Poselski projekt ustawy o zmianie ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych

5
Proponowana regulacja jest korzystna nie tylko dla ubezpieczonych. Powinna
wzmocnić efektywność działań Zakładu Ubezpieczeń Społecznych w zakresie prewencji
rentowej, obejmującej zarówno rehabilitację leczniczą jak i rehabilitację polegającą na
kierowaniu ubezpieczonych na szkolenia w celu przekwalifikowania do innego zawodu.
Osoba, która po rehabilitacji leczniczej lub po okresie pobierania tzw. renty szkoleniowej
wróciłaby do pracy, a nie przeszła na rentę z tytułu niezdolności do pracy, nie traciłaby
bowiem prawa do podwyższenia podstawy obliczenia emerytury o 25%. Proponowana
regulacja powinna zatem zachęcać do korzystania nie tylko z usług rehabilitacyjnych
oferowanych przez ZUS, ale również do zdobywania nowych kwalifikacji zawodowych,
umożliwiających podjęcie pracy odpowiedniej do stanu zdrowia. Zmiana zachowań
ubezpieczonych powinna przełożyć się na zmniejszenie liczby przyznawanych rent z tytułu
niezdolności do pracy i wydatków Funduszu Ubezpieczeń Społecznych.
Proponowany przepis tylko pozornie generuje większe wydatki FUS, przy czym będą
one rozłożone w dłuższej perspektywie czasowej. Nowa regulacja zachęca do dłuższej
aktywności zawodowej w celu osiągnięcia co najmniej 25-letniego okresu składkowego oraz
zniechęca do starań o prawo do świadczeń emerytalno-rentowych przed osiągnięciem wieku
emerytalnego. Będzie też istotnym bodźcem do unikania pracy w tzw. szarej strefie, co
w dłuższej perspektywie czasowej przyczyni się do zwiększenia wpływów do Funduszu
Ubezpieczeń Społecznych. Jest zatem korzystna zarówno dla ubezpieczonych jak i dla
Funduszu Ubezpieczeń Społecznych.

2. Wskazanie źródeł finansowania, jeżeli projekt pociąga za sobą obciążenie budżetu
państwa lub budżetów jednostek samorządu terytorialnego

Zwiększanie o 25% podstawy obliczenia emerytury według tzw. nowych zasad dla osób
urodzonych po 1948 r., posiadających co najmniej 25-letni okres składkowy, które przed
przejściem na emeryturę po osiągnięciu wieku emerytalnego nie korzystały wcześniej
z innych świadczeń emerytalno-rentowych.

W projekcie ustawy proponuje się zwiększenie podstawy obliczenia emerytury w momencie
przejścia na świadczenie o 25%. Zwiększenie podstawy obliczenia dotyczyć będzie
ubezpieczonych urodzonych po 1948 r. posiadających co najmniej 25-letni okres składkowy,
którzy nie pobierali:
- renty z tytułu niezdolności do pracy;

6
- emerytury częściowej;
- emerytury pomostowej;
- świadczenia kompensacyjnego dla nauczycieli,
- emerytury wcześniejszej.

Szacunkowo można przyjąć (na podstawie dotychczasowych trendów), że z każdego rocznika
przechodzących na emeryturę:
- ok. 2-3 tys. pobierało emeryturę pomostową;
- ok. 0,5 tys. pobierało świadczenie kompensacyjne.
Największą liczbą ubezpieczonych pobierających świadczenia przed osiągnięciem wieku
emerytalnego są renciści pobierający świadczenie z tytułu niezdolności do pracy. Na
podstawie danych z 2012 r. można przyjąć, że relacja nowoprzyznanych rent z tytułu
niezdolności do pracy do nowoprzyznanych emerytur kształtuje się na poziomie ok. 40%,
przy czym ok. 30% nowoprzyznanych rent z tytułu niezdolności do pracy dotyczy osób
z okresem składkowym mniejszym niż 25 lat. W konsekwencji z dużym przybliżeniem można
przyjąć, że zwiększenie o 25% podstawy obliczenia emerytur obejmie ok. 80%-85%
świadczeń przyznawanych według tzw. nowych zasad dla osób urodzonych po 1948 r.
Szacunkowy wzrost wydatków na emerytury z tytułu zwiększenia o 25% podstawy obliczania
emerytury:
Rok
Wzrost wydatków w mld zł
2015
0,5
2016
1,0
2017
1,5
2018
2,2
2019
2,9
2020
3,7
2021
4,5
2022
5,3
2023
6,3
2024
7,3
Uwaga: powyższy wzrost nie uwzględnia ewentualnych zmian w wydatkach na inne
świadczenia (np. renty z tytułu niezdolności do pracy), skutków podnoszenia wysokości
emerytury do poziomu najniższego świadczenia. Powyższy skutek może ulec zmianie ze
względu na trudności w wyszacowaniu liczby osób, które skorzystają z prawa do emerytury
częściowej.

7

2. Przedstawienie założeń projektów aktów wykonawczych.
Projekt ustawy nie przewiduje wydania aktów wykonawczych.

3. Oświadczenie o zgodności projektu ustawy z prawem Unii Europejskiej.
Wnioskodawcy oświadczają, że przedmiot projektowanej ustawy nie jest objęty zakresem
prawa Unii Europejskiej.

4. Wyniki przeprowadzonych konsultacji w stosunku do projektu ustawy.
Wnioskodawcy oświadczają, ze w stosunku do projektu ustawy nie przeprowadzono
konsultacji, o których mowa w art. 34 ust. 3 Regulaminu Sejmu.