa
z dnia …………….. 2012 r.
o zmianie ustawy Kodeks pracy



Art. 1

W ustawie z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy (Dz. U. z 1998 r., Nr 21,
poz. 94, z późn. zm.) art. 188 otrzymuje brzmienie:

„Art. 188. § 1. Pracownikowi wychowującemu dzieci do lat 14 przysługuje w
ciągu roku kalendarzowego zwolnienie od pracy z zachowaniem prawa do
wynagrodzenia.

§ 2. Wymiar zwolnienia od pracy, o którym mowa w ust 1, wynosi:
a) 2 dni, jeżeli pracownik wychowuje jedno dziecko do lat 14
b) 3 dni, jeżeli pracownik wychowuje dwoje dzieci do lat 14
c) 4 dni, jeżeli pracownik wychowuje troje i więcej dzieci do lat 14

§ 3. Jeżeli pracownik wychowuje dziecko lub dzieci do lat 14 samotnie wymiar
zwolnienia z pracy zwiększa się o jeden dzień.

§ 4. Jeżeli drugi z rodziców lub opiekunów wychowujący dziecko do lat 14, w
dacie korzystania ze zwolnienia, nie podlega obowiązkowym ubezpieczeniom
emerytalnym i rentowym na podstawie ustawy z 13 października 1998 r. o
systemie ubezpieczeń społecznych (Dz. U. z 2009 r., Nr 205, poz. 1585, z późn.
zm.) wymiar zwolnienia z pracy, o którym mowa w par. 2, zmniejsza się o
jeden dzień.”

Art. 2

Ustawa wchodzi w życie z dniem 1 stycznia 2013 r.





UZASADNIENIE

Obecnie w Kodeksie pracy funkcjonuje przepis art. 188, zobowiązujący
pracodawcę do udzielania 2 dni wolnych w roku pracownikom
wychowującym dzieci w wieku do 14 lat. Uprawnienie to uwarunkowane jest
faktem "wychowywania" dziecka i przysługuje pracownikowi
wychowującemu dziecko własne, dziecko współmałżonka, dziecko
przysposobione lub wzięte na wychowanie. W obecnym stanie prawa jest bez
znaczenia, czy pracownik wychowuje dziecko samotnie, czy razem z
małżonkiem. Także jest nieistotne, czy małżonek pracuje zawodowo, czy też
pozostaje bez pracy i w związku z tym dysponuje dużą ilością czasu i
faktycznie sprawuje opiekę nad dzieckiem.
Wymiar zwolnienia w liczbie 2 dni w roku jest stały, niezależny od liczby
dzieci. W tym samym okresie korzystać mogą ze zwolnienia pracownicy
mający jedno dziecko, jak i pracownicy mający kilkoro dzieci pod warunkiem,
że co najmniej jedno z nich nie ukończyło jeszcze 14 roku życia.
Wnioskodawcy proponują zmiany polegające na uzależnieniu liczby dni
wolnych z tytułu wychowywania dziecka od liczby dzieci. Proponujemy, aby
przy wychowaniu jednego dziecka (do lat 14) nadal obowiązywał wymiar
dwóch dni wolnych, natomiast przy wychowywaniu dwójki dzieci wymiar
ten wynosił trzy dni, a przy wychowywaniu trojki i więcej dzieci wymiar ten
wynosił 4 dni. Naszym zdaniem jest to rozwiązanie racjonalne ponieważ
potrzeby rodziców wychowujących różną liczbę dzieci są odmienne. Dni
wolne rodzice – w porozumieniu z pracodawcą – wykorzystują w sytuacjach
związanych np. z niemożnością pozostawienia dzieci pod opieką innej osoby
lub w żłobku, przedszkolu czy szkole, czy też w związku z koniecznością
dokonania obowiązkowych szczepień ochronnych (obecnie funkcjonują
przepisy, które z jednej strony nakładają na pracujących opiekunów
obowiązek stawienia się z dzieckiem lub osobą niesamodzielną na konieczne
szczepienie lub badanie, ale z drugiej nie przewidują zwolnienia z pracy na
dopełnienie tego obowiązku). Jest oczywiste, że w przypadku rodziny z
większą liczbą dzieci sytuacje te mogą mieć miejsce częściej. Zwrócił na to
również uwagę Rzecznik Praw Dziecka po licznych interwencjach rodziców
wychowujących więcej niż jedno dziecko w wieku do 14 lat. W swoich
wystąpieniach rodzice wskazywali, że w związku z wychowywaniem
większej liczby dzieci spraw z nimi związanych jest więcej, choćby były tego
samego rodzaju. W przypadku wykorzystania zwolnienia w celu załatwienia
spraw związanych z jednym dzieckiem, nie mogą już skorzystać ze zwolnienia
na inne dziecko, przez co czują się niesprawiedliwie traktowani przez
przepisy prawa pracy. Rzecznik Praw Dziecka, uznał, że liczba dni na opiekę
nad dzieckiem w wieku do 14 lat jest niewystarczająca i wystąpił w 2011 r. do
Ministra Pracy z prośba o analizę tego zagadnienia oraz rozważenie
ewentualnych zmian legislacyjnych (wystąpienie Rzecznika Praw Dziecka do
Minister Pracy i Polityki Społecznej z 28 lipca 2011 r., sygn.
ZSS/500/11/2011/AB).
Kolejna zmiana dotyczy określenia dodatkowego dnia wolnego dla
pracownika, który wychowuje dziecko samotnie. Jest oczywiste, że w takich
przypadkach dużo częściej może dojść do sytuacji, w której konieczne jest
sprawowanie osobistej opieki nad dzieckiem, ponieważ nie można liczyć na
pomoc drugiego z rodziców.
Wnioskodawcy biorą również pod uwagę postulaty związane z sytuacją,
w której drugi z opiekunów dziecka nie wykonuje pracy i faktycznie w każdej
chwili ma możliwość sprawowania opieki nad dzieckiem. Dlatego też
proponujemy, aby w takiej sytuacji wymiar wolnego z tego tytułu był
zmniejszony o jeden dzień.
Zaproponowane zmiany z jednej strony mają na celu powiązanie
przepisów z faktyczną sytuacją pracowników, a z drugiej dokonanie ich
racjonalizacji. W sytuacji niżu demograficznego i obaw wielu osób, że
pojawienie się kolejnego dziecka wiązać się będzie również z większym
prawdopodobieństwem wystąpienia różnych okoliczności, mogących
kolidować z obowiązkami zawodowymi, proponowane zmiany wychodzą
naprzeciw oczekiwaniom rodziców. Istotnym elementem jest również
dodatkowe wsparcie osób samotnie wychowujących dzieci. Projekt w części
realizuje też słuszny postulat pracodawców, którzy od lat upominają się o
powiązanie przepisu zawartego w art. 188 Kp z faktyczną sytuacją rodzin, w
szczególności, gdy drugi z rodziców lub opiekunów dziecka pozostaje bez
pracy.
Proponowane zmiany nie będą wiązały się z dodatkowymi wydatkami z
budżetu państwa lub budżetów jednostek samorządu terytorialnego.
Autorzy projektu oświadczają, że projektowana ustawa nie jest objęta
prawem Unii Europejskiej.
Przedłożony projekt ustawy nie był poddany konsultacjom społecznym w
rozumieniu art. 34 ust. 3 zdanie drugie Regulaminu Sejmu RP.