Poselski projekt ustawy o zmianie ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych oraz niektórych innych ustaw

Druk nr 2440
Warszawa,
11
września 2009 r.
SEJM
RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
VI kadencja
Pan

Bronisław Komorowski
Marszałek Sejmu
Rzeczypospolitej
Polskiej


Na podstawie art. 118 ust. 1 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej z dnia
2 kwietnia 1997 r. i na podstawie art. 32 ust. 2 regulaminu Sejmu niżej podpisani
posłowie wnoszą projekt ustawy:

-
o zmianie ustawy o emeryturach

i rentach z Funduszu Ubezpieczeń
Społecznych oraz niektórych innych
ustaw.

Do reprezentowania wnioskodawców w pracach nad projektem ustawy
upoważniamy panią poseł Annę Bańkowską.


(-) Romuald Ajchler; (-) Anna Bańkowska; (-) Anita Błochowiak; (-) Tomasz
Garbowski; (-) Izabela Jaruga-Nowacka; (-) Witold Klepacz; (-) Jan
Kochanowski; (-) Sławomir Kopyciński; (-) Janusz Krasoń; (-) Krzysztof
Matyjaszczyk; (-) Henryk Milcarz; (-) Tadeusz Motowidło; (-) Grzegorz
Napieralski; (-) Artur Ostrowski; (-) Sylwester Pawłowski; (-) Stanisław
Rydzoń; (-) Wiesław Andrzej Szczepański; (-) Tadeusz Tomaszewski;
(-) Stanisław Wziątek.

PROJEKT

USTAWA
z dnia ................................... 2009 r.
o zmianie ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń
Społecznych oraz niektórych innych ustaw


Art. 1
W ustawie z dnia 17 grudnia 1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu
Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. z 2004 r. Nr 39, poz. 353, z późn. zm.)
wprowadza się następującą zmianę:

1) dodaje się art. 32a w brzmieniu:

„Art. 32a
1. Okresy zatrudnienia w warunkach szczególnych lub w szczególnym
charakterze, poprzedzające datę wpisu ubezpieczonego do rejestru
zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze,
prowadzonego przez Zakład w ramach Centralnego Rejestru Ubezpieczonych,
o którym mowa w przepisach o systemie ubezpieczeń społecznych, podlegają
także wpisowi do tego rejestru na podstawie dokumentów określonych w
dotychczasowych przepisach, o których mowa w art. 32 ust. 4.
2. Począwszy od dnia 1 stycznia 2011 r. dane zawarte w rejestrze
zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze są
jedyną podstawą do ustalenia okresu zatrudnienia w warunkach szczególnych
lub w szczególnym charakterze.
3. Ubezpieczeni oraz płatnicy składek zobowiązani są do przekazywania
Zakładowi, w terminie do dnia 31 grudnia 2010 r., dokumentów, o których
mowa w ust. 1.
4. Dla osób, które nie pozostają w ubezpieczeniu, okresy zatrudnienia o
których mowa w ust. 1 ustala się na ich udokumentowany wniosek.
5. Ustalenie okresów zatrudnienia, o których mowa w ust. 1 następuje w
formie decyzji organu rentowego o wpisie danych do rejestru zatrudnionych
w warunkach szczególnych lub w szczególnym charakterze. Od decyzji
organu rentowego ubezpieczonemu przysługuje odwołanie do sądu
właściwego dla ubezpieczeń społecznych.
6. Ponowne ustalenie okresów zatrudnienia o których mowa w ust. 1
następuje w okolicznościach określonych w art. 114.
7. W sprawach nieuregulowanych stosuje się odpowiednio przepisy dotyczące
ustalania kapitału początkowego.”;

Art. 2
Ustawa wchodzi w życie z dniem 1 stycznia 2010 r.

Uzasadnienie

Projektowana ustawa zakłada utworzenie, w ramach Centralnego
Rejestru Ubezpieczonych, prowadzonego przez Zakład Ubezpieczeń
Społecznych, rejestru zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w
szczególnym charakterze. Rejestr ten powinien być tworzony sukcesywnie, od
1 stycznia 2010 r. a dane zawarte w rejestrze powinny być jedyną podstawą do
określania stażu pracy w warunkach szczególnych lub w szczególnym
charakterze począwszy od 1 stycznia 2011 r. Do rejestru będą wpisywane nie
tylko bieżące okresy zatrudnienia, ale także okresy wcześniejsze – na
podstawie dokumentacji przedstawianej przez ubezpieczonych i ich
pracodawców. Ten proces będzie przebiegał analogicznie jak gromadzenie i
składanie w ZUS dokumentacji potrzebnej do ustalenia kapitału
początkowego. Jest to rozwiązanie korzystne zarówno dla pracowników jak i
dla całego systemu. Pracownikom pozwala z dużym wyprzedzeniem
zweryfikować dokumentację, potwierdzającą pracę w warunkach
szczególnych lub w szczególnym charakterze, a w przypadku ewentualnych
sporów skorzystać z drogi sądowej bez presji czasu. Złożenie dokumentów w
ZUS likwiduje także ryzyko przypadkowej utraty dokumentacji przez byłego
pracodawcę, co często występuje w przypadku dokumentów niezbędnych do
wyliczenia kapitału początkowego.
Proponowaną w ustawie zasadę wpisu do rejestru pracownika
wykonującego aktualnie pracę w warunkach szczególnych i szczególnym
charakterze, z możliwością odwołania do sądu, należy uznać za dużo lepsze
rozwiązanie niż to które funkcjonuje obecnie – gdy pracownik dopiero w
momencie zgłoszenia chęci przejścia na emeryturę dostaje (lub nie) od
pracodawcy dokument potwierdzający szczególny charakter zatrudnienia.
Założenie takiego rejestru będzie także miało ogromne znaczenie. Rejestr ten
będzie bowiem bardzo ważnym źródłem informacji, ułatwiających
planowanie wydatków w systemie ubezpieczeń społecznych a równocześnie
ułatwiających prowadzenie aktywnej polityki rynku pracy. Obecnie system
nie dysponuje żadnym źródłem informacji, pozwalających na szacowanie
ilości pracowników, którzy w najbliższych kilku latach mogą przejść na
emeryturę pomostową w związku z pracą w warunkach szczególnych lub w
szczególnym charakterze.
Utworzenie rejestru zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w
szczególnym charakterze będzie wymagało także zmian w rozporządzeniu
Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 12 marca 1999 r. w sprawie
szczegółowego zakresu danych zawartych w centralnych rejestrach
prowadzonych przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. Nr 30, poz.
293), wydanym na podstawie art. 33 ust. 5 ustawy o systemie ubezpieczeń
społecznych – tak, aby jego przepisy zostały dostosowane do nałożonego na
ZUS obowiązku prowadzenia rejestru zatrudnionych w szczególnych
warunkach lub w szczególnym charakterze. Zmiany te mają charakter
„techniczny” a ich opracowanie wymaga wcześniejszych konsultacji z
Zakładem Ubezpieczeń Społecznych.
Projekt ustawy nie jest sprzeczny z prawem Unii Europejskiej.
Treść przedłożenia nie została poddana konsultacjom, o których mowa
w art. 34 ust. 3 Regulaminu Sejmu RP.
Projekt nie spowoduje dodatkowych wydatków z budżetu państwa.

Warszawa, 22 września 2009 r.
BAS-WAL-1873/09
Pan
Bronisław Komorowski
Marszałek Sejmu
Rzeczypospolitej Polskiej



Opinia prawna
w sprawie zgodności z prawem Unii Europejskiej poselskiego projektu
ustawy o zmianie ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń
Społecznych (przedstawiciel wnioskodawców: poseł Anna Bańkowska)


Na podstawie art. 34 ust. 9 uchwały Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 30 lipca
1992 roku – Regulamin Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej (Monitor Polski z 2009 r. Nr 5, poz.
47) sporządza się następującą opinię:

1. Przedmiot projektu ustawy
Projekt zakłada dodanie art. 32a do ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o
emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. z 2004 r.
Nr 39, poz. 353, ze zmianami). Proponowany przepis określa zasady
dokumentowania okresów zatrudnienia w warunkach szczególnych lub w
szczególnym charakterze.
Należy zwrócić uwagę, że projekt – wbrew stwierdzeniu zawartemu w
uzasadnieniu – nie zakłada utworzenia rejestru zatrudnionych w szczególnych
warunkach lub w szczególnym charakterze, a jedynie określa dane wpisywane
do takiego rejestru.
Proponowana ustawa ma wejść w życie z dniem 1 stycznia 2010 r.

2. Stan prawa Unii Europejskiej w materii objętej projektem
Prawo Unii Europejskiej nie zawiera przepisów regulujących
zagadnienie będące przedmiotem projektu ustawy.

3. Analiza przepisów projektu pod kątem ustalonego stanu prawa
Unii Europejskiej
Przepisy projektu nie należą do materii regulacji prawa Unii
Europejskiej.