Komisyjny projekt ustawy o zmianie ustawy - Kodeks postępowania cywilnego

Druk nr 1856

Warszawa, 18 lutego 2009 r.
SEJM
RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
VI kadencja
Komisja Nadzwyczajna

„Przyjazne Państwo” do spraw
związanych z ograniczaniem biurokracji
NPP-020-103-2009


Pan

Bronisław Komorowski
Marszałek Sejmu
Rzeczypospolitej
Polskiej



Na podstawie art. 32 ust. 2 regulaminu Sejmu Komisja Nadzwyczajna
„Przyjazne Państwo” do spraw związanych z ograniczaniem biurokracji wnosi
projekt ustawy

- o zmianie ustawy - Kodeks postępowa-
nia cywilnego.

Do reprezentowania stanowiska Komisji w pracach nad projektem ustawy
została upoważniona poseł Hanna Zdanowska.


Przewodniczący Komisji


(-) Mirosław Sekuła



projekt

USTAWA
z dnia ……………..2009 r.

o zmianie ustawy – Kodeks postępowania cywilnego


Art. 1.
W ustawie z dnia 17 listopada 1964 r. - Kodeks postępowania cywilnego (Dz. U. Nr 43, poz.
296, z późn. zm.) po art. 59814 dodaje się art. 59815 w brzmieniu:

„Art. 59815. Przepisy art. 5985-59812 stosuje się odpowiednio do wykonania orzeczeń
wydanych na podstawie art. 58 § 1 i §1a i art. 1131 ustawy z dnia 25 lutego
1964 r. – Kodeks rodzinny i opiekuńczy (Dz. U. Nr 9, poz. 59, z późn.
zm.) w zakresie kontaktów rodziców z dzieckiem, w przypadku gdy
orzeczenia te nie są wykonywanie albo są nieprawidłowo wykonywane.”.


Art. 2.
Ustawa wchodzi w życie z dniem 1 lipca 2009 r.

1) Zmiany wymienionej ustawy zostały ogłoszone w Dz. U. z 1965 r. Nr 15, poz. 113, z 1974 r. Nr 27, poz. 157 i
Nr 39, poz. 231, z 1975 r. Nr 45, poz. 234, z 1982 r. Nr 11, poz. 82 i Nr 30, poz. 210, z 1983 r. Nr 5, poz. 33,
z 1984 r. Nr 45, poz. 241 i 242, z 1985 r. Nr 20, poz. 86, z 1987 r. Nr 21, poz. 123, z 1988 r. Nr 41, poz. 324,
z 1989 r. Nr 4, poz. 21 i Nr 33, poz. 175, z 1990 r. Nr 14, poz. 88, Nr 34, poz. 198, Nr 53, poz. 306, Nr 55,
poz. 318 i Nr 79, poz. 464, z 1991 r. Nr 7, poz. 24, Nr 22, poz. 92 i Nr 115, poz. 496, z 1993 r. Nr 12, poz. 53,
z 1994 r. Nr 105, poz. 509, z 1995 r. Nr 83, poz. 417, z 1996 r. Nr 24, poz. 110, Nr 43, poz. 189, Nr 73, poz.
350 i Nr 149, poz. 703, z 1997 r. Nr 43, poz. 270, Nr 54, poz. 348, Nr 75, poz. 471, Nr 102, poz. 643, Nr 117,
poz. 752, Nr 121, poz. 769 i 770, Nr 133, poz. 882, Nr 139, poz. 934, Nr 140, poz. 940 i Nr 141, poz. 944, z
1998 r. Nr 106, poz. 668 i Nr 117, poz. 757, z 1999 r. Nr 52, poz. 532, z 2000 r. Nr 22, poz. 269 i 271, Nr 48,
poz. 552 i 554, Nr 55, poz. 665, Nr 73, poz. 852, Nr 94, poz. 1037, Nr 114, poz. 1191 i 1193 i Nr 122, poz.
1314, 1319 i 1322, z 2001 r. Nr 4, poz. 27, Nr 49, poz. 508, Nr 63, poz. 635, Nr 98, poz. 1069, 1070 i 1071,
Nr 123, poz. 1353, Nr 125, poz. 1368 i Nr 138, poz. 1546, z 2002 r. Nr 25, poz. 253, Nr 26, poz. 265, Nr 74,
poz. 676, Nr 84, poz. 764, Nr 126, poz. 1069 i 1070, Nr 129, poz. 1102, Nr 153, poz. 1271, Nr 219, poz. 1849
i Nr 240, poz. 2058, z 2003 r. Nr 41, poz. 360, Nr 42, poz. 363, Nr 60, poz. 535, Nr 109, poz. 1035, Nr 119,
poz. 1121, Nr 130, poz. 1188, Nr 139, poz. 1323, Nr 199, poz. 1939 i Nr 228, poz. 2255, z 2004 r. Nr 9, poz.
75, Nr 11, poz. 101, Nr 68, poz. 623, Nr 91, poz. 871, Nr 93, poz. 891, Nr 121, poz. 1264, Nr 162, poz. 1691,
Nr 169, poz. 1783, Nr 172, poz. 1804, Nr 204, poz. 2091, Nr 210, poz. 2135, Nr 236, poz. 2356 i Nr 237, poz.
2384, z 2005 r. Nr 13, poz. 98, Nr 22, poz. 185, Nr 86, poz. 732, Nr 122, poz. 1024, Nr 143, poz. 1199, Nr
150, poz. 1239, Nr 167, poz. 1398, Nr 169, poz. 1413 i 1417, Nr 172, poz. 1438, Nr 178, poz. 1478, Nr 183,
poz. 1538, Nr 264, poz. 2205 i Nr 267, poz. 2258, z 2006 r. Nr 12, poz. 66, Nr 66, poz. 466, Nr 104, poz. 708
i 711, Nr 186, poz. 1379, Nr 208, poz. 1537 i 1540, Nr 226, poz. 1656 i Nr 235, poz. 1699 oraz z 2007 r. Nr 7,
poz. 58, Nr 47, poz. 319, Nr 50, poz. 331, Nr 99, poz. 662, Nr 106, poz. 731, Nr 112, poz. 766 i 769, Nr 115,
poz. 794, Nr 121, poz. 831, Nr 123, poz. 849, Nr 176, poz. 1243 i Nr 181, poz. 1287.
2) Zmiany wymienionej ustawy zostały ogłoszone w Dz. U. z 1975 r. Nr 45, poz. 234, z 1986 r. Nr 36, poz. 180,
z 1990 r. Nr 34, poz. 198, z 1995 r. Nr 83, poz. 417, z 1998 r. Nr 117, poz. 757, z 1999 r. Nr 52, poz. 532, z
2000 r. Nr 122, poz. 1322, z 200s1 r. Nr 128, poz. 1403 i Nr 154, poz. 1804, z 2003 r. Nr 83, poz. 772
i Nr 130, poz. 1188, z 2004 r. Nr 162, poz. 1691 oraz z 2007 r. Nr 121, poz. 831, Nr 134, poz. 947 i Nr 192,
poz. 1378



UZASADNIENIE
1 . Wyjaśnienie celu ustawy.

Celem proponowanej w projekcie zmiany jest wprowadzenie do polskiego systemu
prawnego narzędzi, przy pomocy których sądy opiekuńcze będą mogły wyegzekwować
w
sposób zgodny ze swoimi wcześniejszymi orzeczeniami kontakt obojga rodziców
z dzieckiem, np. w przypadku orzeczenia rozwodu, gdy sąd opiekuńczy rozstrzyga o władzy
rodzicielskiej nad wspólnym małoletnim dzieckiem obojga małżonków i o kontaktach
rodziców z dzieckiem, a rodzic, u którego dziecko zamieszkuje uniemożliwia bądź utrudnia te
kontakty.

Zapewni to jednocześnie pełniejszą realizację normy wyrażonej w art. 113 § 1 ustawy
z dnia 25 lutego 1964 r. – Kodeks rodzinny i opiekuńczy (Dz. U. Nr 9, poz. 59, z późn. zm.),
który stanowi, że niezależnie od władzy rodzicielskiej rodzice oraz ich dziecko mają prawo
i obowiązek utrzymywania ze sobą kontaktów.

Projekt ustawy nie wymaga wydawania aktów wykonawczych, a więc wymóg
określony w art. 34 ust. 1 pkt 6 Regulaminu Sejmu nie wymaga w przedmiotowym przypadku
spełnienia.

2 . Przedstawienie stanu obecnego.

W obecnym stanie prawnym polskie ustawodawstwo nie przewiduje skutecznych
rozwiązań mających na celu umożliwienie również rodzicom, u których nie przebywa
dziecko, kontaktów z tym dzieckiem w sposób określony np. w wyroku orzekającym rozwód.

3 . Różnice między dotychczasowym a przewidywanym stanem prawnym.

Projekt ustawy proponuje dodanie do ustawy z dnia 17 listopada 1964 r. - Kodeks
postępowania cywilnego nowego art. 59814, zgodnie z którym przepisy art. 5985-59812 stosuje
się odpowiednio do wykonania orzeczeń wydanych na podstawie art. 58 § 1 i §1a i art. 1131
ustawy z dnia 25 lutego 1964 r. – Kodeks rodzinny i opiekuńczy (Dz. U. Nr 9, poz. 59, z
późn. zm.) w zakresie kontaktów rodziców z dzieckiem.
Należy podkreślić, że treść proponowanego przepisu uwzględnia również ustawę z
dnia 6 listopada 2008 r. o zmianie ustawy – Kodeks rodzinny i opiekuńczy oraz niektórych
innych ustaw.
Dodawany
art.
59814 kpc opiera się na funkcjonujących już w Kodeksie postępowania
cywilnego rozwiązaniach, dotyczących uprawnień władczych sądu opiekuńczego na wypadek


konieczności odebrania osoby podlegającej władzy rodzicielskiej lub pozostającej pod opieką.
W związku z tym, że sądy konstrukcję tę stosują na co dzień, w praktyce nie powinna ona
stworzyć problemów w zakresie implementacji do wypadków egzekwowania praw rodziców
pozbawianych wbrew wyrokom sądów kontaktów z dzieckiem.

Odpowiednie zastosowanie art. 5985-59812 będzie polegało na zleceniu przez sąd
opiekuńczy kuratorowi sądowemu przymusowego wyegzekwowania kontaktów dziecka
z rodzicem. W standardowych sytuacjach powinno to polegać na umówieniu spotkania
rodzica z dzieckiem, a następnie stawieniu się kuratora na to spotkanie celem sprawdzenia,
czy drugi rodzic to spotkanie umożliwił. W ekstremalnych przypadkach, w związku
z możliwym odpowiednim zastosowaniem art. 59810 kpc, na żądanie kuratora sądowego
Policja będzie obowiązana do udzielenia mu pomocy przy czynnościach związanych
z wyegzekwowaniem kontaktów rodzica z dzieckiem.

Z kolei w związku z możliwym zastosowaniem art. 59811 § 1 kpc, jeżeli rodzic, pod
którego opieką znajduje się dziecko ukrywa je, kurator sądowy zawiadomi prokuratora.

W konsekwencji, jak się zdaje, powyższe instrumentarium prawne da realne szanse na
właściwe kontakty obojga rozwiedzionych rodziców z dzieckiem.

4. Przewidywane skutki społeczne, gospodarcze finansowe i prawne.
Projekt
ustawy
może spowodować dodatkowe koszty dla budżetu państwa ze względu
na nałożenie na kuratorów sądowych i Policję nowych obowiązków.
Oszacowanie
wpływu projektowanych zmian dla budżetu państwa oraz budżetu
jednostek samorządu terytorialnego zależy od liczby spraw, w których do wykonania
orzeczeń wydanych na podstawie stosownych artykułów Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego
w zakresie kontaktów rodziców z dzieckiem angażowani będą kuratorzy oraz inne podmioty.

Projekt ustawy powinien wywołać pozytywny skutek społeczny polegający na
zapewnieniu podtrzymywania więzów rodzinnych pomiędzy dziećmi a rodzicami, którzy
z tymi dziećmi nie zamieszkują ze względu na rozwód.

5. Oświadczenie o zgodności projektu ustawy z prawem Unii Europejskiej.

Projekt ustawy nie jest objęty prawem Unii Europejskiej .

Warszawa, 2 marca 2009 r.
BAS-WAL-421/09
Pan
Bronisław Komorowski
Marszałek Sejmu
Rzeczypospolitej Polskiej
Opinia prawna
w sprawie zgodności z prawem Unii Europejskiej komisyjnego projektu
ustawy o zmianie ustawy – Kodeks postępowania cywilnego (przedstawiciel
wnioskodawcy: poseł Hanna Zdanowska)


Na podstawie art. 34 ust. 9 uchwały Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 30 lipca
1992 r. – Regulamin Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej (M.P. z 2002 r. Nr 23, poz. 398, ze
zmianami) sporządza się następującą opinię:

1. Przedmiot projektu ustawy
Przedstawiony projekt ustawy przewiduje dodanie art. 59815 w ustawie z
dnia 17 listopada 1964 r. – Kodeks postępowania cywilnego (Dz. U. Nr 43, poz.
296, ze zmianami). Zmiana dotyczy odpowiedniego stosowania przepisów art.
5985–59812 ustawy (regulujących postępowanie cywilne w sprawach o odebranie
osoby podlegającej władzy rodzicielskiej lub pozostającej pod opieką) do
wykonania orzeczeń wydanych na podstawie art. 58 §1 i §1a oraz art. 1131
ustawy z dnia 25 lutego 1964 r. – Kodeks rodzinny i opiekuńczy (Dz. U. Nr 9,
poz. 59, ze zmianami; dalej: k.r.o.) w zakresie kontaktów rodziców z dzieckiem,
w przypadku gdy orzeczenia te nie są wykonywane albo są nieprawidłowo
wykonywane. Przepisy art. 58 §1 i §1a oraz art. 1131 k.r.o. upoważniają sądy
do rozstrzygania o władzy rodzicielskiej oraz o kontaktach rodziców z
dzieckiem.
Proponowana ustawa ma wejść w życie z dniem 1 lipca 2009 r.

2. Stan prawa Unii Europejskiej w materii objętej projektem ustawy
Kwestie stanowiące przedmiot projektu ustawy nie są regulowane
prawem Unii Europejskiej.

1 Proponowane brzmienie art. 59815 ustawy – Kodeks postępowania cywilnego in fine zawiera błąd gramatyczny;
jest: „orzeczenia te nie są wykonywanie albo są nieprawidłowo wykonywane”, powinno być: „orzeczenia te nie
są wykonywane albo są nieprawidłowo wykonywane”.