Rządowy projekt ustawy o ratyfikacji Konwencji w sprawie kontaktów z dziećmi, sporządzonej w Strasburgu w dniu 15 maja 2003 r.

Druk nr 895

Warszawa, 1 sierpnia 2008 r.
SEJM
RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
VI kadencja
Prezes Rady Ministrów

RM 10-119-08



Pan

Bronisław Komorowski
Marszałek Sejmu
Rzeczypospolitej
Polskiej
Na podstawie art. 118 ust. 1 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej z dnia
2 kwietnia 1997 r. przedstawiam Sejmowi Rzeczypospolitej Polskiej projekt
ustawy

- o ratyfikacji Konwencji w sprawie
kontaktów z dziećmi, sporządzonej
w Strasburgu w dniu 15 maja 2003 r.

W załączeniu przedstawiam także opinię dotyczącą zgodności
proponowanych regulacji z prawem Unii Europejskiej.
Ponadto uprzejmie informuję, że do prezentowania stanowiska Rządu w
tej sprawie w toku prac parlamentarnych zostali upoważnieni Minister Spraw
Zagranicznych i Minister Sprawiedliwości.


(-) Donald Tusk
Projekt
W imieniu Rzeczypospolitej Polskiej
PREZYDENT RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
podaje do powszechnej wiadomości:

W dniu 15 maja 2003 r. została sporządzona w Strasburgu Konwencja
w sprawie kontaktów z dziećmi.
Po zaznajomieniu się z powyższą Konwencją, w imieniu Rzeczypospolitej
Polskiej oświadczam, że:
– została ona uznana za słuszną zarówno w całości, jak i każde z postanowień
w niej zawartych,
– jest
przyjęta, ratyfikowana i potwierdzona wraz z oświadczeniem złożonym
na podstawie artykułu 11 ustęp 1 powyższej Konwencji,
– będzie niezmiennie zachowywana.
Na dowód czego wydany został akt niniejszy, opatrzony pieczęcią
Rzeczypospolitej Polskiej.

Dano w Warszawie, dnia

PREZYDENT
RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ



PREZES RADY MINISTRÓW
7-49-dg
Projekt


U S T A W A
z dnia

o ratyfikacji Konwencji w sprawie kontaktów z dziećmi, sporządzonej
w Strasburgu w dniu 15 maja 2003 r.
Art. 1. Wyraża się zgodę na dokonanie przez Prezydenta
Rzeczypospolitej Polskiej ratyfikacji Konwencji w sprawie kontaktów
z dziećmi, sporządzonej w Strasburgu w dniu 15 maja 2003 r.
Art. 2. Ustawa wchodzi w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia.

7-48-dg
U Z A S A D N I E N I E


I.
Geneza i cel Konwencji
Konwencja w sprawie kontaktów z dziećmi (dalej: „Konwencja”) została
opracowana w ramach Rady Europy przez Komitet Ekspertów Prawa
Rodzinnego, działający pod auspicjami Europejskiego Komitetu
Współpracy Prawnej (CDCJ) i przyjęta przez Komitet Ministrów Rady
Europy w dniu 3 maja 2002 r. Otwarcie Konwencji do podpisu nastąpiło
w dniu 15 maja 2003 r. w Strasburgu.
Do chwili obecnej Konwencję ratyfikowały: Republika Albanii, Republika
Czeska, Rumunia, Republika San Marino i Ukraina. Dalszych 12 państw ją
podpisało: Republika Austrii, Królestwo Belgii, Republika Bułgarii,
Republika Chorwacji, Republika Cypryjska, Republika Grecka, Republika
Włoska, Republika Malty, Republika Mołdowy, Republika Portugalska,
Republika San Marino i Republika Turcji. Polska podpisała Konwencję
w dniu 24 września 2003 r. Konwencja weszła w życie w dniu 1 września
2005 r.
Formalnym impulsem do podjęcia prac nad Konwencją było zalecenie
sformułowane w trakcie III Konferencji Prawa Rodzinnego w Kadyksie
(w dniach 20 – 22 kwietnia 1995 r.), skierowane do Rady Europy,
dotyczące rozważenia poprawy międzynarodowego instrumentarium
prawnego stosowanego w sytuacjach, gdy kontakt z dzieckiem ma
charakter transgraniczny. W szczególności wskazano na konieczność
międzynarodowej współpracy w celu stworzenia systemu zabezpieczeń
i gwarancji powrotu dziecka po okresie takiego kontaktu. Inicjatywę tę
wzmacniała rzeczywista potrzeba przyjęcia regulacji międzynarodowej
będąca skutkiem postępującego procesu otwierania granic i związanego
z tym nasilenia migracji.
Prawo rodziców do kontaktu z dzieckiem, jak i prawo dziecka do kontaktu
z rodzicami zostało wcześniej jednoznacznie wyrażone w artykule 9
Konwencji o prawach dziecka przyjętej przez Zgromadzenie Ogólne
Narodów Zjednoczonych w dniu 20 grudnia 1989 r. (Dz. U. z 1991 r.
Nr 120, poz. 526 i 527), której stroną jest m.in. Rzeczpospolita Polska.
Prawo do kontaktu jest również przedmiotem licznych orzeczeń
Europejskiego Trybunału Praw Człowieka (dalej: „Trybunał”) wydanych na
tle artykułu 8 (prawo do prywatności i poszanowania życia rodzinnego)
Konwencji Rady Europy o ochronie praw człowieka i podstawowych
wolności, sporządzonej w Rzymie dnia 4 listopada 1950 r. (Dz. U. z 1993 r.
Nr 61, poz. 284, z późn. zm.). Orzecznictwo Trybunału wskazywało, że
w wielu przypadkach poszanowanie prawa do życia rodzinnego, a przede
wszystkim dobro samego dziecka, nie powinno ograniczać uprawnień
w
zakresie wzajemnych kontaktów do stosunków między rodzicami
i dziećmi. Reprezentowane przez Trybunał stanowisko dało podstawę do
rozważenia, czy krąg uprawnionych do kontaktu z dzieckiem nie powinien
ulec rozszerzeniu o inne osoby, niebędące jego rodzicami. Stanowisko to
znalazło wyraz w tekście Konwencji w postaci przyznania możliwości
ubiegania się o ustalenie kontaktów z dzieckiem przez inne osoby, które
swój wniosek mogą uzasadnić związkami wynikającymi z pokrewieństwa
lub z faktycznych relacji niezwiązanych z pokrewieństwem. Kluczowym
problemem wykonywania uprawnień do kontaktu z dzieckiem jest
w praktyce zabezpieczenie powrotu dziecka po okresie tego kontaktu.
Konwencja rozwiązuje ten problem, zobowiązując państwa do stosowania
odpowiednich środków gwarantujących powrót dziecka oraz przedstawiając
ich możliwy katalog.
Przepisy Konwencji będą miały zastosowanie do wszelkich kontaktów
z dzieckiem, w szczególny jednak sposób odnoszą się do kontaktów
o
charakterze transgranicznym. Związanie się Konwencją pozwoli na
podniesienie standardów prawa wewnętrznego w omawianej problematyce,
jak i ułatwienie oraz zabezpieczenie wykonania tych standardów w ramach
stosunków prawnych mających charakter międzynarodowy. W tym
względzie Konwencja przewiduje efektywne formy współpracy
międzynarodowej, między innymi przez wykorzystanie specjalnie w tym
celu ustanowionych organów centralnych. Rozwiązania Konwencji w tym
zakresie nawiązują do środków przewidzianych w Konwencji dotyczącej
2