Wykonywanie orzeczeń i ugód

Jeżeli dłużnik nie spełni świadczeń dobrowolnie to:

1. Spełnienie następuje przez wymuszenie stosownego zachowania pracodawcy za pomocą grzywny

2. Spełnienie świadczenia polegającego na wydaniu rzeczy: (okoliczności indywidualne)

• przez odebranie rzeczy przez komornika i wydanie jej wierzycielowi
• przez nabycie rzeczy (okoliczność co do gatunku) przez wierzyciela na koszt dłużnika

Przedawnienie roszczeń - istota i cele

Istota - niemożność dochodzenia przedawnionego roszczenia przez pracodawcę lub pracownika - wyjątek - gdy strona przeciwko której roszczenie przysługuje, zrzekła się z korzystania z przedawnienia po jego upływie. Celem instytucji przedawnienia roszczeń jest :

1. ochrona dłużnika przed niepewnością sytuacji prawnej w przypadkach, gdy wierzyciel nie dochodzi swego roszczenia przez odpowiednio długi czas
2. niedopuszczenie do procesów, w których nie da się już ustalić prawdy obiektywnej wskutek trudności dowodowych spowodowanych znzcznym upływem czasu (np. w związku ze śmiercią świadków lub zatarcia się w ich świadomości istotnych dla sprawy faktów bądź zniszczenia lub zagubienia dokumentów itd.)
3. Skłonienie opieszałych wierzycieli, aby dochodzili swych roszczeń w takim czasie, w jakim dane prawo powinno być wykonane zgodnie ze swym przeznaczeniem

Terminy przedawnienia

Są to okresy, po których upływie uprawniony nie może dochodzić skutecznie tego roszczenia. Ze względu na długość tych okresów rozróżniamy:

1. Ogólny termin przedawnienia wynoszący 3 lata od dnia, w którym roszczenie (pracodawcy lub pracownika) stało się wymagalne (art. 291 § 1); z upływem tego okresu przedawniają się wszystkie roszczenia ze stosunku pracy, z wyjątkiem roszczeń ulegających przedawnieniu po upływie okresów niżej wskazanych

2. Szczególne terminy przedawnienia:

a) roczny - termin przedawnienia roszczeń pracodawcy o naprawienie szkody wyrządzonej przez pracownika nieumyślnie wskutek niewykonania lub nienależytego wykonania obowiązków pracowniczych. Okres ten biegnie od dnia, w którym pracodawca powziął wiadomość o wyrządzeniu przez pracownika szkody, kończy się jednak nie później niż z upływem 3 lat od wyrządzenia szkody (art. 291 § 2). W tym terminie przedawniają się też roszczenia pracodawcy o odszkodowanie z tytułu nieuzasadnionego rozwiązania przez pracownika umowy o pracę bez wypowiedzenia lub naruszenia przez niego zakazu konkurencji (art. 291 § 21);

b) 10 - letni okres przedawnienia roszczeń stwierdzonych prawomocnym orzeczeniem organu powołanego do rozstrzygania sporów, bądź ugodą zawartą przed takim organem. Okres ten biegnie od dnia uprawomocnienia się orzeczenia lub zawarcia ugody (art. 291 §)

Roszczenia o naprawienie szkody wyrządzonej przez pracownika z winy umyślnej przedstawiają się zgodnie z przepisami prawa cywilnego, do których odsyła art. 291 § 3):

1. z upływem lat 3 od dnia, w którym pracodawca powziął wiadomość o szkodzie wyrządzonej przez danego pracownika (czynem nie będą przestępstwem), nie później jednak jak z upływem lat 10 od dnia, w którym nastąpiło zdarzenie wyrządzające szkodę (art. 442 § 1 KC)

2. z upływem lat 10 od dnia, w którym pracownik dopuścił się przestępstwa (zbrodni lub występku) powodującego szkodę bez względu na to, kiedy poszkodowany pracodawca dowiedział się o szkodzie i o osobie obowiązanej do jej naprawienia (art. 442 § 2 KC)