Poselski projekt ustawy o spółdzielniach

Ustawa o spółdzielniach projekt
5
Art. 16.
1. Udziały fakultatywne są zwracane po ich wypowiedzeniu dokonanym w formie pisemnej
pod rygorem nieważności na 30 dni przed końcem roku obrotowego.
2. Udziały obowiązkowe są zwracane po ustaniu członkostwa.
3. Członek spółdzielni może żądać zwrotu udziałów, o których mowa w ust. 1, na podstawie
zatwierdzonego sprawozdania finansowego za rok, w którym dokonał ich wypowiedzenia, a
udziałów, o których mowa w ust. 2, na podstawie zatwierdzonego sprawozdania finansowego
za rok, w którym ustało członkostwo, chyba że udziały zostały przeznaczone na pokrycie strat
spółdzielni.
4. Statut może przewidywać oprocentowanie udziałów. W takim wypadku statut określa
zasady ustalania wysokości oprocentowania. Oprocentowanie udziałów jest dokonywane z
nadwyżki bilansowej spółdzielni.

Art. 17.
1. Prawa i obowiązki wynikające ze stosunku członkostwa w spółdzielni są równe dla
wszystkich członków.
2. Przepisy ustawy, statut oraz umowy zawierane przez spółdzielnię z jej członkami mogą
określać prawa i obowiązki członków spółdzielni wynikające ze stosunków prawnych
pochodnych od członkostwa w spółdzielni.

Art. 18.
1. Członek spółdzielni ma prawo:
1) uczestniczyć w walnym zgromadzeniu;
2) wybierać organy spółdzielni i być do nich wybierany;
3) otrzymać odpis lub kopię statutu i regulaminów uchwalonych na podstawie statutu;
4) zapoznać się i otrzymać odpisy lub kopie uchwał organów spółdzielni i protokołów
ich obrad, protokołów lustracji, rocznych sprawozdań finansowych i sprawozdań z
działalności spółdzielni, a także umów zawieranych przez spółdzielnię z osobami trzecimi, z
zastrzeżeniem ust. 2; koszty sporządzenia takich odpisów lub kopii pokrywa zainteresowany
członek spółdzielni;
5) zgłaszać wnioski dotyczące organizacji i działalności spółdzielni oraz regulaminów
uchwalanych na podstawie statutu;
6) korzystać ze świadczeń spółdzielni i uczestniczyć w jej działalności społecznej;
7) uczestniczyć w podziale nadwyżki bilansowej spółdzielni, która prowadzi działalność
zarobkową.
2. Spółdzielnia może odmówić członkowi wglądu do umów zawieranych z osobami trzecimi,
jeżeli naruszałoby to prawa tych osób lub jeżeli istnieje uzasadniona obawa, że członek
wykorzysta pozyskane informacje w celach sprzecznych z interesem spółdzielni i przez to
wyrządzi spółdzielni znaczną szkodę. Odmowa powinna być wyrażona na piśmie. Członek,
któremu odmówiono wglądu do umów zawieranych przez spółdzielnie z osobami trzecimi,
może złożyć wniosek do sądu rejestrowego o zobowiązanie spółdzielni do udostępnienia tych
umów. Wniosek należy złożyć w terminie siedmiu dni od dnia doręczenia członkowi
pisemnej odmowy.
3. Statut spółdzielni, regulaminy, uchwały i protokoły obrad organów spółdzielni, a także
protokoły lustracji i roczne sprawozdanie finansowe powinny być udostępnione na stronie
internetowej spółdzielni.
4. Członek spółdzielni niemający pełnej zdolności do czynności prawnych wykonuje
uprawnienia, o których mowa w ust. 1 pkt 1-4, przez swojego przedstawiciela ustawowego.
Członek taki nie może być wybrany do organu spółdzielni.
5. Członkowi spółdzielni przysługują także inne prawa określone w ustawie lub w statucie.

Ustawa o spółdzielniach projekt
6
6. Członek spółdzielni jest obowiązany:
1) przestrzegać przepisy prawa, postanowienia statutu i przewidziane w nim regulaminy,
2) dbać o dobro i rozwój spółdzielni oraz uczestniczyć w realizacji jej zadań statutowych.
7. Członek spółdzielni wykonuje także inne obowiązki określone w ustawie lub w statucie.

Art. 19.
1. Członek przystępujący do spółdzielni jest obowiązany do wniesienia wpisowego. Statut
określa wysokość i termin zapłaty wpisowego. Wpisowe nie może przekraczać 1/3
minimalnego wynagrodzenia za pracę, o którym mowa w ustawie z dnia 10 października
2002 r. o minimalnym wynagrodzeniu za pracę (Dz. U. Nr 200, poz. 1679, z 2004 r. Nr 240,
poz. 2407 oraz z 2005 r. Nr 157, poz. 1314).
2. Wpisowe nie podlega zwrotowi.

Art. 20.
1. Statut może przewidywać możliwość wnoszenia przez członków spółdzielni wkładów na
własność spółdzielni lub do korzystania przez nią na podstawie innego stosunku prawnego,
chyba że ustawa nakłada na członków obowiązek wnoszenia wkładów. Statut określa zasady
wyceny i zwrotu wkładów. Umowa między członkiem spółdzielni i spółdzielnią określa
prawo spółdzielni do wkładu.
2. Statut może stanowić, że wkłady pieniężne są oprocentowane.

Rozdział 2
Ustanie członkostwa

Art. 21.
1. Członka zmarłego skreśla się z rejestru członków spółdzielni ze skutkiem od chwili
śmierci.
2. Członka będącego osobą prawną skreśla się z rejestru członków spółdzielni ze skutkiem od
chwili ustania osobowości prawnej.

Art. 22.
1. Członek spółdzielni może z niej wystąpić za wypowiedzeniem dokonanym na 30 dni
naprzód na koniec miesiąca kalendarzowego, chyba że statut przewiduje dłuższy termin.
2. Wypowiedzenia dokonuje się w formie pisemnej pod rygorem nieważności.
3. Członkostwo w spółdzielni ustaje następnego dnia po upływie terminu wypowiedzenia.

Art. 23.
1. Spółdzielnia może rozwiązać stosunek członkostwa tylko przez wykluczenie albo
wykreślenie członka z przyczyn określonych w statucie.
2. Wykluczenie członka ze spółdzielni może nastąpić w wypadku, gdy z jego winy umyślnej
lub z powodu rażącego niedbalstwa dalsze pozostawanie w spółdzielni nie da się pogodzić z
postanowieniami statutu spółdzielni lub dobrymi obyczajami.
3. Członek spółdzielni trwale niewykonujący praw i obowiązków statutowych może zostać
wykreślony ze spółdzielni, jeżeli jego członkostwo stało się bezprzedmiotowe.

Art. 24.
1. Wykluczenia albo wykreślenia ze spółdzielni może dokonać, stosownie do postanowień
statutu, rada nadzorcza albo walne zgromadzenie spółdzielni. Członka zawiadamia się
pisemnie, co najmniej z dwutygodniowym wyprzedzeniem, o terminie rozpatrzenia sprawy i
o możliwości złożenia wyjaśnień.

Ustawa o spółdzielniach projekt
7
2. Zarząd w terminie dwóch tygodni od dnia podjęcia uchwały o wykluczeniu albo
wykreśleniu członka ze spółdzielni zawiadamia go o tym na piśmie, przesyłając mu uchwałę
wraz z uzasadnieniem oraz pouczeniem o możliwości wniesienia odwołania i zaskarżenia
uchwały do sądu. Uzasadnienie powinno w szczególności przedstawiać motywy, którymi
kierował się organ spółdzielni, uznając, że zachowanie członka wyczerpuje przesłanki
wykluczenia albo wykreślenia określone w statucie.
3. Jeżeli organem właściwym w sprawie wykluczenia albo wykreślenia członka ze spółdzielni
jest, zgodnie z postanowieniami statutu, rada nadzorcza, członek spółdzielni może odwołać
się od uchwały o wykluczeniu albo wykreśleniu do walnego zgromadzenia, w terminie
określonym w statucie, albo zaskarżyć uchwałę rady nadzorczej do sądu w terminie 6 tygodni
od dnia doręczenia członkowi uchwały z uzasadnieniem; przepisy art. 37 ust. 2–4, art. 38 i art.
39 ust. 1–3 stosuje się odpowiednio.
4. W wypadku bezskutecznego upływu terminu do rozpatrzenia odwołania przez walne
zgromadzenie, termin do zaskarżenia do sądu uchwały rady nadzorczej, o którym mowa w
ust. 3, biegnie od dnia, w którym odwołanie powinno być najpóźniej rozpatrzone.
5. W wypadku wniesienia do walnego zgromadzenia odwołania od uchwały rady nadzorczej
w sprawie wykluczenia albo wykreślenia członek spółdzielni ma prawo być obecny przy
rozpatrywaniu odwołania i je popierać.
6. Odwołanie, o którym mowa w ust. 5, powinno zostać rozpatrzone na najbliższym walnym
zgromadzeniu, nie później jednak niż w ciągu dwunastu miesięcy od dnia wniesienia
odwołania. Odwołujący się członek spółdzielni powinien być zawiadomiony o terminie
walnego zgromadzenia co najmniej 3 tygodnie przed tym terminem.
7. Wykluczenie albo wykreślenie staje się skuteczne z chwilą:
1) bezskutecznego
upływu terminu do zaskarżenia do sądu uchwały rady nadzorczej,
chyba że członek spółdzielni przed upływem tego terminu wniósł odwołanie od uchwały rady
nadzorczej do walnego zgromadzenia,
2) bezskutecznego
upływu terminu do wniesienia do walnego zgromadzenia odwołania
od uchwały rady nadzorczej, jeżeli termin ten jest dłuższy od terminu do zaskarżenia do sądu
uchwały rady nadzorczej,
3) bezskutecznego
upływu terminu do zaskarżenia do sądu uchwały walnego
zgromadzenia,
4)
prawomocnego oddalenia przez sąd powództwa o uchylenie uchwały rady nadzorczej
albo walnego zgromadzenia.

Art. 25.
1. Roszczenia o zwrot udziałów i o zwrot wkładów lub o wypłatę ich równowartości nie mogą
być zbyte, chyba że są już wymagalne.
2. Wierzyciel członka spółdzielni może uzyskać zaspokojenie z jego udziałów dopiero z
chwilą, gdy roszczenie o ich wypłatę stanie się wymagalne.
3. Jeżeli egzekucja z innego majątku członka spółdzielni okaże się bezskuteczna, a przepis
szczególny nie stanowi inaczej, wierzyciel członka spółdzielni może skierować egzekucję do
wkładów wniesionych przez tego członka. W takim wypadku roszczenie członka spółdzielni
o zwrot wkładów lub ich równowartości staje się wymagalne po upływie sześciu miesięcy od
dnia zajęcia wkładów.
4. W razie zajęcia przez wierzyciela członka spółdzielni wkładów niepieniężnych, spółdzielni
służy prawo pierwszeństwa ich nabycia w postępowaniu egzekucyjnym, jeżeli są one
wykorzystywane w działalności spółdzielni.
5. Wierzytelności spółdzielni do członka spółdzielni z tytułu wniesienia udziałów nie
podlegają zajęciu na rzecz wierzycieli spółdzielni.


Ustawa o spółdzielniach projekt
8
Art. 26.
1. Roszczenia o zwrot udziałów, wkładów albo ich równowartości oraz udziału w nadwyżce
bilansowej ulegają przedawnieniu z upływem 10 lat.
2. Roszczenie o zwrot nieruchomości wniesionej tytułem wkładu nie ulega przedawnieniu.

Rozdział 3
Postępowanie wewnątrzspółdzielcze

Art. 27.
1. Członkowi spółdzielni przysługuje prawo odwołania się od uchwały organu spółdzielni do
innego wskazanego w statucie organu spółdzielni w postępowaniu wewnątrzspółdzielczym.
Statut określa zasady i tryb postępowania wewnątrzspółdzielczego, a w szczególności terminy
wniesienia i rozpatrzenia odwołania.
2. W wypadku wniesienia przez członka spółdzielni odwołania w postępowaniu
wewnątrzspółdzielczym bieg przedawnienia i terminów zawitych ulega zawieszeniu do dnia
zakończenia tego postępowania, jednakże przez okres nie dłuższy niż rok od dnia, w którym
organ odwoławczy powinien rozpatrzyć odwołanie.
3. Nie jest dopuszczalne wprowadzenie w statucie obowiązku wyczerpania postępowania
wewnątrzspółdzielczego w sprawach, w których przysługuje droga sądowa. W wypadku
zaskarżenia przez członka spółdzielni uchwały w postępowaniu wewnątrzspółdzielczym i
wystąpienia na drogę sądową, postępowanie wewnątrzspółdzielcze ulega umorzeniu.


DZIAŁ IV
ORGANY SPÓŁDZIELNI

Rozdział 1
Przepisy ogólne

Art. 28.
1. Organami spółdzielni są:
1) walne zgromadzenie;
2) rada nadzorcza;
3) zarząd;
4) grupy członkowskie – w spółdzielniach, w których walne zgromadzenie jest zastąpione
przez zebranie przedstawicieli.
2. Statut może przewidywać powołanie także innych organów spółdzielni składających się z
jej członków. W takim wypadku statut określa zakres uprawnień tych organów oraz zasady
wybierania i odwoływania ich członków.
3. Wybory do organów spółdzielni są dokonywane w głosowaniu tajnym spośród
nieograniczonej liczby kandydatów. Odwołanie członka organu następuje również w
głosowaniu tajnym.
4. Jeżeli członkowie organu spółdzielni są wybierani na określoną w statucie kadencję, ich
mandaty wygasają w tym roku, w którym upływa kadencja, z chwilą rozpoczęcia posiedzenia
wyborczego organu uprawnionego do wyboru członków tego organu. Jeżeli takie posiedzenie
nie zostanie zwołane w danym roku, mandaty członków wygasają z dniem 31 grudnia tego
roku.




Ustawa o spółdzielniach projekt
9
Art. 29.
1. Organy spółdzielni mogą podejmować uchwały w obecności więcej niż połowy
uprawnionych do głosowania, chyba że ustawa stanowi inaczej.
2. Uchwały są podejmowane zwykłą większością głosów, chyba że ustawa lub statut
wymagają większości kwalifikowanej.
3. Przy obliczaniu większości głosów wymaganej do podjęcia uchwały uwzględnia się tylko
głosy oddane za uchwałą i przeciw uchwale, chyba że ustawa lub statut stanowią inaczej.
4. Członek organu spółdzielni nie może brać udziału w głosowaniu w sprawie wyłącznie go
dotyczącej.
5. Tryb zwoływania posiedzeń organów spółdzielni oraz sposób podejmowania przez nie
uchwał określa statut lub wydane na jego podstawie regulaminy tych organów.

Art. 30.
1. Jeżeli do dokonania czynności prawnej przez spółdzielnię ustawa wymaga uchwały
walnego zgromadzenia lub rady nadzorczej, czynność prawna dokonana bez wymaganej
uchwały jest nieważna.
2. Uchwała może być podjęta przed dokonaniem czynności prawnej przez spółdzielnię albo
po jej dokonaniu, nie później jednak niż w terminie 2 miesięcy od dnia dokonania czynności.
Uchwała podjęta po dokonaniu czynności ma moc wsteczną od chwili dokonania czynności
prawnej.
3. Czynność prawna dokonana bez uchwały właściwego organu spółdzielni, wymaganej
wyłącznie przez statut, jest ważna, jednakże nie wyklucza to odpowiedzialności osób
dokonujących czynności za szkodę wyrządzoną spółdzielni.

Rozdział 2
Walne zgromadzenie

Art. 31.
1. Walne zgromadzenie jest najwyższym organem spółdzielni.
2. Członek spółdzielni ma jeden głos bez względu na liczbę wniesionych udziałów. Statut
spółdzielni, której członkami mogą być wyłącznie osoby prawne, może określać inną zasadę
ustalania liczby głosów przysługujących członkom.
3. Członek spółdzielni może uczestniczyć w walnym zgromadzeniu przez pełnomocnika,
jeżeli ustawa lub statut nie stanowią inaczej. Osoby prawne będące członkami spółdzielni
biorą udział w walnym zgromadzeniu przez ustanowionego w tym celu pełnomocnika.
4. Pełnomocnik nie może zastępować więcej niż jednego członka spółdzielni.
Pełnomocnictwo powinno być udzielone pod rygorem nieważności na piśmie z notarialnym
poświadczeniem podpisu i dołączone do protokołu walnego zgromadzenia.
5. Członek zarządu spółdzielni nie może być pełnomocnikiem na walnym zgromadzeniu. Nie
dotyczy to spółdzielni liczących nie więcej niż 10 członków, chyba że statut stanowi inaczej.
6. Pracownik spółdzielni może być pełnomocnikiem na walnym zgromadzeniu tylko wtedy,
gdy jest członkiem spółdzielni zatrudnionym na podstawie spółdzielczej umowy o pracę.
7. Członek spółdzielni ma prawo korzystania na własny koszt z pomocy prawnej lub pomocy
eksperta. Osoby, z których pomocy korzysta członek, nie są uprawnione do zabierania głosu.
8. W walnym zgromadzeniu mają prawo uczestniczyć z głosem doradczym przedstawiciele
związku spółdzielczego, w którym spółdzielnia jest zrzeszona, oraz przedstawiciele Krajowej
Rady Spółdzielczej.

Art. 32.
1. Do wyłącznej właściwości walnego zgromadzenia należy: