Rządowy projekt ustawy o zmianie ustawy o wykonywaniu działalności gospodarczej w zakresie wytwarzania i obrotu materiałami wybuchowymi, bronią, amunicją oraz wyrobami i technologią o przeznaczeniu wojskowym lub policyjnym oraz ustawy o materiałach wybuchowych przeznaczonych do użytku cywilnego

5
4. Koszty nieodwracalnego unieszkodliwienia lub znakowania
nieznakowanych plastycznych materiałów wybuchowych ponoszą służby wy-
mienione w ust. 1 oraz podmioty wymienione w ust. 3, posiadające plastyczne
materiały wybuchowe.
Art. 4. Ustawa wchodzi w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia.



_____________________________
1) Zmiany wymienionej ustawy zostały ogłoszone w Dz. U. z 2002 r. Nr 74, poz. 676 i Nr 117, poz. 1007,
z 2003 r. Nr 210, poz. 2036, z 2004 r. Nr 96, poz. 959, Nr 173, poz. 1808 i Nr 222, poz. 2249, z 2005 r.
Nr 94, poz. 788 i Nr 184, poz. 1539 oraz z 2006 r. Nr 133, poz. 935 i Nr 235, poz. 1700.

2) Zmiany wymienionej ustawy zostały ogłoszone w Dz. U. z 2002 r. Nr 238, poz. 2019, z 2004 r. Nr 222,
poz. 2249, z 2006 r. Nr 104, poz. 708 i 711 oraz z 2007 r. Nr 176, poz. 1238.

3) Zmiany tekstu jednolitego wymienionej ustawy zostały ogłoszone w Dz. U. z 2006 r. Nr 133, poz. 934,
Nr 170, poz. 1217, Nr 190, poz. 1399 i Nr 249, poz. 1834 oraz z 2007 r. Nr 21, poz. 125 i Nr 82,
poz. 556.


48-05-aa


U Z A S A D N I E N I E

Regulacje prawne zawarte w projekcie ustawy o zmianie ustawy o wykony-
waniu działalności gospodarczej w zakresie wytwarzania i obrotu materiałami
wybuchowymi, bronią, amunicją oraz wyrobami i technologią o przeznaczeniu
wojskowym lub policyjnym oraz ustawy o materiałach wybuchowych
przeznaczonych do użytku cywilnego mają na celu wykonanie przepisów
Konwencji w sprawie znakowania plastycznych materiałów wybuchowych
w celu ich wykrywania, podpisanej w Montrealu dnia 1 marca 1991 r. (Dz. U.
z 2007 r. Nr 135, poz. 948), zwanej dalej „Konwencją”, w zakresie znakowania
plastycznych materiałów wybuchowych (PMW), przez ich wdrożenie do
krajowego porządku prawnego.
Konwencja została przyjęta w Montrealu w dniu 1 marca 1991 r. podczas
Konferencji Dyplomatycznej Organizacji Międzynarodowego Lotnictwa
Cywilnego (ICAO). Konwencja weszła w życie w dniu 21 czerwca 1998 r., a jej
stronami jest obecnie ponad 120 państw, w tym wszystkie państwa Unii
Europejskiej.
W przypadku Rzeczypospolitej Polskiej Konwencja weszła w życie w dniu
25 listopada 2006 r., po zakończeniu procesu ratyfikacji prowadzonego na
podstawie ustawy z dnia 26 stycznia 2006 r. o ratyfikacji Konwencji w sprawie
znakowania plastycznych materiałów wybuchowych w celu ich wykrywania,
podpisanej w Montrealu dnia 1 marca 1991 r. (Dz. U. Nr 46, poz. 325).
Konwencja wprowadza obowiązek znakowania PMW, co ma ułatwić ich
wykrywanie i w ten sposób przyczynić się do poprawy bezpieczeństwa między-
narodowego i zapobiegania aktom terroryzmu – szczególnie ukierunkowanym
na środki transportu, w tym zwłaszcza transportu lotniczego – w wyniku których
może dojść do ofiar w ludziach i szkód materialnych.
Zgodnie z obowiązującymi w Rzeczypospolitej Polskiej przepisami prawnymi
jest dozwolone wytwarzanie, wprowadzanie do obrotu, magazynowanie,
przemieszczanie, sprzedaż oraz użytkowanie nieznakowanych PMW. Wynika

2
z tego konieczność nowelizacji krajowych przepisów prawnych dotyczących
materiałów wybuchowych w zakresie znakowania PMW.
Wdrożenie przepisów Konwencji w zakresie znakowania PMW wymaga zmian
w ustawach z dnia:
a) 22 czerwca 2001 r. o wykonywaniu działalności gospodarczej w zakresie
wytwarzania i obrotu materiałami wybuchowymi, bronią, amunicją oraz
wyrobami i technologią o przeznaczeniu wojskowym lub policyjnym
(Dz. U. Nr 67, poz. 679, z późn. zm.),
b) 21 czerwca 2002 r. o materiałach wybuchowych przeznaczonych do użytku
cywilnego (Dz. U. Nr 117, poz. 1007, z późn. zm.).
Konwencja nakazuje, aby każde państwo będące jej stroną podjęło niezbędne
i skuteczne działania zmierzające do:
1) wprowadzenia zakazu wytwarzania na jego terytorium nieznakowanych
PMW,
2) wprowadzenia zakazu wwozu na terytorium państwa i wywozu poza jego
granice nieznakowanych PMW (z wyłączeniem wwozu i wywozu dokony-
wanego przez organy wojskowe i policyjne danego państwa w celach, które
nie są sprzeczne z Konwencją),
3) ścisłego i skutecznego kontrolowania posiadania PMW oraz przekazywania
PMW wytworzonych lub wwiezionych na terytorium tego państwa przed
dniem wejścia Konwencji w życie,
4) wykorzystania zapasów nieznakowanych PMW do celów, które nie są
sprzeczne z Konwencją, ich znakowania albo unieszkodliwienia w okresie:
a) 3 lat od wejścia w życie Konwencji w danym państwie – w przypadku RP
do dnia 25 listopada 2009 r. – w odniesieniu do zapasów PMW, które nie
znajdują się w posiadaniu organów wojskowych lub policyjnych, oraz
b) 15 lat od wejścia w życie Konwencji w danym państwie – w przypadku
RP do dnia 25 listopada 2021 r. – w odniesieniu do zapasów PMW, które
znajdują się w posiadaniu organów wojskowych lub policyjnych,


3
5) unieszkodliwienia, tak szybko jak to możliwe, wykrytych na terytorium
państwa nieznakowanych PMW innych niż wskazane w pkt 4,
6) ścisłej i skutecznej kontroli nieznakowanych PMW – które w ograniczonych
ilościach mogą być produkowane, posiadane, przekazywane i używane
przez jednostki badawczo-rozwojowe, instytucje lub podmioty prowadzące
odpowiednio autoryzowane szkolenia w zakresie wykrywania materiałów
wybuchowych oraz organy sądownicze – w celu zapobieżenia prze-
kazywania lub użycia tych materiałów w sposób sprzeczny z Konwencją.
Obowiązujące w RP przepisy prawne obligują przedsiębiorców do uzyskiwania
zgody lub pozwolenia Ministra Gospodarki na wywóz oraz wwóz materiałów
wybuchowych na terytorium RP. Przepisy o tym mówiące są zawarte
– w przypadku materiałów wybuchowych przeznaczonych do użytku cywilnego
– w ustawie z dnia 21 czerwca 2002 r. o materiałach wybuchowych
przeznaczonych do użytku cywilnego, zaś dla pozostałych materiałów
wybuchowych – w ustawie z dnia 29 listopada 2000 r. o obrocie z zagranicą
towarami, technologiami i usługami o znaczeniu strategicznym dla bez-
pieczeństwa państwa, a także dla utrzymania międzynarodowego pokoju
i bezpieczeństwa (Dz. U. z 2004 r. Nr 229, poz. 2315). System wspomnianych
zgód i pozwoleń, wraz z ich ewidencjonowaniem i kontrolą, pozwala na
spełnienie wymogów Konwencji w zakresie zakazu wwozu i wywozu na
terytorium RP nieznakowanych PMW.
Uwzględniając powyższe, istota zmian w prawie krajowym związanych
z wdrożeniem Konwencji, zawartych w projektowanej regulacji, będzie polegała
na:
1) zdefiniowaniu pojęć: Konwencja, znakowanie plastycznych materiałów
wybuchowych, plastyczne materiały wybuchowe oraz materiał znakujący
(art. 1 pkt 1 oraz art. 2 pkt 2 projektu ustawy),
2) wprowadzeniu obowiązku znakowania produkowanych i wprowadzanych do
obrotu plastycznych materiałów wybuchowych w celu ułatwienia ich
wykrywania z zastrzeżeniem przypadków, gdy znakowanie nie jest
obowiązkowe (art. 1 pkt 2 oraz art. 2 pkt 4 projektu ustawy),


4
3) określeniu sposobu postępowania z zapasami nieznakowanych plas-
tycznych materiałów wybuchowych będących w posiadaniu Sił Zbrojnych
oraz służb państwowych odpowiedzialnych za obronność i bezpieczeństwo
państwa, a także przedsiębiorców prowadzących działalność gospodarczą
na podstawie ustawy z dnia 22 czerwca 2001 r. o wykonywaniu działalności
gospodarczej w zakresie wytwarzania i obrotu materiałami wybuchowymi,
bronią, amunicją oraz wyrobami i technologią o przeznaczeniu wojskowym
lub policyjnym lub ustawy z dnia 21 czerwca 2002 r. o materiałach
wybuchowych przeznaczonych do użytku cywilnego (art. 3 projektu ustawy).
Ponadto – w celu wzmocnienia bezpieczeństwa przemieszczania materiałów
wybuchowych przeznaczonych do użytku cywilnego (w tym PMW), a także
z uwagi na dotychczasową praktykę w zakresie procedur administracyjnych
z tym związanych – regulacje służące wdrożeniu Konwencji zostały uzupełnione
o przepis wprowadzający obowiązek przesyłania Komendantowi Głównemu
Straży Granicznej kopii decyzji wydawanych przez Ministra Gospodarki
w
sprawie udzielania zgód na przemieszczanie materiałów wybuchowych
przeznaczonych do użytku cywilnego przez granice Rzeczypospolitej Polskiej.
Regulację tę wprowadza przepis art. 2 pkt 3 projektu ustawy. Spowoduje to, że
funkcjonariusze Straży Granicznej, mając ułatwiony wgląd do przedmiotowych
decyzji, będą mogli szybciej weryfikować informacje dotyczące zarówno ilości
i rodzaju przewożonych materiałów wybuchowych, jak również tożsamości
podmiotów do tego uprawnionych. System ten przyczyni się do wzmocnienia
efektywności kontroli przemieszczania przez granice Rzeczypospolitej Polskiej
materiałów wybuchowych przeznaczonych do użytku cywilnego oraz ułatwienia
wykrywania ich nieuprawnionego przewozu.
Rada Organizacji Międzynarodowego Lotnictwa Cywilnego zostanie – zgodnie
z art. VIII Konwencji – poinformowana przez Ministra Gospodarki o wdrożeniu
przepisów Konwencji za pośrednictwem Prezesa Urzędu Lotnictwa Cywilnego,
do właściwości którego należy podejmowanie działań w celu zapewnienia
bezpieczeństwa lotów samolotów cywilnych, w tym w ramach współpracy
z ICAO.