Poselski projekt ustawy o zmianie ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych

„środków komunikacji elektronicznej” występuje w ustawie z dnia 18 lipca 2002 r. o
świadczeniu usług drogą elektroniczną (Dz.U. Nr144, poz. 1204 z późn. zm.). Zgodnie z art. 2
pkt 5 środki komunikacji elektronicznej to rozwiązania techniczne, w tym urządzenia
teleinformatyczne i współpracujące z nimi narzędzia programowe, umożliwiające
indywidualne porozumiewanie się na odległość przy wykorzystaniu transmisji danych między
systemami teleinformatycznymi, a w szczególności pocztę elektroniczną. Użycie tego pojęcia
umożliwia szerszą kwalifikację narzędzi komunikacji międzyludzkiej pozwalając
wykorzystywać w tym zakresie najnowsze możliwości technologiczne.
By podkreślić rolę jaką w dzisiejszym świecie pełni Internet, do ustawy wprowadza
się go w sposób nominalny. Samo pojęcie Internetu nie jest pojęciem nowym dla systemu
polskiego prawa autorskiego i ma już w nim swoje ugruntowanie. Wymienić tu trzeba jego
konotację, która funkcjonuje w Ustawie w art. 104 ust. ust. 34.

4)
Przewidywane skutki społeczne, gospodarcze, finansowe i prawne

Nowelizacja ustawy spowoduje, iż korzystanie z kategorii dozwolonego użytku
własnego, w ramach kontaktów towarzyskich, znajdzie swoje literalne unormowanie w
Ustawie. W rezultacie zlikwiduje to ramy nadużywania interpretacji dozwolonego użytku
własnego przez użytkowników i twórców. Stworzy ona możliwości swobodnego i legalnego
wykorzystywania plików w Internecie, w ramach określonego kręgu osób, jak również nie
będzie naruszać uzasadnionych praw twórców, chronionych za pomocą licznych regulacji
Ustawy, w tym art. 35.
Dostosuje to także polski system prawny do zmieniających się warunków życia i
realiów społeczno-gospodarczych, jak również uwydatni i podkreśli wagę przywiązywaną
przez ustawodawcę do wykorzystania Internetu w przestrzeni społecznej oraz wzmocni
wolność użytkownika w sieci.

5)
Wskazanie źródeł finansowania, jeżeli projekt ustawy pociąga za sobą obciążenie
budżetu państwa lub budżetów jednostek samorządu terytorialnego

Nowelizacja nie powoduje zmiany wydatków budżetu państwa, ani nie niesie za sobą
dodatkowych wydatków samorządów.

6)
Założenia projektów podstawowych aktów wykonawczych

Ustawa nie wymaga wydania aktów wykonawczych.

7)
Oświadczenie o zgodności projektu ustawy z prawem Unii Europejskiej albo
oświadczenie, że przedmiot projektowanej regulacji nie jest objęty prawem Unii
Europejskiej

Projektowana regulacja nie jest objęta prawem Unii Europejskiej.


Warszawa, 29 lutego 2012 r.
BAS–WAPEiM–442/12

Pani Ewa Kopacz
Marszałek Sejmu RP

Opinia w sprawie zgodności z prawem Unii Europejskiej poselskiego
projektu ustawy o zmianie ustawy o prawie autorskimi i prawach
pokrewnych (przedstawiciel wnioskodawców: poseł Henryk Smolarz)

Na podstawie art. 34 ust. 9 uchwały Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej z
dnia 30 lipca 1992 roku – Regulamin Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej (Monitor
Polski z 2012 r., poz. 32) sporządza się następującą opinię:


1. Przedmiot projektu ustawy
Projekt ustawy zmierza do dookreślenia zakresu własnego użytku
osobistego rozpowszechnionego utworu chronionego, z którego można
korzystać nieodpłatnie, bez zezwolenia twórcy. Zakres ten określa art. 23 ust. 2
ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych (Dz.U.
z 2006 Nr 90, poz. 631 tekst jednolity ze zm.), zwanej dalej „ustawą”. Przepis
ten postanawia, że „zakres własnego użytku osobistego obejmuje korzystanie z
pojedynczych egzemplarzy utworów przez krąg osób pozostających w związku
osobistym, w szczególności pokrewieństwa, powinowactwa lub stosunku
towarzyskiego”. Poselski projekt zmierza do nowelizacji tego przepisu przez
dookreślenie charakteru związku osobistego łączącego krąg osób korzystających
z utworu chronionego. Postanowiono w nim, że związek ten będzie mógł być
„bezpośredni, jak i pośredni, istniejący pomiędzy osobami w ramach ich
kontaktów przy użyciu środków komunikacji elektronicznej w rozumieniu
ustawy z dnia 18 lipca 2002 r. o świadczeniu usług drogą elektroniczna (Dz. U.
Nr 144, poz. 1204 z późn. zm.), w tym za pośrednictwem Internetu”.


2. Stan prawa Unii Europejskiej w materii objętej projektem
W prawie Unii Europejskiej zagadnienia praw autorskich regulowanych
jest przez wiele dyrektyw. Z punktu widzenia materii objętej projektem należy

1 Zob. dyrektywa 2006/116/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 12 grudnia 2006 r. w sprawie czasu
ochrony prawa autorskiego i niektórych praw pokrewnych (Dz.Urz. UE L 372 z 27.12.2006, str. 12); dyrektywa
2006/115/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 12 grudnia 2006 r. w sprawie prawa najmu i użyczenia
oraz niektórych praw pokrewnych prawu autorskiemu w zakresie własności intelektualnej (Dz.Urz. UE L 376 z
27.12.2006, str. 28).
zwrócić uwagę na dyrektywę 2001/29/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z
dnia 22 maja 2001 r. w sprawie harmonizacji niektórych aspektów praw
autorskich i pokrewnych w społeczeństwie informacyjnym (Dz. Urz. UE L 167
z 22.6.2001, str. 10, polskie wydanie specjalne rozdz. 17, t. 1, s. 230). Artykuł 5
ust. 2 lit. b tej dyrektywy upoważnia państwa członkowskie do wprowadzania
wyjątków lub ograniczeń w odniesieniu do prawa do zwielokrotniania utworów
przez osobę fizyczną do prywatnego użytku i do celów, ani bezpośrednio ani
pośrednio handlowych, pod warunkiem że podmioty praw autorskich otrzymają
godziwą rekompensatę uwzględniającą zastosowanie lub niezastosowanie
środków technologicznych w odniesieniu do danych utworów lub przedmiotów
objętych ochroną.


3. Analiza przepisów projektu pod kątem ustalonego stanu prawa
Unii Europejskiej
Dookreślenie pojęcia zakresu własnego użytku osobistego
rozpowszechnionego utworu chronionego nie narusza art. 5 ust. 2 lit. b
dyrektywy 2001/29/WE. Przepis ten uprawnia państwa członkowskie do
umożliwiania osobom fizycznym korzystania z utworów, jeżeli będą one
używane do ich użytku prywatnego, niemającego charakteru handlowego, a
podmioty praw autorskich otrzymają godziwą rekompensatę. Nowelizacja nie
zmienia ustalonego w art. 23 ust. 2 ustawy zastrzeżenia, że użytek z utworów
chronionych może mieć charakter wyłącznie osobisty. Rekompensatę
przysługującą podmiotom praw autorskich, o której mowa w art. 5 ust. 2 lit. b
dyrektywy 2001/29/WE, gwarantują organizacje zbiorowego zarządzania
prawami autorskimi lub prawami pokrewnymi, zgodnie z art. 211 i nast. ustawy.

4.
Konkluzje

Projekt ustawy o zmianie ustawy o prawie autorskimi i prawach
pokrewnych jest zgodny z prawem Unii Europejskiej.

Autor:
dr Justyna Łacny
ekspert ds. legislacji
w Biurze Analiz Sejmowych


Akceptował:
Szef Kancelarii Sejmu


Lech Czapla

Warszawa, 29 lutego 2012 r.
BAS–WAPEiM–443/12

Pani Ewa Kopacz
Marszałek Sejmu RP

Opinia w sprawie stwierdzenia, czy poselski projekt ustawy o zmianie
ustawy o prawie autorskimi i prawach pokrewnych (przedstawiciel
wnioskodawców: poseł Henryk Smolarz) jest projektem ustawy
wykonującej prawo Unii Europejskiej w rozumieniu art. 95a Regulaminu
Sejmu

Projekt ustawy zmierza do dookreślenia zakresu własnego użytku
osobistego rozpowszechnionego utworu chronionego, z którego można
korzystać nieodpłatnie, bez zezwolenia twórcy. Zakres ten określa art. 23 ust. 2
ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych (Dz.U.
z 2006 Nr 90, poz. 631 tekst jednolity ze zm.), zwanej dalej „ustawą”. Przepis
ten postanawia, że „zakres własnego użytku osobistego obejmuje korzystanie z
pojedynczych egzemplarzy utworów przez krąg osób pozostających w związku
osobistym, w szczególności pokrewieństwa, powinowactwa lub stosunku
towarzyskiego”. Poselski projekt zmierza do nowelizacji tego przepisu przez
dookreślenie charakteru związku osobistego łączącego krąg osób korzystających
z utworu chronionego. Postanowiono w nim, że związek te będzie mógł być
„bezpośredni, jak i pośredni, istniejący pomiędzy osobami w ramach ich
kontaktów przy użyciu środków komunikacji elektronicznej w rozumieniu
ustawy z dnia 18 lipca 2002 r. o świadczeniu usług drogą elektroniczna (Dz. U.
Nr 144, poz. 1204 z późn. zm.), w tym za pośrednictwem Internetu”.

Projekt ustawy o zmianie ustawy o prawie autorskimi i prawach
pokrewnych nie jest projektem ustawy wykonującej prawo Unii Europejskiej w
rozumieniu art. 95a Regulaminu Sejmu.

Autor:
dr Justyna Łacny
ekspert ds. legislacji
w Biurze Analiz Sejmowych

Akceptował:
Szef Kancelarii Sejmu


Lech Czapla