Przedstawiony przez Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej projekt ustawy o zmianie ustawy o nadzorze nad rynkiem finansowym oraz niektórych innych ustaw

do żądania od banku udzielenia informacji stanowiących tajemnicą bankową udzielanego
KNB (a także inspektorów nadzoru bankowego i osób upoważnionych uchwałą KNB) i KNF.
Dla osiągnięcia tego celu projektowana ustawa przewiduje uregulowanie uprawnień KNB,
inspektorów nadzoru bankowego i osób upoważnionych uchwałą KNB w zmienionym art.
105 ust. 1 pkt 2 lit. a. Uprawnienia KNF będą natomiast uregulowane w „nowym” przepisie
art. 105 ust. 1 pkt 2 lit. s. Zmiana brzmienia art. 105 ust. 1 pkt 2 lit. a sprowadza się do
przywrócenia brzmienia tego przepisu obowiązującego przed wejściem w życie ustawy o
nadzorze nad rynkiem finansowym.
Drugim celem zmian w art. 105 ust. 1 pkt 2 ustawy Prawo bankowe, jest zapewnienie dostępu
do tajemnicy bankowej właściwej władzy nadzorczej, z którą Komisja Nadzoru Finansowego
zawrze porozumienie o współpracy, o którym mowa w art. 131 ust. 2 (w sprawie nadzoru nad
działalnością oddziału lub przedstawicielstwa banku zagranicznego w kraju oraz oddziału lub
przedstawicielstwa banku krajowego za granicą, w tym zakresu i trybu dokonywania
czynności kontrolnych) lub art. 141 f ust. 3 ( w sprawie zakresu i tryb wykonywania nadzoru
skonsolidowanego nad bankami działającymi w holdingach objętych nadzorem
skonsolidowanym) w związku z wykonywaniem przez tę władzę nadzoru skonsolidowanego.
Realizację tego celu zapewni zmiana brzmienia przepisu art. 105 ust. 1 pkt 2 lit. q, która
zgodnie z projektowaną ustawą ma wejść w życie 1 stycznia 2013 r. (art. 17 projektu ustawy).
pkt 2 lit. a
Zmiana przepisu art. 131 ust. 1 sprowadza się do przywrócenia brzmienia tego przepisu
sprzed wejścia w życie ustawy o nadzorze nad rynkiem finansowym. Przepis ten określa
organ, którego nadzorowi podlega działalność banków, oddziałów i przedstawicielstw
banków zagranicznych, oddziałów i przedstawicielstw instytucji kredytowych. Z uwagi na
przesunięcie terminów zniesienia KNB i likwidacji GINB oraz przejęcia wykonywania zadań
należących dotychczas do KNB przez KNF, o którym była mowa w uzasadnieniu do pkt-ów
5, 6,7,9,10,11 i 13 w art. 1 projektu ustawy, konieczne jest przywrócenie brzmienia tego
przepisu, zgodnie z którym wspomnianym organem nadzoru jest Komisja Nadzoru
Bankowego.
pkt 2 lit. b
Uwarunkowania uzasadniające potrzebę powołania Komitetu Stabilności Finansowe
omówione zostały w części ogólnej uzasadnienia. Ramy instytucjonalne funkcjonowania
Komitetu stworzą przepisy ust. 8 – 11 w art. 131 ustawy Prawo bankowe. Postanowienia tych
przepisów tworzą podstawę do zawarcia porozumienia pomiędzy Komisją Nadzoru
13
Bankowego, Komisją Nadzoru Finansowego, Narodowym Bankiem Polskim, Bankowym
Funduszem Gwarancyjnym i ministrem właściwym do spraw instytucji finansowych. W
drodze tego porozumienia powstanie Komitet Stabilności Finansowej, którego celem będzie
zapewnienie wymiany informacji i koordynacji współpracy pomiędzy jego stronami w
realizacji ich celów i zadań ustawowych. Główne założenie działalności Komitetu to przede
wszystkim współdziałanie w zakresie wzajemnej wymiany informacji – w tym, co niezwykle
istotne, także informacji prawnie chronionych oraz koordynacja współpracy pomiędzy
stronami porozumienia w realizacji ich celów i zadań ustawowych realizowanych na rzecz
wspierania stabilności finansowej. Zgodnie z rozwiązaniami przyjętymi w projekcie ustawy
ustawowo regulowany będzie skład Komitetu, natomiast tryb jego działania, podejmowania
ustaleń oraz sposób jego obsługi zostaną określone w porozumieniu. Porozumienie powinno
również określać sposób i tryb jego zmiany. Zgodnie z projektem, porozumienie określać
będzie także warunki i tryb podawania do wiadomości publicznej informacji o jego treści oraz
o działaniach Komitetu Stabilności Finansowej, ponieważ zgodnie z proponowanym ust. 11,
do treści porozumienia oraz działania Komitetu Stabilności Finansowej nie będą miały
zastosowania przepisy o dostępie do informacji publicznej.
Godne podkreślenia w tym momencie jest to, że stworzenie podstaw prawnych dla
funkcjonowania Komitetu jest konieczne dla zapewnienia przepływu pomiędzy jego
uczestnikami posiadanych przez nich informacji prawnie chronionych. Przepisy regulujące
funkcjonowanie organów, które wejdą w skład Komitetu, zawierają unormowania
umożliwiające przekazywanie informacji prawnie chronionych, ale tylko w ramach
stosunków dwustronnych łączących te organy. Unormowania te stanowią faktyczną blokadę
dla przekazywania tego rodzaju informacji poza przypadkami przez nie regulowanymi. Z tych
też względów konieczne było ustawowe „posadowienie” Komitetu Stabilności Finansowej i
dokonanie odpowiednich zmian i uzupełnień w ustawie o Narodowym Banku Polskim,
ustawie o nadzorze nad rynkiem finansowym oraz ustawie o Bankowym Funduszu
Gwarancyjnym, w celu usunięcia wspomnianej tu blokady przekazywania na forum Komitetu
informacji prawnie chronionych.
W art. 131 ust. 11 ustawy – Prawo bankowe spod działania przepisów o dostępie do
informacji publicznej wyłączono zarówno treść porozumienia dotyczącego utworzenia
Komitetu Stabilności Finansowej, jak i działalność Komitetu Stabilności Finansowej.
Uzasadnieniem dla przedmiotowego wyłączenia jest fakt, że działalność Komitetu będzie
dotyczyła sieci bezpieczeństwa finansowego, koordynacji działań zapobiegających
wystąpieniu kryzysu finansowego, a także opracowywania rozwiązań konkretnych
14
problemów związanych z siecią bezpieczeństwa finansowego.
15
Art. 5
Zmiany w ustawie o Narodowym Banku Polskim mają na celu wprowadzenie regulacji
tworzących podstawy prawne dla udostępniania przez NBP danych zawierających informacje
podlegające ochronie na podstawie przepisów tej ustawy (ustawy o NBP) jak i innych
przepisów, w tym informacji chronionych tajemnicą bankową.
pkt 1
W obowiązującym stanie prawnym przepis ust. 5 w art. 23 formułuje zasadę generalną
zapewniającą ochronę prawną danym indywidualnym pozyskiwanym przez NBP, o których
mowa w ust. 2, 2a i 3 tego artykułu. Zmiana brzmienia tego przepisu sprowadza się do
uzupełnienia dotychczasowej treści tego przepisu o zastrzeżenie odstępstw od sformułowanej
w nim zasady generalnej, zawartych w ustępach 6-8.
pkt 2
Przepisy ust. 8 i 9 w art. 23 ustawy o NBP tworzyć będą wspomnianą wyżej podstawę prawną
dla udostępniania przez NBP Komitetowi Stabilności Finansowej danych zawierających
informacje podlegające ochronie prawnej. Ust. 8 upoważniać będzie NBP do udostępniania
danych chronionych na podstawie ust. 5, natomiast ust. 9 do udostępniania danych
zawierających informacje objęte ochroną na podstawie odrębnych ustaw, w tym także
tajemnicy bankowej chronionej na podstawie ustawy - Prawo bankowe.
Art. 6
Zmiana w art. 6 ust. 1 ustawy o Krajowym Rejestrze Karnym polega na uzupełnieniu listy
podmiotów, którym przysługuje prawo do uzyskania informacji o osobach, których dane
osobowe zgromadzone zostały w Rejestrze, o Przewodniczącego Komisji Nadzoru
Bankowego lub upoważnionego przez niego przedstawiciela. W obowiązującym stanie
prawnym na podstawie art. 6 ust. 1 pkt 7b tej ustawy prawo to przysługuje
Przewodniczącemu Komisji Nadzoru Finansowego lub upoważnionemu przez niego
przedstawicielowi.
Art. 7
Zawarte w art. 7 projektowanej ustawy zmiany w przepisach ustawy o przeciwdziałaniu
wprowadzaniu do obrotu finansowego wartości majątkowych pochodzących z nielegalnych
lub nieujawnionych źródeł oraz o przeciwdziałaniu finansowaniu terroryzmu wynikają z
przesunięcia terminów zniesienia KNB i likwidacji GINB oraz przejęcia wykonywania zadań
należących dotychczas do KNB przez KNF, o którym była mowa w uzasadnieniu do pkt-ów
5, 6,7,9,10,11 i 13 w art. 1. Podobnie jak to miało miejsce w zmianach do art. 105 ust 1 pkt 2
16
ustawy - Prawo bankowe konieczne jest uporządkowanie uregulowań dotyczących
obowiązków organów nadzoru bankowego (KNB) oraz nadzoru finansowego (KNF)
określonych w zmienianych przepisach ustawy o przeciwdziałaniu wprowadzaniu do obrotu
finansowego wartości majątkowych pochodzących z nielegalnych lub nieujawnionych źródeł
oraz o przeciwdziałaniu finansowaniu terroryzmu. Dlatego też konieczne jest „rozdzielenie”
kompetencji tych organów w zakresie:
- kontroli wypełniania przez instytucje obowiązane obowiązków w zakresie przeciwdziałania
wprowadzaniu do obrotu finansowego wartości majątkowych pochodzących z nielegalnych
lub nieujawnionych źródeł lub przeciwdziałania finansowaniu terroryzmu (zmiany w art. 21
ust. 3) oraz
- udostępniania przez Generalnego Inspektora Informacji Finansowej informacji o
transakcjach objętych przepisami ustawy (zmiany w art. 33 ust. 2) .
Art. 8
Zmiana w ustawie o gromadzeniu, przetwarzaniu i przekazywaniu informacji kryminalnych
zawarta w art. 8 polega na uzupełnieniu listy podmiotów zobowiązanych do przekazywania
informacji kryminalnych do Krajowego Centrum Informacji o Komisję Nadzoru Bankowego.
Art. 9
Zawarte w art. 9 projektu ustawy zmiany w przepisach ustawy o indywidualnych kontach
emerytalnych wynikają z przesunięcia terminów zniesienia KNB i likwidacji GINB oraz
przejęcia wykonywania zadań należących dotychczas do KNB przez KNF, o którym była
mowa w uzasadnieniu do pkt-ów 5, 6,7,9,10,11 i 13 w art. 1. W związku z tym przesunięciem
niezbędne jest wprowadzenie zmian w przepisach przywołanej tu ustawy polegających na:
- uzupełnieniu (w art. 2 pkt 16) zakresu podmiotowego definicji pojęcia „organ nadzoru” o
Komisję Nadzoru Bankowego,
- zmianę brzmienia przepisów art. 16 i art. 17 ust. 1 w ten sposób, że wyrazy „organ
nadzoru” zastąpione zostaną wyrazami „organy nadzoru” użytymi we właściwym
przypadku.
Art. 10
Zmiana w ustawie o funduszach inwestycyjnych zawarta w art. 10 ma charakter porządkowy.
W obowiązującym stanie prawnym w tytule działu X tej ustawy jest mowa o nadzorze
Komisji Papierów Wartościowych i Giełd, zniesionej na podstawie art. 65 pkt 1 ustawy o
nadzorze nad rynkiem finansowym.
Art. 11
17