Rządowy projekt ustawy o zmianie ustawy o doradztwie podatkowym oraz niektórych innych ustaw

20) Art. 1 pkt 20 projektu wprowadza zmiany w art. 41 ustawy.
Zaprojektowana zmiana art. 41 ustawy stanowi konsekwencję zmian w art. 1 pkt 1
projektu związanych z rozszerzeniem katalogu czynności doradztwa podatkowego. Zasadne
jest wprowadzenie zmian w zakresie występowania przez doradcę podatkowego
w charakterze pełnomocnika przed organami administracji publicznej i sądami
administracyjnymi.
Zaprojektowany przepis art. 41 ustawy ma na celu dopuszczenie doradcy podatkowego do
prowadzenia w charakterze pełnomocnika spraw z zakresu obowiązków podatkowych
i celnych przed organami administracji publicznej, a także na późniejszym etapie – przed
sądami administracyjnymi w zakresie sądowej kontroli decyzji, postanowień i innych aktów
administracyjnych. Takie rozwiązanie służy ochronie interesów podmiotów korzystających
z usług doradców podatkowych.
Rozszerzenie pełnomocnictwa procesowego także o sprawy z zakresu egzekucji
administracyjnej związanej z obowiązkami podatkowymi i celnymi, jest konsekwencją
zmiany uprawnień doradców podatkowych. Zatem, w celu zapewnienia analogicznego
zakresu pełnomocnictwa procesowego doradcy podatkowego na etapie postępowania przed
organami administracji publicznej i sądami administracyjnymi, rozszerzono katalog spraw,
w których pełnomocnikiem może być doradca podatkowy, zarówno w art. 41 ust. 1 jak i ust. 2
ustawy.
Dodatkowo, zmiana zaproponowana w art. 41 ust. 2 ustawy ma na celu jednoznaczne
wskazanie, iż doradca podatkowy może występować w charakterze pełnomocnika
w przypadku sądowej kontroli innych niż decyzja aktów administracyjnych (np. postanowień,
interpretacji indywidualnych). Jest to zmiana o charakterze uściślającym.
Niezależnie od powyższych zmian, w dodanym art. 41 ust. 5 ustawy przyznano doradcom
podatkowym prawo do udzielenia dalszego pełnomocnictwa (substytucji) innemu doradcy
podatkowemu, a także adwokatowi i radcy prawnemu, jako podmiotom uprawnionym do
zawodowego wykonywania doradztwa podatkowego. Propozycja art. 41 ust. 5 pozwala na
sprawniejszą obsługę podmiotów korzystających z usług doradcy podatkowego,
a jednocześnie zapewnia profesjonalne prowadzenie spraw, a tym samym rzetelną ochronę
praw klienta. Należy też wskazać, iż tego rodzaju rozwiązanie polegające na możliwości
udzielenia substytucji jest przyjęte również w innych zawodach zaufania publicznego, takich
jak zawód adwokata czy radcy prawnego. Ponadto zaproponowana zmiana jest również
związana z rozwiązaniem przewidzianym w projekcie ustawy o świadczeniu usług na

22
terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, przewidującym umożliwienie tworzenia tzw. spółek
multidyscyplinarnych, których funkcjonowanie sprzyja stosowaniu tego rodzaju
pełnomocnictw. Dopuszczenie możliwości wspólnego wykonywania zawodu doradcy
podatkowego, adwokata i radcy prawnego przewidziane w ww. projekcie ustawy, jak również
upoważnienie adwokatów i radców prawnych do wykonywania czynności doradztwa
podatkowego przemawia za wprowadzeniem prawa udzielania substytucji, w kształcie
zaproponowanym w zaprojektowanym art. 41 ust. 5 ustawy o doradztwie podatkowym.

21) Art. 1 pkt 21 projektu wprowadza zmiany w art. 41a ust. 2 ustawy.
Zaprojektowana zmiana art. 41a ust. 2 ustawy dotyczy zakresu przedmiotowego delegacji
ustawowej i stanowi konsekwencję rozszerzenia art. 1 pkt 1 projektu katalogu spraw,
w
których doradca podatkowy może być pełnomocnikiem w postępowaniu sądowo-
-administracyjnym.

22) Art. 1 pkt 22 projektu wprowadza zmiany w art. 43 ust. 1 ustawy.
Zaproponowana zmiana art. 43 ust. 1 ustawy wynika ze zmian zaprojektowanych w art. 1
pkt 15 projektu. Wobec faktu, iż zaproponowano generalnie dopuszczenie możliwości
prowadzenia przez doradcę podatkowego wykonującego zawód działalności gospodarczej
innej, niż związana z czynnościami doradztwa podatkowego, nie ma potrzeby wskazywania,
iż w razie wyrządzenia szkody przy wykonywaniu tej działalności doradca podatkowy oraz
osoby, z których pomocą działalność tę wykonuje, lub którym powierza jej wykonywanie,
ponoszą odpowiedzialność za szkodę na zasadach określonych w Kodeksie cywilnym.
Odpowiedzialność ta wynika bowiem z uregulowań Kodeksu cywilnego.

23) Art. 1 pkt 23 projektu wprowadza art. 44a i 44b ustawy.
Zaprojektowana zmiana polega na dodaniu art. 44a ustawy, stanowiącego element
implementacji postanowień art. 23 dyrektywy usługowej, dopuszczającego możliwość
nałożenia na usługodawcę obowiązku ubezpieczenia od odpowiedzialności cywilnej za
szkody wyrządzone w związku z wykonywaną działalnością, przy jednoczesnym zapewnieniu
istnienia mechanizmu porównywania ubezpieczeń. Dyrektywa stanowi, iż w przypadku gdy
usługodawca rozpoczyna prowadzenie przedsiębiorstwa na terytorium państw członkowskich,
nie mogą one wymagać od usługodawcy ubezpieczenia od odpowiedzialności zawodowej,
jeżeli jest on objęty ubezpieczeniem, które jest równoważne lub zasadniczo porównywalne

23
w odniesieniu do celu oraz w odniesieniu do ochrony ubezpieczeniowej w innym państwie
członkowskim, w którym usługodawca już prowadzi przedsiębiorstwo. Jeżeli równoważność
jest jedynie częściowa, to państwa członkowskie mogą wymagać dodatkowego
ubezpieczenia, aby pokryło ono aspekty dotychczas nieuwzględnione.
Stąd też, biorąc pod uwagę, iż doradca podatkowy podlega ustanowionemu ustawą
o doradztwie podatkowym obowiązkowi ubezpieczenia od odpowiedzialności cywilnej za
szkody wyrządzone w związku z wykonywaniem czynności doradcy podatkowego, proponuje
się wprowadzenie w art. 44a ustawy mechanizmu porównywania ubezpieczeń, którymi objęte
są osoby wskazane w art. 6 ust. 3 ustawy, którym zostały uznane kwalifikacje do
wykonywania zawodu doradcy podatkowego, jak również osoby świadczące usługi
transgraniczne, o których mowa w art. 29 ustawy z dnia 18 marca 2008 r. o zasadach
uznawania kwalifikacji zawodowych nabytych w państwach członkowskich Unii
Europejskiej, korzystający z ubezpieczenia w innym państwie członkowskim. Z przepisu tego
wynika, iż od obowiązku ubezpieczenia zwolnieni są doradcy podatkowi, którzy wykażą, że
są objęci ubezpieczeniem zgodnie z przepisami państwa członkowskiego, w którym prowadzą
przedsiębiorstwo, a warunki i zakres tego ubezpieczenia są równoważne warunkom
i zakresowi ubezpieczenia wymaganego przez art. 44 ustawy. Dostosowując przepisy ustawy
do postanowień dyrektywy usługowej zaproponowano wprowadzenie również zasady,
zgodnie z którą w przypadku gdy równoważność ubezpieczeń jest tylko częściowa, doradca
podatkowy i osoby, o których mowa w art. 6 ust. 3 ustawy oraz art. 29 ww. ustawy
o
uznawaniu kwalifikacji (…), są obowiązani zawrzeć umowę uzupełniającego
ubezpieczenia.
Zaproponowana zmiana polegająca na dodaniu art. 44b ustawy związana jest z regulacją
art. 1 pkt 6 lit. a projektu. Na skutek zaprojektowanego rozwiązania likwidacja przesłanki
skreślenia z listy doradców podatkowych w związku z niedopełnieniem obowiązku
ubezpieczenia nie spowoduje zmniejszenia bezpieczeństwa osób korzystających z usług
doradców podatkowych, a wręcz przeciwnie – zwiększy poczucie tego bezpieczeństwa
z uwagi na zaprojektowane uregulowanie zakazujące doradcom podatkowym oraz innym
podmiotom uprawnionym do wykonywania doradztwa podatkowego wykonywania czynności
doradztwa podatkowego w okresie braku ochrony ubezpieczeniowej wynikającej
z niedopełnienia obowiązku ubezpieczenia.
Dotychczas decyzja w sprawie skreślenia z listy doradców podatkowych podejmowana
była dopiero po przeprowadzeniu przez Krajową Radę Doradców Podatkowych postępowania
w tej sprawie (wszczętego na ogół na podstawie wyników przeprowadzonej wcześniej

24
kontroli), podczas gdy zaproponowana regulacja proponuje zakazać wykonywania czynności
doradztwa podatkowego w okresie braku ochrony ubezpieczeniowej wynikającej
z niedopełnienia obowiązku ubezpieczenia, a więc już z początkiem okresu, w którym brak
jest tej ochrony.

24) Art. 1 pkt 24 projektu ustawy wprowadza zmiany w art. 46a ust. 1 ustawy.
Zaprojektowana zmiana stanowi konsekwencję wprowadzenia w art. 44a ustawy
mechanizmu porównywania ubezpieczeń, w związku z którym zmieniono brzmienie art. 46a
ust. 1 ustawy, umożliwiając Krajowej Radzie Doradców Podatkowych prowadzenie kontroli
spełnienia obowiązku również ubezpieczenia uzupełniającego.

25) Art. 1 pkt 25 projektu wprowadza zmiany w art. 51 ust. 1 pkt 8 ustawy.
Zaprojektowana zmiana pkt 8 w art. 51 ust. 1 ustawy polega na określeniu zakresu
przedmiotowego zasad etyki zawodowej uchwalanych przez Krajowy Zjazd Doradców
Podatkowych, przy czym zaprojektowany w ustawie katalog zagadnień, które mają być objęte
zakresem przedmiotowym zasad etyki, nie jest katalogiem zamkniętym. Zaproponowano, aby
zasady etyki zawodowej obejmowały w szczególności zasady i sposób prowadzenia reklamy
usług doradztwa podatkowego, zasady stałego podnoszenia kwalifikacji przez doradców
podatkowych, w szczególności przez osoby podejmujące wykonywanie zawodu doradcy
podatkowego po okresie niewykonywania zawodu przekraczającym 5 kolejnych lat, a także
zasady oceny prowadzenia działalności gospodarczej, o której mowa w
art.
31,
z uwzględnieniem zasad ochrony konkurencji.

26) Art. 1 pkt 26 projektu:
– lit. a dodaje pkt 5a w art. 56 ust. 2 ustawy.
Zaprojektowana zmiana art. 56 ust. 2 ustawy polega na uzupełnieniu katalogu zadań
Krajowej Rady Doradców Podatkowych o zadanie związane z podejmowaniem decyzji
w sprawach wpisu do rejestru, odmowy dokonania wpisu oraz skreślenia z rejestru, co jest
rezultatem objętych niniejszym projektem ustawy regulacji art. 1 pkt 7 – 9 projektu.

– lit. b wprowadza zmiany w art. 56 ust. 2 pkt 8 ustawy.

25
Zaproponowana zmiana art. 56 ust. 2 pkt 8 ustawy polega na wprowadzeniu do katalogu
zadań Krajowej Rady Doradców Podatkowych zadania polegającego na prowadzeniu kontroli
spełnienia obowiązku zawarcia umowy ubezpieczenia uzupełniającego oraz sporządzania
sprawozdań w tym zakresie. Zmiana związana jest ze regulacją art. 1 pkt 23 projektu.

27) Art. 1 pkt 27 projektu wprowadza zmiany w art. 64 ustawy.
Zaproponowana zmiana polega na stworzeniu instrumentu zabezpieczającego dopełnianie
przez doradców podatkowych oraz osoby, o których mowa w art. 6 ust. 3 ustawy i art. 29
ustawy z dnia 18 marca 2008 r. o zasadach uznawania kwalifikacji zawodowych nabytych
w państwach członkowskich Unii Europejskiej, obowiązku ubezpieczenia.
W związku z powyższym w art. 64 ustawy dodano ust. 1a, w którym expressis verbis
przewidziano odpowiedzialność dyscyplinarną doradców podatkowych za niedopełnienie
takich obowiązków ustawowych, jak zawiadamianie KRDP o wszelkich zmianach danych
objętych wpisem na listę doradców podatkowych, a także przekazanie dokumentów
związanych z wykonywaniem zawodu w spółkach niemających osobowości prawnej.
Ochrona usługobiorców korzystających z usług doradztwa podatkowego uzasadniająca
istnienie wymienionych obowiązków, wymaga również wprowadzenia sankcji z tytułu ich
naruszenia (art. 64 ust. 1a pkt 1 ustawy).
Ponadto w zaprojektowanym przepisie przewidziano odpowiedzialność dyscyplinarną
doradcy podatkowego za wykonywanie czynności doradztwa podatkowego z naruszeniem
zasad określonych w art. 31 ustawy (art. 64 ust. 1a pkt 2 ustawy).
Jednocześnie zaprojektowano, na skutek zmian w art. 1 pkt 6 lit. a projektu, zmianę
stanowiącą, iż niedopełnienie obowiązku ubezpieczenia będzie stanowiło podstawę
odpowiedzialności dyscyplinarnej, a nie jak dotychczas przesłankę obligatoryjnego skreślenia
z listy doradców podatkowych (art. 64 ust. 1a pkt 3 ustawy). Rozbudowany katalog kar
dyscyplinarnych: począwszy od upomnienia, przez naganę, zawieszenie w prawach
wykonywania zawodu, a skończywszy na pozbawieniu prawa do wykonywania zawodu,
pozwoli sądom dyscyplinarnym na wymierzanie kar adekwatnych do stopnia zawinienia
i potencjalnej bądź rzeczywistej szkody. Ponadto warto zauważyć, iż w przypadku innych
zawodów zaufania publicznego, takich jak np. radcowie prawni i adwokaci, którzy
uprawnieni są do wykonywania doradztwa podatkowego, brak ubezpieczenia OC nie jest
przesłanką bezwzględnego pozbawienia uprawnień zawodowych, ale właśnie przesłanką
pociągnięcia do odpowiedzialności dyscyplinarnej.

26