Poselski projekt ustawy o czynnościach operacyjno-rozpoznawczych

Druk nr 353

Warszawa, 7 lutego 2008 r.
SEJM
RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
VI kadencja
Pan

Bronisław Komorowski
Marszałek Sejmu
Rzeczypospolitej
Polskiej


Na podstawie art. 118 ust. 1 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej z dnia
2 kwietnia 1997 r. i na podstawie art. 32 ust. 2 regulaminu Sejmu niżej podpisani
posłowie wnoszą projekt ustawy:

- o czynnościach operacyjno-rozpoznaw-
czych.

Do reprezentowania wnioskodawców w pracach nad projektem ustawy
upoważniamy pana posła Marka Biernackiego.


(-) Marek Biernacki; (-) Andrzej Biernat; (-) Renata Butryn; (-) Zbigniew
Chlebowski; (-) Stanisław Chmielewski; (-) Janusz Cichoń; (-) Leszek
Cieślik; (-) Andrzej Czerwiński; (-) Grzegorz Dolniak; (-) Artur Gierada;
(-) Andrzej Gut-Mostowy; (-) Danuta Jazłowiecka; (-) Sebastian Karpiniuk;
(-) Grzegorz Karpiński; (-) Włodzimierz Karpiński; (-) Małgorzata Kidawa-
Błońska; (-) Witold Kochan; (-) Domicela Kopaczewska; (-) Tomasz
Kulesza; (-) Tomasz Lenz; (-) Izabela Leszczyna; (-) Elżbieta Łukacijewska;
(-) Konstanty Miodowicz; (-) Aldona Młyńczak; (-) Izabela Katarzyna
Mrzygłocka; (-) Tomasz Piotr Nowak; (-) Mirosława Nykiel; (-) Paweł
Olszewski; (-) Elżbieta Pierzchała; (-) Danuta Pietraszewska; (-) Ireneusz
Raś; (-) Arkadiusz Rybicki; (-) Sławomir Rybicki; (-) Michał Stuligrosz;
(-) Grzegorz Sztolcman; (-) Jakub Szulc; (-) Robert Tyszkiewicz; (-) Cezary
Urban; (-) Jarosław Urbaniak; (-) Piotr Van der Coghen; (-) Jarosław
Wałęsa; (-) Wojciech Wilk; (-) Ewa Wolak; (-) Jadwiga Zakrzewska;
(-) Anna Zielińska-Głębocka; (-) Jerzy Ziętek; (-) Jacek alek.
Projekt
Ustawa
z dnia ………………….. 2008 r.
o czynnościach operacyjno-rozpoznawczych


Rozdział 1
Przepisy ogólne.



Art.1

1. Ustawa określa warunki i zasady prowadzenia czynności operacyjno-rozpoznawczych,
sposób ich dokumentowania oraz organy państwowe uprawnione do ich kontroli.
2. Czynności operacyjno-rozpoznawcze mogą prowadzić służby państwowe na
podstawie upoważnień zawartych w ustawach.
3. Czynności operacyjno-rozpoznawcze można prowadzić przed wszczęciem
postępowania przygotowawczego, w czasie jego trwania i po zakończeniu.
4. Organ prowadzący postępowanie karne może zarządzić przeprowadzenie czynności
operacyjno-rozpoznawczych w celu wykrycia sprawcy przestępstwa i uzyskania
dowodów jego winy lub zapobieżenia popełnienia przestępstwa.

Art. 2

1. Czynności operacyjno-rozpoznawcze są zespołem przedsięwzięć, jawnych i
niejawnych prowadzonych wyłącznie w celu:
1) rozpoznania, zapobiegania i wykrywania przestępstw;
2) odnajdywania osób ukrywających się przed organami ścigania lub wymiarem
sprawiedliwości oraz osób zaginionych, jeżeli zachodzi uzasadnione podejrzenie,
że ich zaginięcie jest wynikiem przestępstwa, a także odnajdywanie rzeczy
utraconych w wyniku przestępstwa lub mających związek z przestępstwem;
3) ustalenia tożsamości osób i zwłok, w przypadku uzasadnionego podejrzenia
przestępczego działania.

2. Czynności operacyjno-rozpoznawcze w szczególności polegają na:
1) uzyskiwaniu, gromadzeniu, przetwarzaniu i sprawdzaniu w sposób jawny i
niejawny informacji o przestępstwach;
2) uzyskiwaniu dokumentacji, próbek i materiałów porównawczych w celu
ujawnienia lub zabezpieczenia dowodów przestępstwa.

3. Metodami prowadzenia czynności operacyjno-rozpoznawczych są:
1) wywiad – to zbieranie informacji przez prowadzenie odpowiednio
ukierunkowanych, planowanych rozmów;
2) penetracja terenu – to planowe i systematyczne sprawdzanie wyznaczonych miejsc
w celu odnalezienia osób, zwłok, rzeczy lub śladów;

1
3) zasadzka – to niejawne rozmieszczenie sił i środków w miejscu, do którego mogą
przybywać osoby podejrzane lub osoby mające z nimi związek albo osoby
poszukiwane, w celu ich zatrzymania lub odzyskania przedmiotów mających
związek z przestępstwem;
4) eksperyment – przeprowadzenie w ściśle określonych warunkach doświadczeń lub
odtwarzanie zdarzeń lub ich fragmentów w celu sprawdzenia, weryfikacji lub
uzupełnienia posiadanej wiedzy;
5) analiza operacyjna – to poszukiwanie i identyfikacja powiązań między
informacjami dotyczącymi przestępstwa lub jego sprawcy oraz innymi danymi w
celu wykorzystania uzyskanych rezultatów w prowadzonych sprawach
operacyjnych;
6) obserwacja osób, miejsc i środków transportu – to śledzenie osób, miejsc, rzeczy i
środków transportu w stosunku do których służby państwowe i inne ustawowo
uprawnione podmioty mają prawne podstawy do podejmowania czynności;
7) pułapka – to wykorzystanie specjalnie skonstruowanego urządzenia albo środków
do oznaczania osób lub rzeczy, utrwalania cech identyfikacyjnych albo
zatrzymania osoby;
8) współpraca z osobami fizycznymi – na zasadach określonych w art.6;
9) kontrola korespondencji – na zasadach określonych w art.14;
10) środki techniczne;
a) podsłuch rozmów telefonicznych,
b) podsłuch i podgląd pomieszczeń i osób,
c) podsłuch techniczny środków łączności przewodowej i radiowej,
d) nadzór elektroniczny osób, miejsc i przedmiotów oraz środków transportu,
e) nadzór elektroniczny środków łączności przewodowej i radiowej,
- na zasadach określonych w art.14 i 15;
11) zakup kontrolowany – na zasadach określonych w art.15;
12) przesyłka niejawnie nadzorowana – na zasadach określonych w art.16;
13) obiekty specjalne – to rzeczowe środki pracy operacyjnej w postaci zespołu
nieruchomości, lokali mieszkalnych i użytkowych oraz pojazdów pozostających w
dyspozycji służb państwowych, których faktyczne przeznaczenie jest
zakamuflowane;
14) kombinacja operacyjna – to zaplanowane i przygotowane przedsięwzięcie,
realizowane przy użyciu pozostałych metod pracy operacyjnej, wykorzystujące
błędne przeświadczenie osób przeciwko, którym jest skierowane, co do
faktycznego znaczenia zaangażowanych zdarzeń oraz osób w nich występujących,
służące osiągnięciu celów pracy operacyjnej;
15) gra operacyjna – to najbardziej złożona metoda pracy operacyjnej, stanowiąca
rodzaj kombinacji operacyjnej charakteryzujący się długofalowością i
szczególnym skomplikowaniem podejmowanych działań.
16) operacje specjalne – to szczególny rodzaj kombinacji operacyjnej
charakteryzujący się stosowaniem działań maskujących w szczególności w postaci
zespołu czynności określonych w pkt. 13,14 i 15;


4. Formami czynności operacyjno-rozpoznawczych są:
1) sprawdzenie – to czynności zmierzające do wstępnej weryfikacji jednostkowej
informacji także na podstawie sprawdzeń w zbiorach kartotecznych i
archiwalnych;

2
2) rozpoznanie – to zespół czynności operacyjno-rozpoznawczych mających na celu
uzyskanie, gromadzenie i sprawdzanie niezbędnych do wykonywania zadań służb
państwowych informacji o osobach, przedsiębiorstwach lub instytucjach,
środowiskach, zdarzeniach, zjawiskach oraz przedmiotach, obiektach lub
miejscach;
3) rozpracowanie – to zespół zaplanowanych i systematycznie realizowanych
czynności operacyjno-rozpoznawczych wobec osoby fizycznej lub prawnej albo
grupy osób w związku z przypuszczeniem lub stwierdzeniem przygotowywania,
usiłowania lub dokonania określonego przestępstwa albo nieustalonego rodzaju
działalności przestępczej;
4) poszukiwanie – to zespół czynności operacyjno-rozpoznawczych, dochodzeniowo-
śledczych lub administracyjno-porządkowych, których celem jest zatrzymanie lub
ustalenie miejsca pobytu osoby objętej zainteresowaniem procesowym lub
operacyjnym uprawnionych organów względnie odnalezienie rzeczy utraconej w
wyniku przestępstwa lub mającej z nim związek.


5. Sposób i tryb wykonywania oraz dokumentowania czynności operacyjno-
rozpoznawczych określa Prezes Rady Ministrów w drodze rozporządzenia


Art. 3

1. Metody określone w art.2 ust. 3 pkt 7 – 16 mogą stosować wyłącznie ustawowo
upoważnione służby państwowe.
2. Prowadząc czynności operacyjno-rozpoznawcze służby państwowe zobowiązane są do
współdziałania i udzielania wzajemnej pomocy.
3. Warunki oraz tryb współdziałania i udzielania pomocy, o której mowa w ust. 2,
określa Prezes Rady Ministrów w drodze rozporządzenia.



Art. 4

1. Czynności operacyjno-rozpoznawcze prowadzone są z poszanowaniem godności
człowieka z respektowaniem innych praw i wolności obywatelskich.

2. Funkcjonariusze państwowi są obowiązani do prowadzenia czynności operacyjno-
rozpoznawczych w sposób możliwie najmniej mogący naruszać dobra osobiste i
prawa majątkowe osób fizycznych i prawnych, których te czynności dotyczą.

3. Zabronione jest prowadzenie czynności operacyjno-rozpoznawczych, których
skutkiem może być popełnienie przestępstwa przez funkcjonariusza lub
współpracującą osobę fizyczną.

4. Nie popełnia przestępstwa funkcjonariusz prowadzący lub uczestniczący w
planowanych i zatwierdzonych przez przełożonego czynnościach operacyjno-
rozpoznawczych, który działając z należytą starannością nie mógł przewidzieć
konsekwencji prowadzonych działań, dopuszczając do popełnienia czynu
zabronionego.

3

5. Nie popełnia czynu zabronionego osoba określona w art. 6 ust.1 współpracująca lub
uczestnicząca z funkcjonariuszem w prowadzeniu czynności operacyjno-
rozpoznawczych dopuszczając się czynu zabronionego w trakcie realizacji zadania lub
zleconych czynności niemających na celu popełnienia przestępstwa, gdy swoim
działaniem zapobiega innym przestępstwom.


Art. 5.



1. W związku z wykonywaniem czynności operacyjno-rozpoznawczych służby
państwowe uprawnione do ich prowadzenia zobowiązane są do zapewnienia ochrony
środków, form i metod realizacji zadań, zgromadzonych informacji oraz własnych
obiektów i danych identyfikujących funkcjonariuszy realizujących te czynności.
2. Przy prowadzeniu czynności operacyjno-rozpoznawczych funkcjonariusze mogą
posługiwać się dokumentami, które uniemożliwiają ustalenie danych identyfikujących
funkcjonariusza oraz środków, którymi posługuje się w trakcie ich wykonywania.
3. W szczególnie uzasadnionych przypadkach osoby fizyczne udzielające pomocy przy
wykonywaniu czynności operacyjno-rozpoznawczych mogą posługiwać się
dokumentami, o których mowa w ust. 2.
4. Nie popełnia przestępstwa kto:
1) poleca sporządzenie lub kieruje sporządzeniem dokumentów, o których mowa w
ust. 2 i 3,
2) sporządza lub udziela pomocy w sporządzeniu dokumentów, o których mowa w
ust. 2 i 3,
3) posługuje się zgodnie z ustawą przy wykonywaniu czynności operacyjno-
rozpoznawczych dokumentami, o których mowa w ust. 2 i 3.
5. Prezes Rady Ministrów określa, w drodze rozporządzenia, szczegółowe zasady i tryb
wydawania, posługiwania się, a także przechowywania dokumentów, o którym mowa
w ust. 2 i 3, a także właściwy organ do prowadzenia centralnego rejestru tych
dokumentów oraz sposób współdziałania z uwzględnieniem wymogów dotyczących
ochrony informacji niejawnych stanowiących tajemnicę państwową.


Art.6.

1. Służby państwowe prowadzące czynności operacyjno-rozpoznawcze przy
wykonywaniu swoich zadań mogą korzystać z pomocy osób fizycznych nie będących
funkcjonariuszami. Zabronione jest, z zastrzeżeniem ust. 3, ujawnianie danych o
osobie fizycznej udzielającej pomocy służbom państwowym pomocy przy
wykonywaniu czynności operacyjno-rozpoznawczych.
2. Współpraca osób fizycznych, niebędących funkcjonariuszami służb państwowych
uprawnionych do wykonywania czynności operacyjno-rozpoznawczych polega na
świadomym i dobrowolnym ich udziale lub pomocy w prowadzonych czynnościach
operacyjno-rozpoznawczych, w szczególności:
1) przekazywaniu informacji i dokumentów świadczących o planowaniu
przestępstwa,
2) wykonywaniu zadań i zleconych czynności w celu rozpoznania, zapobiegania i
wykrywania przestępstw.

4