Komisyjny projekt ustawy o zmianie ustawy - Kodeks postępowania administracyjnego oraz ustawy - Ordynacja podatkowa

Druk nr 3362

Warszawa, 8 lipca 2010 r.
SEJM
RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
VI kadencja
Komisja Nadzwyczajna „Przyjazne

Państwo” do spraw związanych
z ograniczaniem biurokracji
NPP-020-138-2010



Pan

Grzegorz
Schetyna
Marszałek Sejmu
Rzeczypospolitej
Polskiej



Na podstawie art. 32 ust. 2 regulaminu Sejmu Komisja Nadzwyczajna
„Przyjazne Państwo” do spraw związanych z ograniczaniem biurokracji wnosi
projekt ustawy:

- o zmianie ustawy - Kodeks
postępowania administracyjnego oraz
ustawy - Ordynacja podatkowa.

Do reprezentowania stanowiska Komisji w pracach nad projektem ustawy
został upoważniony poseł Adam Szejnfeld.


Zastępca
Przewodniczącego Komisji


(-) Adam Szejnfeld





projekt

USTAWA
z dnia ………….. 2010 r.
o zmianie ustawy - Kodeks postępowania administracyjnego
oraz ustawy - Ordynacja podatkowa

Art. 1.
W ustawie z dnia 14 czerwca 1960 r. - Kodeks postępowania administracyjnego (Dz.U. z
2000 r. Nr 98, poz. 1071, z późn. zm. 1)) wprowadza się następujące zmiany:
1) art. 6 otrzymuje brzmienie:
„Art. 6. § 1.
Organy administracji publicznej działają na podstawie przepisów
prawa, przestrzegając w procesie stosowania prawa zasady
prokonstytucyjnej wykładni przepisów prawa.
§ 2. Organy administracji publicznej są zobowiązane wykładać i stosować
przepisy prawa w sposób zapewniający realizację zasad
konstytucyjnych oraz ratyfikowanych umów międzynarodowych. W
przypadku istnienia alternatywnych rezultatów wykładni przepisów
prawa, organy administracji publicznej są zobowiązane do wyboru tego
rezultatu wykładni przepisów, który najpełniej realizuje chronione
konstytucyjnie prawa i obowiązki oraz postanowienia ratyfikowanych
umów międzynarodowych.”;
2) po art. 72 dodaje się art. 72a i 72b w brzemieniu:
„Art. 72a. § 1. Z chwilą wszczęcia postępowania administracyjnego w aktach sprawy
administracyjnej zakłada się metrykę sprawy administracyjnej.
§ 2. W treści metryki uwidacznia się wszystkie osoby, które uczestniczyły w
podejmowaniu czynności w postępowaniu administracyjnym wraz z
określeniem wszystkich podejmowanych przez te osoby czynności w
postępowaniu administracyjnym wraz z odpowiednim odesłaniem do
dokumentów zachowanych w formie pisemnej lub elektronicznej
odzwierciedlających te czynności.
§ 3. Metryka administracyjna, wraz z dokumentami do których odsyła,
stanowi obowiązkową część akt sprawy administracyjnej i jest na bieżąco
aktualizowana.
Art. 72b. Minister Spraw Wewnętrznych i Administracji określa w drodze
rozporządzenia wzór i sposób prowadzenia metryki sprawy
administracyjnej, uwzględniając obowiązkową treść metryki wskazaną w
art. 72a § 2, uwzględniając obowiązek bieżącej aktualizacji metryki, a
także uwzględniając to, by w oparciu o treść metryki było możliwe

1)Zmiany tekstu jednolitego wymienionej ustawy zostały ogłoszone w Dz. U. z 2001 r. Nr 49, poz. 509, z 2002
r. Nr 113, poz. 984, Nr 153, poz. 1271 i Nr 169, poz. 1387, z 2003 r. Nr 130, poz. 1188 i Nr 170, poz. 1660, z
2004 r. Nr 162, poz. 1692, z 2005 r. Nr 64, poz. 565, Nr 78, poz. 682 i Nr 181, poz. 1524, z 2008 r. Nr 229,
poz. 1539, z 2009 r. Nr 195, poz. 1501 i Nr 216, poz. 1676 oraz z 2010 r. Nr 40, poz. 230

precyzyjne ustalenie treści czynności w postępowaniu administracyjnym
podejmowanych w sprawie przez poszczególne osoby.”;
3) w art. 107 § 3 otrzymuje brzmienie:
„§ 3. Uzasadnienie faktyczne decyzji powinno w szczególności zawierać wskazanie
faktów, które organ uznał za udowodnione, dowodów którym dał wiarę oraz
przyczyn dla których innym dowodom odmówił wiarygodności i mocy
dowodowej. Uzasadnienie prawne decyzji powinno zawierać w szczególności:
1) przytoczenie przepisów prawa w oparciu, o które organ ustalił treść normy
prawnej będącej podstawą prawną decyzji,
2) wskazanie, czy istnieje więcej niż jeden alternatywny rezultat wykładni
przepisów i ustalenia treści normy prawnej będącej podstawą prawną
decyzji oraz - jeżeli to ma miejsce,
3) wskazanie powodów przyjęcia przez organ rezultatu wykładni przepisów i
ustalenia treści normy prawnej zastosowanego w sprawie.”.

Art. 2.
W ustawie z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (t.j. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz.
60 z późn. zm.2)) wprowadza się następujące zmiany:
1) art. 120 otrzymuje brzmienie:
„Art. 120. § 1. Organy podatkowe działają na podstawie przepisów prawa,
przestrzegając w procesie stosowania prawa zasady prokonstytucyjnej
wykładni przepisów prawa.
§ 2. Organy podatkowe są zobowiązane wykładać i stosować przepisy prawa
w sposób zapewniający realizację zasad konstytucyjnych oraz
ratyfikowanych umów międzynarodowych. W przypadku istnienia
alternatywnych rezultatów wykładni przepisów prawa, organy
podatkowe są zobowiązane do wyboru tego rezultatu wykładni
przepisów, który najpełniej realizuje chronione konstytucyjnie prawa i
obowiązki oraz postanowienia ratyfikowanych umów
międzynarodowych.”;
2) po art. 165b dodaje się art. 165c i 165d w brzmieniu:
„Art. 165c. § 1. Z chwilą wszczęcia postępowania podatkowego w aktach sprawy
zakłada się metrykę sprawy.
§ 2. W treści metryki uwidacznia się wszystkie osoby, które uczestniczyły w
podejmowaniu czynności w postępowaniu podatkowym wraz z
określeniem wszystkich podejmowanych przez te osoby czynności w
postępowaniu podatkowym wraz z odpowiednim odesłaniem do
dokumentów zachowanych w formie pisemnej lub elektronicznej
odzwierciedlających te czynności.

2) Zmiany tekstu jednolitego wymienionej ustawy zostały ogłoszone w Dz. U. z 2005 r. Nr 85, poz. 727, Nr 86,
poz. 732 i Nr 143, poz. 1199, z 2006 r. Nr 66, poz. 470, Nr 104, poz. 708, Nr 143, poz. 1031, Nr 217, poz.
1590 i Nr 225, poz. 1635, z 2007 r. Nr 112, poz. 769, Nr 120, poz. 818, Nr 192, poz. 1378 i Nr 225, poz. 1671,
z 2008 r. Nr 118, poz. 745, Nr 141, poz. 888, Nr 180, poz. 1109 i Nr 209, poz. 1316, 1318 i 1320, z 2009 r. Nr
18, poz. 97, Nr 44, poz. 362, Nr 57, poz. 466, Nr 131, poz. 1075, Nr 157, poz. 1241, Nr 166, poz. 1317, Nr
168, poz. 1323, Nr 213, poz. 1652 i Nr 216, poz. 1676 oraz z 2010 r. Nr 40, poz. 230 i Nr 57, poz. 355

§ 3. Metryka sprawy, wraz z dokumentami do których odsyła, stanowi
obowiązkową część akt sprawy i jest na bieżąco aktualizowana.
Art. 165d. Minister właściwy do spraw finansów publicznych określa w drodze
rozporządzenia wzór metryki sprawy, uwzględniając obowiązkową treść
metryki wskazaną w art. 165c § 2, uwzględniając obowiązek bieżącej
aktualizacji metryki, a także uwzględniając to, by w oparciu o treść
metryki było możliwe precyzyjne ustalenie treści czynności w
postępowaniu podatkowym podejmowanych w sprawie przez
poszczególne osoby.”;
3) w art. 210 § 4 otrzymuje brzmienie:
„§ 4. Uzasadnienie faktyczne decyzji powinno zawierać w szczególności
wskazanie faktów, które organ uznał za udowodnione, dowodów
którym dał wiarę oraz przyczyn dla których innym dowodom odmówił
wiarygodności i mocy dowodowej. Uzasadnienie prawne decyzji
powinno zawierać w szczególności:
1) przytoczenie przepisów prawa w oparciu, o które organ ustalił treść
normy prawnej będącej podstawą prawną decyzji,
2)
wskazanie, czy istnieje więcej niż jeden alternatywny rezultat
wykładni przepisów i ustalenia treści normy prawnej będącej
podstawą prawną decyzji oraz - jeżeli to ma miejsce,
3)
wskazanie powodów przyjęcia przez organ rezultatu wykładni
przepisów i ustalenia treści normy prawnej zastosowanego w
sprawie.”.

Art. 3.
1. W przypadku spraw administracyjnych będących w toku w dniu wejścia w życie
art. 72a ustawy, o której mowa w art. 1, w brzmieniu nadanym niniejszą ustawą, metrykę
administracyjną sprawy zakłada się w ciągu 14 dni od dnia wejścia w życie art. 72a
ustawy, o której mowa w art. 1, w brzmieniu nadanym niniejszą ustawą.
2. Metryka administracyjna spraw, o których mowa w ust. 1, odzwierciedla osoby, które
uczestniczyły w podejmowaniu czynności w postępowaniu administracyjnym i
podejmowane przez te osoby czynności od dnia wejścia w życie art. 72a ustawy, o której
mowa w art. 1, w brzmieniu nadanym niniejszą ustawą.
3. W przypadku spraw podatkowych będących w toku w dniu wejścia w życie
art. 165c ustawy, o której mowa w art. 2, w brzmieniu nadanym niniejszą ustawą,
metrykę sprawy zakłada się w ciągu 14 dni od dnia wejścia w życie art. 165c ustawy, o
której mowa w art. 2, w brzmieniu nadanym niniejszą ustawą.
4. Metryka spraw, o których mowa w ust. 3, odzwierciedla osoby, które uczestniczyły w
podejmowaniu czynności w postępowaniu podatkowym i podejmowane przez te osoby
czynności od dnia wejścia w życie art. 165c ustawy, o której mowa w art. 2, w brzmieniu
nadanym niniejszą ustawą.

Art. 4.
Ustawa wchodzi w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia, z wyjątkiem art. 72a ustawy,
o której mowa w art. 1, w brzmieniu nadanym niniejszą ustawą oraz art. 165c ustawy, o której
mowa w art. 2, w brzmieniu nadanym niniejszą ustawą, które wchodzą w życie po upływie 3
miesięcy od dnia ogłoszenia.


UZASADNIENIE
1. Wyjaśnienie celu ustawy.
1.1. Celem niniejszego projektu ustawy, zwanej dalej ustawą o transparentności, jest
zwiększenie transparentności udziału poszczególnych urzędników w procesie wydania
rozstrzygnięć w sprawach obywateli oraz transparentności uzasadnienia podjęcia takiego
a nie innego rozstrzygnięcia w sprawie. . Ustawa dotyczy zarówno rozstrzygania spraw
administracyjnych jak i rozstrzygania spraw podatkowych w związku z czym zawiera
zmiany zarówno do kodeksu postępowania administracyjnego jak i do ordynacji
podatkowej.
1.2. Zwiększenie transparentności ma być osiągnięte trzema sposobami.
Po pierwsze, poprzez instrument formalny - wprowadzenie metryki sprawy jako
obowiązkowej części akt administracyjnych i podatkowych.
Po drugie, poprzez poszerzenie treści prawnego uzasadnienia decyzji zarówno
w sprawach administracyjnych jak i podatkowych, o wskazanie jaka wykładnia
zastosowanych w decyzji przepisów była rozważana w toku rozstrzygania sprawy
i dlaczego zastosowano taki a nie inny wynik wykładni.
Po trzecie, poprzez wyraźne ustawowe wprowadzenie obowiązku prokonstytucyjnej
wykładni wprowadzenie w przypadku istnienia kilku dopuszczalnych rezultatów
wykładni przepisów, obowiązku wyboru tej wykładni przepisów, która najpełniej
realizuje chronione konstytucyjnie prawa i obowiązki oraz postanowienia
ratyfikowanych umów międzynarodowych.
1.3. Dzięki prowadzeniu na bieżąco metryki sprawy w sprawach administracyjnych
i podatkowych będzie można nawet po upływie długiego czasu precyzyjnie ustalić, jacy
urzędnicy (oprócz osoby podpisanej pod decyzją) uczestniczyli w przygotowaniu
decyzji, przygotowywali jej projekt, udzielali wskazówek co do sposobu załatwienia
sprawy i opiniowali lub zatwierdzali decyzję oraz w jaki sposób konkretni urzędnicy
wpływali na treść decyzji.
1.4. Poszerzenie koniecznych elementów prawnego uzasadnienia decyzji w sprawach
administracyjnych i podatkowych o wskazanie tego, jakie były rozważane sposoby
wykładni stosowanych w sprawie przepisów, polepszy jakość wydawanych decyzji,
gdyż skłoni rozpatrujących sprawy urzędników do głębszej analizy postaw prawnych
decyzji.