Poselski projekt ustawy o zmianie niektórych ustaw dotyczących nabywania własności nieruchomości

Druk nr 2275

Warszawa, 30 czerwca 2009 r.
SEJM
RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
VI kadencja
Pan

Bronisław Komorowski
Marszałek Sejmu
Rzeczypospolitej
Polskiej
Na podstawie art. 118 ust. 1 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej z dnia
2 kwietnia 1997 r. i na podstawie art. 32 ust. 2 regulaminu Sejmu niżej podpisani
posłowie wnoszą projekt ustawy:

- o zmianie niektórych ustaw dotyczących
nabywania własności nieruchomości.

Do reprezentowania wnioskodawców w pracach nad projektem ustawy
upoważniamy pana posła Józefa Rackiego.


(-) Leszek
Cieślik;
(-) Leszek
Deptuła;
(-) Krzysztof
Gadowski;
(-) Stanisław Huskowski; (-) Mieczysław Kasprzak; (-) Jacek Kozaczyński;
(-) Jacek Krupa; (-) Adam Krzyśków; (-) Arkadiusz Litwiński; (-) Antoni
Mężydło;
(-) Aldona
Młyńczak;
(-) Czesław
Mroczek;
(-) Janusz
Piechociński; (-) Józef Racki; (-) Zbigniew Rynasiewicz; (-) Aleksander
Sopliński; (-) Jan Walenty Tomaka; (-) Piotr Walkowski; (-) Stanisław
elichowski; (-) Stanisław mijan.
Projekt
USTAWA

z dnia...............2009 r.


o zmianie niektórych ustaw dotyczących nabywania własności nieruchomości1

Art. 1
W ustawie z dnia 15 grudnia 2000 r. o zasadach zbywania mieszkań będących
własnością przedsiębiorstw państwowych, niektórych spółek handlowych z udziałem Skarbu
Państwa, państwowych osób prawnych oraz niektórych mieszkań będących własnością
Skarbu Państwa (Dz. U. z 2001 r. Nr 4, poz. 24 z późn. zm.2) w art. 10 wprowadza się
następujące zmiany:
a) uchyla się ust. 2,

b) ust. 2a otrzymuje brzmienie:
„2a. Po otrzymaniu wniosku, o którym mowa w ust. 1, organ reprezentujący Skarb
Państwa wydaje decyzję o wygaśnięciu trwałego zarządu w stosunku do
nieruchomości lub jej części, której dotyczy wniosek.”,

c) po ust. 2a dodaje się ust. 2b w brzmieniu:
„2b. Uprawnienie, o którym mowa w ust. 1, wygasa jeżeli wniosek o nabycie
mieszkania nie zostanie złożony organowi, o którym mowa w ust. 2a, do dnia 31
grudnia 2012 r.”,

d) ust. 3 otrzymuje brzmienie:
„3. Przepisy ust. 1 i 2b mają zastosowanie także do Państwowego Gospodarstwa
Leśnego Lasy Państwowe.”.

Art. 2

W ustawie z dnia 7 lipca 2005 r. o zmianie niektórych ustaw dotyczących nabywania
własności nieruchomości (Dz. U. Nr 157, poz. 1315) wprowadza się następujące zmiany:
1) W art. 4:
a) ust. 1- 6 otrzymują brzmienie:
„Art. 4. 1. Jeżeli w procesach przekazywania jednostkom samorządu
terytorialnego, likwidacji, zbywania, komercjalizacji, prywatyzacji lub
upadłości mieszkanie, w rozumieniu art. 2 pkt 3 ustawy nowelizowanej w art.
3, przestało być mieszkaniem zakładowym przedsiębiorstwa państwowego,
państwowej osoby prawnej lub innej państwowej jednostki organizacyjnej albo
                                                           
1 Niniejszą ustawą zmienia się ustawę z dnia 15 grudnia 2000 r. o zasadach zbywania mieszkań będących własnością
przedsiębiorstw państwowych, niektórych spółek handlowych z udziałem Skarbu Państwa, państwowych osób prawnych
oraz niektórych mieszkań będących własnością Skarbu Państwa oraz ustawę z dnia 7 lipca 2005 r. o zmianie niektórych
ustaw dotyczących nabywania własności nieruchomości.
2 Zmiany tekstu jednolitego wymienionej ustawy zostały opublikowane w Dz. U. z 2001 r. Nr 102, poz. 1118; z 2004 r. Nr
141, poz. 1492; z 2005 r. Nr 157, poz. 1315, nr 187, poz. 1539.

 
1
spółki handlowej , w odniesieniu do której Skarb Państwa był podmiotem
dominującym w rozumieniu przepisów o publicznym obrocie papierami
wartościowymi, osobie fizycznej zajmującej to mieszkanie w dniu wejścia w
życie ustawy na podstawie umowy najmu albo decyzji administracyjnej o jego
przydziale przysługuje prawo pierwszeństwa w nabyciu tego mieszkania, z
zastrzeżeniem ust. 2 i art. 5.
2. Prawo pierwszeństwa, o którym mowa w ust. 1 przysługuje w przypadku
przeznaczenia do zbycia mieszkania lub budynku, w którym usytuowane są
mieszkania, o których mowa w ust. 1, jeżeli w procesach przekształceniowych
wymienionych w ust. 1:
a) zostało naruszone prawo osoby fizycznej, o której mowa w ust. 1 do
nabycia zajmowanego przez nią mieszkania, a w szczególności prawo
pierwszeństwa, o którym mowa w art. 4 ustawy nowelizowanej w art. 3
lub
b) naruszono interes prawny osoby fizycznej, o której mowa w ust. 1
poprzez nie przedstawienie oferty nabycia mieszkania za cenę nie
wyższą niż jego wartość rynkowa.
3. Prawo pierwszeństwa, o którym mowa w ust. 1 jest niezależne od
przysługujących na zasadach ogólnych roszczeń odszkodowawczych.
4. Naruszenie prawa lub interesu prawnego, o którym mowa w ust. 2 powinno
zostać stwierdzone prawomocnym orzeczeniem sądu. Postępowanie w tej
sprawie wolne jest od opłat sądowych.
5. Prawo pierwszeństwa, o którym mowa w ust. 1 przysługuje także osobie
bliskiej, w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 21 czerwca 2001 r. o ochronie
praw lokatorów, mieszkaniowym zasobie gminy i
o zmianie Kodeksu
cywilnego (Dz. U. z 2005 r. Nr 31, poz. 266), w stosunku do osoby określonej
w ust. 1, której przysługuje prawo wstąpienia w stosunek najmu mieszkania na
podstawie odrębnych przepisów.
6. W przypadku wykonania prawa pierwszeństwa, o którym mowa w ust. 1,
zbycie mieszkania następuje na warunkach i po cenie, na jakich nieruchomości
zostały nabyte przez zbywcę, powiększonej o wartość poczynionych przez
niego nakładów koniecznych. Cena podlega waloryzacji według zasad
określonych w
przepisach
o gospodarce nieruchomościami. Na wniosek
nabywcy mieszkania cena może być rozłożona na raty płatne w okresie do 10
lat.

b) uchyla się ust. 7;

c) po ust. 7 dodaje się ust. 7a w brzmieniu:
„7a. Prawo pierwszeństwa, o którym mowa w ust. 1, wygasa jeżeli do dnia 31
grudnia 2012 r. nie wniesiono pozwu o stwierdzenie naruszenia prawa lub
interesu prawnego, o którym mowa w ust. 2.”

d) ust. 8 otrzymuje brzmienie:
„8. W przypadku różnicy pomiędzy ceną sprzedaży mieszkania na rzecz osoby
uprawnionej a wartością rynkową tego mieszkania, na wniosek zbywcy
realizującego prawo pierwszeństwa podmiot, który naruszył prawo
pierwszeństwa w nabyciu mieszkania lub jego następca prawny, wypłaci
zbywcy odszkodowanie w wysokości odpowiadającej tej różnicy. W razie
 
2
sporu co do wysokości odszkodowania sprawę rozstrzyga sąd, a zapłacie
podlega część niesporna.”

e) ust. 11 otrzymuje brzmienie:
„11. Osoba uprawniona z tytułu pierwszeństwa nabywa mieszkanie, o którym
mowa w ust. 1, wolne od obciążeń hipotecznych.”

2) W art. 5:
a) uchyla się ust. 4;
b) po ust. 4 dodaje się ust. 4a w brzmieniu:
„4a. Uprawnienie, o którym mowa w ust. 1, wygasa, jeżeli wniosek o nabycie
mieszkania nie zostanie złożony do dnia 31 grudnia 2012 r.”

Art. 3

W sprawach wszczętych na podstawie przepisów ustaw nowelizowanych w art. 1 i art. 2 i
niezakończonych przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy stosuje się przepisy
niniejszej ustawy.

Art. 4

Ustawa wchodzi w życie po upływie 30 dni od dnia ogłoszenia.


 
3
UZASADNIENIE

Celem niniejszego projektu ustawy jest przywrócenie możliwości realizacji uprawnień
najemców do nabywania prawa własności niektórych mieszkań stanowiących własność
Skarbu Państwa oraz tzw. byłych mieszkań zakładowych, które przysługiwały najemcom tych
mieszkań na podstawie:
1) art. 10 ustawy z dnia 15 grudnia 2000 r. o zasadach zbywania mieszkań będących
własnością przedsiębiorstw państwowych, niektórych spółek handlowych z udziałem
Skarbu Państwa, państwowych osób prawnych oraz niektórych mieszkań będących
własnością Skarbu Państwa (Dz. U. z 2001 r. Nr 4, poz. 24 z późn. zm.),
2) art. 4 i 5 ustawy z dnia 7 lipca 2005 r. o zmianie niektórych ustaw dotyczących
nabywania własności nieruchomości (Dz. U. Nr 157, poz. 1315).
Przepis art. 10 ustawy wymienionej w pkt 1 przyznawał najemcy prawo nabycia na
preferencyjnych warunkach mieszkania, stanowiącego własność Skarbu Państwa, będącego w
trwałym zarządzie jednostki organizacyjnej nie mającej osobowości prawnej (tzw. mieszkań
zakładowych). Zgodnie z ust. 2 powołanego art. 10 uprawnienie wygasło, jeżeli wniosek o
nabycie mieszkania nie został złożony organowi reprezentującemu Skarb Państwa do dnia 31
grudnia 2008 r.
Z sygnałów napływających od osób zajmujących omawiane mieszkania wynika, że
część osób uprawnionych nie skorzystała w ustawowym terminie z możliwości zakupu prawa
własności najmowanego mieszkania z różnych powodów (np. problemy z ustaleniem organu,
do którego należy złożyć wniosek o nabycie, problemy z uregulowaniem stanu prawnego
nieruchomości gruntowych, na których usytuowane są budynki, w których znajdują się lokale
objęte zakresem regulacji).
W związku z powyższym, wychodząc naprzeciw oczekiwaniom społecznym, istnieje
potrzeba przywrócenia możliwości wykupu omawianej grupy mieszkań przez osoby, będące
najemcami tych mieszkań. W art. 1 projektu ustawy zaproponowano zatem zmianę do ustawy
o zasadach zbywania mieszkań będących własnością przedsiębiorstw państwowych,
niektórych spółek handlowych z udziałem Skarbu Państwa, państwowych osób prawnych oraz
niektórych mieszkań będących własnością Skarbu Państwa, polegającą na dodaniu przepisu
określającego nowy termin (31 grudnia 2012 r.) wygaśnięcia uprawnień do nabycia mieszkań
zakładowych, które w chwili obecnej stanowią własność Skarbu Państwa, a znajdują się w
trwałym zarządzie jednostek organizacyjnych nie posiadających osobowości prawnej.

W niniejszym projekcie ustawy zaproponowano również regulacje przywracające
możliwość realizacji uprawnień najemców tzw. byłych mieszkań zakładowych, czyli tych
mieszkań, które przestały być mieszkaniami zakładowymi w wyniku realizacji procesów
przekształceń własnościowych przedsiębiorstw państwowych, państwowych osób prawnych,
innych państwowych jednostek organizacyjnych albo spółek handlowych, w których Skarb
Państwa był podmiotem dominującym.
Uprawnienia powyższe nadane zostały przepisami art. 4 i 5 ustawy z dnia 7 lipca
2005 r. o zmianie niektórych ustaw dotyczących nabywania własności nieruchomości.
Zgodnie z powyższymi przepisami najemcom tzw. byłych mieszkań zakładowych
przysługiwało prawo pierwokupu mieszkania, w przypadku, gdy w procesach realizacji
przekształceń własnościowych nastąpiło naruszenie prawa do nabycia mieszkania,
przysługującego najemcy na podstawie odrębnych regulacji prawnych albo w przypadku, gdy
nastąpiło naruszenie interesu prawnego najemcy mieszkania. Uzyskanie przez najemcę
mieszkania wyroku sądu stwierdzającego zaistnienie powyższych naruszeń umożliwiało
realizację prawa pierwokupu mieszkania. Omawiane uprawnienia wygasły z dniem 18
września 2008 r.
 
4