BIG będzie wiedzieć więcej. Co na to KPF?

Przeczytaj także: Trzy rejestry dłużników, do których można trafić

Ustawodawca zamierza ustanowić katalog sytuacji prawnych i faktycznych, które będą stanowiły podstawę do przekazania, aktualizacji albo usunięcia wpisu w biurze informacji gospodarczej. Motywuje to zwiększeniem aktualności i wiarygodności rejestru. KPF podziela tę logikę?

Trudno zgodzić się z taką oceną. Obecnie obowiązujące przepisy przewidują dostateczne gwarancje wiarygodności oraz aktualności informacji gospodarczych. Proponowane rozwiązania, zamiast upraszczać, będą komplikować proces udostępniania informacji, w konsekwencji prowadząc do zwiększenia ogólnych kosztów funkcjonowania systemu, przy jednoczesnym braku korzyści.

Zmiany przewidują także wprowadzenie instytucji sprzeciwu dłużnika wobec wpisu, jak również szczegółowego postępowania reklamacyjnego, jeśli dłużnik zakwestionuje informację podaną przez wierzyciela. To zbyt daleko idące uprzywilejowanie dłużnika?

Przyjęcie tych rozwiązań będzie skutkować skomplikowaniem procedur i wydłużeniem procesu udostępniania informacji. Dla wierzycieli oznacza to dodatkowe obowiązki administracyjne i udział w postępowaniach reklamacyjnych, obligatoryjnie wszczynanych przez BIG-i. Przyjęcie takich rozwiązań spowoduje spadek atrakcyjności BIG-ów jako narzędzia wspierającego pozasądowe dochodzenie należności i mniejsze zainteresowanie wierzycieli przekazywaniem informacji do BIG-ów. Konieczność obsługi reklamacji sprawi z kolei, że wzrosną administracyjne obciążenia BIG oraz wierzycieli, a co za tym idzie – także koszty dostępu do informacji.

Możliwość dokonywania wpisów do BIG zyskają osoby fizyczne, nie prowadzące działalności gospodarczej.

Zasadniczo to dobry pomysł. Uważamy jednak, że należy rekomendować ograniczenie zakresu informacji przekazywanych przez konsumentów wyłącznie do informacji o długach przysługujących tym osobom wobec dłużników będących przedsiębiorcami. W końcu celem ustawy jest zwiększanie bezpieczeństwa obrotu gospodarczego, a dochodzi do niego wówczas, kiedy choćby jedną ze stron stosunku prawnego jest przedsiębiorca.

W myśl projektowanych przepisów, biura informacji gospodarczej otrzymają możliwość tworzenia modeli scoringowych. Co to oznacza?

Scoring to naturalne uzupełnienie podstawowej działalności BIG, czyli udostępniania informacji gospodarczej. Już od dawna przedsiębiorcy domagali się wprowadzenia tego narzędzia. Scoring służy wsparciu procesu oceny wiarygodności płatniczej a w Europie ok. 80% rejestrów kredytowych, posiada w swojej ofercie scoring.

Niestety, proponowane rozwiązania ograniczają możliwość wykorzystania historii płatniczej konsumentów wyłącznie do modeli statystycznych, a nie scoringu. A przecież scoring, opierający się na analizie prawdopodobieństwa wystąpienia problemów z płatnościami, powszechnie stosuje się do oszacowania zdolności kredytowej. Dlatego BIG-i powinny zyskać uprawnienie do tworzenia modeli scoringowych przy wykorzystaniu historii płatniczej konsumenta.

Jaki wpływ na bezpieczeństwo obrotu gospodarczego będzie miał dostęp przez BIG-i do rejestrów publicznych?

Jeśli BIG-i zyskają dostęp do wszystkich istniejących rejestrów publicznych – KRS, CEIDG, REGON i PESEL - i tych, które dopiero powstaną, jak Centralny Rejestr Upadłości czy Centralny Rejestr Dłużników Podatkowych, skorzystają na tym przede wszystkim przedsiębiorcy, bo nie będą musieli rozpraszać sił i środków na pozyskiwanie informacji z poszczególnych źródeł. Dane, zawarte w rejestrach publicznych mają kolosalne znaczenie dla oceny wiarygodności potencjalnego kontrahenta, w szczególności pozwalają potwierdzić jego tożsamość, co redukuje groźbę wyłudzenia. Dlatego warunki dostępu do nich dla BIG-ów powinny zostać określone w taki sposób, żeby był on maksymalnie efektywny pod kątem organizacyjnym, technologicznym i kosztowym. Najlepiej, gdyby same rejestry publiczne zobligować do nieodpłatnego udostępniania BIG-om informacji tam zgromadzanych, na zasadzie teletransmisji.