Poselski projekt ustawy o zmianie ustawy o usługach płatniczych

Druk nr 1013

Warszawa, 26 czerwca 2012 r.
SEJM
RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
VII kadencja









Pani

Ewa Kopacz

Marszałek Sejmu

Rzeczypospolitej Polskiej




Na podstawie art. 118 ust. 1 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2
kwietnia 1997 r. i na podstawie art. 32 ust. 2 regulaminu Sejmu niżej podpisani
posłowie wnoszą projekt ustawy:


- o zmianie ustawy o usługach
płatniczych.

Do reprezentowania wnioskodawców w pracach nad projektem ustawy
upoważniamy panią poseł Genowefę Tokarską.

(-) Jan Bury; (-) Jarosław Górczyński; (-) Eugeniusz Tomasz Grzeszczak;
(-) Stanisław Kalemba; (-) Mieczysław Kasprzak; (-) Eugeniusz Kłopotek;
(-) Jan Łopata; (-) Mieczysław Marcin Łuczak; (-) Mirosław Maliszewski;
(-) Mirosław Pawlak; (-) Waldemar Pawlak; (-) Henryk Smolarz;
(-) Zbigniew Sosnowski; (-) Franciszek Jerzy Stefaniuk; (-) Andrzej Sztorc;
(-) Genowefa Tokarska; (-) Piotr Walkowski; (-) Zbigniew Włodkowski;
(-) Piotr Zgorzelski.




PROJEKT

Ustawa
z dnia…………… 2012 r.
o zmianie ustawy o usługach płatniczych


art. 1. W ustawie z dnia 19 sierpnia 2011 r. o usługach płatniczych (Dz. U. z 2011 r. Nr 199
poz. 1175 ze zm.) po art. 9 dodaje się art. 9a o następującym brzmieniu:
„art. 9a
1. Stawka opłaty interchange pobierana przy każdej transakcji dokonanej przy użyciu karty
płatniczej lub podobnego instrumentu płatniczego powinna być ustalana w oparciu o
przejrzyste kryteria z uwzględnieniem potrzeb rozwoju rynku usług płatniczych i
zabezpieczenia praw konsumentów. Opłata interchange nie może być wyższa niż 0,7%
wartości pojedynczej transakcji.
2. Zmiana wysokości opłaty, o której mowa w ust. 1, nie może być powiązana ze wzrostem
innych opłat i marż związanych z usługą płatniczą polegającą na dokonywaniu transakcji przy
użyciu karty płatniczej lub podobnego instrumentu płatniczego, jak również wydawaniem
karty i obsługą transakcji. Wysokość opłaty nie może być uzależniona od miejsca wydania
karty.
3. W przypadku, gdy stawka opłaty interchange nie odpowiada kryteriom określonym w ust.
1 lub jej zmiana następuje w okolicznościach, o których mowa w ust. 2, Komisja Nadzoru
Finansowego może ustalić wysokość opłaty w drodze decyzji administracyjnej wydanej w
stosunku do dostawcy usługi płatniczej pobierającemu te opłaty.”

Art. 2. Ustawa wchodzi w życie po upływie trzech miesięcy od dnia ogłoszenia.








UZASADNIENIE


1. Obecny stan prawny i faktyczny

Jednym z warunków rozwoju drobnej przedsiębiorczości w Polsce umożliwianie
przedsiębiorcom dostępu do korzystania z możliwości oferowania klientom możliwości
płacenia kartami płatniczymi. Jest oczywistym, że taka możliwość zachęca klientów do
korzystania z oferty drobnych przedsiębiorców. Tymczasem jak zauważył Narodowy Bank
Polski w Polsce rynek usług płatniczych wyczerpuje swoje możliwości. Przyczyną tego stanu
rzeczy jest faktyczny monopol dwóch emitentów kart (z których jeden wycofał się z prac
prowadzonych pod auspicjami Narodowego Banku Polskiego zmierzających do
zracjonalizowania opłat interchange), który powoduje, że poziom opłat pobieranych przez
agentów rozliczeniowych, których główną częścią (stanowiącą nieraz do 85% poziomu opłaty
pobieranej od punktów akceptujących karty) są opłaty interchange ustalane przez organizacje
kart płatniczych lub zrzeszone w nich banki. Stawki te wynoszą ok. 2% i są najwyższe w
Europie np. we Francji wynosi ona 0,4%, a Wielkiej Brytanii 0,2 %., co więcej taka sytuacja
powoduje również ograniczenia w działalności banków, które mogłyby poszerzyć swoją
ofertę oraz ograniczają rynek transakcji bezgotówkowych, a co za tym idzie sprawne
funkcjonowanie rynku jako mechanizmu gospodarczego w Polsce. Wysokość ustalonych
opłat interchange nie jest związana z faktycznymi kosztami świadczonej usługi. W efekcie
zahamowany został rozwój sieci akceptacji (punktów akceptujących rozliczenia
bezgotówkowe), co z kolei zahamuje tempo wzrostu obrotu bezgotówkowego. Szczególnie
wyraźnie zjawisko to jest widoczne w regionach, które do tej pory nie podlegały rozwojowi w
tym zakresie, tj. na wsiach i w małych miastach do 50.000 mieszkańców.

2. Różnice pomiędzy obowiązującym stanem prawnym i faktycznym, a proponowaną
nowelizacją.

Wysokość opłaty interchange ustalana przez organizacje kart płatniczych lub zrzeszone w
nich banki wynosi ok. 2%. Celem projektodawców jest ustalenie maksymalnego poziomu
opłat na poziomie 0,7 % wartości transakcji.


3. Cel nowelizacji.

Projekt nowelizacji ustawy o usługach płatniczych przewiduje powierzenie Komisji
Nadzoru Finansowego, jako organowi nadzoru, którego celem jest zwiększenie ochrony
klientów korzystających z usług płatniczych, możliwości władczej ingerencji w wysokość
opłat płaconych przez punkty handlowo - usługowe na rzecz agentów rozliczeniowych jeżeli
ich wysokość jest nieuzasadniona i powoduje nadmierne obciążenie przedsiębiorców, a w
rezultacie ograniczenie w rozwoju rynku usług płatniczych. Opłaty interchange w obecnej
wysokości stanowią w istocie czynnik zwiększający zysk wydawców kart, a koszty tej opłaty
wpływają na ostateczne ceny towarów i usług, płacone przez konsumentów.
Na podkreślenie zasługuje okoliczność, iż obniżenie poziomu opłat interchange
powinno być przeprowadzone przy pozostawieniu na podobnym poziomie innych pozycji
kosztowych składających się na wysokość opłat ponoszonych przez akceptanta (sprzedawcę).

4. Przewidywane skutki społeczne.

Wprowadzenie proponowanej zmiany spowoduje wyrównanie konkurencyjności
przedsiębiorców polskich i unijnych, gdzie opłata interchange jest średnio kilkakrotnie
niższa. Korzyści finansowe z wprowadzonej zmiany odczują sprzedawcy, a beneficjentami
tych zmian będą konsumenci, płacący za towary i usługi mniej, niż w przypadku gdyby opłaty
nie uległy zmniejszeniu.
W razie niezrealizowania obowiązku wynikającego z wprowadzonej zmiany, Komisja
Nadzoru Finansowego, zgodnie z postanowieniami art. 105 ustawy o usługach płatniczych,
może zastosować sankcje tam określone, w tym karę pieniężną w wysokości do 1.000.000
złotych.

5. Przewidywanie skutki finansowe.

Proponowane rozwiązania nie powoduje dodatkowego obciążenie budżetu państwa ani
budżetów jednostek samorządu terytorialnego.

6. Projekt nowelizacji nie wymaga wydania aktów wykonawczych.


7. Zgodność z prawem Unii Europejskiej.

Projektowana regulacja dotyczy obszaru leżącego w zakresie oddziaływania prawa
unijnego, i jest z nim zgodna.

8. Informacja o przeprowadzonych konsultacjach społecznych.

Projekt nie został poddany konsultacjom, o których mowa w art. 34 Regulaminu
Sejmu.

Przewidziane trzymiesięczne vacatio legis ustawy, ma umożliwić przygotowanie
Komisji Nadzoru Finansowego do praktycznej realizacji jej założeń.