Społeczna inspekcja pracy

Przeczytaj także: PIP kontra pracodawcy: będzie 10 tys. kontroli

Trudno sobie wyobrazić, aby społeczny inspektor pracy był laikiem, który nie ma pojęcia o działalności sip. Dlatego też powinien posiadać niezbędną znajomość zagadnień wchodzących w zakres działania społecznej inspekcji pracy (art. 5 ust. 3 ustawy). Ponadto powinien posiadać co najmniej pięcioletni staż pracy w branży, do której należy zakład pracy oraz minimum dwuletni staż pracy w danej firmie.

Uprawnienia sip

Przepisy ustawy przyznają społecznym inspektorom pracy szereg uprawnień. Zgodnie z art. 4 mają oni prawo do:

• kontroli stanu budynków, maszyn, urządzeń technicznych i sanitarnych oraz procesów technologicznych z punktu widzenia bezpieczeństwa i higieny pracy,
• kontroli przestrzegania przepisów prawa pracy, w tym postanowień układów zbiorowych i regulaminów pracy, w szczególności w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy, uprawnień pracowników związanych z rodzicielstwem, młodocianych i osób niepełnosprawnych, urlopów i czasu pracy, świadczeń z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych,
• uczestniczenia w kontroli przestrzegania w zakładzie pracy przepisów dotyczących ochrony środowiska naturalnego,
• udziału w ustalaniu okoliczności i przyczyn wypadków przy pracy, zgodnie z przepisami prawa pracy,
• uczestniczenia w analizowaniu przyczyn powstawania wypadków przy pracy, zachorowań na choroby zawodowe i inne schorzenia wywołane warunkami środowiska pracy oraz kontrolować stosowanie przez zakłady pracy właściwych środków zapobiegawczych,
• uczestniczenia w przeprowadzaniu społecznych przeglądów warunków pracy,
• wydawania opinii odnośnie projektów planów poprawy warunków bezpieczeństwa i higieny pracy i planów rehabilitacji zawodowej oraz kontrolowania realizacji tych planów,
• podejmowania działań na rzecz aktywnego udziału pracowników zakładów pracy w kształtowaniu właściwych warunków bezpieczeństwa i higieny pracy oraz oddziaływania na przestrzeganie przez pracowników przepisów i zasad bezpieczeństwa i higieny pracy,
• wykonywania innych zadań określonych w ustawie i w przepisach szczególnych.

Dla wykonywania powyższych działań należy udostępnić inspektorowi prawo wstępu w każdym czasie do pomieszczeń i urządzeń znajdujących się na terenie firmy (art. 8 ust. 1 ustawy). Na pracodawcy spoczywa bowiem obowiązek zapewnienia sip właściwej realizacji jej zadań.

Zarówno kierownik zakładu pracy, jak i kierownik oddziału oraz pracownicy są zobowiązani przekazać na żądanie inspektora informacje oraz dokumenty w sprawach, które wchodzą w zakres działania sip (art. 8 ust. 2 ustawy).