Biegły rewident w spółce akcyjnej

Przeczytaj także: Poradnik księgowego: rzeczowe aktywa trwałe

Obowiązek wydania opinii przez biegłego rewidenta powstaje także ilekroć kodeks spółek handlowych pozwala na zmiany w strukturze własnościowej spółki akcyjnej bez zgody akcjonariuszy, których te zmiany dotyczą. Taka sytuacja występuje w przypadku wykupu akcji akcjonariuszy, którzy nie zgadzają się na zmianę przedmiotu działalności spółki i w związku z tym nie zgadzają się na pozostanie w spółce (art. 416 k.s.h.). Podobnie przedstawia się sytuacja w przypadku przymusowego wykupu akcji akcjonariuszy mniejszościowych przez akcjonariuszy większościowych (art. 418 k.s.h. i 4181 k.s.h.). W powyższych sytuacjach jeżeli wkupywane akcje nie były notowane na rynku giełdowym albo akcjonariusze mniejszościowi żądający odkupu akcji nie zgadzają się z ceną akcji ustaloną w oparciu o przypadające na akcje aktywa netto wykazane w sprawozdaniu finansowym spółki za ostatni rok obrotowy, wówczas niezbędne jest wydanie opinii przez biegłego rewidenta dla określenia ceny po jakiej akcje mają zostać wykupione.

Badaniu przez biegłego rewidenta podlega także plan połączenia spółek akcyjnych oraz plan transgranicznego połączenia spółek akcyjnych. Plany połączenia spółek powinien zostać zbadany przez biegłego rewidenta w zakresie poprawności i rzetelności. Przedmiotem badania opinii w zakresie planu połączenia jest w szczególności zbadanie czy stosunek wymiany akcji łączących się spółek został ustalony należycie, wskazanie metod użytych dla określenia proponowanego w planie połączenia stosunku wymiany akcji wraz z oceną zasadności ich zastosowania oraz wskazanie szczególnych trudności związanych z wyceną akcji łączących się spółek. Podobne zadania spoczywają na biegłym w przypadku podziału i przekształcenia spółki akcyjnej (art. 538 § 1 i 559 § 1 k.s.h.).

Podsumowując należy stwierdzić, że opinia biegłego o sprawozdaniu finansowym spółki akcyjnej jak i inne opinie wydawane w ramach usług poświadczających są nierozłącznym, a także niezbędnym elementem funkcjonowania spółki akcyjnej. Złożona struktura własnościowa spółki akcyjnej, dynamika zmian wartości majątku spółki akcyjnej, w połączeniu z szeregiem przewidzianych w kodeksie spółek handlowych sposobów dokonywania „operacji” na akcjach, wymaga swoistej kontroli fachowego i niezależnego podmiotu, którego zadaniem powinna być prawidłowa i rzetelna wycena wartości spółki akcyjnej oraz poszczególnych składników majątku tejże spółki. Pamiętać jednak należy, że przedmiotem rewizji finansowej mogą być także sprawozdania finansowe innych spółek handlowych czy innych podmiotów działających na rynku, nawet w sytuacji braku ustawowego obowiązku w tym zakresie. Niewątpliwie podwyższone koszty związane z korzystaniem z usług biegłego rewidenta mogą być zrekompensowane korzyściami jakie daje rzetelna i prawidłowa wycena majątku spółki pozwalająca na świadomą ocenę podejmowanych decyzji gospodarczych.